Normal Doğum Evreleri

I Devre: Genişleme devresi de denilen bu devre gerçek doğum ağrılarının belirmesiyle başlar Rahim ağzının tam olarak açılmasıyla son bulur Başlangıçta 2 milimetre olan rahim ağzı açıklığı kasılmalar sayesinde 10 santimetreye ulaşır Bu devre ilk doğumlarda 12 birden sonraki doğumlarda ise 6 saattir Kasılmalara gerçek doğum vasfı kazandıran nitelik ağrı duyusuyla beraber oluşudur Rahim kasılmaları başlangıçta 15-20 dakikada bir gelmek üzere başlar ve takriben 15-20 saniye sürer Başlangıçta bel ve kuyruk sokumunda duyulan ağrı zamanla aşağılara iner Birinci devre sonunda ağrılar 2-3 dakika arayla gelip 40-60 saniye sürer
Doğum ağrılarının başlama mekanizması:
Zamanı gelen bir gebelikte doğum ağrılarının ne şekilde başladığı problemi henüz karanlığını muhafaza etmektedir Bununla beraber bu kompleks mekanizmada tek bir faktörden ziyade bir seri faktörlerin birbiri üzerine etkisinin söz konusu olduğu düşünülmektedir Bu etkide hormonal kimyevi mekanik ve nöropsişik faktörler mesuldür
Birinci devrenin sonunda tamamen yumuşayan rahim ağzında genişleme tamamlanarak bebeğin geçeceği çapa erişir Bu esnada amnion kesesi de artan basınç neticesinde en zayıf yerinden yırtılır ve su dışarı akar
II Devre: Rahim boynunun genişlemesinin tamamlandığı andan başlayan bu devre bebeğin doğumuna kadar devam eder ve bebeğin dışarı atılmasını hedef alır Bu sebeple buna “atılma dönemi” de denir İkinci devre ilk doğumda iki saat birden sonraki doğumlarda ise 20-30 dakika kadar sürer Ağrıları su kesesinin yırtılmasını takiben kısa bir süre hafifler müteakiben bebeğin doğum kanalına girmesiyle daha da şiddetlenir Doğum ağrıları ile akıntı hissinin refleks olarak meydana getirdiği karın adalelerinin kasılmaları aynı anda vuku bulur Bu uyuşma temin edilmezse iradi karın adalelerinin kasılmalarından istenilen sonuç alınamadığı gibi gebe kadın boşuna ve lüzumsuz yere yorulmuş olur
Çocuk normalde sol yanına yatmış başını gövdesine dayamış dizlerini karnına birleştirmiş olarak bulunur ve önce başın en tepesi çıkar Kadında doğum mekanizması dik duruş sebebiyle çok kompleks bir özellik gösterir Çocuğun dışarı atılması için vücut ve bebek bir çok seri hareket yapar Bu hareketler kademeleriyle birlikte bilinmektedir Fakat ne gibi faktörlerin etkisiyle meydana geldiği ve sebepleri henüz açıklığa kavuşmamıştır Bu olay öyle programlanmış ve düzenlenmiştir ki dışarıdan hiçbir müdahaleye fırsat kalmadan bebek doğar Bebeğin anne karnındaki duruşu ve doğum esnasındaki hareketlerinde meydana gelecek en küçük değişiklik doğumu imkansızlaştırır veya çok zorlaştırır Aynı zamanda bebek ve anne ölümlerine sebebiylet verebilir Bu sebeple bu muazzam hadise ve basamaklarını planlayan birinin mevcut olması selim akılların kabul ettiği bir gerçektir Çünkü; doğumda çocuğun dışarı çıkması için yapmış olduğu başın öne eğilmesi vücudun ise dönmesi gerilmesi dışa dönmesi ve başın arkaya gitmesi ve sonra yana dönmesi harika hareketlerdir Başın gövdeye eğilip en üst kısmıyla doğum kanalına girmesi normal doğum için kat’i olarak lazım olan bir şarttır Bu baş hareketindeki en küçük değişme başın doğum kanalına girmesine müsaade etmez
Yeni Doğan Bebeğin İlk Bakımı
Bebek doğar doğmaz ayaklarından tutulmak suretiyle baş aşağı pozisyonda ağzı steril bir gazlı bezle veya pamukla silinerek mukus dışarı alınmalıdır Bundan sonra göbek kordonunun kesilmesi ve bağlanmasına sıra gelir 2 santim aralıkla iki pensle göbek kordunu iki taraftan kapatılır Arasından makasla kesilir Sonra bebeğin karın derisine 2 santim uzaklıktaki bölümü temiz steril bir ipek veya keten şeritle bağlanır Bağlamanın bir santim üzerinden ikinci bir bağlama yapılmalıdır Bilahare kesik uca antiseptik bir solüsyon (mersol) sürülerek steril bir gazlı bezle kapatılır
Daha sonra bebeğin durumu; rengi solunumu kalp atımı adale kuvveti refleksleri bakımından değerlendirilir Herhangi bir bozukluk varsa küvöze konulur Yeni doğan bebeğin gözlerinin bakımı için % 1’lik gümüş nitrat solüsyonundan birer damla damlatılması kanuni mecburiyettir Derinin bakımı için önce steril kompreslerle silmek kafidir 2 ve 3 günlerde tahriş etmeyen antiseptikli ılık banyolarda kirlerini almak oldukça faydalıdır
III Devre: Plasentanın (bebeğin eşi) çıkışıdır Bebeğin doğumunu müteakib 3-5 dakika istirahate geçen rahimde kasılmalar tekrar başlar Kasılmalar neticesinde plasenta tutunduğu yerden ayrılır Bu genellikle 10-20 dakika kadar sürer Burada en önemli husus rahimin kasılmalarını ve plasentanın kendiliğinden ayrılmasını kesin olarak beklemektir Erken olsun diye tutulup çıkarılmaya çalışılırsa rahimin içi dışına döner ve çok tehlikeli bir durum meydana gelmiş olur Bebeğin doğumundan sonra hafif bir kan fışkırması ve kordonun bir miktar aşağıya sarkması plasentanın ayrıldığını gösteren belirtilerdir Doğumun üçüncü devresinde 100-300 cm3lük bir kanama olur Bu genellikle normal kabul edilir ve bir tedavi icab ettirmez