Hatmiller Bitkisi Genel Bilgi Ve Tıbbi Etkileri

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-20-2012

Orjinal Adı Althaea türleri Diğer Adları Tıbbi hatmi, Gülhatmi

Ebegümecigiller familyasındandır

Anayurdunun Çin olmasına karşın hatmi türleri Eski Dünya'nın tüm ılıman iklim bölgelerine yayılmıştır

Türlerine göre bir, iki ya da çokyıllık bitki olan hatmiler, 10 cm

ile 2 m

arasında boylanabilir

Süs bitkisi olarak yetiştirildiği gibi, doğada kendiliğinden de yetişirler

Gövdesi yuvarlak kesitli, kadifemsi görünüşlü ve
açık yeşil renklidir, iri ve kalın yaprakları kadifemsi dokulu, kenarları dişli, gözyaşı biçimli ve gri-yeşil renklidir

Türlerine göre beyaz, sarı, turuncu, kırmızı, pembe ve mor renkte açan çiçekleri 7,5-10 cm

genişlikte ve gösterişlidir

Uzun ve kalın kökü lifli dokulu ve yapışkan bitki sıvılıdır

Açık kahverengi tohumları disk biçimlidir

Hatmi türleri tohumuyla; gövde çelikleriyle ya da bitki tabanının bölünmesiyle çoğaltılır

Tıbbi hatmi (A

offidnalis)'ın kökü % 25-35 oranında bitki sıvısı, nişasta, sakkaroz, tanen, pektin ve asparin; yaprakları yapışkan sıvı ile eser miktarda esans içerir

Bazı yerlerde hatmi çiçekleri ve körpe yapraklan salatalara katılır

Körpe yaprakları sebze gibi haşlanarak yenilir

Tibbi Etkileri ve Kullanımı
Kimi zaman tıbbi yararları için yerine Gülhatmi (A

rosea) türünün kullanıldığı Tıbbi hatminin bu tıbbi etkileri ve onlardan yararlanma yöntemleri aşağıda özetlenmiştir:

• Mideyi yatıştırır, bağırsakları yumuşatır

• İdrar söktürücüdür

• Nezleyi hafifletir

Göğsü yumuşatır ve balgamı söktürür

Bu etkilerinden yararlanılmak üzere, hatminin çiçek açışından sonra toplanan yaprakları, gölge ve havadar bir yerde kurutulur, 1 tatlı kaşığı kurumuş yaprak, 1 bardak su içinde kaynama noktasına kadar ısıtılır, sonra ateş kısılarak 10-15 dakika daha ısıtma işlemi sürdürülür

Böylece hazırlanan dekoksiyondan günde üç kez birer bardak içilir

• Hatmi sakinleştiricidir

• Ağız, boğaz ve diş diplerindeki ülserlere iyi gelir

Bu durumlar için, yukarıda anlatıldığı şekilde kurutulan hatmi
yapraklarından 1 -2 tatlı kaşığı alınıp üzerine 1 bardak kaynar su dökülerek ve
10 dakika demlendirilerek bir infüzyon hazırlanır

Sakinleştirici etkisi için
günde üç kez birer bardak infüzyon içilir

Aynı infüzyonla yapılan gargara,
ağız ülserlerine iyi gelir

• Ayrıca hatmi bedendeki yaraları iyileştirir

Bunun için, hatmi yaprakları ezilerek bir yara lapası hazırlanır

Bu lapa
yaralara dıştan uygulanır

07-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Hatmiller Bitkisi Genel Bilgi Ve Tıbbi Etkileri Orjinal Adı Althaea türleri Diğer Adları Tıbbi hatmi, Gülhatmi Ebegümecigiller familyasındandır Anayurdunun Çin olmasına karşın hatmi türleri Eski Dünya'nın tüm ılıman iklim bölgelerine yayılmıştır Türlerine göre bir, iki ya da çokyıllık bitki olan hatmiler, 10 cm ile 2 m arasında boylanabilir Süs bitkisi olarak yetiştirildiği gibi, doğada kendiliğinden de yetişirler Gövdesi yuvarlak kesitli, kadifemsi görünüşlü ve açık yeşil renklidir, iri ve kalın yaprakları kadifemsi dokulu, kenarları dişli, gözyaşı biçimli ve gri-yeşil renklidir Türlerine göre beyaz, sarı, turuncu, kırmızı, pembe ve mor renkte açan çiçekleri 7,5-10 cm genişlikte ve gösterişlidir Uzun ve kalın kökü lifli dokulu ve yapışkan bitki sıvılıdır Açık kahverengi tohumları disk biçimlidir Hatmi türleri tohumuyla; gövde çelikleriyle ya da bitki tabanının bölünmesiyle çoğaltılır Tıbbi hatmi (A offidnalis)'ın kökü % 25-35 oranında bitki sıvısı, nişasta, sakkaroz, tanen, pektin ve asparin; yaprakları yapışkan sıvı ile eser miktarda esans içerir Bazı yerlerde hatmi çiçekleri ve körpe yapraklan salatalara katılır Körpe yaprakları sebze gibi haşlanarak yenilir Tibbi Etkileri ve Kullanımı Kimi zaman tıbbi yararları için yerine Gülhatmi (A rosea) türünün kullanıldığı Tıbbi hatminin bu tıbbi etkileri ve onlardan yararlanma yöntemleri aşağıda özetlenmiştir: • Mideyi yatıştırır, bağırsakları yumuşatır • İdrar söktürücüdür • Nezleyi hafifletir Göğsü yumuşatır ve balgamı söktürür Bu etkilerinden yararlanılmak üzere, hatminin çiçek açışından sonra toplanan yaprakları, gölge ve havadar bir yerde kurutulur, 1 tatlı kaşığı kurumuş yaprak, 1 bardak su içinde kaynama noktasına kadar ısıtılır, sonra ateş kısılarak 10-15 dakika daha ısıtma işlemi sürdürülür Böylece hazırlanan dekoksiyondan günde üç kez birer bardak içilir • Hatmi sakinleştiricidir • Ağız, boğaz ve diş diplerindeki ülserlere iyi gelir Bu durumlar için, yukarıda anlatıldığı şekilde kurutulan hatmi yapraklarından 1 -2 tatlı kaşığı alınıp üzerine 1 bardak kaynar su dökülerek ve 10 dakika demlendirilerek bir infüzyon hazırlanır Sakinleştirici etkisi için günde üç kez birer bardak infüzyon içilir Aynı infüzyonla yapılan gargara, ağız ülserlerine iyi gelir • Ayrıca hatmi bedendeki yaraları iyileştirir Bunun için, hatmi yaprakları ezilerek bir yara lapası hazırlanır Bu lapa yaralara dıştan uygulanır