Türkmenistan Cumhuriyeti / Türkmenistan Cumhuriyeti hakkında resimli bilgiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-26-2012

Türkmenistan

Türkmenistan
Türkmenistan Respublikasy
Türkmenistan Cumhuriyeti

Bayrak

Arma

Ulusal Marş: Türkmenistan Milli Marşı

Başkent (en büyük )

Aşkabat
37°58′N 58°20′E / 37967°N 58333°E / 37967; 58333Resmî dil(ler)TürkmenceEtnik gruplarTürkmenler, Ruslar, ÖzbeklerMilliyetTurkmen TürkleriYönetim biçimiCumhuriyet (Tek parti) - Devlet BaşkanıGurbanguli BerdimuhammedovKuruluş - İlan27 Ekim 1991 - Tanınma25 Aralık 1991Yüzölçümü - Su (%)49Nüfus - 2010 tahmini5,450,000[b] (112)GSYİH (SAGP)2010 - Toplam$31966 milyar[b] - Kişi başına$5,979[2]İGE 0739[b] (medium) (2007)Para birimiTürkmenistan manatı (TMT)Zaman dilimiTMT (UTC+5) - Yaznot observed (UTC+5)Trafik akışısağInternet TLDtmTelefon kodu993Türkmenistan, resmî adıyla Türkmenistan Cumhuriyeti, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan Orta AsyaTürk cumhuriyeti Resmî para birimi Manat'tır Yönetim şekli cumhuriyettir Türkmenistan, BM, İKÖ, BDT, IMF gibi uluslararası kuruluşlara üyedir Devlet Televizyon Kuruluşu vardır Özel televizyon yayını bulunmaktadır
Konu başlıkları

Coğrafi Durum

Türkmenistan'ın yağış ve sıcaklık grafiği

Orta Asya ülkelerinden olan Türkmenistan güneyden İran, batıdan Hazar denizi, kuzeyden Kazakistan, kuzeydoğudan Özbekistan, güneydoğudan Afganistan'la çevrilidir En yüksek yerleri Kugintau Dağı (3319 m) ve Kopet Dağı (2942 m)'dır Hazar Denizi'nin hemen yanıbaşında yer alan ve tuz yönünden zengin olan Karaboğaz Gölü, Türkmenistan toprakları içinde yer alır Türkmenistan akarsu yönünden fakirdir Atrek ırmağının bir bölümü Türkmenistan'ın içinde yer almaktadır Tecen ve Murgap adlı akarsuları Karakum çölü içinde kaybolmaktadır Amu Derya ırmağının çok az bir kısmı Türkmenistan sınırları içinde yer alır Bunun dışında önemli bir akarsuyu yoktur Ancak su ihtiyacının karşılanması için 900 km uzunluğundaki Karakum kanalı yapılmıştır Bu kanal güneydedir Topraklarının beşte dördünü Karakum çölü kaplamaktadır Güney kısmında Kopet dağ kütlesi ve yaylalar yer alır Topraklarının % 35'i tarım alanı, % 17'si otlak, kalanı ya kısmen otlak olarak kullanılabilen çöl veya tamamen çöldür Türkmenistan'a kurak ve sıcak bir iklim hâkimdir Yaz aylarında sıcaklık bazen 50 dereceye kadar çıkar Kış aylarında ise bazen -25 dereceye kadar düştüğü olur

Dili

Ural Altay dil grubunun Altay kolunu oluşturan batı Türkçesinin bir versiyonudur Türkmenistan'da yaşayan 6 milyondan fazla Türk ile İran, Afganistan ve Rusya gibi ülkelerde yaşayan yaklaşık 3 milyon Türkmen tarafından konuşulmaktadır Türkmenistan'da konuşulan Türkmence yazı diline sahip olduğundan ayrı bir dil olarak tanımlanabilir Ancak diğer Türkmen ağızlarıyla, Oğuz boyundan olduğu için Azerbaycan Türkçesi'yle ve Türkiye Türkçesi'yle çok yakın akraba bir dildir

Ordusu

Türkmenistanın kendisine ait silahlı kuvvetleri vardır Silahlı kuvvetleri savunma bakanlığına bağlıdır Kendi sınır güvenliğini kendisi sağlamaktadır

Yönetim Şekli

Türkmenistan 18 Mayıs 1992'te yürürlüğe konan anayasayla yönetilmektedir Ülkede çok partili demokratik sisteme geçilmiş olmasına rağmen tek parti diktatörlüğü ortamından yeterince çıkılamadı İletişim başta olmak üzere birçok alan üzerinde devlet tekeli sürmektedir

Nüfus

2010 tahminlerine göre 7 750 000 kişidir Nüfusun %81 ini türkmenler, %9 unu özbek Türkleri,%6 sını ruslar, %3 ünü Türkler %1 ini de geri kalanlar oluşturur Beş Ana Türkmen boyundan oluşan Türkmenistanda idari yapıda bu beş boya göre şekillenmiş ve 5 vilayet (il) kurulmuştur

Fiziki Özellikleri

Orta Asya'nın ya da Türkistan'ın,hatta tüm Türk budunları içinde en uzun boylu ve geniş omuzlu toplulukturSavaşçıdırlarTürkmenistanlılar' ın kimisi Moğol yüzlü iken kimi de Azerbaycan Türkleri'e veyahut Anadolu'nun Türkmenleri olarak bilinen Türkiye Türkleri'ne daha çok benzemektedir

Siyasi Durumu

Yurtta Sulh Cihanda Sulh ilkesini benimsemişlerdir, bitaraf siyaset izlemektedirler

Şehirler

Ahal
[*]Balkan[*]Daşoğuz[*]Lebap[*][[Mary (vilayet)|Mary
Spor

Türkmenistan'da En beğenilen spor dalları, okçuluk, cirit atma, ata binme, tenis ve Güreş'dir

Sınırları

En uzun sınırı Özbekistan'adırEn kısa sınırı ise Kazakistan'adır

Komşuları

Kazakistan, Özbekistan, Afganistan, İran'a komşudur
Türkmenistan Cumhurbaşkanları Türkmenistan'ın bağımsızlığını kazanmasının ardından 27 Ekim 1991'de yapılan ilk devlet başkanlığı seçimleri sonucunda Saparmurat Türkmenbaşı devlet başkanlığına seçildi ve ölümüne (21 Aralık 2006) kadar bu görevini sürdürdü

Türkmenistan'ın ikinci ve halen görevde olan cumhurbaşkanı ise 11 şubat 2007'de oyların %89,2'sini alarak seçilen Gurbanguli Berdimuhammedov 'dur14 şubat günü yemin ederek görevine başlamıştır

06-26-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Türkmenistan Cumhuriyeti / Türkmenistan Cumhuriyeti hakkında resimli bilgiler Türkmenistan Türkmenistan Türkmenistan Respublikasy Türkmenistan Cumhuriyeti Bayrak Arma Ulusal Marş: Türkmenistan Milli Marşı Başkent (en büyük ) Aşkabat 37°58′N 58°20′E / 37967°N 58333°E / 37967; 58333Resmî dil(ler)TürkmenceEtnik gruplarTürkmenler, Ruslar, ÖzbeklerMilliyetTurkmen TürkleriYönetim biçimiCumhuriyet (Tek parti) - Devlet BaşkanıGurbanguli BerdimuhammedovKuruluş - İlan27 Ekim 1991 - Tanınma25 Aralık 1991Yüzölçümü - Su (%)49Nüfus - 2010 tahmini5,450,000[b] (112)GSYİH (SAGP)2010 - Toplam$31966 milyar[b] - Kişi başına$5,979[2]İGE 0739[b] (medium) (2007)Para birimiTürkmenistan manatı (TMT)Zaman dilimiTMT (UTC+5) - Yaznot observed (UTC+5)Trafik akışısağInternet TLDtmTelefon kodu993Türkmenistan, resmî adıyla Türkmenistan Cumhuriyeti, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan Orta AsyaTürk cumhuriyeti Resmî para birimi Manat'tır Yönetim şekli cumhuriyettir Türkmenistan, BM, İKÖ, BDT, IMF gibi uluslararası kuruluşlara üyedir Devlet Televizyon Kuruluşu vardır Özel televizyon yayını bulunmaktadır Konu başlıkları Coğrafi Durum Türkmenistan'ın yağış ve sıcaklık grafiği Orta Asya ülkelerinden olan Türkmenistan güneyden İran, batıdan Hazar denizi, kuzeyden Kazakistan, kuzeydoğudan Özbekistan, güneydoğudan Afganistan'la çevrilidir En yüksek yerleri Kugintau Dağı (3319 m) ve Kopet Dağı (2942 m)'dır Hazar Denizi'nin hemen yanıbaşında yer alan ve tuz yönünden zengin olan Karaboğaz Gölü, Türkmenistan toprakları içinde yer alır Türkmenistan akarsu yönünden fakirdir Atrek ırmağının bir bölümü Türkmenistan'ın içinde yer almaktadır Tecen ve Murgap adlı akarsuları Karakum çölü içinde kaybolmaktadır Amu Derya ırmağının çok az bir kısmı Türkmenistan sınırları içinde yer alır Bunun dışında önemli bir akarsuyu yoktur Ancak su ihtiyacının karşılanması için 900 km uzunluğundaki Karakum kanalı yapılmıştır Bu kanal güneydedir Topraklarının beşte dördünü Karakum çölü kaplamaktadır Güney kısmında Kopet dağ kütlesi ve yaylalar yer alır Topraklarının % 35'i tarım alanı, % 17'si otlak, kalanı ya kısmen otlak olarak kullanılabilen çöl veya tamamen çöldür Türkmenistan'a kurak ve sıcak bir iklim hâkimdir Yaz aylarında sıcaklık bazen 50 dereceye kadar çıkar Kış aylarında ise bazen -25 dereceye kadar düştüğü olur Dili Ural Altay dil grubunun Altay kolunu oluşturan batı Türkçesinin bir versiyonudur Türkmenistan'da yaşayan 6 milyondan fazla Türk ile İran, Afganistan ve Rusya gibi ülkelerde yaşayan yaklaşık 3 milyon Türkmen tarafından konuşulmaktadır Türkmenistan'da konuşulan Türkmence yazı diline sahip olduğundan ayrı bir dil olarak tanımlanabilir Ancak diğer Türkmen ağızlarıyla, Oğuz boyundan olduğu için Azerbaycan Türkçesi'yle ve Türkiye Türkçesi'yle çok yakın akraba bir dildir Ordusu Türkmenistanın kendisine ait silahlı kuvvetleri vardır Silahlı kuvvetleri savunma bakanlığına bağlıdır Kendi sınır güvenliğini kendisi sağlamaktadır Yönetim Şekli Türkmenistan 18 Mayıs 1992'te yürürlüğe konan anayasayla yönetilmektedir Ülkede çok partili demokratik sisteme geçilmiş olmasına rağmen tek parti diktatörlüğü ortamından yeterince çıkılamadı İletişim başta olmak üzere birçok alan üzerinde devlet tekeli sürmektedir Nüfus 2010 tahminlerine göre 7 750 000 kişidir Nüfusun %81 ini türkmenler, %9 unu özbek Türkleri,%6 sını ruslar, %3 ünü Türkler %1 ini de geri kalanlar oluşturur Beş Ana Türkmen boyundan oluşan Türkmenistanda idari yapıda bu beş boya göre şekillenmiş ve 5 vilayet (il) kurulmuştur Fiziki Özellikleri Orta Asya'nın ya da Türkistan'ın,hatta tüm Türk budunları içinde en uzun boylu ve geniş omuzlu toplulukturSavaşçıdırlarTürkmenistanlılar' ın kimisi Moğol yüzlü iken kimi de Azerbaycan Türkleri'e veyahut Anadolu'nun Türkmenleri olarak bilinen Türkiye Türkleri'ne daha çok benzemektedir Siyasi Durumu Yurtta Sulh Cihanda Sulh ilkesini benimsemişlerdir, bitaraf siyaset izlemektedirler Şehirler Ahal []Balkan[]Daşoğuz[]Lebap[][[Mary (vilayet)\|Mary Spor Türkmenistan'da En beğenilen spor dalları, okçuluk, cirit atma, ata binme, tenis ve Güreş'dir Sınırları En uzun sınırı Özbekistan'adırEn kısa sınırı ise Kazakistan'adır Komşuları Kazakistan, Özbekistan, Afganistan, İran'a komşudur Türkmenistan Cumhurbaşkanları Türkmenistan'ın bağımsızlığını kazanmasının ardından 27 Ekim 1991'de yapılan ilk devlet başkanlığı seçimleri sonucunda Saparmurat Türkmenbaşı devlet başkanlığına seçildi ve ölümüne (21 Aralık 2006) kadar bu görevini sürdürdü Türkmenistan'ın ikinci ve halen görevde olan cumhurbaşkanı ise 11 şubat 2007'de oyların %89,2'sini alarak seçilen Gurbanguli Berdimuhammedov 'dur14 şubat günü yemin ederek görevine başlamıştır