Ku? Gribi Nedir? |
07-14-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Ku? Gribi Nedir?Ku? Gribi Nedir? Ku? Gribi Nedir? Typ dilinde Avian Gribi olarak da isimlendirilen Tavuk Vebasy ya da son günlerde sykça duydu?umuz ismi ile Ku? Gribi dünya sa?yly?yny tehdit etmeye devam ediyor Henüz hastaly?yn bula?masyny tamamen önleyecek önlemlerin alynamady?yny bildiren uzmanlar, geçmi? yyllarda insanlara bula?ymynyn olmady?y bu virüsün mutasyona u?rayarak artyk insanlar için de ciddi tehlikeler yaratabilece?i uyarysynda bulunuyorlar Dünya üzerinde grip virüsünün birçok çe?idi bulunuyor Her yyl grip a?ysy çaly?malarynda çykan yeni tip virüsler grip a?ysynyn hazyrlanmasynda önem ta?yyor Dünyada gribe neden olan virüsler genel olarak A,B,C olarak kategorize ediliyor De?i?ik karekterde olan bu virüslerden B ve C tipi, insanda grip enfeksiyonuna neden olurken; A tipinin kanatly hayvanlarda Avian ady verilen bir çe?it gribe neden oldu?u bilinmektedir H5N1 virüsünün özellikleri, etkileri Ku? gribine neden olan en tehlikeli virüs H5N1''dir Bilimadamlary, Asya’da çe?itli ülkelerdeki kümes hayvanlary çiftliklerini harabeye çeviren ku? gribi virüsü H5N1’in olasy etkileri ?öyle syralyyor; Etkileri: Bir yerde bu virüsün tespit edilmesiyle, hükümetlerin virüsün hyzla yayylmasyny önlemek için kümes hayvanlaryny itlaf etmesi nedeniyle virüsün görüldü?ü bölgelerde kümes hayvancyly?y sektörü a?yr darbe yiyor Yetkililer ayryca, virüsün de?i?ime u?rayarak insanlar için tehlike yaratmasyny ve grip salgynyna yol açmasyny önlemek için herhangi bir salgyny süratle yok etmek istiyor Virüs ayryca ne kadar çok yayylyrsa de?i?ime u?rama olasyly?y da o kadar çok artacaktyr Ynsanlar için tehlikesi: Asya’da iki yol önce ortaya çykan salgyndan bu yana ku? gribi virüsü bula?an 117 ki?iden 60’y ölürken, uzmanlar H5N1 virüsünün kolayca insanlara bula?mady?yny söylüyor Virüs bula?an insanlaryn ço?u, kümes hayvancyly?y sektöründe çaly?an kimseler gibi kanatlylarla çok yakyn temasta bulunan ki?ilerden olu?uyor Bir grup insana virüsün di?er insanlardan bula?ty?yna inanylyyor, ancak bu durumda da virüsün çok yakyn temasla geçti?i dü?ünülüyor Bilimadamlary, virüsün insandan insana kolayca geçebilecek bir türe dönü?mesinden kaygylanyyorlar H5N1 virüsü di?er ku? türlerine nasyl yayylyr?: H5N1, muhtemelen 100’den fazla ku? gribi virüsü türünden biri Bazy ku? gribi virüsü türleri di?erlerine göre daha ölümcül nitelik ta?yyor H5N1 türü daha fazla ölümcül ya da daha az ölümcül bir tür olabilir Yngiltere’de 1992 yylynda hindilerde bulunan H5N1 türünün, Asya’da ölümlere yol açan H5N1 ile ilgisi bulunmady Gyda güvenli?i: Uzmanlar pi?irilmi? tavu?un risk ta?ymady?yny söylüyor Virüs, 70 derece ysyda saniyelerle ölçülebilen bir sürede ölüyor BM Gyda ve Tarym Örgütü’nde görevli hayvan sa?ly?y uzmany Peter Roeder’e göre, virüsün dondurulmu? çi? tavukta da ya?ady?y dü?ünülmüyor Ancak birçok ülke bu virüsün görüldü?ü ülkelerden çi? kümes hayvany ithalatyny yasaklyyor Düzenli grip a?ylary: Düzenli mevsimsel grip a?ylarynyn insanlary H5N1 virüsüne kar?y korudu?u dü?ünülmüyor Ku? Gribi Bula?ycy Mydyr? Kanatly hayvanlarda %100 ölüme neden olan bu virüs ?imdilerde insan sa?ly?yny da tehdit ediyor Avian Gribi'nin, normal ?artlarda sadece ku?lar ve domuzlarda hastaly?a yol açty?y bilinirken, 1997 yylynda Hong Kong'da bu virüsün bir serotip'i olan H5N1 adynda yeni virüs insanlarda grip salgynyna neden oldu Bu salgynda 18 ki?inin a?yr solunum yolu enfeksiyonu geçirdi?i ve bu 18 ki?iden 6'synyn tedaviye ra?men hayatlaryny kaybettikleri açyklandy Bu salgyn ile birlikte ku?larda ve domuzlarda %100 ölüme neden olan Ku? Gribi etkeni hakkynda yeni ara?tyrmalar yapyldy Salgyna yakalan ki?ilerde görülen grip etkeninin kanatly hayvanlarda ölüme kadar ***üren virüs etkeni ile oldukça benzer özelliklere sahip olduklary sonucuna varyldy Ayryca, yapylan ara?tyrmalaryn sonucunda hastaly?a yakalanan ki?ilerin, kümes hayvanlary ve di?er kanatly hayvanlar ile yakyn temas halinde oldu?u belirlendi Hayvandan insana geçebiliyor O yyllarda ku? gribi ile ilgili birçok ara?tyrma yapyldy Bu ara?tyrmalardan çykan di?er bir ilginç sonuç ise Ku? Gribinin-insanlara geçemeyece?i gerçe?i üzerine-insanlarda görülen tipinin inanylan ?eklinin aksine kanatly hayvanlardan insana geçti?i ancak bu virüsün hayvanlarda görülen yapysyna nazaran mutasyona u?ramy? oldu?uydu Dünya Sa?lyk Örgütü (DSÖ), ku? gribinin günün birinde insandan insana geçmeye ba?layabilece?i uyarysynda bulundu H5N1 adly ku? gribi virüsünün göçmen ku?lardan ya da kümes hayvanlaryndan insanlara bula?arak öldürücü olabildi?ini, ancak ?imdiye kadar virüsün insandan insana bula?mady?yny hatyrlatyldy Bunun, virüsün insandan insana asla bula?mayaca?yny göstermedi?i belirtilirken, aksine bunun olabilece?ini dü?ündüren ipuçlary olabilece?i kaydedildi DSÖ, büyük bir salgyn halinde bugünkü a?y üretiminin yetmeyece?ini dü?ünüyor Ku? Gribi Tavuktan Ynsana Geçer Mi? Beyaz Et Sanayicileri ve Damyzlykçylar Birli?i (BESD-BYR) yetkilileri, tüketicilerin ku? gribi bula?ma riskine kar?y içinin rahat olmasyny vurgulayark, virüsün 80 derece ysyda 3 dakika içerisinde, 80 derecenin üzerindeki ysylarda ise 1 dakikada öldü?ünü kaydetti Kapaly tesislerdeki tavuklara bula?ma riski az Besd-bir yetkilileri, ku? gribi vakasyna Türkiye'nin hazyrlyksyz yakalanmady?yny, 2003 yylynda Hollanda'da görülen ku? gribi vakasyndan sonra Tarym ve Köyi?leri Bakanly?y'nyn bu konuyla ilgili sürekli çaly?ma halinde oldu?unu bildirdi Kapaly ve hijyen tedbirleri alynan kümeslerde söz konusu hastaly?yn görülmesinin çok uzak bir ihtimal oldu?unu ifade eden Besd-bir yetkilileri, yeni bir vaka olmazsa da Türkiye'nin en erken 3 ay içerisinde bu hastalyktan temizlenebilece?ini bildirdi Besdbir yetkilileri, tüketicilerin marketlerde ambalajly satylan markaly ürünleri tercih etmelerini tavsiyesinde de bulundu |
|