Mutlu Olmak İçin Dağlara Tırmanmak Gerek-Alain

"Gerçek dostlar az, diyecek yerde, kanımın yuvarları az, demek daha iyi olmaz mı?" diyor Alain (Emile Chartier, 1868-1951)

Kendisini bu kanıya götüren olayı da anlatıyor:

Hastanelerden birinde Marie adında bir kız varmış Marie, bir saat düzeniyle, bir hafta mutlu, bir hafta mutsuz oluyormuş
Mutluluk haftasında çevresindeki her şey ona güzel, aydınlık, sevinçli görünüyormuş Mutsuzluk haftasındaysa, çevresindeki her şey çirkin, karanlık, acılıymış Aynı güzel söz, mutluluk haftasında onu sevindirdiği halde, mutsuzluk haftasında umutsuzluğa düşürürmüş

Aynı müzik, mutluluk haftasında sevinç, mutsuzluk haftasında acı verirmiş ona Marie'ye bakan profesör, birçok denemeleri sırasında, Marie'nin kanındaki yuvarları da saymış

Bakmış ki, mutluluk haftasının sonuna doğru yuvarlar azalıyor, mutsuzluk haftasının sonuna doğru, yuvarlar yeniden çoğalıyor Şu halde, demiş, mutluluk kanın zenginliğinden, mutsuzluk kanın yoksulluğundan doğuyor

Kan yuvarlarının görevi, akciğerlerdeki havanın oksijen gazını alarak nesiçlere götürmektir Oksijen gazı, yaşamamız için gereklidir
Kan yuvarlarının fabrikası, kemiklerin içindeki iliklerdir Bu fabrika öylesine düzenli bir fabrikadır ki, verimi, vücudun oksijen gereğine uygundur Kan fabrikası, oksijen gazının az bulunduğu yerlerde, vücudun gerekli oksijeni alabilmesi için, daha çok kan yuvarı yapar Oksijenin bol bulunduğu yerlerdeyse, o kadar çok kan yuvarı gerekli değildir, fabrika hemen verimini azaltır Bilindiği gibi, en çok oksijen, deniz yüzünde, alçak yerlerde vardır

Yükseklere, dağlara doğru çıkıldıkça oksijen azalır Bundan ötürü de kan fabrikası, alçaklarda daha az yuvar, yükseklerde daha çok yuvar yapar Bir insanın kan yuvarlarını sayarak onun deniz yüzünden ne kadar yükseklikte yaşadığını anlayabiliriz

Gerekli oksijen gazını alabilmek için, deniz yüzünde, kanın bir milimetre küpüne dört buçuk milyon yuvar yeterken, deniz yüzünden dört bin metre yükseklikteki bir dağda sekiz milyon yuvar az gelir Bu hesaba göre, mutluluğumuz için dağlara tırmanmamız gerekmektedir

Kişioğlunun yükseklere çıktıkça mutluluğa benzer bir şeyler duyduğu doğrudur Ama bu yüksekler, sadece deniz yüzüne göre ölçülmüş yüksekler değildir Her çeşit yükselme, kanın yuvarlarını artırmaktadır

Nitekim Alain, başka bir söyleşisinde (Propos), "sevinç, iç organlarımızı en usta doktordan daha iyi düzene koyar" diyor

Bir arkadaşı, kan yuvarlarının yoksulluğu konusunda, kendisine şöyle demiş:

Düşünceme yön vererek kanımın yuvarlarını artıramam Mutluluğum için düşünmek boştur

Evren, kışla yaz gibi, yağmurla güneş gibi, karanlıkla aydınlık gibi, kendi yasasına uygun olarak, ölçülü dönemlerde mutlulukla mutsuzluğu getirecek Buna karşı ben ne yapabilirim?

Mutlu olmak isteğimin de tıpkı gezmeye çıkmak isteğim gibi büyük bir değeri yok Şu kırlara yağmuru yağdırıp gezmeme engel olan ben değilim İçimdeki mutsuzluğu da ben yaratmıyorum, sadece onun peşinden gidiyorum
Kan yuvarlarımın yoksulluğunu bilmek, mutsuzluğumun peşinden gitmek zorunluğunu açıklıyor Bu bilgi, beni avundurmaz

Alain de, arkadaşına, son yargısına pek o kadar inanmadığını belirten, şu karşılığı veriyor:

Sorun, dediğin kadar yalınç değil
Acı düşünceleri, kötü kuruntuları, kara anıları geveleyip durmakla insan mutsuzluğunu kendisi bulur Bu mutsuzluğun, böylelikle, tadını çıkarır bir bakıma Ama mutsuzluğumun kan yuvarlarından ileri geldiğini bilecek olursam düşüncelerime gülerim, iç acılarımı vücuduma püskürtürüm
O zaman, mutsuzluğum, vücudumda sadece bir yorgunluk, ya da düpedüz bir hastalık haline gelir İnsan yapısıysa bir mide ağrısına bir ihanetten daha kolay dayanır
*
Orhan Hançerlioğlu