Racova Muharebesi...

Racova Muharebesi veya Vaslui Muharebesi (Romence: Podul Înalt), 10 Ocak 1475'te Boğdan Prensliği komutanı III Ştefan ile Osmanlı Devleti komutanı Hadım Süleyman Paşa arasında yapılmıştır Hadım Süleyman Paşa zamanın Rumeli kumandanlarındandı Savaş, Podul Înalt (Yüksek Köprü) ile Vaslui kenti arasında Racova adı verilen bir ovada Boğdan'da yapılmıştır Bu bölge şimdi Romanya içerisindendir Osmanlıların kuvvetleri, 40000 Boğdanlı asker ve topla karşılaştı Boğdan kuvvetlerinde takviye birlikler de yer alıyordu Adları Kronika Polska olan bu birlikler 40000 kişilik Boğdan ordusunu desteklediler[1]

III Ştefan Boğdan galibiyetini Haçlıların Müslümanlara karşı ilk büyük galibiyeti olarak nitelendirmiştir [kaynak belirtilmeli] Leh tarihçi Jan D?ugosz'a göre Ştefan galibiyeti kutlamamıştır; hatta galibiyeti ona hatırlatmamaları için askerlerine baskı yapmıştır

Savaşın Nedeni

Ştefan ve II Murat arasındaki Besarabya gerginliği savaşa neden olmuştur Tarihi bir kent[kaynak belirtilmeli] olan Besarabya'nın şimdiki adı Bukjak'tır[kaynak belirtilmeli] Şehir önceleri başka topluluklara daha sonraysa Boğdanlılara ait olmuştur Boğdan şehri 1420'ye kadar savunmuştur Osmanlılar 1420'de kaleyi[kaynak belirtilmeli] almaya çalışmışlardır Eski ticaret yolu üzerinde olduğundan rağbet gören bir şehirdi

Lehistan ve Macaristan da şehri(?) almaya çalışmışlardır, ancak başarılı olmamamışlardır Osmanlılar, politik ve ticari nedenlerle şehre sahip olmak zorundaydılar[kaynak belirtilmeli] Sultan Mehmed Boğdan'ı Lehistan ve Macaristan'a saldırılar yapabilmek için istiyordu[kaynak belirtilmeli], yani bu bölge Osmanlı için üs olabilirdi

1448'de, 2 Petru Erdel'i yönetme yetkisi aldı Bu olay, Macaristan'ın Karadeniz'e çıkabilmesi için fırsat oldu II Bogdan'ın 1451'de suikaste uğramasının ardından kardeşi Petru Aron, ülkede iç savaş başlattı 2 lider vardı: Aron ve Alexandru Bogdan'ın oğlu Ştefan, Boğdan'ı kurtardı 1451'de Macarlar Türklerle barış imzaladı János Hunyadi Boğdan'ı Osmanlı işgalinden korumak için Boğdan'a yardımcı oldu 1453'te İstanbul'un düşüşü ile Osmanlılar Boğdan'ya ültimatom verdi Nedeni Boğdan'yı vergiye bağlamaktı 2 yıl sonra, 5 Ekim 1455'te Aron ilk Boğdan vergisini yolladı(2000 düka)

22 Haziran'da, III Vlad Sultan Mehmet ile savaşırken, Sultan Mehmet ile birlik oldu Stephan Chilia'ya saldırdı Kale, uzun surlarla ve 12 topla savunuluyordu Danube[kaynak belirtilmeli] adlı stratejik bölgede 15 yüzyılın en kuvvetli kale duvarları vardı 8 gün savaşıldı Eflak kaleyi savunmayı başardı 1465'te, III Vlad Macaristan'da hapsedildi Ştefan gene Chilia'ya büyük bir kuvvetle saldırdı Daha sonra Lehistan Kralı Şehrin alınmasını istedi Ştefan şehri aldı Böylece Boğdan-Osmanlı ilişkileri gergin bir hal aldı

Savaşa Hazırlık

Osmanlılar

Fatih Sultan Mehmet, generali Süleyman Paşa'ya Boğdan'ya saldırılar yapılmasını emretti Arnavutlukda gerekli kuvvetler toplandı Boğdan'ya gidene kadar yeni takviye birlikler edinildi Süleyman Boğdan kuvvetlerini yendikten sonra Lehistan'ya gitmeyi düşünmüştü Kışın durulacaktı, ardından ilkbaharda Macaristan fethedilecekti ve hakimiyet sağlanacaktı Osmanlı ordusu yeniçerilerden ve ağır zırhlı birliklerden oluşuyordu[kaynak belirtilmeli] Birde bu birlikleri kollayan ağır süvari birlikleri vardı Bunlar sipahilerdi Akıncılarda sipahilerle baraber sağ ve sol kolları tutuyordu Akıncılar aynı zamanda keşif görevide üstleniyordu Aynı zamanda Tatar süvariler ve çeşitli Balkan milletlerinden de insanlar vardı 20,000 Bulgar vardı Aynı zamanda lojistik destek sağlayan köprü ve bina inşa eden bir birlik de ordunun yanındaydı Toplamda Osmanlı ordusunda 30 bin süvari vardı[2] Eylül 1474'te, Osmanlı ordusu Arnavutluk'da toplandı Buradan Süleyman Boğdan'ya yürümeye başladı Niğbolu ve Vidin'i aldı Yerli halklardan da birlikler alan Osmanlı Ordusu yürüyüşe devam etti Böylece Osmanlı Ordusu en az 60,000(?) kişilik bir ordu topladı

