Özel Çocuklar İçin Özel Eğitim

Ruhsal, zihinsel, duygusal , bedensel nedenlerle yaşıtlarından önemli oranda farklılıkları olan bu nedenle yaşıtları ile aynı eğitimi alamayan çocuklara ayrı bir ortamda veya yaşıtları ile aynı ortamda kaynaştırma yolu ile verilen eğitime özel eğitim denmektedir

Özel eğitime ihtiyacı olan çocukları beş gruba ayırabiliriz
1- Zeka kapasiteleri normal olmasına rağmen işitme ve görme sorunları nedeni ile özel eğitime ihtiyaç duyanlar
2- Zihinsel ve ruhsal sorunları nedeni ile özel eğitime ihtiyaç duyanlar
3- Zihinsel ruhsal ve duyma , işitme ve diğer fiziksel özürler nedeni ile özel eğitime ihtiyaç duyanlar
4- Çeşitli davranış sorunları nedeni ile özel eğitime ihtiyaç duyanlar
5- Zihinsel kapasiteleri yaşıtlarından önemli ölçüde ilerde olanlar
Yaşına uygun olarak gelişen çocuklar, aileleri içinde ve normal toplumsal ortamda altı yaşına kadar öğrenmelerini sürdürmektedirlerBu durum bir eğitim faaliyetidir; ve ömür boyu sürmektedirAltı yaşından itibaren ise bir plan ve program dahilinde öğretmenler tarafından eğitim ve öğretim faaliyetlerine başlanmaktadırlarYaşıtlarında n önemli ölçüde farklılığı veya geriliği olan çocuklara, farklılıklarına göre farklı öğretim programları uygulanmaktadırHafif düzeyde zeka geriliği, orta düzeyde zeka geriliği, ağır düzeyde zeka geriliği, otistik çocuklar için farklı eğitim programları bulunmaktadır Bu alanlarda eğitim görmüş eğitimciler tarafından bu programlara göre, devlete ait eğitim kurumlarında veya özel eğitim merkezlerinde eğitim ve öğretim yapılmaktadırGelişimi normal olan çocukların okul eğitimi ve öğretimi altı yaşında başlamaktadırYaşıtlarından geri olan çocuklara ilgili uzmanlar tarafından erken yaşlardan itibaren eğitim verilmesi gerekmektedir Ayrıca çocuğun durumu hakkında ilgili doktorlar, eğitimciler aileyi bilgilendirmeli ve ailenin yapabilecekleri anlatılmalıdırÖrneğin otistik tanısı konulan bir çocuğa, eğitimin mümkün olduğunca erken başlatılması gerekirEğitimi yapacak ilgili uzmanların aileye de evde yapabileceklerini anlatmaları ve aile ile işbirliği halinde çalışmaları gerekir Aynı şey diğer alanlar içinde geçerlidir Sorun konusunda ailenin bilgilendirilmesi, ailenin çocuğun durumunu kabullenmesi, olayın öneminin farkında olmadıklarından, umursamayan anne babalara durumun önemi ve eğitimcilerin ve kendilerinin yapabilecekleri anlatılmalıdırTedavi ve eğitim sonucunda nelerin olabileceği aile ile tartışılmalı ve ailenin gereksiz beklentiler içine girmesi veya ailenin bir sonuç alınamayacağı şeklinde bir düşüncesi var ise bunun yanlışlığı da aileye açıklanmalıdır
Yaşıtlarından çok ilerde bir zeka düzeyi olan veya çeşitli davranış sorunları olan çocuklara da durumlarına uygun özel eğitim uygulanması onların daha başarılı, uyumlu ve daha üretken olmalarını sağlamaktadır
Eğitim çocuğun doğduğu andan itibaren aile ortamında başlamaktadırHerhangi bir özrü olan çocuğa ise her ailenin çocuğuna vermesi gereken eğitimden farklı olarak, özrüne göre hazırlanmış eğitim programlarının erken yaşlardan itibaren uygulanması, özre bağlı fonksiyon kayıplarını olabilecek en az seviyeye indirecek, çocuk aileye ve topluma daha az yük olacaktırÖzrüne uygun eğitim alan çocukların çoğu iş ve sosyal yaşama katılmakta, çevreleri ile daha barışık, mutlu ve üretken b ir yaşam sürmektedirler
Dr Mazlum Çöpür
Çocuk Psikiyatrisi Uzmanı