Yusuf ile Zuleyha

“Sen onlara bu kıssayı anlat, belki üzerinde düşünürler”A’raf, 176



Bismihû
Esirgeyen ve bağışlayan Allah’ın adıyla
Önce söz vardı, hayat sonradan geldi
Önce çile vardı ihsan arkadan geldi
Önce iştiyak, arkadan sebat geldi
Sözün yaratılışı Züleyha’nın yaradılışından evveldi Âdam, ki ona bütün isimler öğretildi Yûsuf’un kaderi Züleyha’ya tecelli Züleyha’nın kaderi Yûsuf’a tecelli Kuyu Zindan Kuyu Zindan Önce çile arkadan ihsan Züleyha vazgeçti mi maşukundan?

Mülk gibi söz de, ne senin ne benim
Cümle gibi aşk da ne senin ne benim
Söz de,
aşk da,
ne benim ne senin
Bir yaz sabahına doğan ve su değdiğinde kokusunu salan kırmızı sardunya,
ağustos göklerinde başımın üzerinden geçen bulut,
mayıs gülü,
ışıklı nisan yağmuru
ne kadar Allah’tansa,
mülk gibi söz de ve aşk da
O’ndan
“Sen” tahtına yazıcı kimi oturtsan da,
beşerî bir sevgili ya da cismanî bir aşk gibi görünen,
hiçbir yol O’ndan özgeye çıkmıyor aslında, “gönül tahtına O’ndan özge sultan” olmuyor
Değil mi ki her şey O’ndan,
gidecek yer yok O’ndan başka Gelinen yer yok O’ndan başka

İnsan o ki, O’ndan başkasını sevemez sevginin mahiyeti icrabı, O’ndan başkasını bilemez bilginin mahiyeti icabı
Işık ki tek kaynaktan dağılır, ışığı yakın olan aydınlık, uzakta kalan karanlıktır Her şeyin O’ndan olması, ve ışığın tek kaynaktan dağılıyor olması O’ndan başkasının bilinme ve sevilme ihtimalini tümden yok eder
Kimi zaman sevdiğimizin ne olduğunu bilmeden severiz Ve insan henüz neyi sevdiğini bilmediği böyle zamanlarda O’ndan başkasını sevdiğini zannedebilir :


Bir çiçeği, bir kuşu,
denizi, yağmuru,
gökyüzünü, yazıyı,
yazıyı yazanı, kalemi tutanı,
bir yaratılmışı hasılı
Söz gelimi Leylâ Mecnun’u, Şirin Ferhâd’ı, Züleyha Yûsuf’u sevdiğini zannedebilir
Oysa sevmek, en fazla, neyi sevdiğini fark etmek demektir ve seven biraz da neyi sevdiğini bilendir
Çünkü ışığın kaynağı tektir ve kim aydınlığının kendinden menkul olduğunu iddia edebilir?
Her aşk O’na çıkar sonunda, O’ndan başkasını sevmek imkânsız gibidir Seven neyi sevdiğini bilse de bu böyledir, bilmese de bu böyledir
Bu yüzden değil mi ki kendini kaybetmek gibi görünen aşk, aslında kendini bilmek İstese de insan O’ndan özgeyi sevme şansı yok Şans sözcüğü yok lügatlerde bundan böyle O’ndan özgeyi sevme ihtimali yok Ve neyi sevdiğini bilenle bilmeyen arasındaki fark sadece bilmenin bilincinden ibaret
Küçük bir biliş farkı
Mülk gibi aşk da Allah’tan
Ruhun da O, kalbin de O, aklın da O
Tenin de O, canın da O, cismin de O
Ve aradan perdeleri kaldırarak O’nu bilmek olarak tanımlanan şey, bu seyr ü sefer, sadece O’nu bilmeyi bilmenin sancısından ibaret

