Destan İle Halk Hikayesi Arasındaki Farklar

Destanlar; milletlerin tarihinde derin iz bırakmış önemli olayları harikuladeliklerle süsleyerek anlatan uzun, manzum, milli eserlerdir Destan anlatıcısı ozan (akın veya baksı) onu bir kopuz eşliğinde söyler Bir takım mimik, jest ve taklitlerle anlatımını kuvvetlendirmeye çalışır Halk hikayelerinde de bu anlatım ananesi devam etmekle birlikte, mühim bazı farklar onu destandan ayırır Bunları şöyle sıralamak mümkündür:

1 Tarihi bir vakanın olması şart değildir

2 Nazam-nesir karışıktır Zamanla nesir, nazma üstünlük kazanmıştır

3 Şahısların ve olayların anlatımında realist çizgilere daha çok yer verilmiştir

4 Kahramanlıktan çok aşk maceraları konunun ağırlığını teşkil etmektedir

Ayrıca; destanlar, belli bir daire teşkil ederler Halk hikâyelerinde-bilhassa aşk konulu olanlarda-böyle bir daire söz konusu değildir Hikâyenin kahramanı âşık olur, sevgilisine kavuşmak için maceralara atılır ve kavuşur Hikâye (bilgi yelpazesinet) burada biter Halbuki, destanlarda durum böyle değildir Mesela Manas Destanı’nı onun oğlu Semetey ve onun oğlu Seytek devam ettirirler

Masal nesirle söylenmiş, tamamıyla hayal mahsulü olan ve anlattıklarına inandırma iddiası bulunmayan, kısa bir anlatı türüdür Masalın en karakteristik özelliği, seri bir tahkiye tekniğine sahip olmasıdır Ayrıca, masallarda olayın geçmişe ait olduğunun belirtilmesine bilhassa dikkat edilir Masal ile destan arasında şu benzerlikler vardır:

-Destanlarda, masal kahramanı olarak bilinen perilerin yaşayışına benzer bir hayat süren destan kahramanları vardır Oğuz Destanı’nda Oğuz’un evlendiği kızlar gibi