Büyük Melekler - Meleklerin Görevleri Nelerdir - 4 Büyük Meleğin Görevi Nedir?

MELEKLER

İmanın şartlarından ikincisi meleklere inanmaktır Melekler, nurdan yaratılmış varlıklardır Onlar yemezler, içmezler, erkeklik ve dişilikleri yoktur

Melekler, Allah'ın sevgili kullarıdır Allah'ın emirlerini kusursuz yerine getirirler, hiç günah işlemezler

Yüce Allah, varlıkları çeşitli şekillerde yaratmıştır Bunlardan kimisi bizim görebileceğimiz, kimisi de göremiyeceğimiz şekildedir İnsan, bazı varlıkları göremiyor Çünkü, insanın gözü her şeyi görebilecek durumda yaratılmamıştır, görme yeteneği sınırlıdır

Meselâ; çok küçük bir cismi göremediğimiz gibi; havayı, rüzgârı, rûhumuzu ve aklımızı da göremiyoruz Telden geçen elektrik akımı da görülmüyor Halbuki göremediğimiz bu şeylerin var olduğunu biliyoruz İşte melekler de var olduğu halde görülmeyen varlıklardır

Melekler nurdan yaratılmış lâtif varlıklar oldukları için biz onları göremiyoruz Fakat meleklerin varlığına inanıyoruz, çünkü meleklerin varlığını Allah Teâla Kur'an-ı Kerim'de haber vermiş, Peygamber Efendimiz de melekleri hem görmüş, hem de bize bildirmiştir Yüce Allah'ın ve sevgili Peygamberimizin bildirdiği her şey doğrudur Bu sebeple biz, meleklerin varlığına kesin olarak iman ediyoruz

Melekler: yerde, göklerde, çevremizde ve her yerde bulunurlar Sayılarını ancak Allah bilir Her birine Allah'ın verdiği görevler vardır Bazıları devamlı olarak Allah'a ibadet eder Bazıları da kâinatın tertip ve düzeni ile vazifelidirler İnsanların gücünün erişemiyeceği büyük işler yaparlar İnsanlara iyiliği telkin eden, kötülüklerden koruyan, sıkıntılı zamanlarda müminlerin yardımına gönderilen melekler de vardır Yüce Allah, meleklerin varlığı ile sonsuz kudretini göstermiştir

Cevap: Büyük Melekler - Meleklerin Görevleri - 4 Büyük Melek


Melekler Nasıl Varlıklardır?


Melekler Allah'ın nurdan yarattığı, gözümüzle göremediğimiz ruhanî varlıklardır Melekler, sırf hayır işlemek ve Allah'a ibâdette bulunmak için yaratılmışlardır Kötülük yapmaya kabiliyetleri yoktur Çünkü Allah onlara, şehvet ve gazap gibi kötülüğe itici duygular vermemiştir Meleklerin bizim gibi yemeleri içmeleri, yatıp uyumaları, evlenip çoğalmaları da yoktur Onlar için erkeklik - dişilik söz konusu değildir Gökte, yerde, her tarafta bulunurlar; kısa zamanda en uzak mesafeleri aşıp gitmeye, diledikleri şekil ve surette görünmeye güçleri yeter Allah, onlara bu kuvveti vermiştir Melekler, gece gündüz Allah'a ibâdetle, zikir, tesbih ve takdîs ile meşgul olurlar Bu, onların gıdası hükmündedir Allah'a asla isyan etmez, onun emirlerinden zerre kadar dışarı çıkmazlar Mâsum ve itâatlidirler



Melekleri Neden Göremiyoruz?


Melekler nurdan yaratılmış lâtif cevherler, ruhanî varlıklar oldukları için, aslî hüviyetleri ve gerçek mâhiyetleri ile insan gözüne gözükmezler Görme kabiliyetimiz, melekleri görebilecek şekilde yaratılmamıştır Ancak Cenâb-ı Hak Peygamberlerine, melekleri görme kabiliyetini verdiğinden, onlar melekleri hakikî şekilleri ile görebilmişlerdir Melekleri hakikî mâhiyetleri ile göremememiz ve 5 duyumuzla hissedemeyişimiz, onların yok oldukları iddiasını gerektirmez Duyu organlarımızın maddî âlemde kendi dahi hissedemedikleri pek çok şey vardır Kulağımız çok tiz ve çok pes sesleri işitmez Bugün varlığı âletlerle tesbit edilen ışık dalgalarının hepsini, hele röntgen ve ültraviyole ışınlarını gözle görebilseydik, dünyayı şimdikinden çok başka şekilde tanıyacaktık Biz daha kendi âlemimizdeki tezahürlerin hakikatına vâkıf değilken, Cenâb-ı Hakk'ın yarattığı nâmütenâhî âlemlerdeki nâmütenâhî hâdiselerin varlığını nasıl inkâr edebiliriz? Demek ki bir şey'i gözle görememek, o şey'in yok olduğuna delil olmaz Gözle göremediğimiz pek çok şey var ki, o şey'in vücudunu aklımızla, ilim ve tecrübe ile, deneylerle kabûl ediyoruz İşte, melekler de gözle göremediğimiz halde, varlığını kabûl ettiğimiz nesnelerdendir


Meleklerin Vâr Olduğuna Neye İstinâden İnanıyoruz?


Meleklerin varlığını, başta İslâm, bütün semavî dinler haber vermiş, Peygamberler onları hakikî hüviyetleriyle görüp kendilerinden vahiy almışlardır Kur'an ve diğer mukaddes kitablar da meleklerin varlığından bahsetmişlerdir Bütün bunlar, meleklerin varlığına, gözle görmek gibi kesin bir delil teşkil ederler Bütün Hak dinlerin ve Peygamberlerin varlığında ittifak ettiği; Peygamberimizin ve Kur'an'ın varlığını haber verdiği meleklere "gözümle göremiyorum" diye inanmamak, büyük bir cehalet ve inkârdır Allah'a inanan bir kimse için, Meleklere inanmamak söz konusu olamaz


Meleklere İmanın, İman Esasları İçindeki Yeri Nedir?


