Dalma Kazalary

Dalma ile ilgili iki ciddi problem: 1- Barotravma (orta kulak ve akci?er barotravmalary) ve 2- Dekompresyon hastaly?ydyr

1-AKCY?ER BAROTRAVMASI (=HAVA EMBOLYSY) :

Yni? syrasynda akci?erler basynç nedeniyle büzü?ür (rezidüel hacme kadar) Akci?erlerin daha fazla syky?masy barotravmaya neden olur Tüple dalan ki?i derinde soludu?u havayy (örnek: dalgyç 30 metre derinlikte 6 litre hava soludu?unda, basynç yüzeydekinden 4 misli fazla oldu?undan bu yüzeye göre 24 litre olacaktyr) yukary çykarken dy?ary vermelidir
Tüple dalan ki?i, yüzeye çykarken nefesini tutarsa HAVA EMBOLYSY olu?ur Akci?er içindeki hava basyncy sabit kalyrken, gö?üs üzerindeki dy? basynç hyzla azalyr Akci?er içindeki hava hyzla geni?ler, akci?erlerdeki alveoller yyrtylyr Açy?a çykan hava kan dola?ymyna kary?yp damarlar içinde kabarcyklar olu?turur, bu duruma hava embolisi denir ve hayati tehlike olu?turur Akci?er çyky? barotravmasyna ba?ly gaz embolisi 1 metre gibi sy? derinliklerden çyky?larda da olu?abilmektedir
Tüpsüz daly? yapylyyorsa: dalgyç yüzeyde akci?erlerini tümüyle doldurup dalar ve çyky?ta nefesini tutarsa akci?er embolisi olu?maz

Belirti ve bulgulary: birden ve ?iddetli ba?layan, keskin ve yyrtylyr tarzda bir a?ry, öksürme ile birlikte a?yzdan köpüklü kan gelmesi, nabyz hyzly ve zayyf, solunum hyzly ve yüzeyseldir, paralizi (=felç; ço?unlukla tek tarafly felç), gözbebekleri büyüklü?ünde farklylyk
Ylkyardym: En kysa zamanda sa?lyk kurulu?una götürülür ABC kontrol edilerek ve devamlyly?y sa?lanarak
Acil Bakym: - % 100 oksijen verilir (geridönü?süz rezervuarly maske ile 15 litre)
-Hasta sol yan tarafyna yatyrylyr, ba? vücuttan a?a?yda olacak ?ekilde (a?a?y yukary 15 derece) yatak ayarlanyr
-Damar açyk kalacak ?ekilde serum ba?lanyr (% 09 NaCl, Ringer Laktat veya % 5 Dekstroz)
-Ya?am bulgulary ve bilinç durumu syk takip edilir
-Mutlaka doktor ile ileti?im kurulur


2- VURGUN
(dekompresyon hastaly?y, basynçly hava hastaly?y, Caisson hastaly?y, dalgyç paralizisi, disbarizm) :

E?er bir dalgyç çok miktarda nitrojenin (havanyn yakla?yk be?te dördü nitrojendir) vücudunda erimesine neden olacak kadar uzun süre deniz dibinde kalmy?sa ve aniden su yüzeyine dönerse, vücut syvylarynda önemli miktarlarda nitrojen kabarcyklary olu?ur Bu kabarcyklar vücudun herhangi bir bölgesinde sayylary ve çaplaryna ba?ly olarak hasar olu?tururlar, bu hasar genellikle kabarcyklaryn damarlary tykamasy sonucunda görülür, ortaya çykan tabloya ise vurgun denilmektedir
Belirti ve bulgular (Hava embolisi ve vurgun):
1- Omuz ve dirsek eklemi gibi büyük eklemlerde a?ry
2-Solunum güçlü?ü, gö?üs a?rysy, karnyn alt kysmynda a?ry, ba? a?rysy
3-Ciltte döküntü, soluk lekeler veya siyanoz ve ödem görülebilir
3- Konu?ma güçlü?ü, bilinç düzeyinde bozulma, hatta bilinç kayby,
4- Görme bozuklu?u, ba? dönmesi
5- Uyu?ma, hafif felç veya komaya kadar giden a?yr felç

Syklykla hava embolisi ve vurgunu ayyrt etmek güçtür Genel bir kural olarak, hava embolisi yüzeye döner dönmez görülür; vurgun belirtileri ise birkaç saatten önce görülmeyebilir

Ylkyardym:
1- Kazazede sudan çykarylyr, ABC kontrol edilir ve devamlyly?y sa?lanyr
2- Ki?i sol yana yatyrylyr, ba? vücuttan 15 derece kadar a?a?yda kalacak ?ekilde yatak ayarlanyr
3- En yakyn basynç (dekompresyon) odasyna veya hastaneye götürülür
4-Yol boyunca ki?ini ya?am bulgulary ve bilinç durumu kontrol edilir, sycak tutulur
5-Bilinci açyksa ve kendi içebilecek durumdaysa alkol içermeyen (meyve suyu vb) içecekler verilir

Acil Bakym(profesyonel bakym):
1-Yukarydaki i?lemlere ilaveten ki?iye geridönü?süz, rezervuarly maske ile % 100 oksijen verilir (10-15 litre)
2-Ciddi yaralanmasy olan veya bilinci kapanmy? ya da bilinç düzeyi bozulmu? olan hastaya damar yolu açylarak Ringer Laktat, % 09 NaCl veya %09 NaCl içinde % 5 Dekstroz içeren syvylardan biri verilir
Basynç odasyna götürülmesinin amacy, vücudu yeniden yüksek basynçly ortama alarak olu?an gaz kabarcyklarynyn yeniden çözülmesini sa?lamaktyr; böylece akci?erlerin içindeki ve dy?yndaki basynç e?itlenir Daha sonra kontrollü bir ?ekilde yava? yava? basynç de?i?ikli?i yapylyr

Bilgi için: Dalgyç yüzeye yava?ça çykarylyrsa, erimi? nitrojen dekompresyon hastaly?yny önlemeye yetecek bir hyzla akci?erlerden atylyr Amerika Birle?ik Devletleri Deniz Kuvvetleri güvenli dekompresyon için özel bir çizelge hazyrlamy?tyr Bu çizelgeye göre 57 metre derinlikte 60 dakika kalmy? olan bir dalgyç için dekompresyon programy a?a?ydaki gibidir:
15 metre derinlikte 10 dakika
12 metre derinlikte 17 dakika
9 metre derinlikte 19 dakika
6 metre derinlikte 50 dakika
3 metre derinlikte 84 dakika
Böylece, sadece bir saatlik bir çaly?ma için derinde kalan dalgycyn toplam dekompresyon süresi yakla?yk üç saattir