Verem Hakkında Herşey

Verem Nedir?

Verem Mycrobacterium tuberculosis mikrobunun bulaşması ile oluşan öldürücü bir hastalıktır Soluduğumuz hava ile akciğerlere giren verem bakterisinin (mikrobunun) yol açtığı bulaşıcı bir hastalıktır Bağışıklık sistemi hücreleri,savaşmalarına rağmen,mikropların tamamını genellikle öldüremez Basiller akciğerlerde boşluklar (yaralar) oluşmasına sebep olur Verem; omurga, kalça kemikleri, lenf düğümleri,beyin zarı,göğüs ve karın boşluğu,böbrek ve üreme sistemlerini de etkiler

Verem mikrobu, aktif verem hastalığı olan bir kişinin öksürmesi, hapşırması ya da konuşması ile havaya yayılır Uzun süre havada canlı olarak asılı kalabilen mikroplar soluduğumuz zaman önce akciğerlere ve daha sonra kan yolu ve lenf akımıyla vücudun başka organlarına da gidebilir Vereme genellikle verem hastası birisi ile uzun süre kapalı bir yerde birlikte bulunmak suretiyle yakalanılır Ayrıca çok nadir olaak hasta sığırların süt ve bu sütlerden yapılan ürünlerle de bulaşabilir Verem mikrobu, yemek tabaklarından, bardaklardan ya da diğer nesnelerden başkalarına bulaşmaz

Vereme Kimler Yakalanabilir?
Toplumda vereme yakalanma riski fazla olan bazı gruplar vardır Bunlar:

Sağlık görevlileri
Alkol bağımlıları
Yaşlılar
Tutuklu ve hükümlüler dahil, çeşitli kurumlarda (yurt, huzur evi, ıslah evi, koğuşlar vs) kalan ve çalışan kişiler
Genel yaşam standartlarının altında, kalabalık ortamlarda yaşayan kişiler (Vereme yoksul toplumlarda daha sık rastlanmaktadır)
HIV virüsü taşıyan ve AIDS olan kişiler
Bağışıklık sistemi zayıf olan, özellikle uzun süre kortizon kullanan kişiler
Şeker hastaları
Ağır böbrek, karaciğer hastalığı gibi durumlar

Mikrobun ortaya çıkma süresi:
Bu süre çok farklıdır Mikrobu alan kişide bazen 1-2 ay bazen birkaç yıl bazen de onlarca yıl sonra hastalık gelişebilirVeya hiç gelişmeyebilir

Verem Vücudu Nasıl Etkiler?
Verem Mikrobunun Bulaşması
Verem mikrobu soluduğumuz hava ile akciğerlerimize girerek orada çoğalmaya başlar Bu mikroplardan bazıları böbrekler, kemikler ya da beyin gibi, vücudun diğer kısımlarına yayılır Bu kişiye artık verem mikrobu bulaşmış demektir Vücut mikroplarla savaşırsa da genellikle hepsini yokedemez Vücudun savunma mekanizmaları, etkisiz durumda olan mikropların çevresinde kapsül ya da duvarlar örer Bu aşamada kişi kendisini iyi hisseder Verem mikrobu bulaşmış olan bir kişinin vücudunda verem mikrobu bulunmaktadır Ancak, hastalık belirtisi yoktur ve kişi bu aşamada mikrobu başkalarına bulaştıramaz Bu aşamada yapılan tıbbi tedavi, verem mikrobunun verem hastalığına yol açmasına engel olabilir

Verem Hastalığı
Mikropların aktif hale gelmeleri ve çoğalmaya başlamaları halinde, kişi artık verem hastasıdır Bu durum bir yıl içinde ya da uzun yıllar sonra, genellikle vücudun HIV/AIDS, şeker hastalığı, böbrek hastalığı, zatürre ya da Kanser gibi başka enfeksiyon ve hastalıklarla mücadele sonucu zayıf düştüğü bir sırada ortaya çıkabilir Verem hastası olan kişi verem mikrobunu taşır ve hastalığın belirtilerini gösterir