Meleklere îman, îman esasları içinde mühim bir yer işgal eder Çünkü melekler, Allah'tan aldıkları İlâhî vahyi peygamberlere ulaştıran birer elçi durumundadırlar Bu bakımdan vahye ve peygamberlere inanmak, önce onlara vahyi ve peygamberliği getiren meleklerin varlığına inanmayı gerektirmektedir Meleklere inanmamak, peygamberlere de inanmamayı netice verecektir Meleklere îmanın Allah'a îmandan hemen sonra zikredilmesinin sebebi de budur

Melekler Kaç Gruba Ayrılır, Vazifeleri Nelerdir?


Melekler başlıca 3 grupta toplanabilir:

1 İlliyyûn - Mukarrebûn melekleri,

2 Müdebbirât melekleri,

3 İnsanla alâkalı melekler

İlliyyûn - Mukarrebûn Melekleri:

Bunlar her an Cenâb-ı Hakk'ı zikirle, O'nu noksan sıfatlardan tenzihle ve her türlü kemâl vasıflarıyla takdîsle meşguldürler Allah'ın mârifeti ve muhabbeti içinde kendilerinden geçmiş haldedirler

Müdebbirât Melekleri:

Bunlar kâinatı idare eden, düzenini, nizam ve intizamını te'min eden İlâhî Kanunları tatbik ile vazifeli meleklerdir ålemde, Allah'ın irâde ve kudretinin tecellilerine nezaretçi ve seyirci durumundadırlar

İnsanla İlgili Melekler:

Bu meleklerin başında Cebrâil (as) gelir Vazifesi, İlâhî vahyi peygamberlere ulaştırmaktır Bu sebeble, ona Vahiy meleği de denir İnsanla alâkalı meleklerin diğer bir görevi de, Allah'ın Peygamberlerine ve salih kullarına kuvvet vermek, sıkıntılı ve üzüntülü zamanlarında onları teselli etmek, mâneviyatlarını yükseltmek, gerekirse fiilen yardım yapmaktır Asr-ı Saâdette cereyan eden Bedir, Uhud ve Huneyn harblerinde meleklerin mü'minlere fiilen yardım ettiklerini Kur'an bize haber vermektedir İnsanla alâkalı meleklerin bir başka görevi de, insanlara iyi ve hayırlı şeyleri telkin etmek, böylece onların doğru yola girmelerini, ruhen yükselmelerini sağlamaktır Bu kısma giren meleklerden bâzılarının özel vazifeleri vardır:

Hafaza Melekleri:

Her insanda hafaza adlı iki melek vardır Bunlar insanların iyi-kötü her türlü hareketlerini, söz ve davranışlarını yazarlar Kur'an'da bu meleklere Kirâmen Kâtibîn ismi verilir

Münker - Nekir Melekleri:

Öldükten sonra insanı kabirde sorguya çeken, "Rabbin kim, dînin ne, peygamberin kim?" gibi sualleri soran meleklerdir

Azrâil (as):

İnsanların ruhlarını kabzetmek, bedenlerden çekip almak ile vazifelidir Melekü'l-Mevt, yani, ölüm meleği adı da verilir

Mîkâil (as):

Rızıkları sahiplerine ulaştırmak ve yağmur, rüzgâr gibi tabiat hâdiselerini Allah'ın irâdesine göre düzenlemekle meşgul melektir

İsrâfil (as):

Sûr adı verilen boruyu öttürüp kıyâmetin kopuş zamanını ilân ile vazifeli melektir İsrâfil (as) kıyâmetin kopup kâinatın yıkılmasından ve bütün canlıların ölümünden sonra, Sûr'a ikinci bir defa daha üfleyecek, bu üfleyişle insanlar dirilerek kabirlerinden kalkacak, Mahşer meydanında toplanacaklardır





En Büyük Melekler Nelerdir?


En büyük melekler 4 tanedir Bunlar da Cebrâil, Mîkâil, İsrâfil ve Azrâil Aleyhimüsselâm'dır Bunların vazifelerinin ne olduğunu yukarıda zikrettik



Meleklere İmanın İnsan Hayatına Verdiği Faydalar Nelerdir?


Meleklere îmanın insan psikolojisi üzerinde müsbet te'sirleri vardır Bunlardan birkaçını şu şekilde sıralayabiliriz: 1 Her insan, kıymetli bir sözünün veya işinin veya bir kabiliyetinin unutulup gitmesini önlemek, takdir edilmesini sağlamak için, şiir yazarak, kitab hazırlayarak, yahut başka san'at dallarına kendini vererek o söz, fiil ve kabiliyetini ebedîleştirmeye çalışır Bu duygu, insanda fıtrî olarak vardır Bu fıtratta bulunan bir insanın, yaptığı bütün iş ve fiillerini, bütün söz ve meyillerini "Kirâmen Kâtibîn" adlı meleklerin yazdığını, ebedî âlemde kendine ve başkalarına göstermek üzere kaydettiğini îmanla bilmesi; ona ne derece sevinç ve huzur vereceği, ruhunu genişletip kalbini ferahlatacağı açık bir hakikattır 2 İnsanın en kıymetli varlığı ruhudur Ölüm esnasında bu kıymetli varlığın mahvolup yok olması, hiçliğe gitmesi, hiç şüphesiz insan için azabların en büyüğü, acıların en dehşetlisidir İşte insan, bu büyük acıdan ve dehşetli endişeden meleklere îman şuûru ile kurtulabilir Çünkü îman, ona, vefatı esnasında en kıymetli varlığı olan ruhunun Azrâil (as) gibi vazifeli bir memurun eline emanet edildiğini, asla kaybolup yok olmadığını bildirir 3 Herkesin istisnasız gireceği kabir ve mezardaki yalnızlık, karanlık, darlık, soğukluk, hapislik vahşetinden ve ümidsizliğinden insanı Münker - Nekir meleklerinin arkadaşlığı kurtarır Onlarla sohbet eder Kalb ve kabir, bu sayede genişler, ısınır, nurlanır, ruhlar âlemine pencereler açılır 4 İnsan, zaman zaman gurbetlere düşer, sevdiklerinden, tanıdıklarından ayrı, kimsesiz, yapayalnız kalır Bu gurbet, maddî olabileceği gibi mânevî de olabilir Kişinin inanç ve fikirlerini kendinden başka paylaşacağı hiç kimse bulamaması, herkesin kendisine zıd ve düşman olduğu bir muhitte yaşaması mânevî bir gurbet hâlidir Bu sıkıntı ve yalnızlıklar içinde dünya o kişinin başına yıkılacak gibi olur Bu durumda da yine meleklere îman şuûru imdada yetişir Kâinatı ve o şahsın karanlık dünyasını aydınlatır, şenlendirir, melekler ve ruhanîlerle doldurur ålemini sevinçlerle güldürür Onu yalnızlık ve vahşetten, kimsesizlik ve dehşetten, cemiyette kimse tarafından dinlenilmemek ıstırabından kurtarır "Cemiyette kimse senin müsbet fikir ve inançlarını dinlemez ve kabul etmezse sen sakın üzülme! Melekler dinler, ruhanîler kulak verir Sana yine sevab meyvelerini kazandırır" der, teselli eder


Meleklerin ve Şeytanların İnsan Davranışlarına Te'sirleri Var mıdır?


İnsan, yaratılış bakımından, madde ve ruhtan teşekkül eder Maddî cephesini, fizikî görünüşü olan bedeni ve onun tabiî ihtiyaçları; mânevî cephesini de, mâhiyeti bilinmeyen ruhu ve aklı teşkil eder Bu yaratılışının neticesi olarak, yüce Allah, insana iki türlü duygu vermiştir




MELEKLER KİŞİNİN İYİLİK VE KÖTÜLÜĞÜNÜ NASIL YAZARLAR?


Hz Süfyan bin Uyeyne'ye: "Bir insan, bir işi yapmaya niyet eder, sonra yapmazsa, o kimse o ameli işlemediği halde, Kirâmen Kâtibîn melekleri nasıl yazarlar?" diye sordular Cevaben buyurdu ki: "İnsanın iyiliğini ve kötülüğünü yazan melekler gaybı bilmezler Lâkin güzel ve hayırlı bir amel yapmayı kalbinden geçirince, kişiden misk gibi güzel kokular yayılır Melekler bu kokuyu aldıkları zaman o kimsenin iyilik yapmaya niyet ettiğini anlarlar Kötülük yapmağa niyet ettiğinde de, kişiden rahatsız edici bir koku yayılır Bu kötü kokudan melekler o kimsenin kötülük yapmaya niyet ettiğini anlarlar Güzel amel işlemeğe niyet edince, kul yapmasa da melekler o niyeti yazarlar Kötülüğe niyet edince ise, o kötülüğü yapmadıkça yazmazlar Bu, Allah Teâlâ'nın kuluna fazl ve ihsanındandır"


-illissio`N~ 020311 02:34

Cevap: Büyük Melekler - Meleklerin Görevleri - 4 Büyük Melek


Meleklere inanmak İslam dini akidesinin bir parçasıdır, yani iman esaslarındandır Buna göre İslam dininde meleklerin varlığına ve İslam dininin melek görüşüne inanmayan kişi iman etmiş olmaz Konuya Kur'an'da 2/285 ve 2/177'de değinilmiştir

İslâm dininde melekler, yemeyen, içmeyen, erkeklik ve dişiliği olmayan, uyumayan, günah işlemeyen, Allah'ın emriyle çeşitli görevleri yerine getiren ve gözle görülmeyen varlıklar olarak nitelenmiştirler Ayrıca İslam inancında meleklerin nurdan yaratıldığına inanılır

İslam dininde meleklerin iradeleri yoktur, yani eylemlerini kendi iradeleri, istekleri doğrultusunda yapmazlar Günahsız olmalarının nedeni de budur - istekleri ve iradeleri yoktur

İslam dininde, Kur'an'da veya hadislerde meleklerin sayıları ve çeşitleri tam olarak belirtilmemiştir Yine de bazı melek çeşitleri ve görevleri gerek Kur'an'da gerekse hadislerde belirtilmiştir İslam dininde özellikle dört büyük melek olarak anılan dört baş melek vardır Bunlar: Cebrâil, Mîkâîl, İsrâfil ve Azrâîl'dir



Dört Büyük melek


Dört meleğin her biri belli bir görevi yerine getirmektedir Aralarında bir hiyerarşikilişki olmamakla birlikte Cebrail en büyük melek kabul edilmektedir


Cebrail


Vahiy meleğidir Allah CC'den peygamberlere vahiy getirir Ruhu'l Emin (Güvenilir Ruh) lakabıyla anılır


Azrail


Eceli gelen insanların ruhlarını teslim alır


Mikail


Tabiat olaylarını yönetir


İsrafil


Kıyamet günü, Sur borusunu üfleyecek olan melektir


Melek türleri


Hz Muhammed (SAV), Miraç hadisesinde göğün yedi katmanını gezmiş ve buralarda değişik tür meleklerle karşılaşmıştırHadis-i Şerife göre bunlardan biri göğün kapısını koruyan, emrinde -herbirinin emrinde 100 bin melek olmak üzere- 70 bin melek olan İsmail isimli melektir

