Çocuk Sağlığı

1–2 Yaş Arası Çocuklarda Beslenme
Bu dönemde çocukların 3 temel ana öğün ve 2 ara öğün beslenmesi yeterlidir 1 yaşını dolduran her çocuğun aile sofrasında ayrı bir yeri olmalı, öğünleri mümkün olduğu kadar aile bireyleri ile birlikte yemelidir Yemek zamanının tüm ailenin bir araya geldiği sosyal bir olay olduğunu çocuk görerek öğrenmelidir Beslenme alışkanlıklarının küçük yaşlarda başladığı unutulmamalıdır Büyüklerin yemek seçmesi gibi davranışlar çocuklara olumsuz etki yapmaktadır Günlük beslenmenin dengeli olabilmesi için aşağıdaki besin gruplarından besinleri içermelidir

1- Süt ve süt ürünleri ( süt, yoğurt, peynir) Bu besinler kalsiyum, çinko, iyot, magnezyum, protein, A ve B vitaminlerini içerir 1 yaşın üzerindeki çocuklara günde 500 ml' den fazla süt verilmemelidir Bu dönemde az yağlı ( diyet peynir, diyet süt gibi) ürünlerinde kullanılması önerilmez

2- Et, balık ve baklagiller ( kırmızı ve beyaz etler, yumurta, mercimek, nohut) Bu besinler protein, A ve B vitaminleri, demir, çinko velif içerirler Özellikle demir eksikliğine bağlı kansızlığın önlenmesi için kırmızı etten zengin beslenme bu dönemde çok önemlidir

3- Sebze ve meyveler>(meyveler, meyve suları, sebzeler, salatalar) A ve C vitaminleri, folik asit, demir ve potasyum içerirler

4- Ekmek, patates ve diğer tahıllar (pilav, makarna ve diğer unlu gıdalar) Bu besinler niasin, tiamin, kalsiyum, demir ve lif içerir

1 -2 yaş arasında eğer çocuk kendisi emmeyi bırakmadıysa anne sütü ile beslenmeye devam edilmelidir Bu dönemde anne sütü toplam besin ihtiyacının % 30'unu karşılar Hastalık dönemlerinde çocuklar ek besinleri tamamen reddedebilir fakat anne sütü almaya devam ediyorsa bu iyileşmeyi kolaylaştırır Fakat bu yaşta anne sütü ile beslenme çocuğun diğer besinleri almasını engellememelidir Böyle bir sorun varsa anne sütü 2 yaşından daha önce kesilmelidir

Standart Çocuk Sağlığı
1–2 Yaş Arası Çocuklarda Beslenme

Bu dönemde çocukların 3 temel ana öğün ve 2 ara öğün beslenmesi yeterlidir 1 yaşını dolduran her çocuğun aile sofrasında ayrı bir yeri olmalı, öğünleri mümkün olduğu kadar aile bireyleri ile birlikte yemelidir Yemek zamanının tüm ailenin bir araya geldiği sosyal bir olay olduğunu çocuk görerek öğrenmelidir Beslenme alışkanlıklarının küçük yaşlarda başladığı unutulmamalıdır Büyüklerin yemek seçmesi gibi davranışlar çocuklara olumsuz etki yapmaktadır Günlük beslenmenin dengeli olabilmesi için aşağıdaki besin gruplarından besinleri içermelidir

1- Süt ve süt ürünleri ( süt, yoğurt, peynir) Bu besinler kalsiyum, çinko, iyot, magnezyum, protein, A ve B vitaminlerini içerir 1 yaşın üzerindeki çocuklara günde 500 ml' den fazla süt verilmemelidir Bu dönemde az yağlı ( diyet peynir, diyet süt gibi) ürünlerinde kullanılması önerilmez

2- Et, balık ve baklagiller ( kırmızı ve beyaz etler, yumurta, mercimek, nohut) Bu besinler protein, A ve B vitaminleri, demir, çinko velif içerirler Özellikle demir eksikliğine bağlı kansızlığın önlenmesi için kırmızı etten zengin beslenme bu dönemde çok önemlidir

3- Sebze ve meyveler>(meyveler, meyve suları, sebzeler, salatalar) A ve C vitaminleri, folik asit, demir ve potasyum içerirler

4- Ekmek, patates ve diğer tahıllar (pilav, makarna ve diğer unlu gıdalar) Bu besinler niasin, tiamin, kalsiyum, demir ve lif içerir

