Madde Bağımlılığı Nedir?

Bağımlılık bir sendromdurBağımlılığın çeşitli ölçütleri vardır Buna göre aşağıda yer alanlardan sadece üçü bağımlılık tanısı koymak için yeterlidir

Madde kesildiğinde ya da azaltıldığında yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması Madde kullanımını denetlemek ya da bırakmak için yapılan ama boşa çıkan sürekli çabalarMaddeyi sağlamak, kullanmak ya da bırakmak için büyük zaman harcamakMadde kullanımı nedeni ile sosyal, mesleki ve kişisel etkinliklerin azalması ya da tamamen bırakılmasıMaddenin tasarlandığından daha uzun ve yüksek miktarlarda alınmasıFiziksel ya da ruhsal sorunların ortaya çıkmasına ya da artmasına rağmen madde kullanımını sürdürmek

Bağımlılığı tehlikeli kullanımdan ayırmak gerekir Tehlikeli kullanım, madde kullanımının kişinin kendine, hayatına ve çevresine zarar vermesidir Madde kullanımına bağlı olarak kişi işine gitmez, okula devam etmez, işinde başarısızlıklar ortaya çıkar, ailesini ve çocuklarını ihmal eder, bedeninde fiziksel bozulmalar olur Madde kullanımı nedeni ile tartışma, kavga gibi yineleyen kişilerarası ve toplumsal sorunlar, madde taşımak ve bulundurmak ya da madde etkisi ile gelişen davranış bozuklukları dolayısıyla yasal sorunlar yaşanabilinir

Bağımlılığı şeker hastalığı gibi düşünebiliriz…
Şeker hastalığında da kişi eğer şeker kullanmaz ve diyetine dikkat ederse, rahat yaşar ve hastalık onun için bir sorun olmaz Ancak ne zaman şeker yer ise hastalık canlanır ve o kişi için ciddi bir sorun yaşanmaya başlar

Ruhsal ve fiziksel bağımlılık
Bağımlılık uzun zaman ruhsal ve fiziksel bağımlılık olarak ikiye ayrılmıştır: Fiziksel bağımlılık; maddenin varlığına karşı duyulan fizyolojik bir istektir Beden uyuşturucu maddeye karşı bir adaptasyon geliştirir Madde alınmadığı zaman, ortaya bazı belirtiler çıkar Çünkü, bedenin bulduğu fizyolojik adaptasyon bozulmuştur Kendini yeni duruma göre ayarlamak zorundadır İşte bu dönemde belirtiler gözlenir

Ruhsal bağımlılık, alışkanlık, itiyat gibi diğer bazı terimler ile de açıklanır Kişinin duygusal ya da kişilik yapısı gereği, gereksinimlerini tatmin etme, gidermek amacı ile o maddeye düşkünlüğü biçiminde tanımlanabilir, ruhsal bağımlılık Ruhsal bağımlılıkta madde alındığında doyum, rahatlama ve haz meydana gelir Ancak günümüzde bu iki tanım birbirinden ayrılmamaktır Çünkü, kişide hem ruhsal, hem de fiziksel bağımlılık aynı anda görülebilir Pratikte de bunun bir yararı yoktur Fiziksel bağımlılık kısa bir süre içinde sonlanabilir Ancak asıl sorun ruhsal bağımlılığın sonlandırılmasıdır Bu daha uzun bir süreç ve çaba gerektiren bir durumdur

Bağımlılık yapan maddelerin psikolojik etkileri çok yoğundur Bu nedenle bir kez kullanım bile sorun yaratabilir Örneğin kokain bir kez kullanıldıktan ve etkisi geçtikten sonra 15-16 saat süre ile istenmeyen ruhsal etkilere neden olur Katkı maddeleri ile fazla karıştırılmamış eroin, ilk kullanımdan sonra bile bağımlılık yapabilir Bu nedenle bu maddelerin bir kez kullanılması bile sakıncalı yaratır ve bağımlılık riski vardır