Verem hastalığının belirtileri
Verem hastalığının belirtileri öksürük, kilo kaybı, göğüs ağrısı, ateş ve gece terlemeleridir Bu öksürük haftalarca sürebilir ve kanlı balgam çıkartılabilir

Tedavisiz bırakılan verem hastalarının % 50'si beş yıl içinde ölecek ve diğerlerinin çoğu ciddi olarak güçsüzleşecektir Verem öldürücüdür, fakat tedavi edilebilir

Verem mikroplarının kontrolü ve ilaç kullanımı:
Aktif Akciğer veremi olup olmadığınızdan emin olmak için balgamınız (öksürükle çıkarılan tükrük içindeki mukus) en az üç kere, bir mikroskop altında incelenmelidirBalgam verem basilleri ihtiva ettiği takdirde "hastasınız ve bulaştırıcısınız" veya "yaymanız pozitif olup balgamınızda mikrop vardır" denilebilir Ya da Manto testi [Mantoux Test] adı verilen bir deri testi, vücudunuzda verem mikrobu olup olmadığını gösterebilir Zararsız bir Madde kolunuzdan deri içine verilir Aradan iki ya da üç gün geçtikten sonra bir sağlık görevlisinin deride şişme olup olmadığını kontrol etmesi gerekir Size söylenen günde gelerek deri testini kontrol ettirmeniz çok önemlidir Test sonucu size bildirilir ve başka tetkiklere gereksiniminizin olup olmadığı söylenirVerem hastası iseniz, dört değişik ilaçtan oluşan bir karışım kullanmanız önerilirÖnerildiği gibi bütün ilaçlarınızı kullandığınız taktirde, % 95 ten fazla tedavi olma şansına sahip olacaksınız Bütün verem ilaçlarını düzenli kullanmanız çok önemlidir Düzenli ilacınızı kullanmayı keserseniz, akciğerlerinizdeki basilleri öldürmek daha güç olacaktır Bu durumda tekrardan hastalanacaksınız, ancak bu sefer önceden kullandığınız ilaçlar yeterli olmayabilir Aynı zamanda, bu kuvvetli ve daha az tedavi imkanı olan verem şeklini, ilaca dayanıklı (dirençli) verem-aile bireylerine, iş arkadaşlarınıza ve beraber olduğunuz kişilere yayabilirsiniz

Kimler Tetkikten Geçmelidir?
HIV/AIDS bulaşmış olanlar
Verem olma olasılığı olan birisiyle yakın temas halinde çalışan ya da yaşayanlar
Verem belirtisi olanlar

Test Sonuçları Ne Anlama Gelir?
Testin Negatif Çıkması
Testin negatif çıkması, büyük bir olasılıkla vücudunuzda verem mikrobu bulunmadığını gösterir Ancak, sonuçtan emin olmak için deri testinin tekrarlanması gerekebilir Deri testleri ile HIV virüsü taşıyan kişilerdeki ya da AIDS hastalarındaki verem mikrobu her zaman saptanamadığından, HIV virüsü taşımanız ya da AIDS olmanız halinde, doktorunuz başka tetkikler yaptırmanızı isteyebilir
Testin Pozitif Çıkması
Testin pozitif çıkması, vücudunuzda verem mikrobu olduğu anlamına gelebilir Bu sizin verem hastası olduğunuzu ya da başkalarına mikrop bulaştırıp bulaştıramayacağınızı göstermez Test sonucu pozitif çıkarsa, verem olup olmadığınızın belirlenmesi ve gerekli olan tedaviye karar verilmesi için, göğüs röntgeni ve diğer bazı testler gibi daha fazla tetkiklerin yapılması gerekmektedir

