07-12-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
1. Dünya Savaşı Ve Sonuçları
Dünya Savaşının Genel Sonuçları
[*] Avrupa’daki mevcut dengeler değişti[*] Rakiplerini etkisiz hale getiren İngiltere ve Fransa en kazançlı devletler olurken; galipler safında yer alan İtalya ve Rusya hedefledikleri amaçlarına ula-şamamışlardır [*] Osmanlı ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu parçalanmış; Çarlık Rusya’sı yıkılmıştır [*] Türkiye, Macaristan, Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya, Letonya, Litvanya ve Ukrayna gibi ye-ni devletler kurulmuştur Açıklama: Yugoslavya, Sırbistan, Karadağ, Bosna Hersek, Makedonya ve Slovenya’nın birleşmesi sonucunda kurulmuştur [*] Cemiyet-i Akvam kurulmuştur(1920)[*] Sömürgecilik yerini Manda ve Himayeye bırak-mıştır [*] Barış Antlaşmalarında milliyetçilik prensibine dikkat edilmemesi azınlık sorununun ortaya çıkmasına sebep olmuştur [*] Merkezi İmparatorlukların parçalanması sonucu Avrupa ve Orta Doğu’da denge boşlukları ortaya çıkmıştır [*] Komünizm, Faşizm, Nazizm gibi, demokratik ol-mayan, totaliter rejimler ortaya çıkmıştır [*] Sivil savunma düşüncesi ortaya çıkmış; böylece cephe gerisindeki sivil halkın korunması amaçlanmıştır [*] Barış Antlaşmaları devletlerin eşitliği ilkesine aykırı olduğu için sürekli bir barış ortamı sağlanamamış,bu yüzden II Dünya savaşı çıkmıştır [*] Bazı devletler ekonomik krizlere girdi[*] Ümmetçilik ve Turancılık iflas etti [*] Milliyetçilik güçlendi ve ulusal devletlerin kuruluşu hızlandı[*] Deniz altı gemileri önem kazandı[*] ABD tekrar içine kapandı[*] İngiltere ve Fransa Orta Doğu kaynaklarını ele geçirdi[*] Suriye, Irak, Lübnan ve Hicaz Osmanlı’dan ayrıldı [*] Irak, Suriye, Lübnan ve Filistin’de mandater yönetimler kuruldu [*] İttihat ve Terakki Partisi dağıldı
Açıklamalar:
[*] I Dünya Savaşında ilk defa tank ve kimyasal silah kullanıldı[*] Savaştan sonra sınırlar çizilirken milliyetlerin dağılımı dikkate alınmadığından dolayı savaştan sonra da milliyet olayları devam etti [*] İtalya savaş başlamadan önce Fransa ile gizli antlaşma yaptı[*] Paris konferansında Doğu Trakya Yunanistan’a verildi [*] ABD I ve II Dünya savaşının bitmesinde etkili oldu [*] ABD savaşa girerken uluslararası dengede yerini almak istedi [*] ABD savaşa 2 Şubat 1918’de fiilen girdi [*] Savaştan sonra; Almanya’nın güçlenmemesi İn-giltere ve Fran-sa için temel politika oldu [*] Versay, Nöyyi, Sen Jermen ve Trianon antlaşmaları II Dünya Savaşının çıkması ile yürürlükten kalktı[*] ABD ve Osmanlı savaşın başlamasında etkili ol-mamıştır [*] Boğazların Osmanlı’nın elinde olması; Mustafa Kemal’e göre Osmanlı’yı savaşa sokabilecek stratejik bir etkendi [*] Rusya’da Bolşevik ihtilali çıkınca; Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan bağımsız oldu [*] Ukrayna 22 Ocak 1918’de bağımsız oldu[*] Savaştan önce İngiliz sömürgeleri kendisinin 104 katı; Fransız sömürgeleri ise kendisinin 20 katıdır [*] Osmanlı’yı paylaşmak savaşın başlangıç sebeplerinden değildir [*] Malüb devletlerin bir daha savaşmaya cesaret edememesi için antlaşmalara ağır maddeler kondu [*] I Dünya Savaşı’nda Danimarka, Norveç, İsveç, İsviçre ve İspanya tarafsız kalmıştır [*] Osmanlı, ABD, Yunanistan, Bulgaristan, Japon-ya ve Romanya savaşın başlangıcında etkili olmamıştır
|
|
|