Sevginin yanılgısı yok Yanlış olan neyi sevdiğini bilmemek ve yolu yanlış çizmek Hangi kaynaktan geldiğini suyun, hangi dağın üstünden döküldüğünü aydınlığın, bilmemek Bilmemek yanlış kılar sevgiyi
Züleyha ki Yûsuf’u sevdi İbtida, neyi ve kimi sevdiğini bilmedi Sonra aşkın kaynağını bildi, Yûsuf’u değil, Yûsuf’ta tecellâ eden nuru sevdiğini fark etti Yûsuf da, ki rüyasında güneş, ay ve on bir yıldız ona secde etmişti, bir kuyuya atılmış ve kendisine zindanda rüya yorumu verilmişti, önce aşkın kaynağını bildi sonra nurun Züleyha sûretinde tecellâ ettiğini fark etti Biri sûretten nura yükselirken diğeri nurun sûrette tecellâ ettiğini idrak etti
İşte bütün hikâye: Kim düştü kuyuya, Yûsuf mu, Yakub mu, Züleyha mı? Zindan kimin kader, Yûsuf’un mu, Yakub’un mu, yoksa Züleyha’nın mı? Yûsuf, Yakub ve Züleyha yok aslında Hepsi bir, hepsi O bir, hepsi tek bir
Söylenmemiş Mesnevi kalmadı yer yüzünde Her Yûsuf u Züleyha, bir öncekinin hem aynı hem başkası Bu nasıl mazmun diyor ya, kalbi dipsiz derinliklerde çoğalan Fuzuli, Farsça Divan’ının önsözünde, yani ki Mukaddime’sinde Hiç kullanılmamış, diye kaldırıp atıyor ya bir imgeyi uykusuz kaldığı gecelerin sabaha değdiği yerde Sonra aynı gecelerin aynı sabahlara değdiği yerde, bu kez, bu nasıl mazmun, diye yırtıyor ya kullanılmış olan bir başka mazmunu Hem bilinen hem bilinmeyen, hem kullanılmış bir imge hem kullanılmamış bir imge; böyle olmalı ki sözün hükmü tam olsun Eski zincire bağlanan bir halka, ama yeni, böyle olsun ki zincir kuvvetli olsun
Her Yûsuf u Züleyha bir öncekinin hem aynı hem başkası Bu da öyle Ayna aynı, kitap farklı

Şiir :
Bu kez birkaç kitap
yine aynı ayna
ve birkaç ruh
hepsinin içinde mevcûd
züleyha’nın acısı acının Züleyha’sı
(Ayşegül Kösa)

Bismihû
Esirge ve bağışla
Öptüm kitapların üzerindeki Kitâb’ı, öptüm ve koydum alnıma
Ben: Yazıcı Yazmaya başladığımda, yıl bin dokuz yüz doksan dokuz milâttan sonra, aylardan Nisandı Bir mumun ışığında bir rüzgâr titriyorken Ve bir hattat nefesinin, bir mumun alevini bile titretmemesi gerekiyorken, sürgün düştüğüm zamanlarda ben kalbimi çatlatan nefesi salıverdim
Ben: Yazıcı Kalbim çatladığında tanığım su kıyısında bir kavak ağacıydı
İlk sözcükler mürekkebi mor kalemimin ucundan dökülürken, Ayasofya’da Topkandilin altında değil idiysem de Hamdullah Hamdi Hazretleri gibi (rahmet onun ve bütün Yûsuf u Züleyha yazıcılarının üstüne olsun), ben de suyun kıyısındaki kente kendimce bir Ayasofya’daydım Uyanıklığım, rüyaları yorumlayacak Yûsuf’un uyanıklığından farklıydı elbet ama ben de gecenin saat sıfır üçlerinde daima uyanıktım



YÛSUF ile ZÜLEYHA
kalbin üzerinde titreyen hüzün
Timaş Yayınları
Nazan BEKİROĞLU
9 Baskı, Nisan 2002, Sf 13-17