Gelincik Bitkisi Genel Bilgi Ve Tıbbi Etkileri

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-20-2012

Orjinal Adı Papaver rhoeas Diğer Adları Angülü, Gelingülü, Gelinotu

Gelincikgiller familyasının örnek bitkisidir

Ülkemizde kırlarda, ekin tarlalarında, yol ve bahçe kenarlarında oldukça yaygın olarak yetişir

60 cm'ye kadar boylanabilen, bir ya da kimi zaman ikiyıllık otsu bitkidir

Tüylerle kaplı ince uzun tekli gövdesi, bazen dallara
ayrılan yapıda olur

Yapraklan derin, girintili ve asimetrik biçimlidir, ilkbahardan başlayıp yaz boyunca açan ve parlak kırmızı renkli taçyaprakları olan çiçeklerinde, bu taçyapraklarının altında kara leke bulunur

Delikli tohum kapsülü fıçı biçiminde ve düz tepeli olup çok sayıdaki tohumunu taşır

Bitki, tohumunu dökerek çoğalır

Ancak, ekine zararlı bitki sayıldığından, aşırı çoğaldığında, tarlalarda yok edilmesi için uğraşılır

Gelincik bitki olarak tanen, yapışkan bitki sıvısı ve düşük oranda sakinleştirici alkaloit maddeleri içerir

Bazı yerlerde toplanan yapraklan pazarlarda satılır

Sebze gibi kavrulup üzerine yumurta kırılarak pişirilir ya da salatalara katılarak yenilir

Tibbi Etkileri ve Kullanımı
Aynı familyadaki yakın akrabası haşhaş kadar güçlü niteliklere sahip olmamakla birlikte, gelincik sağlığa yararlı etkileri nedeniyle de kullanılır

Bu etkiler ve yararlanma yöntemleri aşağıda özetlenmiştir:

• Öksürük ve öksürükten doğan gıcıklara karşı etkilidir

• Nezle, bronşit ve soğuk algınlıklarında göğsü yumuşatıcı etki yapar

• Balgam söktürücüdür

Bütün bu etkileri sağlamak üzere, kuru bir günün serin sabahında toplanan gelincik yaprakları, kağıt üzerine serilerek gölgede kurutulur

Kurumuş taçyapraklarından da 1-2 tatlı kaşığı alınıp dört bardak kaynar su içinde 10-15 dakika demlendirilerek infüzyon hazırlanır

Bu infüzyondan günde üç kez birer bardak içilebilir

• Ayrıca gelincik, sakinleştirici etkiler taşır

• Uykusuzluğa karşı etkili olur

Bu etkilerinden yararlanmak için de çiçeğinin taçyaprakları balla karıştırılarak macun haline getirilir ve yenir

07-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Gelincik Bitkisi Genel Bilgi Ve Tıbbi Etkileri Orjinal Adı Papaver rhoeas Diğer Adları Angülü, Gelingülü, Gelinotu Gelincikgiller familyasının örnek bitkisidir Ülkemizde kırlarda, ekin tarlalarında, yol ve bahçe kenarlarında oldukça yaygın olarak yetişir 60 cm'ye kadar boylanabilen, bir ya da kimi zaman ikiyıllık otsu bitkidir Tüylerle kaplı ince uzun tekli gövdesi, bazen dallara ayrılan yapıda olur Yapraklan derin, girintili ve asimetrik biçimlidir, ilkbahardan başlayıp yaz boyunca açan ve parlak kırmızı renkli taçyaprakları olan çiçeklerinde, bu taçyapraklarının altında kara leke bulunur Delikli tohum kapsülü fıçı biçiminde ve düz tepeli olup çok sayıdaki tohumunu taşır Bitki, tohumunu dökerek çoğalır Ancak, ekine zararlı bitki sayıldığından, aşırı çoğaldığında, tarlalarda yok edilmesi için uğraşılır Gelincik bitki olarak tanen, yapışkan bitki sıvısı ve düşük oranda sakinleştirici alkaloit maddeleri içerir Bazı yerlerde toplanan yapraklan pazarlarda satılır Sebze gibi kavrulup üzerine yumurta kırılarak pişirilir ya da salatalara katılarak yenilir Tibbi Etkileri ve Kullanımı Aynı familyadaki yakın akrabası haşhaş kadar güçlü niteliklere sahip olmamakla birlikte, gelincik sağlığa yararlı etkileri nedeniyle de kullanılır Bu etkiler ve yararlanma yöntemleri aşağıda özetlenmiştir: • Öksürük ve öksürükten doğan gıcıklara karşı etkilidir • Nezle, bronşit ve soğuk algınlıklarında göğsü yumuşatıcı etki yapar • Balgam söktürücüdür Bütün bu etkileri sağlamak üzere, kuru bir günün serin sabahında toplanan gelincik yaprakları, kağıt üzerine serilerek gölgede kurutulur Kurumuş taçyapraklarından da 1-2 tatlı kaşığı alınıp dört bardak kaynar su içinde 10-15 dakika demlendirilerek infüzyon hazırlanır Bu infüzyondan günde üç kez birer bardak içilebilir • Ayrıca gelincik, sakinleştirici etkiler taşır • Uykusuzluğa karşı etkili olur Bu etkilerinden yararlanmak için de çiçeğinin taçyaprakları balla karıştırılarak macun haline getirilir ve yenir