Katarakta Karşı Sebze Ve Meyve

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-23-2012

Beslenme, canımızın çektiği, istediği yiyeceklerle karnımızı doyurmak değildir

Beslenme; insanın büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan besin öğelerini yeterli miktarda alıp, vücutta kullanılabilmesidir

Besin öğelerinin herhangi biri alınmadığında, gereğinden az ya da çok alındığında, büyüme ve gelişme engellenir ve sağlığımız bozulur

İşte aldığımız besinlerin etkileşime girdiği organlardan biri de gözlerimizdir

Gözlerimiz en önemli duyu organlarımızdan birisidir

Ancak yaşlılık, kalıtım, çeşitli kazalar gibi nedenlerle istemeden yakalandığımız göz hastalıkları görme kalitemizi yavaş yavaş azaltabilir ki bu da günlük hayatımızı olumsuz yönde etkiler

Bu hastalıklardan biri de katarakttır

Katarakt; gözün doğal merceğinin çeşitli nedenlerle saydamlığını kaybederek bulanıklaşmasıdır

Halk arasında “göze perde indi” şeklinde ifade edilir

Katarktın risk faktörleri arasında; genetik faktörler, ileri yaş, diyabet, kötü beslenme gibi faktörler yer almaktadır

Beslenmenin göz sağlığı için önemli bir yeri olduğunu kanıtlayan birçok araştırma bulunmaktadır

Yapılan bir çalışmada 10 yıl boyunca takip edilen kadınların, katarakt gelişenlerin diyetleri ile katarakt gelişmeyenlerin diyetleri karşılaştırıldı

Katılımcıları tükettikleri lutein ve zeaksantin miktarlarına göre 5 gruba ayrıldığında; lutein ve zeaksantini en fazla tüketen grup en az tüketen gruba göre daha az katarakt gelişme şansına sahip olduğu bulundu

Peki lutein ve zeaksantin nedir?

LUTEİN VE ZEAKSANTİN:A vitamini aktivitesi göstermeyen, gözde bulunan, gözü zararlı mavi ışınları filtre ederek katarakta karşı koruyabilen karotenoidlerdir

Gözle ilgili dokularda yoğun bulunurlar

Göz sağlığı için önemli antioksidan karotenoid olan lutein ve zeaksantin, gözü hem güneş ışınlarına karşı, hem de serbest radikal hasarına karşı korur

Lutein retinadaki ana pigmettir ve maküla olarak bilinen görme hassasiyetini sağlar

Maküler dejenerasyon; sarı nokta denilen ve görmeden sorumlu olan retina tabakasının ortasındaki küçük alanın zarar görmesidir

Lutein doğal bir göz siperidir, retinayı çok fazla ışığa karşı korur

Artan yaşla beraber retinadaki lutein miktarı azalır

Makulayı korumanın yanında, lutein güneş ışığına karşı lensi korur ve katarakt gelişimini azaltır

Yapılan çalışmalar, lutein ve zeaksantinden zengin besinlerin, insanları maküler dejenerasyon yada katarakta karşı koruma sağladığı yönündedir

Domates ve greyfurtta bol bulunan likopen, yine karoten ailesinden bir antioksidandır ve maküler dejenerasyon ve katarakta karşı korunma sağlar

Kaynakları:Yeşil bitkilerde (özellikle ıspanak, kıvırcık, kara lahana, pırasa, bezelye), mısır, çeşitli meyveler, yumurta sarısı

Gereksinim:Minimum 6-10 mg/ gün
Aşağıdaki tabloda besinlerin lutein ve zeaksantin oranları verilmiştir

