Değişen Kadın Modeli Artık Az Çocuk İstiyor

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaşanan toplumsal ve ekonomik gelişmeler ataerkil aile yapısından, iki çocuk ve anne-babadan oluşan çekirdek aileye dönüşü de beraberinde getiriyor Ekonomik sorunlar nedeniyle çalışma yaşamına atılan birçok kadın, doğurganlığı üzerinde söz sahibi oluyor, etkin korunma yöntemleri uyguluyor Değişen kadın modeli de hem az çocuk sahibi olmayı, hem de kendisi için daha fazla zaman ve özgürlük istiyor Araştırmalara göre bu değişim, doğurganlık hızını da düşürüyor

Doğurganlık hızı düştü
Acıbadem Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op Arkun Hanlıoğlu, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü’nün yaptığı 1998 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması’nın da bu gerçeği doğruladığına dikkat çekiyor Bu araştırmanın ön raporuna göre 1998’de doğurganlık hızının 26 olarak saptandığına dikkat çeken Op Dr Arkun Hanlıoğlu, “1978 yılında 43 olan doğurganlık hızı günümüzde 26’ya kadar düşmüş durumda Bu çalışmada doğurganlık tercihlerine göre yapılan bir değerlendirmede de halen evli kadınların ve kocalarının yüzde 62’sinin başka çocuk istemediğini belirtiliyor” diye konuşuyor Doğu’da yüzde 42 olan herhangi bir yöntem kullanma oranının batıda yüzde 70 olduğunu belirten Op Arkun Hanlıoğlu, “Doğu’da yöntem kullanma oranı düşük de olsa bu kadınların kendi rızasıyla olmuyor Mecburi hizmetimi yaparken Doğu’da da birçok kadının artık çocuk yapmak istemediğini gözledim Ama kocalarının korkusundan yöntem kullanamıyorlardı” diye ekliyor
Kadınların eğitim düzeyindeki artışında etkili yöntem kullanma oranını arttırdığını hatırlatan Dr Hanlıoğlu, şunları söylüyor:

Eğitimli kadın kendi sağlığı üzerinde daha fazla söz sahibi oluyor Ayrıca ekonomik koşullar da kadınları bakabilecekleri kadar çocuk sahibi olmaya yöneltiyor” diyor Kariyer yapan kadınların daha 30’lu yaşlarda çocuk sahibi olmayı tercih ettiklerini gözlediklerini vurgulayan Dr Hanlıoğlu, “Anne yaşının arttıkça kadının ürettiği yumurtaların kalitesi de azalıyor Kadınlar geç yaşlarda daha az sayıda çocuk sahibi oluyorlar” diyor
Kadın modeli değişti
Ekonomik zorunluluk ve kadının toplumda öncü rol oynama isteğinin ailelerdeki değişimi hızlandırdığı görüşünü savunan Acıbadem Hastanesi’nin Çocuk Genç ve Aile Terapisti Psikolog Mehmet Zararsızoğlu, Türkiye’deki kadın prototipinin de farklılaştığını söylüyor Klasik büyük ailedeki bol çocuk isteyen ve evcil kadın prototipinin de değiştiğine değinen Dr Zararsızloğu, “Artık geleceğe umutla bakan, az sayıda çocuk, kendisi için daha fazla zaman ve özgürlük isteyen yeni bir kadın modeliyle karşıkarşıyayız Bu kadınlar bir ya da iki çocuk sahibi olup onlara iyi bir eğitim ve gelecek vermeyi istiyorlar” diyor

Ancak bu değişim tabii ki sorunsuz yaşanmıyor Türkiye’de giderek yerleşen çekirdek aile modenin beraberinde değişik sorunları da getirdiğini vurgulayan Dr Zararsızoğlu, şöyle devam ediyor
“Aile tiplerine baktığımızda, Türkiye’de ailenin iktisadi yapısından bağımsız bir gelenek gözlüyoruz Bu gelenek birçok çatışmalara yol açmaktadır Çalışan kadın annelik duygusuyla işi arasında sıkışmakta ve sorunlar yaşamaktadır Çocuğuna yeterince vakit ayıramadığı için hissettiği suçluluk duygusunu hem çocuğuna hem aileye, daha sonra da sisteme taşımaktadır”

Bu sorunlar yalnız gelir düzeyi düşük çalışmak zorunda olan bir ailedeki kadında değil, orta ve üst sınıf gelir düzeyinde kariyer yapan kadınlarda da gözleniyor Dr Zararsızoğlu, toplumda eşit birey olmak ve kendi kişisel gelişimleri için kariyer yapan kadınların “Çocuk mu, kariyer mi” ikileminde tercihlerini kariyerden yana kullanma eğiliminin arttığını vurguluyor ve ekliyor:
“Çocuk sahibi çalışan kadınlar psikolojik bozukluklar ve aile içinde uyumsuzluk ve problemler nedeniyle profesyonel yardım talep etme durumuna gelmişlerdir Özellikle doğumdan birkaç ay sonra çocuğu bir yakınına, ya da tanımadığı birine bırakmak zorunda kalan kadınlar zorlanıyor Anne bebek arasında ilk aylar için çok yoğun olan bağ erkenden kopuyor Bu da bebek için çok önemli olan duygusal ihtiyaçların karşılanamamasına yol açıyor Sonuçta çocuk-anne-aile ilişkisinde sorunlar yaşanıyor Erkekler de bu değişime hazır değiller Erkeklerin ataerkil öncül rolü de çatırdıyorErkekler bu değişime ayak uydurmada zorlanıyorlar Ancak ok yaydan çıkmış durumda Toplum ve birey olarak bu değişimi yaşamak zorundayız”

Deprem doğurganlığı düşürecek mi?
Toplum olarak yaşadığımız deprem felaketinin geleceğe olan umutlarını azalttığı ve bunun da çocuk sahibi olma isteğini olumsuz etkilebileceği de bir başka tartışma konusu