1 -2 yaş arasında eğer çocuk kendisi emmeyi bırakmadıysa anne sütü ile beslenmeye devam edilmelidir Bu dönemde anne sütü toplam besin ihtiyacının % 30'unu karşılar Hastalık dönemlerinde çocuklar ek besinleri tamamen reddedebilir fakat anne sütü almaya devam ediyorsa bu iyileşmeyi kolaylaştırır Fakat bu yaşta anne sütü ile beslenme çocuğun diğer besinleri almasını engellememelidir Böyle bir sorun varsa anne sütü 2 yaşından daha önce kesilmelidir


12 aylık bebek için örnek menü ( Bu menü 900 - 1000 kcal ve 25 gr protein içerir)

Kahvaltı
1 çay bardağı meyve suyu( evde yapılmış) veya inek sütü (100 - 150ml)
1 kibrit kutusu peymir veya 1 yumurta( gün aşırı)
1 tatlı kaşığı pekmez veya reçel
1 - 2 adet zeytin (çekirdeği çıkarılmış)
1 ince dilim ekmek
1 - 2 dilim mandalina veya domates

Öğle
1 kepçe (2 -3 yemek kaşığı) terbiyeli köfte + 1 dilim ekmek veya
3 yemek kaşığı kıymalı sebze püresi (kıymalı dolma içleri, sebzeli tavuk yada balık, sebzeli köfteler, kuru baklagil püreleri) veya
1 kepçe (2 - 3 yemek kaşığı) kuru fasülye + 1 -2 yemek kaşığı bulgur pilavı +
1 çay bardağı meyve suyu

İkindi
1 kase yoğurt (150 -200ml) veya,
1 dilim evde yapılmış kek veya,
1 küçük boy meyve veya püresi

Akşam
1 kase yayla veya tarhana çorbası (havuçlu, nohutlu) veya,
2 - 3 yemek kaşığı tavuklu sebze yemeği

1 porsiyon yemek kavramından herkesin algıladığı farklı olabilir 1 yaşındaki bir çocuktan bizlerin yediği porsiyonu bitirmesi beklenmemelidir 12 aylık bir çocuk için 1 porsiyon yemek 2 -3 yemek (çorba kaşığı) anlamına gelir 2 yaşını doldurmuş bir çocuk içinse 1 porsiyon 3- 4 yemek kaşığı demektir

Bu yaşlarda sağlıklı beslenmeyi sağlamak için aşağıdaki ilkelere dikkat edilmelidir:

* Yemek zamanları düzenli ve her gün aynı saatlerde olmalı
* Ana ve ara öğünler iyi ayarlanmalı, ana öğün öncesinde 2 saatlik boşluk olmalı
1 ana öğün süresi 30 dakikadan fazla olmamalı, daha uzun sürüyorsa fazla tepki vermeden öğün sonlandırılmalı ve bir dahaki ana öğüne kadar ek besin verilmemeli Nasıl olsa yemek yemedi bari sevdiği şeylerden verelim düşüncesiyle abur cubur (şeker, çikolata vs ) verilmemeli

-Şekerli besinler hiçbir zaman ödül olarak sunulmamalı Yemeğini bitiren çocuğa ödül olarak bir materyal (oyuncak vs) yerine davranış önerilmeli( örneğin birlikte oyun oynama, parka gitme gibi)

-Çocuklar aile ile birlikte sofraya oturmalı, yemeğini kendisi yemek istiyorsa izin verilmeli, çevreyi kirletiyor diye çatal kaşık kullanması engellenmemeli, beslenmeden sonra etrafın temizlenecek duruma gelmesine göz yumulmalıdır

- Çocuk yemek masasında rahat oturmalı ve kullanması için uygun boyutta iskemle, çatal kaşık bardak sağlanmalı

-Çocuk uykulu iken beslenmemeli

-Çocuk susuz bırakılmamalı ancak yemekten önce yada yemek esnasında çok su verilmemeli

- Yemek zamanları stresten uzak rahat ortamlar olmalı, çocuk asla zorla beslenmemeli, yemek saatleri çocuğun nefret ettiği zaman şekline dönüştürülmemeli

- Yemek sırasında acele edilmemeli yemek için yeterli zaman verilmeli ancak bu süre yarım saatten fazla uzamamalıdır

- Taneli besinler (fındık, fıstık, ay çekirdeği, üzüm tanesi vs) kolayca soluk borusuna kaçabileceği ve hayati tehlike oluşturabileceği için 3 yaş altındaki çocuklara verilmemelidir