Yedinci kat gökte bulunan Beytü'l-Ma'mur mabedi etrafında tavaf eden ve her birine kıyamete kadar bir daha sıra gelmeyen melekler gördü Yine çeşitli katlarda sürekli secde, rüku gibi sabit hallerde duran melekler gördü


Münker ve nekir


Kabirde insanı sorguya çeken değişik görünümlü meleklerdir Bu sorgu sonucuna göre kabirhayatının iyi mi kötü mü geçirileceği belirlenir


Kiramen katibin


Her insanın sağ ve sol omzunda yer alıp, yaptığı iyi ve kötü işleri kaydederler Kiramen katibin insanın aklından geçen kötü işleri eyleme dökmediği müddetçe kaydetmezler İyi işlerini ise niyet anında hemen iyilik hanesine yazarlar Hafaza (Koruma) melekleri ismiyle de anılırlar

Büyük Melekler - Meleklerin Görevleri Nelerdir - 4 Büyük Meleğin Görevi Nedir?


BÜYÜK MELEKLER
Cenâb-ı Allah'ın bütün melekler içinde üstün kıldığı dört büyük melek Melek kelimesi Arapça'da "haberci" anlamına gelmektedir Çoğulu "melâike" olarak gelmekte ise de, gerek Türkçe'de ve gerekse Arapça'da çoğul manasına "melek"' olarak da kullanılmaktadır

Melekler, ruh gibi lâtîf, nûrânî, mahiyetleri Allah katında malum, varlıkları bizim dünyamıza ait olmayan fakat insanlarla ilgili bir takım görevleri bulunan varlıklardır Akıl ve nutukları olup; şehvet ve gadap gibi beşerî ihtirasları, yemeleri, içmeleri yoktur Evlenmek, doğmak ve doğurmaktan uzaktırlar Çeşitli şekillere girebilirler Allah'ın emrine asla isyan etmezler, yerde ve gökte bir takım vazifeler ile meşgul olurlar Daima Yüce Allah'ı tesbih ve zikrederler Meleklerin bu özellikleri için bakınız: (el-En'âm, 6/9,100; el-Hicr 15/8; el-Fâtır 35/1; el-Meâric 70/4)

Meleklerin sayısı ve her birinin hangi işlerle vazifeli oldukları bizce malûm değildir Ancak bunlardan bir kısmı ve vazifeleri Kur'an-ı Kerîm'de ve Hz Peygamber'in hadislerinde bildirilmiştir Bu bilgilere göre"büyük melekler" olarak tanınan dört melek vardır ki, bunlar: Cebrâil, Azrail, İsrafil ve Mikâil'dir

Cebrâil: Kur'an'da üç yerde "Cibrîl" olarak geçmekte (el-Bakara 2/97, 98; et-Tahrim 66/4) diğer bazı ayetlerde de kendisinden Rûhu'l-Kudüs ve Rûh olarak bahsedilmektedir (el-Bakara 2/87, 253; el-Mâide 5/110)
Vazifesi, Allah'ın emir ve nehiylerini peygamberlerine bildirmektir Bütün vahiy onun vasıtasıyla nazil olmuştur
Cebrâil, bu görevi yerine getirirken peygamberimize çeşitli şekil ve suretlerde gelirdi Birçok defa insan şeklinde bu görevini ifa ederdi İnsan şekline girdiğinde daha ziyade Dıhye isimli sahabenin kılığında, bazan da normal bir bedevî olarak gelirdi ki, "Cibrîl hadisi" diye bilinen hadisin vukûunda Hz Peygamber'e bu kılıkta gelmiştir

Cebrâil bu gelişlerinin sadece iki defasında aslî suretinde görünmüştür Bunlardan birisi (en-Necm, 53/6-7) ayetlerinin nuzûlünde, diğeri ise yine Necm suresinin 13 ve 14 ayetlerinin nuzûlü esnasındadır (Tecrid-i Sarih Tercümesi, IX, 95)

Azrâil: Kur'an-ı Kerîm'de"Melekü'l-mevt" ( = ölüm meleği) olarak geçmektedir " Ey Muhammed de ki; size vekil kılınan ölüm meleği canınızı alacak, sonra Rabbinize döndürüleceksiniz" (es-Secde, 32/11) Allah'ın emri ve izni ile canlıların, ölecekleri zaman canlarını almakla vazifelidir

İsrafil: Kur'an'da "İsrâfil" olarak ismi geçmemektedir Ancak, kıyametin vukûu ile ilgili ayette "(İsrâfil tarafından birinci sefer) Sûr'a üflenince Allah'ın dilediği (melekler) müstesna göklerde olanlar ve yerde olanlar bayılırlar (ölürler) Sonra Sûr'a (ikinci defa) üflenince ölüler mezarlarından kalkıp bakınıp dururlar" (ez-Zümer 39/68) buyurulmakta, dolayısıyla isim olarak olmasa da bu meleğin vazifesi bu ayetle belirtilmektedir Buradan kıyametin ve ahiret gününün yani yeniden dirilmenin başlangıcında bir Sûr'a üfürme olacağı anlaşılmaktadır ki, bu işle vazifeli melek İsrâfil (as) dır Bu görevinden dolayı İsrafil'e "Sûr meleği" ismi de verilmektedir Ayrıca İsrâfil'in, "Levh-i Mahfuz"* da yazılanları okumak ve ilgili meleğe haber vermekle de görevli olduğu bilinmektedir

