Chandra Kozmik Ağı Keşfetti.

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-17-2012

Chandra Kozmik Ağı Keşfetti

Kozmologlar Büyük Patlama'dan sonraki ilk birkaç milyar yıl içinde evrendeki maddenin küçük bir bölümünün, (%20'sinin) kütleçekim etkisiyle çökerek yıldız ve gökadaları meydana getirdiğini düşünüyorlar

Tanıdığımız (baryonik) normal madde ve henüz varlığını ancak yaptığı kütleçekim etkisiyle belli eden, tanımadığımız karanlık madde de dahil olmak üzere geri kalan maddenin, kesişme noktalarında gökada kümelerinin bulunduğu muazzam bir ipliksi ağ oluşturduğu sanılıyor

Ancak, evreni bir iplik yumağı gibi ören bu ağın varlığı belirlenemiyordu

Nedeni, bu ağı oluşturan gazın, optik, kızılötesi ya da radyo teleskoplarla algılanamayacak kadar sıcak olması

Şimdiyse, Chandra X-Işım Teleskopu, dolaylı bir yolla bu ipliklerin varlığını belirlediği gibi, sıcaklıklarını da ölçmüş bulunuyor

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) gökbilimcilerinin yönetiminde bir araştırma ekibinin yaptığı, Chandra ile uzak kuasarları gözlemlemek

Quasarlar, evrenin çok uzak noktalarında bulunan, dolayısıyla erken oluşmuş, merkezlerindeki dev kütleli aktif karadelikler nedeniyle olağanüsütü ışıma yapan gökadalar

Bu kuasarlardan gelen X-ışınları, arada yer alan bu ağ kollarından geçerken emiliyor ve sonuçta şiddetinde belli bir azalma oluyordur

Araştırmacılar, Chandra'ya ulaşan ışınların şiddetindeki bu azalmayı ölçerek, içinden geçtikleri gaz kollarının sıcaklığını, yoğunluğunu ve kütlesini hesaplamışlar

Bu kolların sıcaklıkları 300

000°C ile 5 milyon °C arasında değişiyor

Bu kozmik madde ağının kollarından biri, bizim gökadamız Samanyolu ile yakın komşusu (2,2 milyon ışık yılı uzaktaki) Andromeda gökadasını da içine alıyor

Varlığı belirlenen öteki kollarsa birkaç milyar ışık yılı uzaklıkta

Kuramcılar, evreni Ören bu ağda bulunan normal maddenin bile, evrendeki tüm yıldızlardaki maddeden çok daha fazla olduğu görüşündeler

Ağın kollarındaki normal maddenin kat kat fazlasıysa, karanlık maddeden oluşuyordur

Kaynak:Enginbilim(Astronomy)

07-17-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Chandra Kozmik Ağı Keşfetti. Chandra Kozmik Ağı Keşfetti Kozmologlar Büyük Patlama'dan sonraki ilk birkaç milyar yıl içinde evrendeki maddenin küçük bir bölümünün, (%20'sinin) kütleçekim etkisiyle çökerek yıldız ve gökadaları meydana getirdiğini düşünüyorlar Tanıdığımız (baryonik) normal madde ve henüz varlığını ancak yaptığı kütleçekim etkisiyle belli eden, tanımadığımız karanlık madde de dahil olmak üzere geri kalan maddenin, kesişme noktalarında gökada kümelerinin bulunduğu muazzam bir ipliksi ağ oluşturduğu sanılıyor Ancak, evreni bir iplik yumağı gibi ören bu ağın varlığı belirlenemiyordu Nedeni, bu ağı oluşturan gazın, optik, kızılötesi ya da radyo teleskoplarla algılanamayacak kadar sıcak olması Şimdiyse, Chandra X-Işım Teleskopu, dolaylı bir yolla bu ipliklerin varlığını belirlediği gibi, sıcaklıklarını da ölçmüş bulunuyor Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) gökbilimcilerinin yönetiminde bir araştırma ekibinin yaptığı, Chandra ile uzak kuasarları gözlemlemek Quasarlar, evrenin çok uzak noktalarında bulunan, dolayısıyla erken oluşmuş, merkezlerindeki dev kütleli aktif karadelikler nedeniyle olağanüsütü ışıma yapan gökadalar Bu kuasarlardan gelen X-ışınları, arada yer alan bu ağ kollarından geçerken emiliyor ve sonuçta şiddetinde belli bir azalma oluyordur Araştırmacılar, Chandra'ya ulaşan ışınların şiddetindeki bu azalmayı ölçerek, içinden geçtikleri gaz kollarının sıcaklığını, yoğunluğunu ve kütlesini hesaplamışlar Bu kolların sıcaklıkları 300000°C ile 5 milyon °C arasında değişiyor Bu kozmik madde ağının kollarından biri, bizim gökadamız Samanyolu ile yakın komşusu (2,2 milyon ışık yılı uzaktaki) Andromeda gökadasını da içine alıyor Varlığı belirlenen öteki kollarsa birkaç milyar ışık yılı uzaklıkta Kuramcılar, evreni Ören bu ağda bulunan normal maddenin bile, evrendeki tüm yıldızlardaki maddeden çok daha fazla olduğu görüşündeler Ağın kollarındaki normal maddenin kat kat fazlasıysa, karanlık maddeden oluşuyordur Kaynak:Enginbilim(Astronomy)