Çocuklarda Kekemelik

Konuşma ritmindeki bir bozukluktur Konuşmanın sürekliliğinin kesilmesi sözkonusudur Devam ettiği sürece artma ve azalma gösteren , özellikle kaygı, heyecan, öfke gibi durumlarda arttığı bilinen bir konuşma bozukluğudur

Kekeme çocuk sözcüğün ilk sesini söylemekte güçlük çeker, sözcüğün tümünü veya ilk hecesini tekrarlar veya söylemekte güçlük çeker, konuşurken duraklamaları olur, ilk ünsüz harfin uzatır, araya başka sesler katar, tekrarlayan soluk almaları olur, bazı el kol, yüz ve vucut hareketleri yapar

Kekemelik toplumda yaklaşık % 1 oranında görülmektedir % 90 oranında 10 yaşın altında ortaya çıkar ve bunların büyük kısmı ilk beş yıl içinde dir Erkeklerde kızlardan dört kat fazla görülmektedirKekemeliğin başlangıcı iki döneme ayrılırBirincisi konuşmanın öğrenilme dönemi yani 2-5 yaşları, diğeri 6-7 yaşlarıdır

Konuşmanın yeni öğrenildiği dönemlerde ortaya çıkan kekemelik fizyolojik kekemeliktir Fizyolojik kekemelik çocuğun düşünce hızının konuşma hızını geçmesine bağlanmaktadırPek çok şeyi düşünen çocuğun kelime kapasitesi cümle kurma kapasitesi bunu anlatmaya yetmediğinden sıkıntı yaşayacağı ve kelimeleri birbirine karıştıracağı ve buna bağlı olarak bir kekemeliğin ortaya çıkacağı ve zamanla kendiliğinden geçeceği belirtilmektedir Fizyolojik kekemelik dışındaki kekemeliklerin kesin nedeni bilinmemekle birlikte birçok neden ileri sürülmektedirDilin yapısı , konuşma yolundaki anormallikler, merkezi sinir sistemi anormallikleri neden olarak gösterilmiş ancak bugüne kadar organik bir neden saptanamamıştır

Kekemelerin ailelerinde kekemeliğin daha sık görülmesi nedeni ile kalıtım üzerinde durulmuşturAncak genetik bir geçiş tespit edilememiştirBunun ailesel bir yatkınlığa bağlı olduğu ileri sürülmüştürBir diğer neden olarakta ailesinde kekeme olanların bu konuda daha hassas davrandıkları ve çocukta ortaya çıkan fizyolojik kekemelik durumunda veya zaman zaman olan takılmalarda telaşlanıp çocuğun kekeme olduğunu düşündükleri ve bunu çocuğa belli ettikleri, çocuğun yaşadığı sıkıntı nedeni ile kendisine güvenini gerginlik yaşadığı ve kekeme gibi konuşmaya başladığı belirtilmektedir

Erken yaşta başlayan yetersiz anne babalık çocuğun egosunu zayıflatır ve çocuk yaşadığı içsel çatışmaları çözemez Böyle bir çocukta sıkıntı ve korku yaratan herhangi bir neden kekemeliği başlatabilirBu nedenler kaza, hastalık, ameliyat, korku veya sorunlu ev ortamlarıdırAni korku veya korkutmalar ( karanlık, köpek ve benzeri hayvanlarda korkma, dayak atılması, korkulan bir kimseyle karşılaşılması, öfkeli bağırmalar vb) sıklıkla tetiği çekerek kekemeliği başlatabilmektedir Ancak kekemeliğin çoğunlukla, anne babanın ve genelliklede annenin çocuğun konuşmasında kekemelik olduğunu çocuğa bildirmesi ile başladığı da belirtilmektedir
Pek çok araştırma kekeme çocukların annelerinin kuralcı, titiz, gereksiz bir düzen düşkünü ve çocuklarında beklentileri yüksek olan doğal davranmayan dolayısı ile çocuklarında doğal davranmasını engelleyen anneler olduklarını göstermiştir Babaların ise çocuklara karşı daha iyimser oldukları tespit edilmektedir
Tedavi için öncelikle aile ortamını, çocuğun yaşadığı koşulları, hangi koşullarda konuşmasının bozulduğunu, çevrenin çocuğun konuşmasına verdiği tepkiyi, anne babanın çocuğa yaklaşımını, onların davranış biçimlerini ve bunun çocuğa nasıl yansıdığını, okul ortamını ve özelliklede öğretmenin tutumunu, çocuğun yapısını bilmek ve buna göre tedaviyi sürdürmek gerekir
Dr Mazlum Çöpür
Çocuk - Ergen ve Yetişkin Psikiyatrisi Uzmanı