Besin Mg / porsiyon
Kıvırcık lahana (çiğ) 26

5
Kıvırcık lahana (pişmiş) 23

7
Ispanak (pişmiş) 20

4
Kara lahana (pişmiş) 14

6
Turp otu (pişmiş) 12

2
Bezelye (pişmiş) 4

1
Ispanak (çiğ) 3

7
Mısır (pişmiş) 1

5
Brokoli (çiğ) 1

3
Yeşil fasulye (pişmiş) 0

9
Brokoli (pişmiş) 0

8
Yumurta 0

2
Portakal 0

2

07-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Katarakta Karşı Sebze Ve Meyve Beslenme, canımızın çektiği, istediği yiyeceklerle karnımızı doyurmak değildir Beslenme; insanın büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması için gerekli olan besin öğelerini yeterli miktarda alıp, vücutta kullanılabilmesidir Besin öğelerinin herhangi biri alınmadığında, gereğinden az ya da çok alındığında, büyüme ve gelişme engellenir ve sağlığımız bozulur İşte aldığımız besinlerin etkileşime girdiği organlardan biri de gözlerimizdir Gözlerimiz en önemli duyu organlarımızdan birisidir Ancak yaşlılık, kalıtım, çeşitli kazalar gibi nedenlerle istemeden yakalandığımız göz hastalıkları görme kalitemizi yavaş yavaş azaltabilir ki bu da günlük hayatımızı olumsuz yönde etkiler Bu hastalıklardan biri de katarakttır Katarakt; gözün doğal merceğinin çeşitli nedenlerle saydamlığını kaybederek bulanıklaşmasıdır Halk arasında “göze perde indi” şeklinde ifade edilir Katarktın risk faktörleri arasında; genetik faktörler, ileri yaş, diyabet, kötü beslenme gibi faktörler yer almaktadır Beslenmenin göz sağlığı için önemli bir yeri olduğunu kanıtlayan birçok araştırma bulunmaktadır Yapılan bir çalışmada 10 yıl boyunca takip edilen kadınların, katarakt gelişenlerin diyetleri ile katarakt gelişmeyenlerin diyetleri karşılaştırıldı Katılımcıları tükettikleri lutein ve zeaksantin miktarlarına göre 5 gruba ayrıldığında; lutein ve zeaksantini en fazla tüketen grup en az tüketen gruba göre daha az katarakt gelişme şansına sahip olduğu bulundu Peki lutein ve zeaksantin nedir? LUTEİN VE ZEAKSANTİN:A vitamini aktivitesi göstermeyen, gözde bulunan, gözü zararlı mavi ışınları filtre ederek katarakta karşı koruyabilen karotenoidlerdir Gözle ilgili dokularda yoğun bulunurlar Göz sağlığı için önemli antioksidan karotenoid olan lutein ve zeaksantin, gözü hem güneş ışınlarına karşı, hem de serbest radikal hasarına karşı korur Lutein retinadaki ana pigmettir ve maküla olarak bilinen görme hassasiyetini sağlar Maküler dejenerasyon; sarı nokta denilen ve görmeden sorumlu olan retina tabakasının ortasındaki küçük alanın zarar görmesidir Lutein doğal bir göz siperidir, retinayı çok fazla ışığa karşı korur Artan yaşla beraber retinadaki lutein miktarı azalır Makulayı korumanın yanında, lutein güneş ışığına karşı lensi korur ve katarakt gelişimini azaltır Yapılan çalışmalar, lutein ve zeaksantinden zengin besinlerin, insanları maküler dejenerasyon yada katarakta karşı koruma sağladığı yönündedir Domates ve greyfurtta bol bulunan likopen, yine karoten ailesinden bir antioksidandır ve maküler dejenerasyon ve katarakta karşı korunma sağlar Kaynakları:Yeşil bitkilerde (özellikle ıspanak, kıvırcık, kara lahana, pırasa, bezelye), mısır, çeşitli meyveler, yumurta sarısı Gereksinim:Minimum 6-10 mg/ gün Aşağıdaki tabloda besinlerin lutein ve zeaksantin oranları verilmiştir Besin Mg / porsiyon Kıvırcık lahana (çiğ) 265 Kıvırcık lahana (pişmiş) 237 Ispanak (pişmiş) 204 Kara lahana (pişmiş) 146 Turp otu (pişmiş) 122 Bezelye (pişmiş) 41 Ispanak (çiğ) 37 Mısır (pişmiş) 15 Brokoli (çiğ) 13 Yeşil fasulye (pişmiş) 09 Brokoli (pişmiş) 08 Yumurta 02 Portakal 02