Doğum Kontrol Yöntemleri - Cinsel Sağlık

Doğum Kontrol Hapları



Yaygın olarak kullanılan doğum kontrol ilaçları, östrojen ve sentetik progestin
hormonları içeriyor Bu ilaçlar, yumurtlamayı önleyerek doğum kontrolünü
sağlıyor



Doğum kontrol ilaçlarına başlamadan önce, doktor kontrolün


den geçmek şart
Kadınlarda genel kontroller, jinekolojik muayene ile birlikte smear testi
yapılması gerekiyor Bugün; doğum kontrol haplarının bulantı, ara kanamalar,
adet kanamasında azalma, deride lekelerin oluşması, migren ağrılarının
şiddetlenmesi, memede ağn ve mizaç değişiklikleri gibi yan etkileri olabiliyor



Gebeler, yüksek tansiyon, damar, karaciğer, şeker ve migren hastaları, 35 yaşın
üzerinde sigara içen bayanlar ve 16 yaşından küçükler, kesinlikle doğum kontrol
hapı kullanamıyor



Yeni Doğum Kontrol Hapları



Yeni geliştirilen bir doğum kontrol hapı, mevcutlar arasında en az hormon içeren
hap olacak Çalışmalarını Londra''dan Prof John Guilleband''ın yürüttügü ila,ç 60
mcg gestodene ve 15 mcg ethinvlestradiol içeriyor Bu yeni ilacın diğerlerinden
bir başka farkı, 21 günlük yerine 24 günlük olması



Erkeklere Doğum Kontrol Hapı



Çin''de geliştirilen ve erkeklerin kullandığı dogum kontrol haplarının güvenliği
%95 Önümüzdeki 10 yıl içinde piyasaya sürülmesi beklenen ilaçlar ile ilgili
araştırmalar, halen devam ediyor Bu hapların, bazı erkeklerde kişilik ve ruh
hali üzerinde etkileri olduğu saptanmış Eski tip hapların, sinirlilik gibi yan
etkileri olduğu, yeni geliştirilenlerde ise bu yan etkilerin bulunmadığı
görülmüş



Rahim İçi Spiral



1960 yılından itibaren yaygın olarak kullanılmaya başlanan rahim içi araçlar,
değişik şekil ve boyutlarda olabiliyor Adet kanamasmın 3 veya 4 günü, rahme
yerleştirilen spirallerin saf plastik ve bakırlı çeşitleri yanında, son
zamanlarda hormon salan tipleri de üretiliyor



Rahim içi araç kullanan kadınlara, her yıl kontrol yapılması gerekiyor Rahim
içi araca bağlı kasık ağrıları, ara kanamaları, sancılı ve fazla adet kanaması
görülebiliyor Rahim içi araç, pelvik enflamatuvar hastalığını artırarak,
tüplerde tıkanıklığa bağlı kısırlık ve dış gebeliklere neden olabileceğinden, en
az bir çocuğu olan veya çocuk sahibi olmak istemeyen kadınlar tarafından tercih
ediliyor



Prezervatif



Cinsel ilişki ile bulaşan hastalıklara karşı da koruyuculuğu olan prezervatif,
güvenilir yöntemler arasında sayilıyor İnce lastik bir materyalden vapılan
prezervatif, cinsel ilişki öncesinde erkek cinsel organı üzerine takılıyor ve
böylelikle spermin ******ya girmesi engelleniyor



Yırtılma ya da çıkma korkusu dışında herhangi bir yan etkisi de yok denecek
kadar az Olası tek yan etkisi; kauçuk, pudra veya lubrikan maddeye karşı
alerjik reaksiyon oluşması Bu yöntemin doğum kontrolündeki güvenilirliği, doğum
kontrol hapı ve spiralden daha az Ancak ****** içerisine uygulanan spermisid
kontraseptif krem, jel veya köpükle etkinliği, doğum kontrol hapının etkinliğine
yakın bir düzeye çıkıyor



Hormon İmplantları



Derinin altina yerleştirilen yumuşak kapsüller şeklindeki hormon implantları,
progestin hormonu salarak yumurtlamayı önlüyor ve 5 yıl boyunca koruma sağlıyor
Ancak bu kapsüllerin, konusunda deneyimi olan hekimler tarafından
yerleştirilmesi ve 5 yılda bir değiştirilmesi gerekiyor Dogum kontrol hapları
kullanmaması gereken kişiler, bu implantları da kullanamıyor



Hormon Enjeksiyonları



Progestin hormonu içeren uzun etkili bir korunma metodu olarak kabul edilen
hormon enjeksiyonları, her üç ayda bir kullanılıyor Bir yıldan fazla
kullanıldığında, adetlerin kesilmesine neden olabiliyor Bu nedenle, ileride
çocuk sahibi olmayı düşünen kadınlara önerilmiyor



Cerrahi Sterilizasyon (Kısırlaştırma)



Sterilizasyon, hem kadın hem de erkek için, istendiğinde geriye dönüşü mümkün
olan bir doğum kontrol yöntemi Kadınlar için uygulanan yönteme, tüplerin
bağlanması (tubal sterilizasyon), erkekler için uygulanan yönteme ise üreme
kanalının bağlanması (vazektomi) adı veriliyor



Gelişmiş ülkelerde, üreme çağındaki çiftlerin yaklaşık %24''ü doğum kontrol
yöntemi olarak cerrahi sterilizasyonu seçiyor Güvenilirliği %998 olan tüplerin
bağlanması yönteminin kadının cinsel yaşamına ve ruh sağlığına olumsuz hiçbir
etkisi yok



Erkek sterilizasyonunun da aynı şekilde erkek cinsel yaşamına ve ruh sağlığına
olumsuz bir etkisi yok Bu işlemin güvenirliliği ise %999



İlişki Sonrası Doğum Kontrolü



İlişki sonrasında alındığında gebeliği önleyen ilaçlar, östrojen ve progestin
hormonları içeriyor ve rahmin iç tabakasının gelişimini engelleyerek gebeliği
önlüyor



Yöntem, korunma olmadan gerçekleşen bir ilişkiden sonra, gebeliğin kürtaj
yapılmasına gerek kalmadan engellenmesini amaçlıyor İlaçlar, ilişki
sonrasındaki ilk 72 saat içinde alındığında, gebeliği %97 oranında önlüyor
Dogum kontrol haplarının kullanımı ile ortaya çıkan yan etkiler, bu ilaçların
kullanımından sonra da görülebiliyor



Elektronik Doğum Kontrolü



Yine Çin''de, erkekler için elektronik doğum kontrol yöntemi geliştirildi
Spermleri öldüren elektronik dalgalar yayan çağrı cihazı büyüklüğündeki bir
alet, erkek iç çamaşırına yerleştiriliyor Cihazın 1 saat çalıştırılması,
erkekte bir ay kadar sterilite sağlıyor


Kaynak: Cinsel Sağlık