Vefk Hakkında Diğer Bilgiler Ve Vefk Terimleri

BAST

Bast yaymak demektir, kelimenin harflerini tek tek yazmak, harfleri isimleri ile yazmak ya da harflerin değerlerini yazıyla yaymak demektir kelimesini diye bast ederiz yada harfleri isimleri ile yazarız



ARAPÇA HARFLERİN OKUNUŞU




NUTKETMEK

Kelimeyi oluşturan harflerin ebced'teki karşılıklarını yazmak toplamak ve toplamı tekrar harfle yazmaktır kelimesini nutk etmek istersek 5, 30, 30, 1 Toplamı 66 eder yani 60+6 bunların büyük ebcedle karşılıkları olan yazarız ve bunları okumak için yani nutuk etmek için birleştiririz (seve) diye nutk ederizCifir ilminde bazı hesaplarda sayılar yeterli kalmazsa kendisi ile çarpılabilir, bunu bazı yerlerde görürseniz şaşırmayın


TEKSİR
Teksir çoğaltmak demektir, teksiri yapılacak kelime ya da kelimeler harf harf bast edilir Oluşan bastın sağdaki ilk harfi birinci harf soldaki en son harfte sonunca harftirYazılan satırı birinci satır olarak kabul edilir İkinci satır için bir sondan bir, baştan harf alarak sonuna kadar gidilir ve ikinci satır oluşturulur Üçüncü ve daha sonraki satırlar içinde bir sondan bir baştan harf alarak ilk satırı bulana kadar devam edilir Bulunan son satıra Zimamı Ahir denir Malik El Mülk için bir örnek vermek gerekirse

Şöyle de diyebiliriz birinci satırı yazdıktan sonra ikinci satırı ve sonraki satırları oluşturmak için yazmaya sağdan başlayarak tek nolu harfleri sondan çift nolu harfleri sağdan alarak yazar ve satırı tamamlarız, ilk satırı bulduğumuzda teksiri bitiririz, kısacası tek yapmamız gereken bir sondan bir baştan harf almaktır
Bastını yaptığımız kelime yada kelimelerin çarpanı ise şöyle bulunur, bastını yaptığımız kelimeyi kaç satırda bulduysak çarpan odur Malik El Mülk örneğinde çarpan 9 dur

4 9 2
3 5 7
8 1 6

Hane : Vefkin içindeki her bir kareyi ifade eder, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte toplam 9 hane vardır Buna göre dörtlü vefkte toplam 16 hane, beşli vefkte 25 hane vardır, diğer vefkler de buna göre hesaplanır Kısaca bir vefkte kaç hane olduğunu bilmek istersek satır ile sütunu çarparız çıkan vefkin hane adedidir

Sütun : Vekte yukarıdan aşağıya doğru inen dikey bölümlerdir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte toplam 3 sütun vardır, birinci sütun 4-3-8 nolu hanelerin bulunduğu sütun, ikinci sütun 9-5-1 nolu hanelerin bulunduğu sütun, üçüncü sütun da 2-7-6 nolu hanelerin bulunduğu sütundur Buna göre dörtlü vefkte toplam 4 sütun, beşli vefkte 5 sütun vardır, diğer vefkler de buna göre bulunur

Satır : Vekte sağdan sola uzanan bölümlerdir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte toplam 3 satır vardır, birinci satır 4-9-2 nolu hanelerin bulunduğu satır, ikinci satır 3-5-7 nolu hanelerin bulunduğu satır, üçüncü satır da 8-1-6 nolu hanelerin bulunduğu satırdır Dörtlü vefkte toplam 4 satır, beşli vefkte 5 satır vardır, diğer vefkler de buna göre bulunur

Kutur : Her vefkte ister üç'lü ister onbirli olsun 2 kutur vardır, Kutru Lisan ve Kutru İsra, birinci kutur sağ üst köşeden sol alt köşeye olan kutur, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 2-5-8 nolu haneler birinci kutru yani Kutru Lisanı oluşturur İkinci kutur sol üst köşeden sağ alt köşeye olan kuturdur, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 4-5-6 nolu haneler ikinci kutru yani Kutru İsra'yı oluşturur diğer vefkler de buna göre bulunur

Salip ya da Haç : Sadece tekli vefklerde vardır tam ortadan geçen sütun ve satırlar salibi oluşturur, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 9-5-1 nolu sütun ile 3-5-7 nolu satır salip oluşturur

Mebde ya da Miftah : Vefki yazarken yazdığımız ilk haneye denir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 1 nolu hane Meddedir, diğer vefkler de buna göre bulunur

Münteha : Vefki yazarken yazdığımız son haneye denir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 9 nolu hane Müntehadır, diğer vefkler de buna göre bulunur

Vasat : Mebde ile müntehanın toplamının yarısı vefkin vasatıdır, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 5 nolu hane Vasattır Şöyle bulunur Mebde 1, Münteha 9 Toplamının yarısı 5'tir yani beşin yazılı bulunduğu hane Vasattır, diğer vefkler de buna göre bulunur

Kıran : Mebde ile müntehanın toplamıdır, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte Mebde 1, Münteha 9 Toplamı 10'dur yani Kıran 10 dur,diğer vefkler de buna göre bulunur

Tahareti Kamile : Düşüncenin, kalbin, bedenin, işini yapacağın mekanın ve elbiselerin temiz olması demektir Çiş yaparken üzerine sıçrayan sidik bile tahareti bozar

Riyazet : Canlı ve canlıdan çıkan yiyecekler, yememektir Bununla beraber soğan sarımsak gibi koku yapan şeyler de yememek gerekir


VEFK'İN ETRAFINA YAZILANLAR

Herhangi bir kitapta bulduğunuz vefkin etrafına şu ya da şu ayetler veya şu esmalar yazılır diyorsa ona kesinlikle uyulmalıdır Bununla beraber bütün vefklerin etrafına yazılan bazı şeyler vardır bunlar Besmele-i Şerife, 4 büyük Meleğin adı ve bir Ayet-i Şerife'dir 4 büyük meleğin adını yukarıda belirtmiştik

Besmele-i Şerife 4'e ayrılır ve aşağıdaki şekilde yazılır ve anlamları da şudur
1 İsmi ile
2 Allah
3 Rahman
4 Rahim





Ayet-i Şerife ise şudur
yine 4'e ayrılır aşağıdaki şekilde yazılır ve anlamı da şudur
1 Sözü
2 Haktır ( doğrudur )
3 Ve onundur
4 Mülk