Vücuttaki Benlerin Çoğalması

Vücudunuzdaki benler çoğalıyor mu? benlerin neden çoğaldığını ve tedavisini hep birlikte öğrenelim Vücudumuzdaki her kahverengi kabarıklık 'ben' değildir Derinin rengini veren melanin maddesini yapan hücrelerden oluşanlar 'ben' olarak adlandırılıyor Benlerin nasıl oluştuğu bilinmiyor, bir kısmı doğumsal olabiliyor Sonradan ortaya çıkanlarda özellikle genetik yapıya ek olarak ultraviyolenin, yani güneşin etkisi çok büyük oluyor Vücuttaki tüm benler tehlikeli değil ve tehlikeli olanları iyi bir gözlemcinin fark etmemesi de mümkün değil Sürekli tahrişe uğrayan bölgelerdeki benlere özellikle dikkat etmek gerekiyor Bunlar kemer ve sütyen hizasına rast gelen, ayak tabanı ile avuç içinde ve cinsel bölgelerde bulunan benlerdir Benler;

1- Kozmetik nedenlerle
2- Giysi ve takılarla sürekli tahriş oluyorlarsa
3- Malin melanoma dönüşme ihtimalleri varsa cerrahi olarak çıkarılırlar Tedavi için ilk olarak ne tür bir benin söz konusu olduğu tespit edilmeli Bazı deri lezyonları ilaçla tedavi edilirken, benlerin çoğu ancak kesilerek çıkarılıyor Bunun için de mutlaka bir dermatoloji uzmanına başvurmak gerekiyor Çıkarma işlemi için ise benin çevresine iğneyle lokal anestezi yapılıyor ve işlem gerçekleştiriliyor Genelde benler çıkarılınca kanser olunduğuna inanılır, oysa benin tamamının vücuttan atılmasının bir zararı bulunmuyor Ama ben, vücut üzerinde dururken kesilir, koparılır ya da takılıp düşme gibi nedenlerden dolayı koparsa, bu tehlikelidir

Ne tip benler bulunuyor?

Konjenital benler: Doğumda veya yaşamın ilk birkaç haftasında oluşurlar Küçük (1,5 cm), orta (1,5 - 20 cm) veya büyük (20 cm) olabilirler Büyük konjenital benler üzerinde yaşam boyu melanom gelişme riski yüksek olduğundan, plastik cerrahi girişimler ile çıkartılmaları gerekir

Displastik benler (clark nevüs): Çoğunlukla ergenlik çağında oluşur, ailesel olabilirler Tek veya çok sayıda, düzensiz, keskin olmayan sınırlı, kahverengi, siyah veya kırmızı lekeler şeklindedirler Klinik olarak erken evre melanomdan veya gelişme evresindeki olağan edinsel benden ayırmak oldukça güçtür

Olağan edinsel benler: Çocukluk çağından erişkin çağa kadar herhangi bir yaşta oluşur, belli bir gelişim süreci izledikten sonra dururlar Bazıları da yaşlılık çağında kaybolur

Malin melanom nedir? Derinin rengini veren pigmenti oluşturan melanosit denilen hücrelerin yapısının bozulup, kontrolsüz olarak aşırı çoğalması ile oluşan deri kanseri tipidir Malin melanom, dünyada görülme sıklığı en hızlı artan kanser türüdür Nedeni kalıtımsal mekanizmalar, kimyasal etkenler ve yaşam biçimi değişiklikleri gibi çeşitli sebepler olsa da, en önemli nedeni yoğun ultraviyole ışınına maruz kalınması Tedavideki gelişmeler gittikçe artsa da, savaşabilmek için en önemli silah; korunmak ve erken tanı Malin melanom önce deri yüzeyinde büyür, sonra derinin derin tabakalarına geçer Tümör derinliği 1,5 mm'i geçmişse (kan ve lenf damarlarının bulunduğu deri tabakasına ulaşmışsa) %40 olasılıkla vücut içinde yayılmıştır Erken tanı konulmuş malin melanomda iyileşme oranı %100'e yakındır Malin melanom her yaşta ortaya çıkabilir, ancak en sık 20 - 70 yaş arası görülür Hastaların %25'i 40 yaş altındadır Kadınlarda en sık diz altında, erkeklerde ise sırtta görülür _/ Erken tanı hayat kurtarıyor/_ Her bireyin aylık periyodlarla kendi benlerini muayene etmesi çok önemli Bu muayene sırasında saptanan bende asimetri, sınır düzensizliği, renk değişikliği (benin birden çok renk içermesi), belirgin büyüme, iltihabi reaksiyon ya da kanama cilt kanserine işaret edebilir Erken evrede malin melanom asimetrik, açık - koyu kahverengi veya siyah renk gölgelenmeleri içeren, keskin olmayan sınırlı bir lekedir Klinik olarak bu evrede yakalanması yaşamı kurtarır Melanomların çoğunluğu başlangıçtan itibaren melanom olarak başlar ve büyürse de bir bölümü daha önceden var olan benler üzerinde gelişir Bu nedenle vücudumuzdaki benlerin yerini ve biçimini bilmemiz, üzerinde oluşabilecek herhangi bir değişikliği erken saptamamız için gerekli Son 15 yıl içinde malin melanom riski yaklaşık 2 kat artığı için yeni tanı yöntemleri de geliştirildi Bunlardan biri de dijital dermatoskopi Dermatoskopi deri yüzeyi mikroskopisidir ve benler ile pigmentli diğer lezyonların tanısında kullanılır Bu yöntemde yağlanmış deri yüzeyi ışıklı bir büyütme sağlayan dermatoskop ile incelenir Dermatoskop, kulak muayenesinde kullanılan otoskoba benzer Bu yöntemle vücuttaki benlerin haritası oluşturularak noktasal lokalizasyonları belirlenir Ardından her bir ben için dermatoskopik görüntü alınır ve kaydedilir Böylece bir sonraki kontrolde elde edilecek görüntüyle karşılaştırma şansı sağlanır Aynı zamanda dijital dermatoskop, bende izlenen şüpheli değişiklikleri matematiksel olarak hesaplayarak malin melanom riskini gösteren bir indeks de oluşturur Bu indeks tanıda ve tedavinin planlanmasında yardımcıdır

Malin melanomun çeşitleri

1- Yüzeysel yayılan malin melanom: Melanomların %70'i bu tiptedir Bozuk para büyüklüğünde yassı plak şeklinde veya düzensiz keskin olmayan sınırlıdır Kahverengi, gri, mavi, siyah ve beyaz olmak üzere çeşitli renkler birbirinin içine girmiştir

2- Nodüler malin melanom: Tüm melanomların %15'idir Derinlemesine büyüme hızı çok hızlıdır Mavi, gri, kahverengi yarı küresel nodüllerdir

3- Akral lentiginöz malin melanom: %7 oranında el - ayak ve tırnak çevresinde bulunurlar Dış görünümü küçük yaşlılık lekesi (lentigo) benzeri siyah - kahverengi leke, yassı renkli nodül veya pigment (renk hücresi) içermeyen tümör şeklinde olabilir 4- Lentigo malin melanom: Genellikle yaşlı kişilerin güneş gören yüz bölgesinde düzensiz, keskin olmayan sınırlı, ön planda siyah lekeler içeren, farklı kahverengi tonlarda lekelerdir

Kimler risk altında?!
Açık tenli, açık renk gözlü, kızıl - sarı saçlı, kolay bronzlaşamayan kişiler
Ailesinde deri kanseri, malin melanom olan kişiler
Anormal (atipik) görünümlü benleri olanlar
Ağır güneş yanıkları geçirmiş kişiler
Doğumsal çok sayıda benleri olanlar Bu kişilerin mutlaka rutin olarak dermatolojik kontrollerden geçmeleri gerekir