Sömürgecilik Faaliyetlerinin İstatistikî Bilançosu

**Prof. Dr. Sinsi** · 07-13-2012

Colomb'un 1492'de Amerika'ya ayak basması, birçok yönden dünyanın gidişatını değiştirmişti Bir gemi ve gözü pek bir kaptanın dünyayı değiştirebildiği bir çağ açılmıştı; artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı

Orta Çağ ve öncesinde savaşların temel sebebi "din" ve "ırk" gibi kutsaliyet belirten kavramlar idi; ancak sömürgecilik çağı ile beraber bu kutsaliyet yerini "hammadde" ve "kölelik potansiyeli taşıyan coğrafyaları ele geçirmeye" bırakacaktı Son 5 asırda Avrupa menşeili savaşların hemen hemen hepsinin altında yatan sebep "sömürgecilik" idi İnsanlığa iki dünya savaşı ve milyonlarca ölüm ediye eden sömürgecilik faaliyetleri, 1999'da Portekiz'in Macau'yu Çin'e devretmesi ile resmen bitmiş gibi gözükse de, herşeye rağmen birçok devletin gizli anayasasını oluşturmaya devam ediyor

Farklı Tarih olarak bu 6 asırlık "görünen" sömürge faaliyetlerinin demografik bilançosunu çıkardık Bu yazıyı okuduktan sonra Avrupa'ya daha seçici bir gözle bakacağınıza hiç şüphemiz yok!

Colomb 1492'de Orta Amerika ve And Dağları'nda yaklaşık 450 milyon insan yaşıyordu Avrupalıların kıtaya ayak basmasından 2 asır bile geçmeden bu sayı 1 milyonun altına inecekti 20 yüzyılın başlarında ise tamamen ortadan kaldırıldılar
15 yüzyılın başlarında tüm Amerika'daki toplam kabile sayısı, Afrika ve Avrasya ile denk sayıda idi Amerika'da 350 büyük kabile, 15 farklı önemli kültürel merkez ve 160'tan fazla dil mevcuttu
İlk keşiflerde Güney Amerika'daki yerliler, Avrupa'nın misyonerlik faaliyetlerine uğradılar 18 yüzyıla gelindiğinde kıtanın tamamı hristiyan olmuştu!
Misyonerlik faaliyetleri dehşet vericiydi Öyle ki Colomb'dan 10 yıl sonra kıtaya ayak basan bir Fransisken kesişi, bir günde 14 bin yerliyi, toplamda ise 200 bin kişiyi vaftiz ettiğini söylemişti
Avrupalılar gittikleri yerlere kendi kültürlerini enjekte etmekte de gecikmemişlerdi Sömürgecilik faaliyetlerinin 5 yıldızı; İngiltere, İspanya, Portekiz, Fransa ve Hollanda'nın resmi dilleri, an itibari ile yer kürenin %70'ine yakın bir coğrafyada konuşuluyor
Sadece İspanyol korsanları bile, 1500-1650 yılları arasında yeni kıtadan 181 bin ton altın ve 16 bin ton gümüş getirmişlerdi Günümüz parasıyla altınlar 4, gümüşler 7 milyar dolara denk geliyordu Bu o zaman için inanılmaz rakamlardı
1650'de Avrupa köle ticaretinin merkezi konumundaki Hollanda'da yaklaşık 600 bin Ganalı köle bulunuyordu Mide bulandırıcı bir köle ticaretinin merkezi olan Hollanda, ilk kez 2008 yılında köleleştirilen Afrikalılardan özür dileyerek bir anma töreni düzenledi
1921 yılına gelindiğinde tarihinin en büyük sömürge imparatorluğu olan İngiltere, 5 kıtada yaklaşık 670 bin km2' lik alana hükmediyordu "Güneş batmayan imparatorluk" yakıştırması yapılan İngiltere, 460 milyon kişiyi de yönetiyordu
Fransız İmparatorluğu, 1939 yılında dünyanın %8,6'sını yönetiyordu Fransız anakarası ile beraber 12 milyon 898 bin kilometrekarelik bir alan Fransız hegamonyasını tanımıştıSömürge faaliyetlerini başlatan isim olarak karşımıza çıkan Portekizli maceraperest prens Henry döneminde akıllara kazınan şu söz, Avrupalı gemicilere 6 asır boyunca ilham kaynağı olacaktı;
"Tanrı bize doğmamız için küçük bir ülke, ölmemiz içinse kocaman bir dünya verdi"