Veremin Tedavisi
Gerekli olan tedavi türü, kişinin verem mikrobu taşıması ya da verem hastası olup olmadığına bağlı olarak değişecektir Verem hastalığı ve bazı verem mikrobu bulaşması vakaları ilaçla tedavi edilmektedir Veremin tedavisinde modern ilaçlar çok etkilidir Birçok kişi düzenli olarak büyük kamu hastanelerinde, verem savaş dispanserlerinde ayakta tedavi yöntemiyle ya da uzman doktora giderek tedavi görebilirler Verem hastalığının geçmesi için, kişinin en az altı ay ilaç kullanması gerekir Bununla beraber, bazı vakalarda bu süre daha uzun olabilir Verem ilaçlarının düzenli olarak alınmaması ya da verilen ilaçların bitirilmemesi halinde, hastalık yeniden ortaya çıkabilir ve bu kez tedavi etmek daha da güç olabilir Bu nedenle, iyileşmek için kişinin ilaçlarını düzenli olarak kullanması ve tüm tedavi setini bitirmesi gerekir Aile bireylerinin herhangi birisinin verem olması halinde, ailenin geri kalan tüm bireyleri ve yakın temas içinde bulunan kişiler, kendilerinde verem olup olmadığının belirlenmesi için tetkikten geçirilirler
Verem Aşısı (BCG)
BCG aşısı vereme yakalanma riski fazla olan ülkemizdeki tüm bebeklere (doğumdan 1 ay sonra) rutin olarak önerilmektedir BCG aşısı erişkinlerdeki akciğer vereminden korumamaktadır

Sizde Verem Olduğunu Düşünüyor musunuz?
Aşağıdaki belirtilerden herhangi birisinin olması halinde, en kısa sürede doktorunuza başvurunuz:
Geçmeyen (kronik, 2-3 haftadır geçmeyen) öksürük
Yorgunluk
Gece terlemeleri
Kilo kaybı
Kan tükürme

Tüberküloz (Verem Hastalığı)
Tüberküloz binlerce yıldır varolduğu bilinen bir mikropla oluşmaktadır; bu mikrobun adı: Mycobacterium tuberculosis’dir Dünyanın bütün uluslarından insanlarda, zengin-yoksul, genç-yaşlı herkeste hastalık yapabilir

Tüberküloz, en çok akciğerlerde olmak üzere bütün organlarda hastalık yapabilir Organlara zarar verir Tedavisiz bırakılırsa ya da kötü tedavi edilirse öldürücü olabilir

Tedavi ile tümüyle şifa sağlanabilir Erken ve uygun tedavi başlanır, yeterli süre tedavi edilirse hastalar yüzde yüz iyileştirilir İyileşme kalıcıdır, şifa sağlar

TEDAVİ İLE HASTALARDA YÜZDE YÜZ ŞİFA SAĞLANABİLİR

DÜNYADA TÜBERKÜLOZUN DURUMU NEDİR?
Bütün kıtalarda, bütün ülkelerde tüberküloz vardır Günümüzde hala tek mikrobun yaptığı en çok öldüren bulaşıcı hastalıktır Yılda 8,9 milyon insan bu hastalığa yakalanırken 1,7 milyonu ölmektedir Dünyadaki bütün hastalıkların yüzde 2,5’unu ve önlenebilir ölümlerin yüzde 26’sını oluşturmaktadır Dünya Sağlık Örgütü, verem hastalığı için “Acil Durum” ilan etmiştir Dünyada verem hastalarının sayısı yıllar içinde artış göstermektedir

Dünyada tüberküloz en çok Güney-Doğu Asya ve Sahra Güneyi Afrika’da bulunmaktadır Hindistan, Çin ve Endonezya’da Dünya’daki hastaların yarısı bulunmaktadır Toplam 22 ülkede, dünyadaki tüberküloz hastalarının yüzde 80’i bulunmaktadır

