Zeytin Ve Zeytinya?y'nyn Yararlary

"Yncire ve zeytine andolsun" (Tin Suresi, 1)


Zeytin Sahip oldu?u besin de?eri ile insan sa?ly?yny koruyan bir mucize…

Çok eski ça?lardan bu yana tüketilen zeytin, zamanla önemini daha da arttyrmy?, sofralardaki daimi yerini alarak insan sa?ly?ynyn önemli bir koruyucusu olmu?tur Besin de?eri oldukça yüksek olan zeytin, ayny zamanda ya?yyla da sa?ly?a olan katkysyny arttyrmaktadyr

Sa?ly?a olumsuz hiçbir etkisi olmayan zeytinya?y, içerdi?i antioksidanlar sayesinde kalp-damar hastalyklary ve kansere kar?y da koruyucu bir etki gösterir Özellikle günümüzde kalp ve damar ?ikayetlerinin ço?almasy, bu mucizevi besinin insan sa?ly?y açysyndan önemini daha da artyrmaktadyr Allah zeytinle ilgili olarak ayetlerde ?öyle buyurmaktadyr:

"Sizin için gökten su indiren O'dur; içecek ondan, a?aç ondandyr (ki) hayvanlarynyzy onda otlatmaktasynyz Onunla sizin için ekin, zeytin, hurmalyklar, üzümler ve meyvelerin her türlüsünden bitirir ?üphesiz bunda, dü?ünebilen bir topluluk için ayetler vardyr" (Nahl Suresi, 10-11)

Besin Kayna?y: Zeytinya?y

Son yyllarda yapylan ara?tyrmalar, zeytinin yalnyzca lezzetli bir gyda de?il, bunun yanynda yüksek kaloriye sahip önemli bir besin kayna?y oldu?unu da ortaya koymu?tur Zeytinin yany syra zeytinin ya?y da, önemli bir besin kayna?ydyr Kuran'da zeytin a?acynyn ya?yna ?u ayetle dikkat çekilmi?tir:

"Allah, göklerin ve yerin nurudur O'nun nurunun misali, içinde çera? bulunan bir kandil gibidir; çera? bir syrça içerisindedir; syrça, sanki incimsi bir yyldyzdyr ki, do?uya da, batyya da ait olmayan kutlu bir zeytin a?acyndan yakylyr; (bu öyle bir a?aç ki) neredeyse ate? ona dokunmasa da ya?y y?yk verir (Bu,) Nur üstüne nurdur Allah, kimi dilerse onu Kendi nuruna yöneltip-iletir Allah insanlar için örnekler verir Allah, her?eyi bilendir" (Nur Suresi, 35)

Yukarydaki ayette "mubareketin zeytunetin" ifadesiyle, zeytin "bereketli, kutlu, u?urlu, sayysyz yarar sa?layan" anlamlaryna gelen mübarek syfatyyla nitelendirilmi?tir "Zeytuha" ifadesiyle bildirilen zeytinya?y, tüm katy ya?laryn aksine, tüm uzmanlar tarafyndan ba?ta kalp ve damar sa?ly?y için olmak üzere en çok tavsiye edilen ya? türü olarak bilinmektedir Zeytinin ve zeytinya?ynyn sa?lyk açysyndan faydalaryny ?öyle syralayabiliriz:

Kalp ve Damar Sa?ly?y Üzerindeki Faydalary:



Zeytin ve zeytinya?ynyn içinde ya? asitleri bulunur Bu asitlerin ço?u vücut için zaruri olan tekli doymamy? omega-6 (linoleik asit) ya?larydyr Tekli doymamy? ya?lar kolesterol içermezler Bundan dolayy zeytinya?y di?er ya?laryn aksine kandaki kolesterol oranyny yükseltmemekte, tam tersine kontrol altynda tutmaktadyr

