Depremin Psikolojik Etkileri İle Nasıl Başa Çıkılabilir?

Depremin psikolojik etkileri ile nasıl başa çıkılabilir?
Büyük depremler, insanların başına aniden gelir ve herkesi sarsar Bu türden bir deprem felaketine maruz kalan bazı kişilerde, fiziksel bir yaralanma olmasa bile, duygusal sorunlar ortaya çıkabilir Doğal afetlere her insan çeşitli türden tepkiler gösterir Bu tepkiler tamamen normaldir Bunların neler olduğunu bilmenizin, olayın psikolojik etkilerinden daha çabuk kurtulmanıza yardımı olacaktır
Şiddetli depremden hemen sonra, tipik olarak bir şok tepkisi içine girebilirsiniz Hatta bazı insanlarda şok o derece ağırdır ki, yüz ifadeleri olaydan hiç etkilenmemiş gibi donuklaşır Bu durum, aslında yoğun ızdıraba karşı vücudunuzun verdiği normal bir tepkidir Bir süre için kendinizi uyuşmuş, yaşamdan kopmuş gibi hissedebilirsiniz Hatta olayın hiç olmadığını düşünebilirsiniz İlk şoktan sonra herkes aynı tepkileri göstermez Aşağıda belirtilenler, böyle bir felaket durumuna karşı insanların gösterdikleri normal tepkilerdir:

• Korku, endişe, suçluluk, pişmanlık, öfke, karamsarlık, panik, çaresizlik ve utanç gibi
  duygular çok derin ve yoğun yaşanır Bu duygular sık sık değişebilir Kendinizi
  eskiye kıyasla daha sinirli hissedebilirsiniz Bazı duygularda ani iniş-çıkışlar
  olur Endişeli, sinirli ya da karamsar olabilirsiniz
  
  Düşünce ve davranışlarınız olayın etkisi altındadır Olayla ilgili anılarınızı tekrar
  tekrar anlatmak ihtiyacı duyarsınız Yaşadıklarınız gözünüzün önünden gitmez
  Her an tekrar deprem olacakmış gibi hisseder, korku duyabilirsiniz Dikkatinizi
  yaptığınız işe vermekte ya da karar vermekte zorlanabilirsiniz Kafanız kolayca
  karışabilir Hafızanızda problemler olabilir Olan bitenlere inanmakta güçlük
  çekebilirsiniz Uykunuz, yeme düzeniniz ve iştahınız bozulabilir Ancak güçlü
  kalmak, yakınlarınıza ve çevrenize yardımcı olabilmek için, elinizden geldiğince
  ve olanaklar elverdiğince iyi beslenmeniz ve dinlenmeye çalışmanız gerektiğini
  unutmayın
  Aynı felaketi yaşayan kişilerle sürekli olarak konuşma ihtiyacı duyabilirsiniz Ama
  zaman zaman da içinize kapanıp hiç konuşmadan sadece düşünmek isteyebilirsiniz
  Bunlar normaldir Başka insanlarla sık sık konuşmanızın, duygularınızı
  paylaşmanızın size yararı olacaktır Çekinmeyin
  Yoğun stresten ötürü vücudunuzda bazı belirtiler ortaya çıkabilir: Örneğin, baş
  ağrıları, bulantı ve göğüs ağrısı olabilir Daha önce sürekli tedavi gerektiren
  tıbbi bir rahatsızlığınız varsa, ******i artabilir Bu durumda tıbbi yardıma
  başvurunuz

Şu noktayı anlamak çok önemlidir:

Aynı olaya herkes aynı tepkiyi göstermez Bazı insanlar hemen tepki
gösterir, bazılarının tepkisi ise aylar, hatta yıllar sonra, gecikmeli olarak
ortaya çıkabilir Bazılarının yaşadığı rahatsızlık verici tepkiler uzun zaman
sürer, bazı kişiler ise çok çabuk eski hallerine dönerler Tepkiler zaman içinde
de değişir Bazıları olayın yaşandığı sırada çok enerjiktirler ve sanki bu
enerji sayesinde, olayla daha kolay baş ederler, ama hemen sonra umutsuzluk ve
karamsarlık yaşarlar
MERAK ETMEYİN ŞİMDİ SİZE İMKÂNSIZ GİBİ GÖRÜNSE DE, ZAMANLA BÜTÜN
BUNLAR DÜZENE GİRECEKTİR MORALİNİZİ OLABİLDİĞİNCE YÜKSEK TUTMAYA
ÇALIŞIN


Kendinize ve ailenize nasıl yardımcı
olabilirsiniz?
Duygusal olarak yeniden eskisi gibi sağlıklı bir duruma gelebilmeniz ve yaşamınızın kontrolünü yeniden ele geçirebilmeniz için yapabileceklerinizden bazıları şunlardır:

• Bu dönem, kuşkusuz yaşamınızın zor bir dönemidir Toparlanmak ve kendinize gelmek
  için zaman tanıyın Kayıplarınız için yas tutmanız en doğal hakkınızdır
  Duygularınızda iniş çıkışlar olması normaldir Kendinize karşı sabırlı olun
  Bu olayı yaşayan herkes, sizin hissettiklerinize benzer şeyler hissetmektedir
  Onlarla dayanışma içinde olun, duygularınızı paylaşın
  Alkol ve diğer uyuşturucu maddelerden uzak durun Bunların yarardan çok zararı
  olacaktır Ancak, doktor tarafından verilen ilaçların kullanımı
  aksatılmamalıdır
  Kendinizi yapıcı bazı faaliyetlerle oyalayın Bu oyalama çabaları,
  başkalarına yardımcı olmak, şu anda olabildiğince hayatınızı düzene koymaya
  çalışmak ya da çocuklarınızla daha yakından ilgilenmek biçiminde olabilir
  Duygusal olarak yakın gelecekte de neler yaşayabileceğinizi
  öğrenmeye çalışın Bilgi edinin veya sağlık kuruluşlarının deprem için
  oluşturulmuş özel birimlerine başvurun
  Tekrar toparlanmak için sizin açınızdan en önemli olan ihtiyaçlarınızı ve yapılması
  gereken işlerinizi sıraya koyun ve tek tek ele alın

Çocuklar için neler yapmalı?
Bu depremden sonra yaşanan korku ve kaygı, özellikle çocuklar için çok zorlayıcıdır Bazı çocuklar, daha küçük yaşlarda normal olan parmak emme, altını ıslatma gibi davranışlara geri dönebilirler Kâbuslar görebilir, yalnız yatmaktan korkabilirler Okul başarıları etkilenebilir Ayrıca daha sık öfke nöbeti gösterebilir ya da içlerine kapanıp, yalnız kalmak isteyebilirler

Bu çocuklar için yapabileceğiniz bazı şeyler aşağıda sıralanmaktadır:

• Onlarla daha fazla zaman geçirin Olaydan hemen sonraki günlerde çocuğunuz sizden
  ayrılmak istemeyebilir Sık sık elinizi tutmak, kucağınızda oturmak, boynunuza
  sarılmak isteyebilir Eteğinize yapışıp ayrılmayabilir Her fırsatta sizinle
  konuşmak ister Yatmak istemez Bunlara göz yumun, anlayışlı davranın Onlara
  dokunun, sarılın Bu tür fiziksel temas çocukları çok rahatlatır
  Gerginliklerini azaltmak için onlara oyun imkânları tanıyın Resmi
  kurumların açtığı çocuk merkezlerine gönderin Buradaki oyun ve resim yapma
  faaliyetlerine katılmalarını teşvik edin Küçük çocuklar resim yaparak olayla
  ilgili gerginliklerinden kurtulabilirler Yaşadıklarını resme dökmeleri onlar
  için yararlıdır
  Daha büyük çocuklarınızın sizinle ayrıntılı konuşmalarına izin verin, duygu ve
  düşüncelerini ifade etmeleri için onları destekleyin, yüreklendirin Bu sayede
  felaketle ilgili olarak kafalarındaki sorulara cevaplar bulabilirler ve
  korkuları azalır Sordukları soruları onların anlayabileceği biçimde cevaplamaya
  çalışın Sık sık onları sevdiğinizi, korkularını ve kaygılarını anladığınızı
  gösterin Yemek yemek, oynamak, uyumak gibi faaliyetleri mümkün olduğunca belli
  saatlerde yapmalarını sağlamaya çalışın Çocuklarınıza hayatın artık normale
  dönmekte olduğu duygusunu vermeye çalışın

UNUTMAYIN YALNIZ DEĞİLSİNİZ!
Psikolojik sorunlarınız daha sonraki haftalarda ve aylarda da devam ediyorsa, size yardım edecek profesyonel insanlar ve kurumların mevcut olduğunu unutmayın Şu anda çok normal olan bu gerginlik ve korku haliniz çok uzun süre devam ederse, mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurunuz