Havari

Havârî, İsa'nın öğüt ve inançlarını yayma işiyle görevlendirdiği oniki yardımcısı ve öğrencisinden her biri Zamanla havari sözcüğü, "herhangi bir davayı canla başla savunan kişi" anlamında kullanılagelmiştir

İsa'nın Oniki Havarisi

• Simun (Petrus): Orjinal metinlerdeki adı "Simon" veya "Simeon"dur Havari Andreas'ın kardeşi, Celile'li bir balıkçıdır Kilisesini üzerine inşa edeceği kayaya ithafen "Petrus" adı İsa tarafından verilmiştir İsa tarafından kendisine diğer havarilerin önderliği mevkii layık görülmüştür (Matta 16:18, Yuhanna 21:15-16) Roma'da öldürülmüştür Roma Katolik Kilisesi'nin ilk piskoposu kabul edilir 29 Haziran Aziz Petrus günüdür

İsa, Romalılar ve kendisinin Mesih olduğuna inanmayan Yahudiler tarafından çarmıha gerilmek üzere yakalandığında İsa'nın Havarisi olduğunu üç defa inkâr etmiştir İnkâr edeceği İsa tarafından Son Yemek'te kendisine bildirilmiştir ancak Petrus buna inanmamıştır Dört İncil'de de bu olay aynı şekilde anlatılır

• Andreas: Simun'un kardeşi, Celile'li balıkçı X şeklindeki çarmıhta ölmüştür İskoçya ve Rusya'nın baş azizidir 30 Kasım Aziz Andreas günüdür

• Büyük Yakup: Zebedi'nin oğlu, Yuhanna'nın kardeşi I Herod Agrippa tarafından öldürülmüştür 25 Temmuz Aziz Yakup günü olarak kutlanır

• Yuhanna: Zebedi'nin oğlu, Yakup'un kardeşi Yeni Ahit'in dördüncü incili olan Yuhanna İncili'ni yazmıştır 27 Aralık Aziz Yuhanna günüdür
• Filipus: 1 Mayıs, Aziz Filipus günüdür Sezar'a karşı gelmesinden dolayı, Bugün Türkiye'de bulunan Hierrapolis (Pamukkale) kentinde Roma askerlerince öldürülmüştür[kaynak belirtilmeli] Naaşı Pamukkale'de bulunmaktadır

• Bartalmay: Ermenistan'da canlı canlı derisinin yüzüldüğü söylenir Bu nedenle dericilerin azizidir 24 Ağustos Aziz Bartolomew günüdür

• Tomas: "Şüpheci Tomas" veya "İkiz" olarak da bilinir İsa'nın yaralarına dokunana kadar dirildiğine inanmayacağını söylemiştir 21 Aralık Aziz Tomas günüdür

• Matta: Vergi memurudur Yeni Ahit'in birinci incili olan Matta İncili'nin yazarıdır 21 Eylül, Aziz Matta günüdür

• Küçük Yakup: Alfay'ın oğlu Doğu Kilisesi'nde 10 Ekim, Batı Kilisesi'nde 1 Mayıs Aziz Yakup günüdür

• Yehuda (Taday): Yakup'un kardeşidir Pers topraklarında Simon ile birlikte öldürülmüştür 28 Ekim Simun'la birlikte Azizler günü olarak kutlanır

• Simun (Yurtsever): Pers topraklarında Yehuda (Taday) ile birlikte öldürülmüştür 28 Ekim Taday'la birlikte Azizler günü olarak kutlanır

• Yehuda (İşkariot) (İbranice: יהודה איש־קריות, Latince: Iudam Iscariotem, Yunanca: Ιούδας Ισκαριώτης): 30 gümüş dinar için İsa'ya ihanet ederek yakalatmıştır Vicdan azabından intihar etmiştir

2006 yılında da National Geographic Society tarafından yaklaşık 1800 yıl önce yazılmış "Yehuda'nın Müjdesi"'ne ulaşılmıştır Yehuda'nın Müjdesi, İskariot (katil) olarak adlandırılmış Yehuda'nın İsa'yı Romalılara ve Yahudilere ispiyonlamasının arkasında başka güdüler olabileceği ve suçsuz olabileceği tartışmalarını gündeme getirmiştir

• Matthias: 13 Havari Yehuda'nın yerine seçilmiştir Doğu Kilisesinde 9 Ağustos, Batı Kilisesinde 14 Mayıs Aziz Matthias günüdür