Mikâil: Kur'an-ı Kerîm'de bir yerde "Mikâil" olarak zikredilmektedir (el-Bakara 2/98) Mikâil'in görevi: yağmurun yağdırılması, rüzgârın estirilmesi ve mevsimlerin tanzimi gibi tabiat olaylarını Allah'ın emri ve izni ile vukua getirmektir

Bu dört meleğin dışında, her insanın yanında bulunan ve daima onun küçük, büyük, gizli ve aşikâr yaptığı bütün işleri yazan melekler vardır ki, bunlara "Kirâmen kâtibîn"* denir Ayrıca öldükten sonra kabirde sual sormakla vazifeli "Münker* ve Nekir"* melekleri de vardır

Meleklere inanmak, müslümanlığın iman ve itikat esaslarındandır İnanmayan, müslüman olamaz; inkâr eden de dinden çıkar Zira, Kur'an-ı Kerîm'de meleklerin varlığından bahsedilmekte, bir kısmının ise bizzat isimleri geçmektedir Yüce Allah şöyle buyuruyor: "Her kim Allah'a ve meleklerine ve peygamberlerine ve Cibrîl'e ve Mikâil'e düşman olursa Allah da kâfirlere düşmandır" (el-Bakara 2/98) Ayrıca Kur'an'da Fâtır suresinin bir diğer adı da "Melâike suresi"dir

Melekler, bilfiil vardır Onları görememiş olmamız onların yokluğu yolunda bir delil teşkil etmez Onların bizim tarafımızdan görülmemesi, farklı bir şekilde yaratılmış bulunmalarından, vücudlarının rûhânî ve nûrâni olmalarındandır Bizim gözümüz ise onları görebilecek şekilde yaratılmamıştır Nitekim kendi aklımızı ve ruhumuzu da göremiyoruz, fakat onların varlığına inanıyoruz

Meleklerin görevleri nedir?
Melekler “nur”dan yaratılmış, latif mahluklardır “İmtihan”a tabi olmadıkları için makamları sabittir Yalnız ilahi emirlere itaat ederler Daima hayır işler, verilen emrin dışına asla çıkmazlar Şerre kabiliyetleri yoktur

Kâinattaki maddi, manevi hemen bütün işlerde görevlidirler Her varlığın müekkel yani kendisine vekil kılınmış bir melaikesi vardır Yaptıkları işlerin önemine göre dereceleri de birbirinden farklıdır En büyükleri Hazreti Cebrail, Mikail, İsrafil ve Azrail aleyhimüsselamdır Güneş ve benzeri yıldızların birer müekkel melaikesi olduğu gibi, her bir yağmur tanesinin de birer melaike ile taşındığı hadislerde anlatılmaktadır

Daima insanla beraber bulunan melekler vardır Bunların bir kısmı, insanların sevaplarını, ve günahlarını yazarlar Bunlara “kiramen katibin” denir İnsan, tek başına kaldığı zaman bile yalnız değildir, bu meleklerle birliktedir Bu mübarek arkadaşların varlığını iman ile hisseden adam asla yalnızlık çekmez

Bizimle ilgili meleklerden biri de Azraildir O, dünya hayatındayken, ölüm anında görebileceğimiz tek melektir En kıymetli varlığımız olan ruhumuzu emaneten alır, berzah alemine qötürür O korkulmaya değil, sevilmeye layık emin bir emanetçidir

Kabir âleminde bizi iki melek karşılar: Münker ve Nekir Bir yaklaşıma göre “münker ve nekir” bir melek türünün ismidir ki, her adamın kabrine bunlardan ikisi gönderilir İmana ve ibadete dair sorular sorarlar Verilecek cevaba göre kabir azabı veya saadeti başlar Hayatı, iman dairesinde istikametle geçmiş bir insan için, bu iki melek kabirde “nurani birer arkadaş”tırlar Onu kabrin yalnızlığından ve dehşetinden kurtarır, ferahlandırırlar

Büyük meleklerden olan Cebrail aleyhisselam ise, Cenabı Hakkın, kullarına emir ve yasaklarını bildirir; haberler getirir Güvenilir bir elçidir

İsrafil aleyhisselam, “yeniden hayat verme” fiilinde görevlidir Rabbimizin “hayat verme” ile ilgili emir ve iradesini uygular Özellikle bahar aylarında görülen dirilişte “Muhyi” isminin tecellisine vesile olur Ölümden sonraki dirilişimizde de yine bu melek görevlidir

Mikail aleyhisselam ise, rızkların yetiştirilmesinde ve dağıtılmasında ilahi emirleri uygulayan bir büyük melektir

Burada adını andığımız büyük melekler, aynı görevi yapan melek türlerinin reisleri hükmündedirler Mesela, İsrafil aleyhisselam “diriliş” emrini icra eden meleklerin kumandanıdır Azrail aleyhisselam, “imate” yani “öldürme” emrini yerine getiren melek taifesinin başıdır

Görülmemeleri dolayısıyla melekleri inkâr eden kimselere ne demeliyiz? Şu görünen âlemde nice görünmez kuvvetler, kanunlar, ışınlar iç içe vazife görüyorlar Melekler ise bunların hepsinden daha lâtif Işınlardan çok daha kesif olan havayı bile göremeyen insanoğlunun, “görmediğime inanmam” diyerek melekleri inkâra sapması çok tuhaf

Zevkle seyrettiğimiz bir ağaçta, yarı canlı dediğimiz bir hayat tecellisi var Biz bu hayatı göremeyiz, ama ağacın her yaprağı ve her çiçeği bize o hayatı âdeta haykırırlar Güneşin çekim kuvvetini de göremeyiz ama, dünyamızın güneş etrafındaki seyahatinde o kuvvetin varlığını seyreder gibi oluruz