07-13-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Sömürgecilik Faaliyetlerinin İstatistikî Bilançosu Colomb'un 1492'de Amerika'ya ayak basması, birçok yönden dünyanın gidişatını değiştirmişti Bir gemi ve gözü pek bir kaptanın dünyayı değiştirebildiği bir çağ açılmıştı; artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı Orta Çağ ve öncesinde savaşların temel sebebi "din" ve "ırk" gibi kutsaliyet belirten kavramlar idi; ancak sömürgecilik çağı ile beraber bu kutsaliyet yerini "hammadde" ve "kölelik potansiyeli taşıyan coğrafyaları ele geçirmeye" bırakacaktı Son 5 asırda Avrupa menşeili savaşların hemen hemen hepsinin altında yatan sebep "sömürgecilik" idi İnsanlığa iki dünya savaşı ve milyonlarca ölüm ediye eden sömürgecilik faaliyetleri, 1999'da Portekiz'in Macau'yu Çin'e devretmesi ile resmen bitmiş gibi gözükse de, herşeye rağmen birçok devletin gizli anayasasını oluşturmaya devam ediyor Farklı Tarih olarak bu 6 asırlık "görünen" sömürge faaliyetlerinin demografik bilançosunu çıkardık Bu yazıyı okuduktan sonra Avrupa'ya daha seçici bir gözle bakacağınıza hiç şüphemiz yok! Colomb 1492'de Orta Amerika ve And Dağları'nda yaklaşık 450 milyon insan yaşıyordu Avrupalıların kıtaya ayak basmasından 2 asır bile geçmeden bu sayı 1 milyonun altına inecekti 20 yüzyılın başlarında ise tamamen ortadan kaldırıldılar 15 yüzyılın başlarında tüm Amerika'daki toplam kabile sayısı, Afrika ve Avrasya ile denk sayıda idi Amerika'da 350 büyük kabile, 15 farklı önemli kültürel merkez ve 160'tan fazla dil mevcuttu İlk keşiflerde Güney Amerika'daki yerliler, Avrupa'nın misyonerlik faaliyetlerine uğradılar 18 yüzyıla gelindiğinde kıtanın tamamı hristiyan olmuştu! Misyonerlik faaliyetleri dehşet vericiydi Öyle ki Colomb'dan 10 yıl sonra kıtaya ayak basan bir Fransisken kesişi, bir günde 14 bin yerliyi, toplamda ise 200 bin kişiyi vaftiz ettiğini söylemişti Avrupalılar gittikleri yerlere kendi kültürlerini enjekte etmekte de gecikmemişlerdi Sömürgecilik faaliyetlerinin 5 yıldızı; İngiltere, İspanya, Portekiz, Fransa ve Hollanda'nın resmi dilleri, an itibari ile yer kürenin %70'ine yakın bir coğrafyada konuşuluyor Sadece İspanyol korsanları bile, 1500-1650 yılları arasında yeni kıtadan 181 bin ton altın ve 16 bin ton gümüş getirmişlerdi Günümüz parasıyla altınlar 4, gümüşler 7 milyar dolara denk geliyordu Bu o zaman için inanılmaz rakamlardı 1650'de Avrupa köle ticaretinin merkezi konumundaki Hollanda'da yaklaşık 600 bin Ganalı köle bulunuyordu Mide bulandırıcı bir köle ticaretinin merkezi olan Hollanda, ilk kez 2008 yılında köleleştirilen Afrikalılardan özür dileyerek bir anma töreni düzenledi 1921 yılına gelindiğinde tarihinin en büyük sömürge imparatorluğu olan İngiltere, 5 kıtada yaklaşık 670 bin km2' lik alana hükmediyordu "Güneş batmayan imparatorluk" yakıştırması yapılan İngiltere, 460 milyon kişiyi de yönetiyordu Fransız İmparatorluğu, 1939 yılında dünyanın %8,6'sını yönetiyordu Fransız anakarası ile beraber 12 milyon 898 bin kilometrekarelik bir alan Fransız hegamonyasını tanımıştıSömürge faaliyetlerini başlatan isim olarak karşımıza çıkan Portekizli maceraperest prens Henry döneminde akıllara kazınan şu söz, Avrupalı gemicilere 6 asır boyunca ilham kaynağı olacaktı; "Tanrı bize doğmamız için küçük bir ülke, ölmemiz içinse kocaman bir dünya verdi"