Bu konuda yapylan çaly?malarda, 1 hafta boyunca her gün yakla?yk 2 yemek ka?y?y do?al zeytinya?y tüketen insanlaryn kolestrol düzeylerinde son derece olumlu sonuçlar elde edilmi?tir Antioksidanlar, vücudumuzdaki zararly maddeleri etkisiz hale getiren ve hücrenin tahrip edilmesini engelleyen son derece önemli maddelerdir Düzenli zeytinya?y kullanan insanlarda yüksek antioksidan seviyeleri izlenmi?tir Ayryca zeytinya?ynyn kalp hastalyklaryny önledi?i pek çok ara?tyrma ile de tasdik edilmi?tir

Yüksek oranda kalp ve damar hastalyklary vakalaryna rastlanan ülkelerde ço?unlukla yüksek kolesterol düzeyine sahip doymu? ya?lar tüketilmektedir Bu yanly? beslenme aly?kanly?y Akdeniz diyeti yani zeytinya?y tüketimi ile düzeltilebilmektedir Zeytinya?y kandaki kolesterolü düzenledi?i için kalp ve damar hastalaryna ilaç olarak tavsiye edilmektedir

Bunun yany syra zeytinya?y omega-6 ya? asidinin omega-3 ya? asidine oranyny da düzenlemektedir Omega-3 ve omega-6 ya? asitlerinin vücuda belli bir oranda alynmasy çok önemlidir Çünkü bu oranlardaki dengesizlik durumunda hastalyklar ve kanser de dahil olmak üzere, kalp ve ba?y?yklyk sistemi ile ilgili birçok hastaly?yn ilerlemesi söz konusu olmaktadyr Tüm bu sebeplerden dolayy pek çok insan zeytinya?y ile sa?lyk bulmaktadyr Amerikan Kalp Birli?i, kalp hastaly?y riskini azaltmak için yüksek tekli doymamy? ya? diyetlerinin, %30 dü?ük ya?ly diyete bir alternatif olabilece?ini ortaya çykarmy?tyr

Kanseri önlemedeki rolü:



The Archives of Internal Medicine dergisinde yayynlanan bir çaly?ma, yüksek oranda zeytinya?y tüketen kadynlaryn gö?üs kanserine yakalanma riskinin daha az oldu?unu göstermi?tir New York'ta Buffalo Üniversitesi ara?tyrmacylarynyn yürüttü?ü ayry bir çaly?mada ise, zeytinya?y gibi bitkisel ya?larda bulunan bir madde olan ß-sitosterol'ün prostat kanser hücrelerinin olu?umunu engellemede yardymcy olabildi?ini kanytlamy?tyr Ara?tyrmacylar ß-sitosterol'ün hücrelerin bölünmemesi emrini veren hücre içi haberle?me sistemini güçlendirdi?i, böylece hücre büyümesi kontrolsüz hale gelmeden kanserin engellenebilece?i sonucuna varmy?lardyr

Oxford Üniversitesi'ndeki doktorlar tarafyndan yürütülen son ara?tyrmada da, zeytinya?ynyn ba?yrsak kanserine kar?y koru- yucu özelli?e sahip oldu?u belirlenmi?tir Doktorlar zeytinya?ynyn ba?yrsak kanserinin ba?lamasyny engellemek için midedeki asitle tepkimeye girdi?ini ke?fetmi?lerdir Oxford ara?tyrmacylary ayny zamanda zeytinya?ynyn safra asidi miktaryny azaltarak ve DAO (diamin oksidaz adly enzim) seviyesini yükselterek, anormal hücre arty?yna ve kansere kar?y koruyucu oldu?unu ke?fetmi?lerdir

Ayryca ara?tyrmacylaryn raporlaryna göre bol miktarda zeytinya?y ve sebze yiyen insanlarda, eklemlerdeki kronik bir hastalyk olan romatizmal arterit (atardamar enfeksiyonu) geçirme riski azalmaktadyr

Kemik geli?imine yardymcy olmasy:

