Türk Boyları - Yakutlar

Yakutlar


Sibirya’nın kuzeydoğusunda yaşayan bir Türk boyu
Sahalar adıyla da bilinen Yakutların, Gulıganlarla (Kurıkanlar) Tunguzların karışmasından meydana geldiği tahmin edilmektedir Kurıkanların, 7 yüzyılda Çin sarayına hediyeler verdikleri, Göktürk Devleti'ni ikinci defa kuran İlteriş Kağan'a karşı çıktıkları bilinmektedir Yakutlar, 10 yüzyıldan sonra, Moğol istilaları yüzünden yurtlarını terk ederek, Selenga Irmağının aşağı kıyılarında, Angara ve Lena ırmaklarının yukarı bölgelerine göçtüler


On yedinci asrın başlarında Ruslar, Asya’yı ele geçirme tasavvurlarını gerçekleştirmek üzere, Yakutların ülkesine girmeye başladılar 1620-1630 yılları arasında tamamen işgal ettiler Yakutlar, zaman zaman ayaklandılar ise de, bir netice elde edemediler


Bu tarihten sonra Yakutların büyük çoğunluğu, Rusların etkisiyle Hıristiyanlaştı Buna rağmen Şamanî inançlarını da devam ettirmişlerdir İyi at yetiştirmeleriyle tanınan ve zengin insanlar olan Yakutlar, Rusların zulmü altında fakirleştiler Yakutistan, Çarlık Rusya’sında siyasî suçluların sürgün edildiği bir ülke durumuna geldi


Diğer bölgelerden Rus nüfus göçürülerek, Yakutistan'da iskân edildi Sürgünler, Yakut ülkesinde, Batı kültürünü ve muhtariyet (özerklik) fikrini yaydılar On dokuzuncu asırda, kültürlü kimseler yetişti 1900’lü yılların başından 1917 ihtilâline kadar, bağımsızlık mücadelelerine devam ettiler 1920-1921’de kurulan Yakut Millî Hükümeti, komünistlere karşı savaştı Fakat, Moskova’nın güçlü ordusu karşısında mağlup oldular

Ruslarla yapılan barış neticesinde Yakutistan, Sovyet Sosyalist Muhtar Cumhuriyetini kurdular (1922) Fakat Ruslar, 3062000 km2'yi bulan Yakutistan’ı, kolonizatör Ruslarla iskân ederek, Yakut nüfusunun oranını devamlı düşürmektedir 1970 sayımına göre Yakutların nüfusu, 602000 idi 1992’de, 944000’e yükselmiştir Kaynak : Genel Türk Tarihi / dallogcom