Gözümüz yeryüzünün taşında toprağında dolaşırken bunların arkasında bir çekim kuvvetinin var olduğunu da çok iyi biliriz Ağaçtaki büyüme kanunu, güneşteki cazibe ve yerin çekim kuvveti Rabbanî ordulardan sadece üç nefer gibi

Her yanımız bu görünmeyen ordularla kuşatılmış Her faaliyet onların varlığından haber veriyor Bütün bunlara rağmen yine de bazı kimselerden çok garip sözler işitiriz; “görmediğim şeye inanmam” diye

İnanmak kalbe ait bir keyfiyet İnsan, inanmaya çeşitli yollarla gider Görme, bunlardan sadece birisi Yemeğin tadına dilimizle bakarız Halbuki, gözümüz tatlar âlemini göremez “Radyoya bak, ne haber var?” denildiğinde bu defa kulağımıza iş düşer Sesler âlemine onunla bakarız “Şu adama bak, ne kadar kibirli” denildiğinde ise, onun tavırlarından aklımızla birtakım mânâlar çıkarır ve bir hükme varırız Gerçeği bulmada görmeyi tek ölçü kabul edenler, diğer duyu organları yanında, akıl ve vicdanın vazifesini de göze yüklemiş olurlar

Bilim adamlarına göre, insan gözü şu âlemde mevcut ışınların ancak yüzde üç buçuk kadarını görebiliyormuş Demek ki insan, görmeyi tek ölçü kabul etse, şu görünen âlemin bile yüzde doksanından fazlasını inkâr edecektir

Kâinat ve onda faaliyet gösteren çok değişik ışınların bir başka şeklini, bir küçük misâlini, insan bedeninde ve onda faaliyet gösteren his dünyasında görmek mümkün

Parmağımızı meleklere inanmayan birisinin yüzüne doğru uzatalım ve “şu deri tabakası var ya” diyelim, “Onu yüzünden söküp at!” Altındaki etleri de soy kafatasından Bedenindeki bütün derileri aynı şekilde yüz Akan kanlarını bir yana topla Etlerini bir başka köşede biriktir İç organlarını birer birer çıkarıp yan yana diz Sonra bu et ve kemik, kan ve ilik yığınının karşısına geçerek sor kendi kendine:

“Hani aklım? Hafızam, sevgim, korkum nerede? O uçsuz bucaksız his dünyam nereye gitti?”

Sonra düşünceni bedeninden kâinata doğru yay ve inadı bir yana bırakarak şu hakikati kabul et: Bu maddî bedenimde bu kadar görünmez âlemler yaratan Allah, elbette şu koca kâinatta nice melekler, nice ruhanîler yaratmıştır

“Hakikat katiyyen iktiza eder ve hikmet yakinen ister ki, zemin gibi, semavatın dahi sekeneleri bulunsun ve zişuur sekeneleri olsun ve o sekeneler o semavata münasib bulunsun Şeriatın lisanında pek çok muhtelifül cins olan o sekenelere melâike ve ruhaniyat tesmiye edilir” Sözler

“Gözümün görmediğine inanmam” sözü, tuhaf bir inadın ifadesi İşitmediğim söze, ayak basmadığım beldeye, koklamadığım çiçeğe inanmam gibi çürük bir dava Onlar kadar aşağı, onlar kadar tutarsız Halbuki inanmak dendi mi, gayb akla gelir Görülen ve işitilenler, “inanma”dan çok, “bilme” kelimesiyle ifade edilirler

Bu insanlar, duyu organlarının o kadar tesirinde kalırlar ki, “canlılar” dendi mi, sadece kendilerini ve çevrelerindeki birtakım hayvanları anlar, bir başka hayat çeşidini kabule yanaşmazlar Onlardan birisini iyice dinleyiniz, bütün söylediklerini şöylece özetleyebilirsiniz: “Yıldızlarda hayat olmaz! Çünkü ben atmosferin dışında yaşayamam” Bu adam, melekleri de birer insan gibi tasavvur ediyor; onlara en, boy, ağırlık biçiyor, ağız, mide, akciğer takıyor; sonra da onları atmosferin dışına çıkarıp havasızlıktan öldürüyor ve böylece melekleri inkâra sapıyor Halbuki bu biçare, kendi ruhunun, aklının, hafızasının da oksijenle çalışmadığını, onların da en, boy, ağırlık gibi ölçülere girmediklerini düşünebilseydi melekleri inkâr yoluna girer miydi?

Bereket versin, insanoğlu, o görünmeyen aklıyla, radyoaktif dalgalardan, lazer ışınlarına kadar öyle şeyler keşfetti ki, görünmeyenlerin görünenlerden kat kat fazla olduğu herkesçe kabul edildi de, bu adamlar da artık meydanda görünmez oldular

Melekler, Adem’e(as) nasıl secde etmişlerdir Secde etmeleri ne türden bir secdedir? Bu secdenin, bizim anladığımız manada, alınlarını yere koyma şeklinde bir secde olmadığı açıktır Secde, İlâhî emirlere itaat etmenin en ileri seviyede bir göstergesidir; tevazuun da son sınırıdır Şu koca kâinat şu âciz Âdemoğlunun hizmetine verilmiş ve insan, büyük bir ilâhî ihsan olarak arza halife kılınmıştır Âdem’e secde hâdisesinin hakikati, bu ilâhî takdirin melekler alemine ilân edilmesidir

Bu secde bir ilâhî emirdir; Âdemoğlunun melekler ve cinler üzerindeki üstünlüğünün ilânı yanında melekler için de bir ibadet teklifidir Allah nasıl emretmişse, onlar da o şekilde secde etmekle mükelleftirler

Adem’e secde, bir İlâhî emrin yerine getirilmesi cihetiyle, gerçekte, Allah’a yapılmıştır

