Oluşumlarına Göre Taşlar |
06-27-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Oluşumlarına Göre TaşlarOLUŞUMLARINA GÖRE TAŞLAR A VOLKANİK (PÜSKÜRÜK-MAĞMATİK-KATILAŞIM) TAŞLAR Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde veya yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır Soğumanın gerçekleştiği yere göre iç ve dış püskürük taşlar şeklinde gruplara ayrılır İç püskürük taşlar: Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde yavaş yavaş soğuması oluşan taşlardır Başlıcaları; Granit, siyanit, gabro ve diorit gibi Dış püskürük taşlar: Mağmanın yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan taşlardır Başlıcaları; Andezit, bazalt, volkan camı (obsidian), trakit, inci taşı, katrantaşı, sünger taşı gibi B TORTUL (SEDİMENT) TAŞLAR Dış kuvvetlerin etkisiyle fiziksel veya kimyasal çözülmeye uğrayan taşların çukur alanlarda çökelmesiyle oluşur Bu taşların Ortak Özellikleri ; tabakalıdır ve fosil bulundururlar 1 MEKANİK (KIRINTILI) TORTUL KAYALAR Akarsu, rüzgar , buzul gibi dış kuvvetlerin etkisiyle aşınarak çukur yerlerde biriken ve sonra da doğal bir çimentoyla birleşerek oluşan taşlardır Başlıcaları: Kum taşı (gre), kil taşı (şist) ,çakıl taşı (konglomera) örnektir Çakıllar köşeli ise buna breş denir 2 KİMYASAL TORTUL TAŞLAR Suda çözünebilen kayaların kimyasal yolla ayrışması ve tekrar çökelmesi ile oluşan taşlardır Başlıcaları: Kalker ( kireç taşı), Jips (alçı taşı), kaya tuzu, dolamit, traverten , sarkıt ve dikitler örnektir 3 ORGANİK TORTUL TAŞLAR Bitkisel ve hayvansal maddenin, havasız bir ortamda ve basınç altında değişerek çökelmesi olan taşlardır Başlıcaları : Mercan kaya , kömür (antrasit , taşkömürü , linyit , turba) ve tebeşir buna örnektir C BAŞKALAŞIM (METAMORFİK ) TAŞLAR Tortul ve volkanik taşlar yerin derinliklerinde yüksek sıcaklık ve basıncın etkisiyle eski özelliklerini kaybederek yeni özellikler kazanırlar Bu şekilde oluşmuş taşlara başkalaşım taşları denir |
|