|
|
Konu Araçları |
hayvanlaryndaki, parazitler, parazitlerin, zararları |
Parazitler (Ev Hayvanlaryndaki Parazitlerin Zararlary) |
07-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Parazitler (Ev Hayvanlaryndaki Parazitlerin Zararlary)Parazitler (Ev Hayvanlaryndaki Parazitlerin Zararlary) Parazit Nedir ? Parazit, bir ba?ka canlydan faydalanarak ya?ayan ve faydalandy?y canlyya ba?ymly olarak ya?ayan organizmadyr Genellikle bu ikili ili?kide ödün veren konakçydyr Kaç Çe?it Parazit Vardyr ? Temel olarak ikiye ayrylyrlar: Yç Parazitler : kalp kurtlary, kancaly kurtlar, halkaly kurtlar, yassy kurtlar; vücudun içinde ya?arlar ve temelde hayvanyn kanyndan beslenirler Beslenme eksiklikleri, zehirlenmeler, anemiler gibi pek çok fizyolojik bozuklu?a ve hastaly?a yol açarlar Dy? parazitler : pire, bit, kene, uyuz etkenleri gibi parazitler vücudun dy? kysmynda ya?arlar Hayvanyn kany, derisi ve kyllary ile beslenirler Ka?ynty, allerji, anemi gibi pek çok rahatsyzly?a neden olurlar Parazitlerin Evcil Hayvanym Yçin Olu?turdu?u Tehlikeler Nelerdir? Ka?yntydan ölüme kadar gidebilen riskler olu?tururlar Kalp kurtlary, tedavi edilmezlerse kalp yetmezli?ine ve ölüme yol açarlar Dy? parazitler genellikle ka?yntylara, allerjilere ve anemilere (kansyzlyk) neden olurlarken; kimi viral hastalyklaryn bula?masyna sebebiyet vererek ölüme neden olduklary da bilimsel bir gerçektir Bu hastalyklar yine ayny dy? parazitler vasytasyyla insanlaryn da ya?amlaryny tehdit ederler Yakyn geçmi?te ya?anan Kyrym Kongo Kanamaly Hummasy vakalary bu konuya çok iyi bir örnek te?kil etmektedir Pire Isyryklary Zararly mydyr ? Yoksa Sadece Ka?ynty my Yapar ? Kedi ve köpeklerde en syk görülen deri allerjilerinin ba?yny pire ysyry?y allerjisi ady verilen bir hastalyk çeker ve pirelerin hayvanynyzy ysyrmalary sonucu olu?ur Parazitler Ailem Yçin Tehlike Te?kil Eder mi? Hayvanynyzyn parazitlere kar?y tedavisini kontol ve takip etmek hem sizin hem onun sa?ly?y için elzemdir Kontrol dy?y durumlarda, parazitler pek çok hastaly?a kapy aralayacaktyr Kedilere köpeklere ve onlardan insanlar bula?abilen prazitler, ZOONOTYK HASTALIKLAR olarak adlandyrylan duruma neden olurlar Köpe?iniz Yçin Sorun Te?kil Edebilecek Olan Parazitler Syklykla kar?yla?ylan yanly? bilgilerden birisi de; bit, pire gibi dy? parazitlerin ky?yn sorun yaratmayaca?ydyr Aksine hayvanynyz yyl içerisinde pek çok kez bu parazitlerle kar?yla?yr Konaklaryna ula?mak için ?a?kynlyk verici yollara ba?vuran dy? parazitler, kontol ve tedavi edilmeyen hayvanlara syklykla ula?yr ve zarar verirler Sivri sineklerin ylyman bölgelerde hemen her mevsimde görülmesi, evlerde ücra kö?elerde parazitlerin barynmasy, a?yry so?uk havalarda dahi parazit yumurtalarynyn canlylyklaryny korumasy gibi sebeplerden ötürü, dy? parazit kontolü mutlaka her mevsim akylda tutulmalydyr Hayvanynyz ky?yn dahi parazitlere kar?y koruma altynda tutulmalydyr Tüm mevsimlerin tadyny çykaryn, ancak hayvanynyzyn da ayny keyifi aldy?yna emin olun Pireler Bir iki tane pire, vücut üzerinde çok çabuk zamanda üreyecek ve ciddi sa?lyk problemlerine neden olacaktyr Pire kontolünün en iyi yöntemi, enfestasyonun (bula?manyn) hiç olu?mayaca?yndan emin olmaktyr Y?te size bazy ip uçlary : - E?er pirelere kar?y hayvanynyzy koruyorsanyz, bu korumayy mutlaka yyl boyu uygulayynyz Pire saldyrysynyn nezaman ba?layaca?yny tahmin etmek imkansyzdyr Bu nedenle korunmanyn önemi çok büyüktür - Evde ya?ayan tüm hayvanlaryn e? zamanly olarak pire tedavisinin yyl boyu yapyldy?yndan emin olunuz Hayvanlar arasynda kolaylykla seyahat eden pirelerle (çok iyi zyplarlar) sava?ta bu nokta syklykla atlanyr ve durum ba? edilmez bir hal alyr - E?er ilaçlamayy siz yapcaksanyz mutlaka ürün prospektüsünü okuyunuz ve ailenizi (kendinizi ve özellikle çocuklarynyz) korumak adyna dikkatli olunuz Kullanym kurallaryna harfiyen uyunuz ve kesinlikle doz a?ymy yapmayynyz - Pirelerden kurtulmanyn tek yolu, pireleri her daim uzak tutmaktyr Korunma yöntemleri tedavi seçeneklerinden daha ucuzdur ve hayvanyn sa?ly?y üzerine olan etkileri çok daha dü?üktür Keneler Keneler memeli hayvanlarda syklykla görülen ve nispeten daha syradan kabul edilebilecek parazitlerdir Dünyanyn hemen her bölgesinde farkly türleri bulunmaktadyr Yylyn belirli dönemlerinde enfestasyonlary ciddi oranda arty? gösterir Kenenin üç adet ya?am formu vardyr; larva, nimf, eri?kin dönem Bu üç ya?am formu da hem hayvan hem de insan için belirli riskler ta?yr Keneler memeli hayvanlarda syklykla görülen ve nispeten daha syradan kabul edilebilecek parazitlerdir Dünyanyn hemen her bölgesinde farkly türleri bulunmaktadyr Yylyn belirli dönemlerinde enfestasyonlary ciddi oranda arty? gösterir Kenenin üç adet ya?am formu vardyr; larva, nimf, eri?kin dönem Bu üç ya?am formu da hem hayvan hem de insan için belirli riskler ta?yr Keneler memeli hayvanlarda syklykla görülen ve nispeten daha syradan kabul edilebilecek parazitlerdir Dünyanyn hemen her bölgesinde farkly türleri bulunmaktadyr Yylyn belirli dönemlerinde enfestasyonlary ciddi oranda arty? gösterir Kenenin üç adet ya?am formu vardyr; larva, nimf, eri?kin dönem Bu üç ya?am formu da hem hayvan hem de insan için belirli riskler ta?yr Keneler; Lyme Hastaly?y (sinir felçleri ile karakterize tedavisi oldukça güç olan bir hastalyk), Kyrym Kongo Kanamaly Hummasy, Ehrlichiosis, Tularemi vs gibi pek çok ciddi hastalykta ara konakçy ve vektör(hastalyk etkeninin son konakçyya ula?masyny sa?layan canly) rolü oynarlar Bu hastalyklaryn görüllme syklyklary ve çe?itleri bölgelere göre de?i?iklik gösterir Ülkemizin de içinde yer aldy?y subtropik bölgelerde bu gibi ölümcül hastalyklara nadiren rastlanmy? olsa da, Kyrym Kongo Kanamaly Hummasy örne?inde oldu?u gibi, tedbiri elden byrakmamanyn faydaly olaca?y görü?ündeyiz Bu konuda lütfen Veteriner Hekiminize dany?ynyz Kene ysyryklarynyn risklerini arttyran faktörler: - Bölgenizde keneler ile bula?ty?y kanytlanmy? hastalyklaryn varly?y - Köpe?inizi; kampa, ava, yürüyü?e, kysaca kenelerin bulundu?u bölgelere çykarmanyz - Köpe?inizin üzerinden son bir ay içerisinde kene temizlediyseniz - Köpe?inizin kene ta?yyan at, çiftlik hayvanlary, vs gibi hayvanlar ile temasy varsa - Bahçenizde yo?un çalylyklarynyn, uzun otlaryn, kenelerin barynmalaryny sa?layan bölgelerin olmasy Sivri Sinekler Nem ve syca?yn oldu?u hemen heryerde üreyen ve ciddi hastalyklary yayan sivri sinekler genellikle hasta sahiplerinin önemsemedikleri konulardandyr Ancak Köpe?iniz de sizler gibi sivri sinekleri sevmez ve ysyrylmasy durumunda rahatsyzlyk ya?ar Pek çok virüs, protozoon (tek hücreli parazitler) benzeri hastalyk etkinine vektörlük yaparak bu hastalyklaryn görülme sykly?yny etkilerler Köpek bakyyorsanyz sivri sinekler ile bilmeniz gereken birkaç nokta : - Isyrylmak köpe?inizin de ho?una gitmez - Isyryklara ba?ly stres, allerjik reaksiyonlar, yaralar ve ka?ynma görülebilir - Sivri sinekler Baty Nil Virüsü gibi etkenleri ta?yyabilirler Daha pek çok hastalyk sivri sinekler aracyly?y ile ta?ynmaktadyr Kalp Kurdu En ölümcül parazitlerdendir Köpe?in kalbine yerle?erek uzun zamanda kalp kasynda zayyflamalara, kalp yetmezli?ine ve ölüme neden olurlar Sivri sinekler aracyly?y ile bula?yr, kan yolu ile kalbe ula?yr ve yerle?ir Tedavisi olmasyna kar?yn ehveni ?er bir yöntemdir ve çok ciddi riskler ta?yr Zira parazitleri öldürmek damarlar içerisinde tykanmalara yol açar Öldürülmeyen parazitler ise kalbe zarar vermeye devam ederler Bu durumda karar hasta sahibine byrakylyr Birle?ik devletlerde pek çok vakada ötenazi karary alynmaktadyr Bu durumla kar?yla?mamak için dy? parazitlere kar?y sürekli korunma çok büyük önem ta?yr Kancaly Kurtlar Kanca benzeri di?leri ile hayvanyn ba?yrsaklaryna tutunurlar ve duvarlaryny parçalayarak iç kanamaya neden olurlar 50-100 arasy kancaly kurt, rahatlykla bir yavruyu kan kaybyndan ölüme sürükleyebilir Yurdumuzda da syklykla görülen bu parazitlere kar?y mücadele hekiminiz tarafyndan mutlaka yapylmalydyr Köpe?iniz kusuyorsa, ishalse, i?tahsyzsa, karny ?i?kinse, dy?kysynda kan veya sümük benzeri akyntylar varsa; acilen hekiminizi arayynyz ve tedaviye erkenden ba?lanmasyny sa?layynyz Hekiminize giderken incelenmesi için bir miktar dy?ky ***ürmeniz, te?hisi ve tedaviyi kolayla?tyracaktyr Yuvarlak Kurtlar Yurdumuzda pek çok köpekte bulunan bu parazitler, köpeklerin ba?yrsaklarynda ya?arlar ve enfestasyonun ?iddetine ba?ly olarak ölüme sebebiyet verebilirler Kusma, ishal, karynda ?i?kinlik gibi belirtilere neden olabilirlerNeredeyse her yavruda anne sütünden ötürü yuvarlak kurtlar mevcuttur Bu nedenle ilk a?ylamalardan önce mutlaka bu parazitler vücuttan uzakla?tyrylmalydyr Köpe?iniz kusuyorsa, ishalse, i?tahsyzsa, karny ?i?kinse, dy?kysynda kan veya sümük benzeri akyntylar varsa; acilen hekiminizi arayynyz ve tedaviye erkenden ba?lanmasyny sa?layynyz Hekiminize giderken incelenmesi için bir miktar dy?ky ***ürmeniz, te?hisi ve tedaviyi kolayla?tyracaktyr Yassy Kurtar Larvalary ve yumurtalary so?uk havaya ve çevre ko?ullaryna son derece dirençlidir Bu duruma bir de sokak hayvanlary eklenince; sokaklar köpe?iniz için sa?lyksyz ortamlar olarak kar?ymyza çykmaktadyr Köpe?iniz kusuyorsa, ishalse, i?tahsyzsa, karny ?i?kinse, dy?kysynda kan veya sümük benzeri akyntylar varsa; acilen hekiminizi arayynyz ve tedaviye erkenden ba?lanmasyny sa?layynyz Hekiminize giderken incelenmesi için bir miktar dy?ky ***ürmeniz, te?hisi ve tedaviyi kolayla?tyracaktyr |
|