Tüberkülozun kontrolü için çabalarını zayıflatan ülkelerde hastalık artış göstermektedir AIDS hastalığı da veremi artırmıştır Eski Sovyetler Birliği ülkelerindeki artış bu iki nedenle olmaktadır Sanayileşmiş ülkelerde 1980’li yıllarda hastalığın artışı bu iki nedene ve göçlere bağlıdır Sahra Güneyi Afrika’da verem hastaları büyük bir hızla artmaktadır, bunun temel nedeni HIV/AIDS’tir

TÜBERKÜLOZ, DÜNYADA CİDDİ BİR HALK SAĞLIĞI SORUNUDUR
TÜRKİYE’DE TÜBERKÜLOZUN DURUMU NEDİR?
Ülkemizde tüberküloz hastalığı, bu yüzyılın ilk yarısında çok büyük bir salgın yapmıştı Bir numaralı ölüm nedeni idi 1940’lı yıllarda her yıl bin kişiden 2-3’ü verem nedeniyle ölüyordu Özellikle yirminci yüzyılın üçüncü çeyreğinde yürütülen yoğun verem savaşı çabaları sonucunda durum değişmiştir Tüberküloz artık önemli bir ölüm nedeni değildir

Türkiye’de 12-15 milyon bir nüfusun enfekte olduğu, yani vücutlarında henüz hastalık oluşturmamış verem mikrobunun olduğu hesaplanmaktadır Bu insanların yüzde beş-onu yaşamlarının bir döneminde verem hastası olacaklardır

Verem savaşı dispanserlerinde kayıtlı hasta sayısı 2000 yılında 18038 iken 2005 yılında 20535’dir Kayıtlı hastalar dışında, resmi ve özel hekim ve hastanelerde de tedavi edilen bazı hastaların olduğunu biliyoruz Türkiye’de yılda yaklaşık 25 bin tüberküloz hastasının ortaya çıktığını tahmin edebiliriz Bu hasta sayılarının nüfusa oranı, sanayileşmiş ülkelerde yüzbinde 20 ve altında, Asya ülkelerinde yüzbinde 100’den, Afrika’da sahra güneyi ülkelerde ise 300’den fazladır Ülkemizde ise kayıtlı hastalar yüzbinde 27’dir

Düzensiz ve hatalı tedaviler yüzünden ilaçlara dirençli veremli hasta sayılarının ülkemizde yüksek oluşu önemli bir sorunumuzdur

TÜBERKÜLOZ NASIL BULAŞIR?
Tüberküloz mikrobunun kaynağı, tedavi görmemiş, aktif akciğer ve gırtlak (larinks) veremi olan hastalardır Öksürmek, hapşırmak, konuşmak ile mikroplar çevre havaya saçılır Sağlıklı kişiler bu mikropları nefesleriyle alır ve enfekte olurlar

Sokakta, dolmuşta, lokantada öksüren birisinden verem mikrobu alma olasılığı çok düşüktür Bulaşma için genellikle verem hastası bir kişi ile belirli süre birlikte yaşamak gereklidir En çok hastanın aile bireyleri ve yakın çalışma arkadaşlarına bulaşma olur Tedavi başlandıktan sonra bulaşma hızla sona erer Çatal, kaşık, tabak, bardak, giysi gibi nesnelerle, kan ile, cinsel ilişki ile bulaşma olmaz

TÜBERKÜLOZ, HAVA YOLUYLA BULAŞIR “TÜBERKÜLOZ ENFEKSİYONU” NEDİR?
Tüberküloz mikrobu vücuda girdikten sonra aylarca-yıllarca hastalık yapmadan kalabilir Bu dönemde vücut tarafından oluşturulan savunma yanıtları, mikropları aktif olmayan bir şekilde tutarlar Buna tüberküloz enfeksiyonu ya da kişinin enfekte olması diyoruz

Kişi, kendisinin enfekte olduğunu genellikle bilmez Tüberkülin (PPD) ile cilt testi yapılırsa pozitif olur; bu yolla enfekte olduğu anlaşılır Bu dönemde mikroplar bir anlamda hapsedilmişlerdir

TÜBERKÜLOZ ENFEKSİYONU, CİLT TESTİ İLE ANLAŞILIR TÜBERKÜLOZ HASTALIĞI NEDİR?