- Bu dönemde toplam enerji alımının % 60'ı karbonhidrat, % 25- 30 yağ ve % 10 -15'i protein şeklinde olmalıdır

Çocuklar yaşamlarının ilk 2 yılında sinir sistemi ve beyin gelişimlerinin % 80'ini tamamlar Bağışıklık sistemide bu dönemde gelişiminin çoğunu tamamlar Daha sonraki yıllarda verilen gıdalar bu dönemde oluşan açığı tamamlamakta yeterli olmaz Bu yüzden ilk 2 yaş beslenmesi çok önemlidir Anne babalar bunları bilmeli fakat beslenmeyi zorla yapılması gereken bir davranış olarak algılamamalıdırlar

Çocuklar da bir bireydir ve erişkinler gibi sevdikleri ve sevmedikleri yiyecekler olabilir Çocukların sevdiği ve sevmediği gıdalar karıştırarak verilebilir Örneğin sebze yemek istemeyen bir çocuğa havuç, kabak gibi gıdalar kek içerisine konabilir, etli yemeğin içinde havuç yemek istemeyen bir çocuk tatlı veya kek içinde daha rahat havuç tüketebilir Az suda haşlanarak dilim halinde verilen meyve gibi sunulan sebzeler de daha çekici olabilir Çocukların büyük çoğunluğu köfte yemeği sever, kabak, havuç, maydanoz gibi sebzeler köfte içine konarak daha rahat yedirilebilir Sonuçta her çocuğun besin alışkanlığı farklı olabilir zorla değil severek yemek yedirilmelidir

1 -2 yaş arasındaki çocukların bazı günler az diğer günler fazla yemesi bu yaşın özelliğidir, her gün aynı porsiyon yemeği bitiremeyebilir İlk 2 yaştaki hızlı gelişim ve değişime anne babaların uyum sağlaması bazen güç olabilir Doğumdan sonra annesini doyana kadar emip uyuyan ayda 500- 600 gr alan bir bebek 1 -2 yaş arasında beslenmeyi reddeden sürekli hareket edip ayda yaklaşık 50 gr alan bir çocuk haline gelir Bu durum çocuğun doğal gelişminin bir parçasıdır, büyüme hızının azaldığı unutulmamalı çocuğun tartı alımının 0- 1 yaş arası gibi olmayacağı bilinmelidir

Çocuklar yaşamlarının ilk 2 yılında sinir sistemi ve beyin gelişimlerinin % 80'ini tamamlar Bağışıklık sistemide bu dönemde gelişiminin çoğunu tamamlar Daha sonraki yıllarda verilen gıdalar bu dönemde oluşan açığı tamamlamakta yeterli olmaz Bu yüzden ilk 2 yaş beslenmesi çok önemlidir Anne babalar bunları bilmeli fakat beslenmeyi zorla yapılması gereken bir davranış olarak algılamamalıdırlar

Çocuklar da bir bireydir ve erişkinler gibi sevdikleri ve sevmedikleri yiyecekler olabilir Çocukların sevdiği ve sevmediği gıdalar karıştırarak verilebilir Örneğin sebze yemek istemeyen bir çocuğa havuç, kabak gibi gıdalar kek içerisine konabilir, etli yemeğin içinde havuç yemek istemeyen bir çocuk tatlı veya kek içinde daha rahat havuç tüketebilir Az suda haşlanarak dilim halinde verilen meyve gibi sunulan sebzeler de daha çekici olabilir Çocukların büyük çoğunluğu köfte yemeği sever, kabak, havuç, maydanoz gibi sebzeler köfte içine konarak daha rahat yedirilebilir Sonuçta her çocuğun besin alışkanlığı farklı olabilir zorla değil severek yemek yedirilmelidir

1 -2 yaş arasındaki çocukların bazı günler az diğer günler fazla yemesi bu yaşın özelliğidir, her gün aynı porsiyon yemeği bitiremeyebilir İlk 2 yaştaki hızlı gelişim ve değişime anne babaların uyum sağlaması bazen güç olabilir Doğumdan sonra annesini doyana kadar emip uyuyan ayda 500- 600 gr alan bir bebek 1 -2 yaş arasında beslenmeyi reddeden sürekli hareket edip ayda yaklaşık 50 gr alan bir çocuk haline gelir Bu durum çocuğun doğal gelişminin bir parçasıdır, büyüme hızının azaldığı unutulmamalı çocuğun tartı alımının 0- 1 yaş arası gibi olmayacağı bilinmelidir