Dağ Oluşumu... |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Dağ Oluşumu...Okyanus tabanlarında biriken tortul tabakalar birbirine doğru hareket eden levhalar arasında kalarak sıkışırlar Böylece yan basınçların etkisiyle sıkışan tortul tabakalarda kıvrılma ya da kırılmalar oluşur Bu hareketlere orojenik (dağ oluşumu) hareketler denir Orojenik hareketler sırasında tortul tabakaların esnek olanları kıvrılır Böylece kıvrım dağları oluşur Kıvrılma ile yükselen yere Antiklinal, çukurlaşan yere de Senklinal denir Dünya üzerindeki başlıca kıvrım dağları Alp-Himalaya kıvrımları ile Amerika kıtasının batısındaki Kayalık ve And dağlarıdır Türkiye’deki dağların büyük bir kısmı III zamanda Alp-Himalaya kıvrımları ile oluşmuştur Bunlar kuzeyde Kuzey Anadolu Dağları ve güneyde Toros Dağlarıdır Tortul tabakaların sert yapıda olanları orojenik hareketlerdeki yan basınçlarla kırılır Bu kırılma yerlerine Fay (kırık ) hattı denir Fay hattı boyunca yükselen yerlere horst, çöken yerlere de graben denir Dünyanın en uzun graben çukurluğu Doğu Afrika’da Mozambik sınırlarından başlar, Yurdumuzda Hatay çukurluğuna kadar uzanır (5000 km) Türkiye’de Horst ve Graben oluşumu en fazla Ege Bölgesi’nde görülür Grabenler: Bakırçay , Gediz, B Menderes, K Menderes ve Amik ovası (Hatay) dır Horstlar: Madra dağı, Yunt dağı, Bozdağlar, Aydın dağları ve Menteşe dağlarıdır Orojenez sonucunda fay hatları da meydana gelir Yurdumuzda oluşan başlıca fay hatlarıa;Kuzey Anadolu Fay Hattı: Güney Marmara’dan başlar ve Kuzey Anadolu dağlarının güneyini takip ederek, Van Gölünün kuzeyine doğru uzanır Doğu Anadolu Fay Hattı: Hatay’dan başlar, Güneydoğu Torosları takip ederek, Van gölünün güneyine doğru uzanır Batı Anadolu Fay Hattı: G Marmara’dan başlar ve Ege Bölgesi’ndeki çöküntü ovalarını takip eder
|
|
|
|