07-23-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Tiroid Hormon Hastalıkları
TİROİD HORMON HASTALIKLARITiroid, hormon üretir ve kanımıza verir Bu hormon ise vücudumuz için hayati öneme sahiptir Ömür boyunca bu hormona ihtiyaç duyarız Bu hormonun adı "tiroksin" dir Tiroksin, vücudumuzda T3 ve T4 şeklinde bulunur Bu hormondan başka, halk arasında daha az bilinen diğer bir hormon daha tiroid tarafından üretilir Bu hormona "kalsitonin" deriz Kemik metabolizması ile ilgilidir Tiroid`in arka iç yüzüne gömülü ve yapışık, 4 tane, mercimek tanesi büyüklüğünde, kalsiyum bezesi (paratiroid bezeleri) vardır Bu kalsiyum bezelerinin sayısı 1 ile 6 arasında değişebilir Genel olarak, tiroid`in hormon hastalıkları denildiğinde sadece tiroksin isimli hormonun azlığı veya çokluğu ile ilgili iki ana grup hastalık anlaşılır:1) Tiroid Hormonunun fazlalığı2) Tiroid hormonunun yetersizliği
TİROİD HORMON FAZLALIĞI Bu hastalık grubunda, tiroid, gereğinden ve ihtiyaç duyulandan daha fazla tiroksin üretip kanımıza verir Bunun sonucunda fazla hormon "zehir" etkisi yapar Bu nedenle, bu hastalığa zehirli guatr denir Tıbbi adı "hipertiroidizm"dir Zehirli guatr`ın iki ana türü vardır:a-Nodüllü zehirli guatrb-nodülsüz zehirli guatr
Nodüllü Zehirli GuatrNodüllü guatrda iki önemli durum vardır: 1) Tiroid hormonu fazla üretilir, 2) Nodül bir kitledir, bir yumrudur, kanser riski vardır, bu risk iğne biyopsisi ile araştırılmadan hiç bir tedavi yapılmaz Nodüllü zehirli guatr iki alt gruba ayrılır: 1) Sıcak nodüllü zehirli guatr, 2) ılık-soğuk nodüllü guatr Sıcak nodüllü zehirli guatr: Sıcak nodül "baskın" ise sadece nodül çalışır, çok çalışır, fazla hormon üretir, tiroidin geriye kalan bölümü "çalışamaz" (bastırılır, bu duruma supresyon denir) Çalışmayan (bastırılmış) bu bölümde bulunan (varsa) diğer nodüller "soğuk" olmadığı halde "soğuk" olarak raporlanıp hastanın "kanser riski fazlaymış gibi" algılanıp hastanın ameliyat olma zorunluluğu ile karşı karşıya kalması gibi yanlış bir yöne gitmesine neden olabilir Bunu önlemek için; sintigrafi çekimi yapıldıktan sonra "çalışmayan" tiroid dokusunu "görünür" hale getirmek için, kalsik teknik olarak, çok çalışan sıcak nodülün üstüne kurşun plaka kapatılıp tekrar çekim yapılabilir
Ilık-soğuk nodüllü zehirli guatr: Aslında çoğunlukla yanlış tanıdır, hem soğuk nodül hem de zehirli guatr genellikle birbiri ile uyuşmayan durumlardır Ya hormonlar yanlış ölçülmüştür, ya geçici bir zehirli guatr durumu vardır veya nodül soğuk değildir
Nodülsüz Zehirli Guatrİki ana türü bulunur: 1) Tiroid oto-antikorlarının (anti-tg, anti-tpo antikorları) yüksek olduğu nodülsüz zehirli guatr, 2) oto-antikorların normal olduğu nodülsüz zehirli guatr
Antikorların yüksek olduğu zehirli guatr`da; Hastaların gözlerinin dışarı doğru çıkması (egzoftalmi) sık görülebilir ama şart değildir En tipik örneği Basedow Graves hastalığı isimli türdür Antikorların yüksek olmadığı zehirli guatr`da; gözlerin dışarı doğru çıkması belli belirsiz düzeyde hafif olabilir ve tedaviden sonra çoğunlukla düzelir
TİROİD HORMON YETMEZLİĞİ Bu hastalık grubunda tiroid, yeterli hormon üretemez Bu hastalığın tıbbi adı; hipotiroidizm`dir Bir çok nedeni vardır: 1) tiroid`in cerahatli olmayan iltihapları sonucunda tiroid`de oluşan hücrelerin harabiyeti (bunun en tipik örneği tiroid oto-antikorlarının yüksek olduğu iltihabi durumdur ki buna Haşimato hastalığı denir), 2) Tiroid ameliyatları, 3) Radyoaktif iyot tedavisi, 4) Uzun süre anti-tiroid ilaçların (propicil, thyrimazol vs) kullanımı, 5) Bazı psikiyatrik ve depresyon ilaçlarının kullanımı (örneğin lityum), 6) yaşlanan tiroid Tiroid hastalıkları, genel olarak, genetik geçişin sık görüldüğü bir hastalık grubudur, ancak, özellikle hormon yetmezliği, en yaygın genetik geçişin görüldüğü durumlardır Tiroid hormon yetmezliğinde, ilk tanı aşamasında tiroid`de nodül (kitle, yumru) olabilir Eğer ilk tanı aşamasında nodül yoksa bile tedavi kısa süre içinde yapılıp kesik hormon yeterince yerine konulmazsa uzun süre yüksek kalan TSH nodül gelişimine neden olur
Kaynak: cocukkbb
|
|
|