Vücuttaki tüberküloz mikropları aktif hale gelirse hastalık yaparlar Hastalık ciddidir Tedavi edilmediği sürece, tuttuğu organda ya da organlarda hasar yapar, bu hasar giderek artar ve öldürücü olabilir

Tüberküloz hastalığı, en çok akciğerleri tutar Hastalığın tuttuğu diğer organlar, lenf bezleri, akciğer zarları, kemikler, böbrekler, beyin zarlarıdır Vücudun hemen bütün organlarında hastalık yapabilir Hastalanan organlarda ağır bir iltihap olur, erimeler görülebilir Organların çalışması bozulur

Mikropların vücuda girdikten sonra hastalık yapma süresi farklılıklar gösterir Vücut direnci düşükse, hızla hastalık gelişebilir Ya da yıllar sonra hastalık gelişebilir Mikrop alıp enfekte olanlardan yüzde onu yaşamlarının herhangi bir döneminde hastalanırlar

Hastalığın gelişmesine yol açan vücut direncini kırıcı hastalıklar ve etkenler vardır AIDS hastalığı bu bakımdan vücut direncini en çok kıran hastalıktır Bu nedenle, AIDS ve tüberküloz birbirlerine en büyük desteği veren iki beladır Hastalığın gelişmesine yol açan diğer direnç kırıcılar, şeker hastalığı, böbrek hastalığı, bazı kanserler, ilaç ve alkol bağımlılığı, sigara, madenci hastalığı ve diğer bazı ciddi hastalıklardır

VÜCUT DİRENCİNİN ZAYIFLAMASI, MİKROPLARIN ÇOĞALMASINA VE HASTALIĞA YOL AÇAR

TÜBERKÜLOZ TANISI NASIL KONULUR?

Tüberküloz tanısı, balgamda verem mikrobunun gösterilmesi ile konulur

Hastanın yakınmaları ve akciğer film bulguları ile hastalıktan şüphelenilir Hastalarda şu yakınmalar olabilir:
• iki haftadan uzun süren öksürük,
• ateş, gece terlemesi,
• göğüs ağrıları,
• iştahsızlık,
• zayıflama (kilo kaybı), çocuklarda kilo alamama da olabilir;
• Halsizlik,
• kan tükürme

Yakınmalar genellikle hafif başlar ve yavaş ilerler Bu nedenle, birçok hasta doktora başvurmakta gecikir Bazıları da yakınmalarını sigara ya da başka bir nedene bağlar Doktora başvuru gecikince, hastalık akciğerleri ya da tutulan diğer organları tahrip eder Yanlış teşhis ve yanlış tedaviler de hastalığın ilerlemesine neden olur; aynı zamanda çevresine mikrop saçmayı sürdürmesine yol açar Özellikle öksürük ve diğer yakınmaları olan hastaların gecikmeden verem savaşı dispanseri ya da göğüs hastalıkları uzmanına başvurmaları gerekir

Hastanın yakınmaları ve akciğer film bulguları hastalıktan şüphelenmeyi sağlar Şüphelenilen hastalarda kesin tüberküloz tanısı mikroskopta basilin gösterilmesi ve besiyerinde basilin üretilmesi ile konulur Hastadan alınan balgam ya da nadiren diğer örnekler bu amaçla laborutavarda incelenir ve tanı kesinleştirilir Verem savaşı dispanserlerinde tanı işlemleri, tedavi, ilaçlar ve takip ücretsizdir

