Prof. Dr. Sinsi
|
# B£N'l£R #
B£n'ler
Kiminde tek tük, kiminde sürüyle, ama herkeste illaki mevcut benler! Onların öyle kıyıda köşede zararsız göründüklerine bakmayın!
Ben'ler
"Ben" dediğimiz şey tam olarak nedir?
Halk arasında genellikle çok farklı şeylere "ben" deniyor Bunların arasında gerçek anlamda ben denilen belirtiler, derinin rengini veren melanin maddesini yapan hücrelerden oluşanlar
Ben'ler nasıl oluşurlar ve neden vardırlar?
Oluşum sebebi kesin belli değil Ama esas olarak kişinin kendi yapısı, tamamen kendi genlerindeki özelliklere bağlı Bir kısmı doğumsal olabiliyor, bir kısmı sonradan ortaya çıkabiliyor Sonradan ortaya çıkanlarda özellikle genetik yapıya ek olarak ültraviyolenin, yani güneşin etkisi çok büyük
Güneşin benlere etkisi nasıl oluyor?
Güneşi gördükçe hem sayıları artıyor hem de yapıları bozulup dejenere olabiliyorlar Güneş etkisi derken, burada özellikle ani ve yüksek dozdaki güneş çok önemli Özellikle yanık yapacak boyutta, kızarma, soyulma vs gibi durumlar, deri kanserine dönüşme riski taşıyabiliyorlar
Benlerin tehlikeli olup olmadıklarını görünüşlerinden anlamamız mümkün mü?
Belli bir ölçüde anlaşılabilir Bir kere benlerin sayısının çokluğu önemli Koyu renkteki benler, renk düzensizliği, mesela bir benin içinde birden fazla renk varsa bunlar da tehlikeli Ayrıca, normalde oval ya da yuvarlak olan benlerin sınırları düzensiz, dantel gibi girintili çıkıntılıysa bu da riskli bir durum Benlerin hareketlenmesi de bir o kadar önemli Normal duran bir ben kısa süre içersinde hızla büyümeye ya da hızla renk değiştirmeye başlarsa, dikkatli olmak gerek Bunun yanında, benlerin büyüklüğü de önemli Yarım santimden itibaren, kayda değer belli bir risk taşıyorlar Benlerin bütününe bakarsak ve hepsini birden değerlendirirsek, melanoma (kanser) dönüş riski yüzde bir civarındadır Yalnız yarım santimden sonra, yavaş yavaş, kademeli olarak tehlike artar
Melanoma nasıl bir kanser türü?
Ben'lerden çıkan bu kanser tipi, yalnız deri kanserleri değil, bütün kanser tiplerinin içinde en hızlı ilerleyen ve en çok ölüme neden olan kanserlerdendir Melanomun yüzde otuzbeşi benler üzerinde çıkıyor, diğerleri sağlam görünen deri üzerinden çıkıyor
Peki, kanser riskini ortadan kaldırmak için ne yapmalıyız?
Yılda bir gibi belli aralıklarla doktor kontrolüne gidilmeli Özellikle çok sayıda beni olanlar için geçerli bu Bunun yanında güneşten korunmak çok önemli Güneş, ciddi bir tetikleyici faktör Bir de benlerin korunmasında, zedelenmemelerine dikkat etmek gerekir Çarpma, vurma, sürtme gibi
Et benleri de aynı riski taşıyor mu?
Genelde halk arasında kabarık olan benlerin daha tehlikeli olduğunu düşünülür Oysaki tam aksine, deriden kabarıklaştıkça tehlike daha azalır
Bazı insanlarda doğum lekesi gibi büyük benler vardır Bunlar da risk kapmasına giriyor mu?
Evet, bazılarında 5 cm, 6 cm, 15 cm vs gibi büyük benlere rastlanabiliyor Bunlarda çok ciddi oranlarda, özellikle 15, 20 cm üzerine çıktığı zaman, yüzde on onbeşleri bulan melanoma dönüş riski bulunuyor
Ben aldırmanın tehlikesi var mı?
Genelde benler çıkarılınca kanser olunduğuna inanılır, ama benin tamamının vücuttan atılmasıyla hiçbir şey olmaz Benden ve onun tehlikesinden kurtulmanın en sağlıklı yolu, budur Ama ben vücut üzerinde dururken kesilir, koparılır ya da takılıp düşme gibi nedenlerden dolayı koparsa, bu tehlikelidir
Ben aldırmak basit bir işlem mi?
Evet Benin çevresine iğneyle lokal anestezi yapılıyor İşlem, yarım saat kadar sürer
Ben aldırdıktan sonra güneşe rahatlıkla çıkılabilir mi?
Ben aldırsan da aldırmasan da güneşe çıkmamak en iyisi Ben aldırmak, tehlikeden kurtulunduğu anlamına gelmiyor, çünkü sürekli yenileri çıkabiliyor
Peki güneş lekeleri ve çiller, benler gibi risk taşıyorlar mı?
Hayır, onlar sadece estetik kusur sayılıyor Lazerle tedavileri mümkün, ama lekelerin tamamen geçmesi söz konusu değil Kozmetik firmalarının da çok iyi ürünleri var, ama hiçbiri tam anlamıyla lekeleri yok edemiyor Lekeleri ve çilleri olanlar da sadece plajda değil, yılın her ayı sokağa çıkarken yüksek koruma faktörlü ürünler kullanmalılar
|