Gözyaşı Sistemi Bozuklukları

Kuru Göz
Göz Sulanması
Gözyaşı Sistemi
Gözyaşı, gözün üst dış kısmındaki ana bez ile konjonktiva ve kapaklardaki yardımcı bezlerden salgılanır Göz yüzeyinde dağılarak kayganlık, koruma ve berraklık sağlar Daha sonra göz kapaklarının burna yakın kısmında altta ve üstteki iki delikten girerek küçük kanallardan gözyaşı kesesine dökülür Buradan da bir başka kanal ile burun içine iletilir
Kurugöz
Gözyaşı iki yolla üretilir Bunlardan biri gözyaşının yavaş ve sabit bir hızda üretimidir ve normal göz kayganlığını sağlar Diğeri ise gözün uyarılmasına veya duygusal duruma cevaben fazla miktarlarda gözyaşı salınmasıdır Bazı kimselerde gözün rahat etmesini sağlayacak ölçüde gözyaşı salgısı olmayabilir Bu duruma kuru göz denir

Kuru gözün belirtileri

Gözlerde batma ve yanma;
Kaşıntı;
Gözlerde yapışkan salgı;
Sigara dumanı veya rüzgarda gözlerde rahatsızlık;
Aşırı sulanma;
Kontakt lens kullanımında zorluk
Kuru bir gözden aşırı sulanma olması anormal gözükmektedir, fakat gözde kayganlığı sağlayacak gözyaşı yoksa göz rahatsız olur ve uyarılır Böylece aşırı gözyaşı salgısı meydana gelir ve bunu, gözün drenaj sistemi kaldıramadığı için gözden dışa akar
Kuru gözün sebepleri
Yaşlanırken normalde gözyaşı üretimi azalır Kuru gözün her yaşta her kişide meydana gelebilmesine rağmen bayanlarda daha sık görülür Bu, özellikle menapoz sonrası için geçerlidir

Artritte de kuru göz, bunun yanı sıra ağız kuruluğu olabilir Kuru göz, ağız kuruluğu ve artrit birlikte Sjogren sendromunu oluşturur

Pek çok ilaç da kuru göze sebep olabilir Bunlardan bazıları idrar artırıcı ilaçlar, kalp ilaçları, tansiyon ilaçları, glokom ilaçları, alerji ilaçları, uyku hapları, sinir ilaçları ve ağrı kesicilerdir Bu ilaçlar sıklıkla kullanıldığı için kuru göz durumu ya tolere edilir ya da "suni gözyaşları" ile tedavi edilir Bu nedenle kullandığınız tüm ilaçları doktorunuza söylemeniz gerekir

Kuru gözü olan kimseler tüm göz ilaçlarının yan etkilerine daha çok hassasiyet gösterirler Örneğin bazı göz damları ve suni göz yaşı preparatlarındaki koruyucular gözü rahatsız edebilir Özel, koruyucu içermeyen suni gözyaşları gerekebilir

Kuru göz nasıl teşhis edilir?
Basit bir göz muayenesi ile kuru göz tanısı konabilir Bazen gözyaşını ölçen testler gerekebilir Schirmer gözyaşı testinde alt kapağın iç kısmına filtre kağıt parçaları konur ve değişik şartlarda gözyaşı üretimi ölçülür Diğer bir testte göze floresein veya Rose Bengal isimli boyalar damlatılarak belli boyanma şekilleri araştırılır

Kuru göz nasıl tedavi edilir?
Göz yaşı eklenmesi
Suni göz yaşları normal gözyaşına benzer Bunlar gözü kayganlaştırır ve nemlendirir Suni gözyaşlarındaki koruyuculara duyarlılık varsa koruyucusuz suni göz yaşları kullanılabilir

Sık aralarla damla damlatma ihtiyacı varsa, koruyucu içermeyen göz yaşlarını kullanmak daha iyi sonuç verebilir Ayrıca alt kapağın içine günlük olarak yerleştirilen ve yavaş salınım gösteren katı gözyaşı preparatları da mevcuttur