Biz de namaz kılarken kıbleye döneriz Eğer Kâbe’nin yanında isek, yüzümüzü ona çevirerek ibadetimizi öylece yapar, secdeye kapanırız Bu secdemiz görünüşte Kâbe’ye, hakikatte ise Allah’adır

Secde yalnız Allah’a yapılacağına göre, Meleklerin Hz Adem’e secdesini nasıl değerlendirmeliyiz? Yaratılış yönünden şeytanla melekler arasında nasıl bir münasebet vardır? Cenab-ı Hak insanı kuru bir çamurdan, cinleri ateşten, melekleri de nurdan yaratmıştır Yaratılışta ilk sırayı melekler, sonra cinler, ondan sonra da insanlar almıştır İlk yaratılan insan, aynı zamanda ilk peygamber Adem Aleyhisselamdır

Cenab-ı Hak, Hz Adem’i yarattığında meleklerin ona secde etmelerini emretti Bütün melekler secde ettiği halde İblis secdeden kaçındı Bundan sonra da kıyamete kadar şeytanlığını devam ettirmek için Allah’tan izin istedi İsteği kabul edilince de insanları hak yoldan çıkarmaya devam etti Meleklerin Hz Adem’e secde etmeleri gaybi bir mesele olduğu halde hadisenin seyri ve şekli hakkında tefsirlerimizde bazı izahlar bulunmaktadır Ebu’s-Suud’un izahlarına göre, İblis meleklerle birlikte yaşıyordu, onlar gibi ibadet ediyordu Secde emri gelince İblis meleklerden ayrıldı İkinci bir görüşe göre, meleklerin bir cinsi vardır ki, doğup büyürler, bunlara cin denir İblis de işte bunlardandı Başka bir görüşe göre, secde emri bütün cinlereydi Fakat Cenab-ı Hak melekleri zikretmekle cinlere de hitap etmiş olmaktadır Böylece sadece melekler değil, bütün ruhani varlıklar secde ile emredilmiştir(1)

Cin hakkında iki görüş vardır:
1 Bütün ruhani varlıklara cin denir Bu durumda melekler ve şeytanlar cin mefhumunun içine girerler Böylece melek ile cin arasında hem umumi, hem de hususi manada bir durum vardır Her melek cindir; fakat her cin melek değildir
2 Cin ruhani varlıkların bir kısmına denir Çünkü ruhaniler üç kısımdır:
a İyiler: Melekler
b Kötüler: Şeytanlar
c Hem iyisi, hem de kötüsü bulunanlar: Cinler

Safvetü’t-Tefasir’de verilen bilgiye göre:
1 İblis meleklerden değildir
2 Melekler masum varlıklardır, hiçbir zaman Allah’a asi olmamışlardır Halbuki, İblis secde etmemekle Allah’a karşı gelmiştir
3 Melekler nurdan, İblis ateşten yaratılmıştır
4 Melekler doğup üremezler, halbuki İblis ürer ve çoğalır Kehf Sûresinde geçtiği gibi “İblis cinlerdendir”(2)

İbni Abbas’tan gelen bir rivayete göre, bazı müfessirler, “şeytan tabiri” insanların ve cinlerin sefih ve fitnekar kısmına denildiği görüşündedirler Cinlerden olan şeytanlar var olduğu gibi, insanlardan olan şeytanlar da vardır

Meleklerin Adem Aleyhisselama secde ediş şekline gelince; emredilen bu secdenin Hz Adem’e ibadet niyetiyle yapılmadığı açıktır Çünkü Allah’tan başkasına ibadet etmek şirktir Hz Adem, yeryüzünün halifesi olunca, meleklerin ona secdesi bu halifeliği kabul etme yani ona biat etme şeklinde olmuştur Bu hal, Hz Adem’e bir hürmet olmakla beraber, esasta Allah’a yapılan bir ibadettir

Nitekim, eski ümmetlerde selamlaşma, ibadet kasdı olmaksızın, yere kapanarak secde etme şekilde vaki olmuştur Mesela, Yusuf Aleyhisselamın kardeşlerinin kendisine secde etmeleri bir tazim ve saygıdan ibarettir

Bunlarla beraber, meleklerin Hz Adem’e secde etmelerinin ibadet manasına alınması da mümkündür Bu durumda secde edilen gerçekte Cenab-ı Haktır Hz Adem ise bu secdede kıble vazifesi görmüştür Dolayısıyla secde yine doğrudan doğruya Allah’a yapılmıştır(3)

Diğer taraftan, Cenab-ı Hak melekleri Hz Adem’e secde ettirmek sûretiyle kainatın insana boyun eğdiğini göstermiş; İblis’in ona karşı üstünlük davasında bulunmasını zikretmekle de, insanlığın maddi ve manevi gelişmesinde şeytanların ne kadar büyük bir engel teşkil edeceklerine onların dikkatini çekmiştir

Kaynaklar
1 Tefsir-i Ebu`s-Suûd, 1:87
2 Safvetü`t-Tefasir, 1:52
3 Hülasatü`l-Beyan, 1:97
Secde yalnız Allah’a yapılacağına göre, Meleklerin Hz Adem’e secdesini nasıl değerlendirmeliyiz? Yaratılış yönünden şeytanla melekler arasında nasıl bir münasebet vardır? Cenab-ı Hak insanı kuru bir çamurdan, cinleri ateşten, melekleri de nurdan yaratmıştır Yaratılışta ilk sırayı melekler, sonra cinler, ondan sonra da insanlar almıştır İlk yaratılan insan, aynı zamanda ilk peygamber Adem Aleyhisselamdır

