Çokeşlilik

Çokeşlilik Yazısı - Çokeşlilik Elif Şafak - Elif Şafak Yazıları

BUNDAN seneler evveldi Annem Madrid'den sonra Amman'a atandığı için ben de defalarca Ürdün'e gidip geliyor, onu ziyaret ediyordum Uzun yaz aylarımı burada geçirdim İnsanları, hayatı gözlemleyerek Birbirinden farklı aileler tanıdım, kimi mutlu, kimi mutsuz Ama bir hadise var ki aklımdan çıkmaz


Gencecik bir kadın düşünün, sabahın bir vakti, gözleri şişmiş ağlamaktan Çaresiz hissediyor kendini Dayak yediğini anlatıyor Türkiye'nin önde gelen üniversitelerinden birinden mezun olmuş Diploması sağlam ama mesleğini icra etmemiş Erken evlenmiş Bir Ürdünlüye gönül vermiş Güzelmiş evliliği, ilk zamanlar Ta ki sorunlar baş gösterene kadar Ta ki kız çocuk dünyaya getirene kadar


"Olsun, ikincisi oğlan olur demiş" kaynanası, şükredip sevineceği yerde Ama ikinci de kız olmuş, üçüncü de Derken eşi, ikinci hanım alma ihtimalini gündeme getirmiş (Bebeklerin cinsiyetlerini kadınların belirlemediğini artık dünya âlem biliyor, ama demek ki hâlâ cehaletten dolayı bilmeyenler var) Ağzını yoklarcasına Neye uğradığını şaşırmış kadın Böyle bir ihtimal aklının ucundan geçmemiş ki


Evlilik dediğin bir erkek ile bir kadın arasında akit değil mi? Kendini yapayalnız hissetmiş Korumasız Dönse dönemiyor (pasaport için kocanın izni lazım ve çocuklarının vesayetini alamamaktan korkuyor), kalsa kalamıyor Bu kadını tanıdım ben Gözlerindeki fersiz bakışı gördüm, isminin, özelliklerinin hiçbir önemi yok, aslolan hikâyesi


Önemli olan onun gibi yüzlerce, binlerce kadının olması, şu anda biz bu konuları rehavet içinde tartışırken bile "çokeşlilik" denilen konu, kimilerinin hayatında bir hakikat, bir karabasan


Arap ülkelerine gelin olarak giden pek çok Türk kadın var Bunların içinde elbette gayet mesut olanlar da var Katiyen genelleme yapmak istemem Ama ben hayatımda ilk defa orada gördüm çokeşli evlilik cüzdanını, ilk sayfada erkeğin fotoğrafı Sonra başlıyor diğer sayfalar Birinci hanım, ikinci hanım, üçüncü hanım


Sibel Üresin'in açıklamalarını her kadın gibi ben de kaygıyla, üzüntüyle okudum Eğer bu fikirler şahsına ait olsa ve orada kalsa, hadi bir yere kadar Ama kendisi bugün pek çok belediyede aile danışmanlığı yapıyorsa, çiftlerin daha huzurlu olması için tavsiyelerde bulunup rehberlik ediyorsa, işte o zaman durum gayet endişe verici


Türkiye'de bugün "evlilik içi şiddet" kanayan bir yaradır Bu konuda yeterince duyarlılık geliştiremedik, yeterli yasal adımlar atamadık henüz Hal böyleyken, "Kocanın karısını dövmesi, annenin sevdiği evladını dövmesi gibi bir şeydir, yani boşanma sebebi olmamalı" diyen bir yaklaşım bize rehberlik edemez


Dayak, insanları (erkek olsun kadın olsun, çocuk olsun yetişkin olsun) ruhen, fiziken, zihnen yaralar İz bırakır Hem de bir ömür boyu Dayak kalp kırar, rencide eder, yaşama sevincini söndürür Dayağın olduğu yerde sevgi olmaz


Her ailenin içinde kendi dengeleri, kendi hukuku ve dili vardır Birine uyan birine uymayabilir Bunları az buçuk hayat deneyimi olan herkes anlar Ama çıkıp da dayağı hafife alırsanız ya da "Türkiye'de çokeşlilik yasal olsun derseniz" vahim bir hataya imza atmış olursunuz Ataerkillik eğer bugün Türkiye'de hâlâ tutunabiliyorsa ne yazık ki kadınların rolü var bunda Erkekleri ayrıcalıklı büyüten anneler memleketi burası Artık yetmez mi?

Kız çocuklarımıza sofra kurduran, sofra toplatan ama oğlan çocuklarımıza bir bardak su bile getirtmeyen bizler mesul değil miyiz bunca haksızlığın üretiminden Eşitsizlikleri sorgulamak yerine içselleştirmek, aşmak yerine hazmetmek ve üstelik bir de etrafa telkin etmek sadece adaletsizliğin yeniden üretimine katkıda bulunmak demektir İster başımız açık olsun ister kapalı, ister pardösü giyelim ister kot pantolon, biz kadınlar birey olmak, birey olarak kalmak istiyoruz Kendimizi ezdirmemek, nesneleştirmemek en temel hakkımız


Sene 2011 Gidecek çok yolumuz var bizim Kadınların Geriye dönecek, dönüp de kaybedecek vaktimiz yok


Elif Şafak