TÜBERKÜLOZ TANISI, BALGAMDA VEREM MİKROBUNUN GÖSTERİLMESİ İLE KONULUR

TÜBERKÜLOZ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Tüberkülozun tedavisinde çok güçlü ilaçlar vardır Bu ilaçları, ülkemizde Verem Savaşı Dispanserleri ücretsiz verir Mikropları etkili bir şekilde öldürmek için yeni hastaların tedavisinde dört ilaç kullanılmaktadır Verem mikrobu, diğer mikroplara göre çok daha yavaş çoğaldığından, ilaçları uzun süre kullanmak gerekir Tedavi süresi en az altı aydır Bazı özel durumlarda ilaçları kullanma süresi uzatılabilir

İstirahat, özel beslenme, iklim ve sıkıntı-stres gibi unsurların tüberküloz tedavisinde çok önemli olmadığı gösterilmiştir Verem ilaçları bulunana kadar bu saydığımız uygulamalar yapılıyordu, fakat hastaların yarıdan çoğu ölüyordu İlaçlar bulunduktan sonra, verem ölümleri son derece azalmıştır; uygun ilaçları yeterli süre kullanmakla hastaların neredeyse hepsi başarıyla tedavi edilebilmektedir

Hastayı iyileştiren tedavi, hastanın sağlığı yanında toplum sağlığı açısından da son derece önemlidir Tedavi, bulaşıcı bir hastalık olan veremle savaşın en önemli yöntemidir Bu nedenle, tedavinin düzenli sürdürülmesi ve tamamlanması zorunludur


İLACA DİRENÇLİ TÜBERKÜLOZ NEDİR?
Tüberkülozda ilaç direnci, tüberküloz mikrobuna etkili olan ilacın artık etki etmemesidir Bu, laboratuvar testi ile anlaşılabilir Nedeni, yanlış ilaçlarla, eksik ilaçlarla tedavi yapılması ya da tedavinin düzenli kullanılmaması, erken kesilmesidir

İlaca dirençli tüberküloz hastaları da tedavi edilebilir Ancak bu hastaların tedavisi, daha uzun sürmesi, daha çok yan etki yaratması, yaklaşık 100 kat daha pahalı olması ve bazen ameliyat da gerektirmesi nedeniyle daha zordur

İlaç direnci olmayan hastalar bütün dispanserlerde ücretsiz tedavi edilebilir; dirençli hastaların tedavileri ise sadece bu konuda uzmanlaşmış eğitim tipi göğüs hastanelerinde yapılmaktadır


DÜZENSİZ TEDAVİ YA DA EKSİK BIRAKILAN TEDAVİ, İLAÇ DİRENCİNE YOL AÇAR

DOĞRUDAN GÖZETİMLİ TEDAVİ (DGT)
[İngilizce metinlerde “directly observed treatment (DOT)” yazılmaktadır]

Doğrudan gözetimli tedavi (DGT), hastalara her doz ilacın, bir görevli tarafından bizzat içirilmesidir Neden buna gerek vardır?

Hava yolu ile ve tamamen rastlantı eseri olan verem bulaşmasının önlenmesinde yapılması gereken en önemli şey hastaların tedavisidir

Hastaların bir kısmı, en az 6 ay sürmesi gereken tedaviyi düzenli sürdürememektedirler Hangi hastanın tedaviyi yarım bırakacağı ya da düzensiz kullanacağını öngörmek de olanaksızdır Bu nedenle, her bir hastanın tedavisini düzenli bir şekilde yapmak ve tamamlamak için doğrudan gözetimli tedavi gereklidir

Doğrudan gözetimli tedavi, hastanın sağlığını garantilediği için, hasta için iyidir; bulaşmayı durdurduğu için de toplum için iyidir

Doğrudan gözetimli tedavi uygulanacak yer ve zaman, hastanın isteğine uygun olarak, tedaviyi yapacak doktoru ile birlikte kararlaştırılır


DOĞRUDAN GÖZETİMLİ TEDAVİ STRATEJİSİ (DGTS)
[İngilizce metinlerde “directly observed treatment-short course (DOTS)” yazılmaktadır]

Tüberküloz kontrolü, dünyada son on yıldır “Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi” (DGTS) ile yürütülmektedir Bu stratejide tüberküloz kontrol aktivitelerinin sürekliliğini ve bütünlüğünü sağlamak için hükümetin kararlılık içinde olması esastır Hastalara bakteriyolojik olarak tanı koymayı ve ücretsiz, standart, kısa-süreli rejimlerle tedaviyi esas almaktadır Tedavide, ilaçların bir görevli tarafından hastalara içirilmesi önerilmektedir (buna doğrudan gözetimli tedavi denilmektedir) Bu stratejide standart bir kayıt, raporlama ve değerlendirme sisteminin işletilmesi gereklidir

Türkiye’de “verem savaşı”, “tüberküloz kontrolü” karşılığı olarak kullanılmaktadır Bulaşıcı bir hastalık söz konusu olduğundan, bir program çerçevesinde ve ülke çapında ortak bir yaklaşımla mücadele gereklidir Tanı, tedavi, tedavinin takibi ve bütün çalışmaların izlenmesi ve koruyucu hizmetler bir bütünlük oluşturmaktadır Türkiye’de “verem” sözcüğü, hemen daima “verem savaşı” şeklinde kullanılmaktadır


TÜBERKÜLOZ HASTASININ AİLESİNE NE ÖNERİLMELİDİR?
Tüberküloz hastasının ailesine verem mikrobunu bulaştırma olasılığı çok yüksektir Çünkü, aynı havayı en uzun süre paylaştığı kişiler aile bireyleridir Bu nedenle, tüberküloz tanısı kesinleşince, bütün aile bireyleri ve hasta ile aynı havayı paylaşan işyeri ya da başka ortamdaki kişiler verem savaşı dispanserinde muayene için çağrılırlar Buna temaslı muayenesi denilir

Temaslı muayenesi, eğer hastanın yakınlarında da hastalık varsa erkenden tanı koymayı sağlar Ülkemizde hastaların yüzde 8-9’una temaslı muayenesi ile tanı konulmaktadır

Hasta olmayan ve risk taşıyanlara da koruyucu tedavi verilir Koruyucu tedavi eğer düzenli kullanılırsa, mikrobu almış kişilerin hastalanmasını yüzde 90’a varan oranda önler



TÜBERKÜLOZ HAKKINDA
KISA SORU VE YANITLAR:
Soru: Tüberküloz aileden geçer mi?
Yanıt: Tüberküloz aileden genetik (ırsi) olarak geçmez Evde bir veremli varsa, aynı ortamda uzun süre bulunmakla hastalık bulaşabilir

Soru: Kaplar, bardak, çatal-bıçak, eşyalarla tüberküloz bulaşır mı?
Yanıt: Hayır, bulaşmaz Böyle bir bulaşma şekli gösterilmemiştir

Soru: Tüberküloz utanılacak bir hastalık mıdır?
Yanıt: Hayır Elli yıl önce, ilaç tedavisi yokken genellikle öldüren, ölmeyenleri de ciddi sakat bırakan bir hastalık olduğu için o dönemlerde korkutan ve utanılan bir hastalık olmuştur Bugün erken tanı ve doğru tedavi ile hastalar tümüyle iyileşir

Soru: Bal, tereyağı, dövülmüş çekirdekli üzüm vereme iyi gelir mi?
Yanıt: Hayır Hipokrat’ın kitaplarında yazılmış olan, yani yüzyıllardır-binyıllardır kullanılan bu gibi yiyeceklerle beslenen hastaların çoğu geçmişte ölüyordu Ne zaman ki ilaçlar bulundu, hastalarda kalıcı şifa sağlanır hale geldi Daha sonra yapılan çalışmalarda, düzenli ilaç verilen hastaların yarısı iyi beslenmiş, yarısı kötü beslenmiştir; fakat tedavi sonucunda her iki grup da aynı derece başarıyla iyileşmiştir
Soru: Verem hastasına besleyici özel yiyecekler gerekir mi?
Yanıt: Verem hastası ideal vücut kilosundan daha düşük kiloda ise, zayıf düşmüşse, beslenmesine özen gösterilebilir; bu, dengeli bir beslenme olmalıdır Normal kilosundaki kişilere, normal beslenme yeterlidir; fazla yemek, kilo almasına ve başka hastalıklara neden olacaktır