Bandaj kontakt lens
Göz yüzeyinde hastayı ileri derecede rahatsız eden bozukluklar meydana geldiğinde tercih edilir, fakat bu durumda yine gözyaşı damlalarının kullanımına devam edilir

Gözyaşının korunması
Gözün kendi salgısının korunması gözleri nemli tutmanın bir başka yoludur Gözyaşı küçük bir kanal aracılığı ile gözden burna geçer Bu kanalların ağzı geçici veya kalıcı olarak tıkanabilir Böylece gözyaşı korunur, hem de suni gözyaşının etki süresi uzatılmış olur

Gözyaşı kanallarının tıkanması bazı tıkaçlar, yapıştırıcılar veya elektrokoter ile yapılır Bunlardan bir kısmı geçici, bir kısmı kalıcı etki gösterebilir Duruma göre bunlardan biri seçilebilir ya da geçici yöntemlerden biri uygulandıktan sonra, fazla sulanma meydana gelmezse kalıcı bir girişime geçilebilir

Diğer yöntemler

Gözyaşı da diğer sıvılar gibi buharlaşır Bu buharlaşmayı önlemenin çaresine bakılabilir Kışın ev içinde sıcaklık arttığında radyatöre su konarak havanın nemlenmesi sağlanabilir Rüzgarlı havalarda çevresel koruması olan gözlükler kurumayı azaltır
Kuruluğa sebep olan aşırı sıcak oda, saç kurutucular veya rüzgar gibi her faktörden kuru göz hastasının kaçınması gerekir Sigara içilmesi de zararlıdır
Kuru gözlü bazı hastalar sabahları gözlerini açamamaktan yakınırlar Geceleri bir suni gözyaşı merhemi kullanılarak bu şikayet giderilebilir
Fakir ülkelerde ve özellikle çocuklar arasında A vitamini eksikliğine bağlı kuru göz sıktır Stevens-Johnson sendromu veya pemfigoid gibi anormal durumların sebep olduğu kuru göz hastalarına A vitamini desteği pek fayda sağlamamaktadır
Göz sulanması
Gözyaşı bezleri tarafından üretilen gözyaşı burna gönderilen gözyaşından fazla ise gözde sulanma, hatta kapakların dışına taşma meydana gelir Soğuk, sıcak, ışık, ağlama, heyecanlanma, yorgunluk gibi durumlarda göz yaşarması olabildiği gibi bu durum bazı bozuklukların da belirtisi olabilir
Göz sulanmasının sebepleri
Aşağıdaki nedenlerle gözde sulanma meydana gelebilir:
· Konjonktiva veya korneanın bozuklukları;
· Göz kapağı bozuklukları;
· Göz içi iltihapları;
· Göze yabancı cisim kaçması;
· Çocuklarda glokom (göz içi basınç yüksekliği);
· Gözyaşı kanallarındaki tıkanıklık veya darlıklar

Gözyaşı kanallarındaki tıkanıklık nasıl tespit edilir?
Detaylı bir muayene ile göz sulanmasının diğer sebepleri dışlandıktan sonra gözyaşı deliklerinden ucu sivri olmayan bir iğne girilerek sıvı verilir, hasta sıvının genzinden geldiğini ifade ediyorsa kanallar açıktır, aksi takdirde kapalıdır Kanalın kapalı olduğundan emin olmak ya da tıkanıklığın yerini tespit edebilmek için ilaçlı bir filmler gerekebilir

Gözyaşı kanallarındaki tıkanıklık nasıl açılır?
Bebeklerde bu kanalların tıkanıklığı veya darlığı sık rastlanan bir durum olup bir yaşına kadar genellikle açılır Bu zamana kadar açılmadığı takdirde genel anestezi altında sonda uygulaması yapılır Bununla başarı elde edilemezse ileri yaşlarda (4 yaşından itibaren) ameliyat yapılır Erişkinlerde genellikle ameliyat tercih edilir ve bunun ileri yaşlara bırakılmamasında fayda vardır Tıkanıklık seviyesine göre teknik değişir ve bazen tüp uygulaması gerekebilir Bu takdirde tüp uzun süre gözyaşı kanalında bırakılır