Boğdanlılar

Stephan batıdan büyük bir kuvvet yardımı yapılacağını umuyorduDaha çokta Müslümanlara karşı savaşıldığından Papa'dan yardım bekliyordu Ancak Papa'dan beklediği yardımdan hayli az aldı[kaynak belirtilmeli] Macaristan Krallığı 1800 Macar gönderdi Lehistan Krallığı da 2000 atlı gönderdi Ştefan da 5000 kişilik bir kuvvet hazırladı20 top vardıHafif süvari birlikleri,ağır piyade birlikleri vardı Ordu toplamda 40 000 kişiye ulaştı10-15 bini atlı birliklerden oluşuyordu30 000 gönüllü yaya insan vardı(Askerlerdi ancak ellerinde kılıç yerine tarım aletleri vardıGönüllü olduklarından ellerinde ne varsa o aletlerle gelmişlerdi Çoğunda ok ve el yapımı silahlar vardı Böylece Boğdan ordusu 40000'e ulaşmıştı

Savaşın Gelişimi

Muharebenin haritası

1474'ün Aralık ayında Osmanlı ordusu Boğdan'ya ulaştı Boğdanlılar Osmanlılar geldiklerinde hiçbirşeyle karşılaşmasınlar diye hayvanları ve insanları kuzeye göndermişlerdi

Osmanlı keşif grupları Süleyman'a Vaslui yakınlarında bazı köyler olduğunu rapor etti Osmanlı Ordusu köylere doğru yürüyüşe geçti Kış kalınacak yerleri daraltıyor ordunun işini zorlaştırıyordu Bazı Osmanlı kuvvetleri Boğdan'ın başkenti Seceava'ya yürüyüşe geçtiBoğdan Ordusu Vaslui'de kalıyordu ve Osmanlı Ordusu ile karşılaştı Osmanlılar yol üzerindeki nehri geçmek zorundaydıKöprü ağır ekipmanların(?) geçmesine izin vermiyordu Köprünün tahtadan yapılmış olması işi zorlaştırıyorduBoğdan komutanı Ştefan köprünün çevresini savaş alanı olarak seçti Köprünün bulunduğu yer babasının Lehleri 1450'de yendiği yerdi Bölge savunanlar için çok iyiydi Saldıran grup yani Osmanlıların işinin zor olacağı için Ştefan burayı seçmişti Vadi,tepelerle ve ormanlarla kaplı olduğundan savunulması kolaydı

10 Ocak Salı sabahında savaş başladı Sisli bir hava vardıŞtefan toplarla köprüün olduğu yeri topa tuttuYaya birlikler ve okçular ormandaydıOnlarla beraber Boyar süvariler ve hafif süvarilerde vardı

Boğdanlılar ilk hareketi yaptı ve bandoyu savaş alanına yöneltti Süleyman Paşa böylece ormanda bir orunun saklı olduğunu anladıBoğdan ve yerli birlikler Osmanlı saldırısı karşısında geri çekilme emri almışlardı Süleyman Paşa saldırılmasını emretti ki bu büyük hataydı[kaynak belirtilmeli]Boğdan ordusu geri çekilirken toplar başladı ve Osmanlılar bozguna uğradı(Bu taktiğin yaratıcısı Türklerdir ve çok kez kullanmışlardır[kaynak belirtilmeli],Ancak ilk kez kendilerine karşı kullanıldığını gördülerBu taktik Mohaç Savaşı'nda da uygulandı)Ardından tüfekçilerin ateşiyle Osmanlılar dağıldıBoğdanlı okçular sisten önlerini göremedikleri için Osmanlılara ateş açamadılarBoğdanlı hafif süvari birlikleri vurkaç yöntemi ile Osmanlı ordusuna çok büyük kayıp verdirdilerOsmanlı süvarileri köprüyü geçmeye çaalıştılar ancak köprü yıkıldıKöprü geçilebilseydi savaş OSmanlıalrın lehine dönecekti ama geçilemedi

Osmanlı ordusu topa tutulmamak için dağılmıştıHazırda bekleyen Boğdan yerli birlikleri 5000 kişi olarak dağılan 7000 kişilik yeniçeri grubunu bulduSavaşın kaybedildiğini anlayan sipahi komutanları geri çekilirken Süleyman Paşa süvarileri kaybetmemek için piyade birlikleri Boğdan cephesine saldırttı

Süleyman Paşa atak kolunu güçlü tutmak için takviye yollamak istedi fakat o sırada Boyar ve hafif Boğdan süvarilerinin karşı tarafta Osmanlı Ordusunu yok ettiğini bilmiyorduŞtefan karşı bir saldırı düzenledi40 000 kişilik Boğdan ordusu her koldan saldırdıDeğişik bir taktik uygulayan Ştefan bandoyu başka orduyu başka tarafa yönlendirdiOsmanlı Ordusu bandoya sesin geldiği yere gitmeye başlayınca her taraftan sarılan ordu bozguna uğradıBoğdan ordusu ilerlerken Süleyman Paşa ordunun kontrolünü kaybetmişti

Önce kuvvetlerini toparlamaya çalıştı ancak son birlikleri de geri çekilmeye başladıBöylece Osmanlı ordusu 40 000 kişilik Boğdan ordusu karşısında yenildi

Kaynaklar
*Kronika Polska 40,000 Boğdan askerinden; Gentis Silesiæ Annales 120,000 Osmanlı askerine karşılık "40,000'den az" Boğdan askerinden; III Ştefan'in Hıristiyan ülkelere 25 Ocak 1475'de gönderdiği mektup 120000 Osmanlı askerinden bahsetmektedir
*Historia Turchesca