Soru: Veremden şüphelenince ne yapılmalıdır?
Yanıt: Bu konuda ücretsiz tetkik ve tedavi yapan en yakın Verem Savaşı Dispanserine başvurulmalıdır Bu dispanserlerde veremi bilen doktorlar vardır; röntgen, balgam incelemesi yapılmaktadır Göğüs hastalıkları uzmanları ve göğüs hastaneleri de bu konuda uzmandırlar

Soru: Veremli hasta ne zaman bulaştırıcılığını kaybeder?
Yanıt: İlaç tedavisine başladıktan sonra bulaştırıcılık hızla yokolur Bu nedenle ilaç tedavi için “kimyasal karantina” denilmektedir Eğer kullanılan ilaçlar etkili ise 2-3 haftada bulaştırıcılık büyük oranda yokolur Balgam tetkikinde mikrop görülmeyince, doktor kararı ile hasta işe dönebilir

Soru: İlaçlara dirençli verem hastasını kim tedavi eder?
Yanıt: Verem savaşı dispanserleri aracılığıyla bu konuda uzmanlaşmış hastanelere başvurulmalıdır Bu hastaneler, tedavinin sürdürülmesinde verem savaşı dispanserleri ile işbirliği yaparlar Çok pahalı olmasına karşın, ilaçları, Sağlık Bakanlığı ücretsiz vermektedir

Soru: Verem ve AİDS birlikte ise tedavisi mümkün müdür?
Yanıt: Evet mümkündür AİDS için de bir tedavi veriliyorsa, ilaçlarda değişiklik gerekebilir AİDS hastalarında, verem yoksa, cilt testi ile tüberküloz enfeksiyonu olup olmadığı incelenmelidir Böylece, verem için koruyucu tedavi verilebilir

Soru: Veremden toplum nasıl korunur?
Yanıt: Verem mikrobunu saçan hastaların tedavisi, toplumun korunmasında en önemli yoldur

Soru: Veremden korunmada ilaç kullanılabilir mi?
Yanıt: Evet, hasta yakınlarına ve risk taşıyan kişilere koruyucu ilaç tedavisi verilirse yüzda 60-90 koruyucudur Koruyucu ilaç tedavisi, hastalık gelişmesine engel olmaktadır Bu tedavi de verem savaşı dispanserlerince ücretsiz verilmektedir

Soru: BCG aşısı veremden ne kadar korur?
Yanıt: BCG aşısı, çocuklardaki kanla yayılan (milier) ve beyin zarını tutan (menenjit) tüberküloz gibi ciddi hastalıkları önler Erişkin insandaki hastalık için koruyuculuğu konusunda farklı sonuçlar vardır

Soru: Verem hastası evde nerede-nasıl yaşamalıdır?
Yanıt: Verem hastasının güneş gören ve bol havalandırılan odalarda kalmaları sağlanmalıdır

Soru: Verem hastalığında yapılan en büyük hatalar nelerdir?
Yanıt: 1 Hastalar doktora geç başvurmaktadır ya da geç tanı konulmaktadır Hastalar, öksürük ya da göğüs hastalıkları ile ilgili yakınmaları olduğu halde konunun uzmanı olmayan hekimlere başvurmaktadırlar Bir de balgamda mikrop bakılması ihmal edilmektedir Bunlar, tanıda gecikmeye yol açar

2 Hastalar, tedaviyi eksik bırakmakta ya da düzensiz kullanmaktadırlar Tümüyle şifa sağlanacak bir hastalık iken ilaca dirençli hale gelmekte, tedavisi güçleşmektedir Bu arada da hastanın akciğerleri hasar görmekte, adeta tükenmektedir