Diş Kırılması...

Yaklaşık olarak her beş çocuktan biri acil tedavi gerektiren ağız – yüz bölgesi yaralanması geçirmektedir Beş yaş grubu çocukların 1/3?Ü, 12 yaş grubu çocukların ise %20-30?unda diş yaralanması görülmektedir Okul öncesi dönemde, fiziksel büyümeyle birlikte kazanılan hareketliliğe karşın çocuğun hareketlerini tam olarak kontrol edememesi ve denge duyusunun henüz yeterince gelişememiş olması, 2-3 yaş çocuklarının daha fazla yaralanma ile karşı karşıya kalmalarına neden olmaktadır Okul çağı çocuklarında ise yaralanmalar en sık 7-9 yaş döneminde ve erkek çocuklar daha fazla görülmektedir

Üst çene ön bölge dişleri yaralanmalarda en fazla zarar gören dişlerdir Çarpma, düşme, trafik kazaları, spor yaralanmaları ve kavga başlıca yaralanma nedenleridir Süt dişlerinde meydana gelen yaralanmalar, daha çok dişleri destekleyen kemik, dişeti gibi çevre dokularını etkiler Yaralanmanın şiddetine bağlı olarak dişlerde gevşeme – kısmen veya tamamen yerinden ayrılma ve gömülme gelişebilir Buna ek olarak ağız bölgesi ve çevre yumuşak dokularda ezilme, kesik ve yırtık görülebilir Herhangi bir nedenle süt dişlerinde bir yaralanma meydana gelmişse (sadece çarpma bile olsa) en kısa sürede bir diş hekimi-ne (pedodontist= çocuk dişhekimi) başvurulması tedavinin başarısını ve en önemlisi çocuğun ağız diş sağlığını olumlu yönde etkileyecektir

Okul dönemi çocuklarında meydana gelen yaralanma sonucu dişlerde çatlama, kırılma (kron veya kök), sallanma – gevşeme, gömülme, kısmen veya tamamen yerinden ayrılma görülebilir Buna ek olarak kök kırıkları da gelişebilmektedir Süt dişlerinde olduğu gibi daimi dişlerde de bir kaza meydana gelmişse en kısa sürede dişhekimine (pedodontist= çocuk dişhekimi) başvurmak gerekir Ağız içinde görülemeyen yaralanmalar dişhekimi tarafından belirlenip en kısa sürede tedavisi yapılır

Meydana gelen yaralanma dişin kırılmasına neden olmuşsa ve kırılan parça mevcutsa yapıştırma işlemi uygulanarak diş eski formuna kavuşturulabilir Kırılan parçanın mevcut olmaması halinde estetik dolgu ile kırık bölgenin tamiri mümkün olabilir Yaralanma sonrası geçen zamana ve yapılacak muayene sonucuna göre dişhekimi uygun tedavi seçeneği konusunda karar verecektir Bu nedenle erken başvuru çok önemlidir

Yaralanma dişlerin destek dokularını etkilemişse zaman kaybetmeden durumun tedavisi için dişhekimine başvurulmalıdır

Yaralanma sonucu diş yerinden tamamen ayrılabilir (çıkabilir) Böyle durumlarda diş mümkünse hemen yerine yerleştirilmeli ve dişhekimine ulaşmaya çalışılmalıdır Hemen yerleştirme mümkün olmadıysa ve diş 1-2 saat içinde bulunmuşsa; öncelikle kök kısmına el değdirmeden akan su altında üzeri yıkanmalı ve mümkünse süt içinde (soğuk ve kutu süt), değilse dil altına yerleştirilerek hemen dişhekimine başvurulmalıdır

Yaralanma sonrası tedaviyi takiben dişhekimi antibiyotik, ağrı kesici ve ağız gargarası reçete edebilir İlaçların düzenli kullanılması ve ağız bakımına özen gösterilmesi gereklidir Yaralanmanın şiddetine göre diş kırılmaları genellikle sorunsuz bir iyileşme süreci göstermekte iken dişin destek dokularını (kemik ve dişeti gibi) etkileyen yaralanmalarda duruma göre tedavinin seyri çok değişmektedir Yapılan uygun tedaviye rağmen sıklıkla kökte erime oluşabilir ve ilerlemesi halinde dişin kaybı söz konusu olabilir

Erken yaşta meydana gelen süt ön bölge diş kayıpları önemli sorunlar ortaya çıkartmaktadır Çocuklarda üst çene süt ön bölge dişleri konuşma gelişimi, çiğneme fonksiyonu ve psikolojik gelişime önemli katkılarda bulunur Süt ön bölge dişlerinin yaralanma nedeniyle erken kaybı çenelerin gelişimini de olumsuz yönde etkilemektedir Üst çene ön bölge dişlerini kaybeden 2-4 yaş grubu çocuklarda konuşma gelişimi geriliği gelişebileceği göz önünde bulundurulmalıdır

Herhangi bir nedenle ön yüz bölgesinde meydana gelen bir yaralanma ya da en basit şekli İle çarpışma sonrası mutlaka bir dişhekimine başvuruda bulunulması çocuğun ağız diş sağlığının korunmasında çok önemli bir katkıda bulunacaktır