Svaneti...

Svaneti (Gürcüce: ???????), Gürcistan’ın tarihsel bölgelerinden biridir ve ülkenin kuzeybatı bölümünde yer alır Svanlar bölgenin yerli halkıdır

Yüzey şekilleri ve iklim


Gürcistan’ın kuzeyinde yer alan tarihi Yukarı Svaneti Bölgesi, batıdan Abhazya, kuzeyden Rusya, güneyden de Megrelya ve Aşağı Svaneti ile çevrilidir

Svaneti, 3000-5000 metre yüksekliklerde, Avrupa’nın en yüksek yerleşim bölgesidir Kafkas Dağları’nın en yüksek on tepesi burada yer alır Gürcistan’ın en yüksek dağı olan Şhara (5201 m), Svaneti’dedir Diğer zirveler Tetnuldi (4974 m), Şota Rustaveli (4960 m), Uşba (4710 m ) ve Ailama’dır (4525 m)

Svaneti’nin genel görünümünü, derin vadilerle birbirinden ayrılan yüksik dağlar oluşturur Bölgenin büyük bölümü, deniz seviyesinden 1800 metreden daha yüksektir Ormanlık alanlarda bölgeye özgü türlerde, ladin, köknar, kayın, meşe, gürgen gibi bitkilere rastlanır

Mestia'nın c 1890'lerde çekilmiş fotoğrafı

Svaneti, Kafkas Dağları’nda, Rioni, Enguri ve Tshenistskali ırmakları vadisi boyunca yayılır Bölge ikiye ayrılır: Yukarı Svaneti (bugün Mestia ilçesi) ve Aşağı Svaneti Bölgesi (bugün Lentehi ilçesi) Tarihsel Svaneti, bugün Abhazya’da yer alan Kodori vadisini de içine alıyordu





Gürcistan'ın kuzeyinde yer alan tarihi Aşağı Svaneti Bölgesi, kuzey doğudan Rusya, kuzeyden Yukarı Svaneti, güney doğudan da Megrelya ve Gürcistan'ın Raca-Leçhumi ve Kvemo Svaneti idarî bölgesiyle çevrelenmiş bulunmaktadır

Svaneti, ılıman bir iklime sahiptir Öte yandan çok fazla yağış alır Bölgeye yılık ortalama 1000-3200 mm yağmur düşer Kış mevsimi çok ağır geçer karın 5 m kalaınlığa ulaştığı yerler vardır
Tarihçe


Svaneti'de kuleli bir ev

Eski çağlarda Svaneti, Kolha’nın, ardından Kolha’nın mirasçısı olan Lazika’nın (Egrisi) sınırları içinde yer alıyordu İS 552’de Lazika savaşında Svanlar Perslere kafa tutup üzerlerine gittiler Bizans ve Pers İmparatorluğu’nun Lazika topraklarını ele geçirme mücadelesine Svaneti de sahne oldu ve bölge, İS 562’de savaşın sona ermesinin ardından yeinden Lazika’ın bir parçası olarak kaldı Daha sonra Abhazya Prensliği, 11 yüzyılda Kartli Krallığı içinde yer aldı Svaneti, eristavi (prens) tarafından yönetilen “saeristavo” haline geldi Gürcistan’a “altın çağı”nı yaşatan Kraliçe Tamar (1184-1213) döneminde Svaneti Hıristiyan kültürü hızla yayıldı Svanlar Tamar’i adeta bir tanrıça saymışlardı Efsaneye göre Tamar her yıl Svaneti’yi ziyaret etmiştir

Moğollar Gürcüstan’ı istila etmesine karşın, hiçbir zaman Svaneti’ye ulaşamadılar Bölgenin geleneksel kule tipi evleri istilaçılardan halkı korumuştur 1460’larda Kartli krallığından kopan Svaneti, bir prenslik olarak siyasal varlığını sürdürdü Aşağı Svaneti, zaman zaman Megrel prenslerinin denetimine geçti Svaneti prensi Tsiok Dadeşheliani 1833’te Rusya’nın korumasına girdi, ama Rusya 1857’de bölgeyi ilhak etti ve prensliğe son verdi Rusya, 1875’te ağır vergi koyunca, bölge halkı ayaklandı Rusya, askerlerini buraya göndererek ayaklanmayı kanlı biçimde bastırdı Ruslar Kutaisi genel valiliğini kurarak Svaneti bölgesini ikiye ayırdılar: Mestia ve Lentehi Svanlar, 1922-1924 arasında Bolşeviklere karşı da savaştılar

Nüfus

Svanlar, bölgenin yerli halkıdır ve Kartveli halklarından biridir 1930’lara değin Megreller ve Svanlar nüfus sayımında ayrı sınıflandırılıyordu Daha sonra Gürcü (Kartveli) olarak yazılmışlardır 4-6 yüzyıllarda Hıristiyan olan Svanlar, Gürcüstan Ortodoks Kilisesi’ne bağlıdır Paganizmin izlerine bugün de rastlanan bölgede en önemli aziz, Gürcüstan’ın koruyucusu sayılan Aziz Giorgi kabul edilir Svanlar, pek çok eski geleneği sürdürmektedirler Bugün de kan davası güderler Svanlar, kadınlara gerçekten derin saygı gösterirler

Svanca, Megrelce ve Lazca gibi Güney Kafkas dilleri biridir Ortak dil ve eğitim dili Gürcüce’dir
Turizm

Svaneti, manzaraları ve mimari mirasıyla tanınmıştır Bölgenin bitki örtüsü ziyaretçileri etkileyici niteliktedir Ünlü Svaneti tarzı kuleler, 9-12 yüzyıllarda yapılmıştır Bölgede çok sayıda Gürcü Ortodoks kilisesi yapılar bulunur Bölgenin kendine özgü çoksesli müziği de dikkat çekicidir Yukarı Svaneti’nin doğal ve kültürel varlıkları 1996 yılında UNESCO'nu Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır