07-14-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Taurus Takım Yıldızı
Kısaltma Tau
Tamlayan Tauri
Simge Boğa
Bahar açısı 4 sa
Yükselim 15°
Alan 797 derece kare
17 sırada
Ana yıldızlar 7
En parlak yıldızı Aldebaran (α Tau)
(Kadri 0 9)
Bayer/Flamsteed
yıldızları 30
Gezegeni olduğu
bilinen yıldızlar 3
Parlak yıldızlar
(kadir < 3) 4
Yakın yıldızlar 2
En yakın yıldız 10 Tau (44 7 IY)
Messier nesneleri 2
Göktaşı yağmurları Taurids
Beta Taurids
Çevreleyen
takımyıldızlar Auriga
Perseus
Aries
Cetus
Eridanus
Orion
Gemini
+90° ve −65° enlemleri arasında görülebilir
En iyi Ocak ayında saat 21:00'de görülebilir

Taurus ya da Boğa takımyıldızı (sembolü: Taurus svg), zodyak kuşağı takımyıldızlarından biridir Taurus adı Latince'de boğa anlamına gelir Boğa, kuzey yarımkürenin kış gökyüzünde geniş ve göze çarpan bir takımyıldızdır Batısında Koç, doğusunda İkizler, kuzeyinde Kahraman ve Arabacı, güneydoğusunda Avcı, güneyinde Irmak ve güneybatısında Balina takımyıldızlarıyla çevrilidir
Dikkat çekici özellikleri
Bu takımyıldızın en parlak yıldızı, turuncu renkli K5 III sınıfından bir dev yıldız olan Aldebaran'dır Bu isim, Arapça'da takip eden anlamına gelen sözcükten yerleşmiştir Boğa'nın yüzünü V ya da A şeklinde görülebilecek bir yıldız deseni şekillendirir Yüzün ana hatlarını, Büyük Ayı Hareketli Grubu'ndan sonra belirgin en yakın açık yıldız kümesi olan Hyades'in parlak üyeleri belirler Bu tasvirde Aldebaran, boğanın "Avcıya (Orion, güneydoğusunda uzanan takımyıldız) tehditkâr biçimde ters ters bakan" kan çanağına dönmüş gözünü oluşturur
Boğa takımyıldızı bölgesinin kuzeydoğusunda kalan çeyreğinde, en bilinen açık kümelerden olan ve çıplak gözle kolayça seçilebilen Pleiades açık kümesi bulunur Bu kümenin en belirgin yedi yıldızı en az altıncı kadirdendir, bu yüzden Yedi kızkardeşler ve yalnızca Türkçe'de Yedi Kandilli Süreyya olarak da bilinir Ne var ki, küçük bir teleskopla dahi bu kümenin yediden çok daha fazla yıldızı görülebilir [6] Aldebaran, gökkürenin hareketi esnasında gökyüzünde Pleiades'i izliyor olmasından ötürü "takip eden" anlamındaki adını almıştır
Batısında Boğa'nın boynuzları, birbirinden 8° ayrık iki yıldız sistemi Beta (β) Tauri ve Zeta (ζ) Tauri tarafından oluşturulur Beta Tauri beyaz, B7 III sınıfından dev bir yıldızdır El Nath olarak da bilinir Bu sözcük Arapça'da "toslamak" anlamına gelir Takımyıldızdaki en parlak ikinci yıldızdır ve Arabacı takımyıldızıyla Boğa takımyıldızının sınırındadır Zeta Tauri 133 günde bir yörüngesini tamamlayan bir tutulan çift yıldızdır
ζ Tau yıldızının bir derece kadar kuzeybatısında bir süpernova kalıntısı olan Yengeç bulutsusu (M1) bulunur Bu genişleyen bulutsu, 4 Temmuz 1054 tarihinde Dünya'dan gözlenmiş bir Tip II süpernova patlaması sonucu oluşmuştur Bu patlama, Çinlilere ait tarihi yazıtlarda da belirtildiği gibi, gündüz boyunca da görülebilecek kadar parlaktı Süpernova en parlak zamanında -4 kadire ulaşmıştır fakat günümüzde bulutsunun parlaklığı 8 4 kadirdir ve gözlemek için bir teleskop gerekmektedir
Taurus en iyi kasım - mart arası gökyüzünde görülebilir
Tarihi ve mitolojisi
Boğa, Urania's Mirror'da (1825'te Londra'da yayımlanmış bir takımyıldız kartları seti) tasvir edildiği şekilde
Johannes Hevelius tarafından yapılmış Boğa takımyıldızı tasviri
Bu takımyıldızın boğayla ilişkilendirilmesi çok eskilere dayanmaktadır Bakır çağında bu şekilde ilişkilendirildiği kesin olarak bilinmesine rağmen bazı bilim insanları bu ilişkilendirmenin yontma taş devrinin sonlarına dayandırılabileceğini söylüyorlar Münih Üniversitesi'nden Michael Rappenglück, Lascaux'deki (yaklaşık olarak MÖ 15 000 yılından kalma) mağaralardaki Boğalar Salonu'ndaki bir mağara resminde, Boğa'nın bir Pleiades tasviriyle birlikte yer aldığını düşünmektedir [9] Ne var ki bu iddialar geniş çaplı olarak kabul edilmiş değildir
Boğa bakır çağı ve erken tunç çağında, ilkbahar ılım noktasını işaret etmiştir MÖ 23 yüzyıl yakınlarında Pleiades, gökyüzünde Güneş'e en çok ilkbahar ılımında yaklaşıyordu Babil astronomisinde, bu takımyıldız MUL APIN'de GU4 AN NA, "Cennetin (Göklerin) Boğası" olarak adlandırılmıştır Akatça'da adı Shũr olarak geçer [12] Yunan mitolojisinde Boğa, efsanevi Fenikeli prenses Europa'yı kaçırmak için büyüleyici bir boğa şeklini almış Zeus ile ilişkilendirilir
|
|
|