Yçerdi?i E, A, D, ve K vitaminleri, çocuklaryn ve eri?kinlerin kemik geli?imine yardymcy olmasy, kalsiyum kaybyny engelleyerek kemikleri güçlendirmesi bakymyndan zeytin oldukça önemlidir Zeytin, ya?lylara da özellikle tavsiye edilmektedir; çünkü sindirimi kolaydyr ve minerallerle vitaminlerin vücutta kullanylmasyna yardymcy olur Ayryca minerallerin kemiklerde çökmesini sa?layarak kalsiyum kaybyny da engeller Kemikler organizmanyn mineral yapylarynyn deposunu olu?turur ve kemiklerde mineral birikimi olmady?y takdirde kemik erimesi gibi ciddi rahatsyzlyklar ortaya çykmaktadyr Bu bakymdan zeytinin iskelet sistemimiz üzerinde çok olumlu katkysy vardyr (Harun Yahya, Koku ve Tat Mucizesi)

Ya?lanmayy önlemesi:
Zeytinya?ynyn içerdi?i vitaminler, hücre yenileyici özelliklere sahip olduklary için, ya?lylyk tedavisinde de kullanylyr, cildi besler ve korurlar Besinlerle beraber bedenimize "serbest radikal" denilen bazy maddeleri de alyryz Zeytinya?y, ba?ta E vitamini olmak üzere, içerdi?i çok sayydaki antioksidan maddeyle bu zararly maddelerin vücudumuzda neden oldu?u tahribaty önler, hücrelerimizi yeniler, doku ve organlarymyzyn ya?lanmasyny geciktirir

Tansiyon dü?ürücü:

Archives of Internal Medicine dergisinin 27 Mart 2000 tarihli sayysynda yayynlanan bir çaly?ma, zeytinya?ynyn yüksek tansiyona olumlu etkisini bir kez daha vurgulamaktadyr Ayryca zeytin a?acynyn yapra?y ile tansiyon dü?ürücü ilaçlar yapylmaktadyr

Yç organlara faydalary:

Zeytinya?y mide asidini azaltarak mideyi gastrit ve ülser gibi hastalyklara kar?y korur Bunun yany syra safra salgysyny harekete geçirerek, sindirimin en mükemmel hale gelmesini sa?lar Safra kesesinin bo?alma i?lemini düzenler ve safra ta?y riskini azaltyr Ayryca içindeki klor sayesinde de böbre?in çaly?masyna yardymcy olur ve böylece vücudun atyklardan arynmasyny kolayla?tyryr Bunlaryn yany syra beyin damarlarynyn sa?ly?yna da olumlu etkisi vardyr

Yüzyyllar Öncesinde Bildirilen Gerçek…

Görüldü?ü gibi bugün birçok bilim adamy zeytinya?yny esas alan beslenme modelinin en ideal model oldu?unu dü?ünmektedir Bu özelliklerinden dolayy günlük beslenme programynda her ö?ünde bulunmasy gereken en temel besinler zeytin ve zeytinya?y olarak belirtilmektedir Allah'yn pek çok ayette dikkat çekti?i zeytin bitkisinin faydalary, ancak typ biliminin geli?mesiyle ke?fedilmi?tir

Besin Uzmanlarynyn ve Typ Dünyasynyn Mucize Besini Ke?fi

Zeytinya?y, tüm bu özellikleri dolayysyyla son yyllarda uzmanlaryn oldukça dikkatini çekmektedir Uzmanlaryn yorumlaryndan bir kysmy ?öyledir:

• Harvard Üniversitesi Halk Sa?ly?y Okulu Epidemiyoloji Bölümü Ba?kany Dr Dimitrios Trichopoulos: "Amerikaly kadynlar doymu? ya?laryn yerine daha fazla zeytinya?y tüketmi? olsalardy gö?üs kanseri riskinde %50 kadar azalma gerçekle?ebilirdi" "Zeytinya?y bazy habis tümör türlerine kar?y koruyucu bir etkiye sahiptir: Prostat, gö?üs, kolon, pullu hücre ve yemek borusu tümörleri"
• Sa?lyk ve beslenme konusunda önde gelen otoritelerden biri, CNN'in ödüllü muhabiri, The Food Pharmacy (Besin Eczacyly?y) ve Food-Your Miracle Medicine (Besin- Mucize Ylacynyz) adly kitaplaryn yazary ve uluslararasy bir kö?e yazary olan Jean Carper: "Ytalyanlar tarafyndan yapylan yeni bir ara?tyrma zeytinya?ynyn, LDL kolesterolünün atardamarlary tykama özelli?i de dahil olmak üzere bazy hastalyk süreçleriyle sava?an antioksidanlar içerdi?ini bulmu?tur"
• Diyetisyen ve beslenme uzmany, The Pyramid Cookbook: Pleasures of the Food Guide Pyramid (Piramit Yemek Kitaby: Besin Rehberi Piramidinin Lezzetleri) adly kitabyn yazary olan Pat Baird: "Zeytinya?ynyn çok yönlülü?ü Uzun zamandyr var olan zeytin ve onun beden sa?ly?yna olan faydasy hakkynda daha ö?renece?imiz çok ?ey var"
• Miami Üniversitesi Typ Fakültesi'nden D Peck: "Zeytinya?ynyn ba?y?yklyk sistemini güçlendirdi?i ortaya çykarylmy?tyr"
• Milano Eczacylyk Fakültesi'nden Bruno Berra: " natürel syzma zeytinya?ynyn küçük polar bile?enleri LDL'nin oksidasyona olan direncini belirgin ?ekilde artyryr"
• II Federico Üniversitesi Dahiliye ve ****bolizma Hastalyklary Bölümü'nden A A Rivellese ve G Riccardi, M Mancini: "Zeytinya?y insülin direncini engeller ve kandaki glikozun daha iyi kontrolünü sa?lar"Harvard Üniversitesi Halk Sa?ly?y Okulu'ndan Frank Sacks: "Zeytinya?y açysyndan zengin bir diyet a?yry ?i?manly?y kontrol altyna almada ve tedavi etmede dü?ük ya?ly bir diyetten daha etkilidir Ayryca daha uzun süreli kilo kaybyna neden olur ve kiloyu korumak daha kolaydyr çünkü güzel bir tady vardyr"
  
  
  Çocuklaryn geli?imine katkysy:
  
  Zeytin ve zeytinya?y, içlerinde bulunan linoleik asitten (omega-6 ya? asidi) ötürü yeni do?mu? bebekler ve geli?im ça?yndaki çocuklar için son derece faydaly besinlerdir Linoleik asidin eksikli?i, geli?imin yava?lamasyna ve hatta birtakym deri rahatsyzlyklarynyn ortaya çykmasyna neden olur
  
  Zeytinya?y vücudumuzdaki zararly maddelerin vücudumuzda neden oldu?u tahribaty önleyen antioksidan elementleri ve insan için büyük önem ta?yyan ya? asitleri içerir Bunlar da hormonlara destek olur ve hücre zarynyn olu?umuna yardymcy olurlar
  
  Zeytinya?y, insan sütündeki ya? asidi oranyna benzer, dengeli bir çoklu doymamy? bile?ime sahiptir Ynsan vücudu tarafyndan elde edilemeyen, ayny zamanda vücut için vazgeçilmez önemi olan bu temel ya? asitleri açysyndan, zeytinya?y yeterli bir kaynaktyr Bu faktörler zeytinya?yny, yeni do?mu? bebekler için oldukça faydaly kylmaktadyr
  
  Do?um öncesi ve sonrasynda bebek beyninin ve sinir sisteminin do?al geli?imine katkyda bulunmasyndan dolayy uzmanlarca, annelere önerilen tek ya?, yine zeytinya?ydyr Anne sütüne yakyn miktarda linoleik asit içermekle beraber ya?syz inek sütüne zeytinya?y katyldy?ynda anne sütü kadar do?al bir besin kayna?y özelli?i kazanyr
• Kaynak: