Formaldehid Ve Etkileri...

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-16-2012

Formaldehid genelde gaz halinde bulunur ve bu gaz renksiz, keskin kokulu, yakıcı ve tahriş edicidir

Su ve organik çözeltilerde (örneğin; eter, alkol, aseton, benzen) kolaylıkla çözülür

Genel olarak sulu çözelti olarak kullanılır ve bu çözeltiye formalinde denilmektedir

Kolay tutuşabilir bir gaz yada kolayca patlayabilir bir sıvıdır

Eğer alev alırsa zehirleyici bir gaz halini alır

Saf formaldehid polimerize olmaya meyillidir

Havadaki yarı ömrü çok kısadır, çünkü fotokimyasal süreçler formaldehidi parçalar

Yapısal şekli 120° 'lik açılarla baglanmış düzlemsel üçgen şeklindedir

Oksijen atomu çift bag ile merkez karbon atomuna ve iki adet hidrojende yine aynı karbon atomuna tek bag ile baglanmasıyla formaldehid meydana gelir

Erime noktası -92 ve kaynama noktası -210C'dir

-200C'de yogunluğu oda sıcaklığında 0,815 g/ml'dir

Formaldehidin kullanım alanlarından başlıcaları

Üre-formaldehid reçinesi üretimi
fenol-formaldehid reçinesi üretimi
plastik üretimi
tarım ilaçlarında
toprak dezenfektanlarında
kozmetik sanaisi
mumyalamada
histopatolojide dokuların serleştirilmesinde
metal endüstrisinde paslanmayı engellemek
kağıt üretiminde nemlendirici olarak
fotograf filimlerinin baskısında
petrol türevi gazların dengelendirilmesinde
nişasta modifikasyonunda
tekstilde fiber modifikasyonunda
agaç ürünleri korumasında

Bunların yanında sporcu atletlerin ayaklarında, öksürük damlalarında, deri dezenfeksiyonunda, ağız gargaralarında, cerrahı kist alımı müdahelelerinde sterilizasyon amaçlı kullanılmaktadır

Veterinerliktede iyotla formaldehid karıştırılarak antiseptik olarak kullanılmaktadır

Amerika Birleşik Devletinin Ulusal Toksikoloji Program'ının Sağlık Servisi 1991 yılında yayınladıkları raporda ilk kez formaldehid gazının makul bir şekildekarsinojen gazlar arasında bulunması gereken bir birleşik olduğunu belirtmiştir

Formaldehid EPA(Enviromental Protection Agency)'nin toksik kimyasallar listesinde bulunmaktadır

Formaldehid genellikle burun ve geniz kanserlerine neden olmaktadır; bunun nedeni formaldehid gazının solunması sırasında ilk olarak direk temasın burun ve genızde gerçekleşmesidir

Formaldehide maruz kalmak göz, burun, bogazda yanmaya, deri ve akcigerdede alerjiye neden olmaktadır

Bu gaza yüksek oranda mağruz kalındığında ise boğaz spazmına, akciğerlerde sıvı birikmesine ve sonuçta ölüme neden olmaktadır

Formaldehid bunların yanında alerjik bronşite de neden olmaktadır

Eğer uzun süreli solunursa alerjik bronşit astıma dönmektedir

Amerika'da formaldehid üreten firmalar:

Borden Inc
BTL Specialty Resins Corp
Warren, NJ; Chembond Corp
Eugene
D B Western
E I du Pont de Nemours & Co
Wilmington
GAF Corp
Wayne
Georgia-Pacific Corp
Hercules Incorporated
Hoechst Celanese Corp,
Somerville
International Minerals and Chemical Corp
Monsanto Co
North St Louis
RVP Corp
Wright Chemical Corp, Riegelwood, NC

07-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Formaldehid Ve Etkileri... Formaldehid genelde gaz halinde bulunur ve bu gaz renksiz, keskin kokulu, yakıcı ve tahriş edicidir Su ve organik çözeltilerde (örneğin; eter, alkol, aseton, benzen) kolaylıkla çözülür Genel olarak sulu çözelti olarak kullanılır ve bu çözeltiye formalinde denilmektedir Kolay tutuşabilir bir gaz yada kolayca patlayabilir bir sıvıdır Eğer alev alırsa zehirleyici bir gaz halini alır Saf formaldehid polimerize olmaya meyillidir Havadaki yarı ömrü çok kısadır, çünkü fotokimyasal süreçler formaldehidi parçalar Yapısal şekli 120° 'lik açılarla baglanmış düzlemsel üçgen şeklindedir Oksijen atomu çift bag ile merkez karbon atomuna ve iki adet hidrojende yine aynı karbon atomuna tek bag ile baglanmasıyla formaldehid meydana gelir Erime noktası -92 ve kaynama noktası -210C'dir -200C'de yogunluğu oda sıcaklığında 0,815 g/ml'dir Formaldehidin kullanım alanlarından başlıcaları Üre-formaldehid reçinesi üretimi fenol-formaldehid reçinesi üretimi plastik üretimi tarım ilaçlarında toprak dezenfektanlarında kozmetik sanaisi mumyalamada histopatolojide dokuların serleştirilmesinde metal endüstrisinde paslanmayı engellemek kağıt üretiminde nemlendirici olarak fotograf filimlerinin baskısında petrol türevi gazların dengelendirilmesinde nişasta modifikasyonunda tekstilde fiber modifikasyonunda agaç ürünleri korumasında Bunların yanında sporcu atletlerin ayaklarında, öksürük damlalarında, deri dezenfeksiyonunda, ağız gargaralarında, cerrahı kist alımı müdahelelerinde sterilizasyon amaçlı kullanılmaktadır Veterinerliktede iyotla formaldehid karıştırılarak antiseptik olarak kullanılmaktadır Amerika Birleşik Devletinin Ulusal Toksikoloji Program'ının Sağlık Servisi 1991 yılında yayınladıkları raporda ilk kez formaldehid gazının makul bir şekildekarsinojen gazlar arasında bulunması gereken bir birleşik olduğunu belirtmiştir Formaldehid EPA(Enviromental Protection Agency)'nin toksik kimyasallar listesinde bulunmaktadır Formaldehid genellikle burun ve geniz kanserlerine neden olmaktadır; bunun nedeni formaldehid gazının solunması sırasında ilk olarak direk temasın burun ve genızde gerçekleşmesidir Formaldehide maruz kalmak göz, burun, bogazda yanmaya, deri ve akcigerdede alerjiye neden olmaktadır Bu gaza yüksek oranda mağruz kalındığında ise boğaz spazmına, akciğerlerde sıvı birikmesine ve sonuçta ölüme neden olmaktadır Formaldehid bunların yanında alerjik bronşite de neden olmaktadır Eğer uzun süreli solunursa alerjik bronşit astıma dönmektedir Amerika'da formaldehid üreten firmalar: Borden Inc BTL Specialty Resins Corp Warren, NJ; Chembond Corp Eugene D B Western E I du Pont de Nemours & Co Wilmington GAF Corp Wayne Georgia-Pacific Corp Hercules Incorporated Hoechst Celanese Corp, Somerville International Minerals and Chemical Corp Monsanto Co North St Louis RVP Corp Wright Chemical Corp, Riegelwood, NC