Cenab-ı Hak, Hz Adem’i yarattığında meleklerin ona secde etmelerini emretti Bütün melekler secde ettiği halde İblis secdeden kaçındı Bundan sonra da kıyamete kadar şeytanlığını devam ettirmek için Allah’tan izin istedi İsteği kabul edilince de insanları hak yoldan çıkarmaya devam etti Meleklerin Hz Adem’e secde etmeleri gaybi bir mesele olduğu halde hadisenin seyri ve şekli hakkında tefsirlerimizde bazı izahlar bulunmaktadır Ebu’s-Suud’un izahlarına göre, İblis meleklerle birlikte yaşıyordu, onlar gibi ibadet ediyordu Secde emri gelince İblis meleklerden ayrıldı İkinci bir görüşe göre, meleklerin bir cinsi vardır ki, doğup büyürler, bunlara cin denir İblis de işte bunlardandı Başka bir görüşe göre, secde emri bütün cinlereydi Fakat Cenab-ı Hak melekleri zikretmekle cinlere de hitap etmiş olmaktadır Böylece sadece melekler değil, bütün ruhani varlıklar secde ile emredilmiştir(1)

Cin hakkında iki görüş vardır:
1 Bütün ruhani varlıklara cin denir Bu durumda melekler ve şeytanlar cin mefhumunun içine girerler Böylece melek ile cin arasında hem umumi, hem de hususi manada bir durum vardır Her melek cindir; fakat her cin melek değildir
2 Cin ruhani varlıkların bir kısmına denir Çünkü ruhaniler üç kısımdır:
a İyiler: Melekler
b Kötüler: Şeytanlar
c Hem iyisi, hem de kötüsü bulunanlar: Cinler

Safvetü’t-Tefasir’de verilen bilgiye göre:
1 İblis meleklerden değildir
2 Melekler masum varlıklardır, hiçbir zaman Allah’a asi olmamışlardır Halbuki, İblis secde etmemekle Allah’a karşı gelmiştir
3 Melekler nurdan, İblis ateşten yaratılmıştır
4 Melekler doğup üremezler, halbuki İblis ürer ve çoğalır Kehf Sûresinde geçtiği gibi “İblis cinlerdendir”(2)

İbni Abbas’tan gelen bir rivayete göre, bazı müfessirler, “şeytan tabiri” insanların ve cinlerin sefih ve fitnekar kısmına denildiği görüşündedirler Cinlerden olan şeytanlar var olduğu gibi, insanlardan olan şeytanlar da vardır

Meleklerin Adem Aleyhisselama secde ediş şekline gelince; emredilen bu secdenin Hz Adem’e ibadet niyetiyle yapılmadığı açıktır Çünkü Allah’tan başkasına ibadet etmek şirktir Hz Adem, yeryüzünün halifesi olunca, meleklerin ona secdesi bu halifeliği kabul etme yani ona biat etme şeklinde olmuştur Bu hal, Hz Adem’e bir hürmet olmakla beraber, esasta Allah’a yapılan bir ibadettir

Nitekim, eski ümmetlerde selamlaşma, ibadet kasdı olmaksızın, yere kapanarak secde etme şekilde vaki olmuştur Mesela, Yusuf Aleyhisselamın kardeşlerinin kendisine secde etmeleri bir tazim ve saygıdan ibarettir

Bunlarla beraber, meleklerin Hz Adem’e secde etmelerinin ibadet manasına alınması da mümkündür Bu durumda secde edilen gerçekte Cenab-ı Haktır Hz Adem ise bu secdede kıble vazifesi görmüştür Dolayısıyla secde yine doğrudan doğruya Allah’a yapılmıştır(3)

Diğer taraftan, Cenab-ı Hak melekleri Hz Adem’e secde ettirmek sûretiyle kainatın insana boyun eğdiğini göstermiş; İblis’in ona karşı üstünlük davasında bulunmasını zikretmekle de, insanlığın maddi ve manevi gelişmesinde şeytanların ne kadar büyük bir engel teşkil edeceklerine onların dikkatini çekmiştir

Kaynaklar
1 Tefsir-i Ebu`s-Suûd, 1:87
2 Safvetü`t-Tefasir, 1:52
3 Hülasatü`l-Beyan, 1:97
Meleklerde cüz’i irade var mıdır? Varsa, insanın cüz’i iradesinden farkı nedir? Cüz-i irade meleklerde de var, ama insandakinden çok farklı Cebrail (as) kendisine verilen bir ilâhî emrin gereğini cüz-i iradesiyle yerine getirir İlâhî bir emri başka meleklere yine iradesiyle tebliğ eder Şu farkla ki, onda emrin zıddına hareket etme iradesi yoktur ve insan iradesinden bu yönüyle ayrılır

Şu da var ki, melekler derecelerine göre bir anda çok yerlerde bulunabilir ve farklı nice işleri birlikte irade edebilirler Yine de bu iradeleri mutlak değil sınırlıdır; ancak belli hudutlar arasında cevelan edebilirler Bu faaliyetlerinde Allahın küllî iradesinin bir cilvesini sergilerler

“Melâike gibi zîşuur olanların, yalnız cüz-i ihtiyarıyla cüzî, icatsız, kesb denilen bir nevi hizmet-i fıtriye ve amelî bir nevi ubudiyetten başka ellerinde yoktur” Şualar
Melekler amellerimizi nasıl yazıyorlar? Melek dendi mi çoğu insanın aklına, öncelikle, sevap ve günahları yazan melâikeler gelir Bunlar meleklerin sadece bir şubesi

Çok karşılaştığımız bir sahne: Bakarsınız, karşınızda tereddüt dolu bir çehre Bakışlarda hayret ve şaşkınlık iç içe Bir sorusu olduğunu hemen anlar ve kendisine fırsat verirsiniz “Bir noktayı merak ediyorum da” der ve sorusunu yerleştirir: “Melekler bizim amellerimizi nasıl yazıyorlar?”

O söylemese de siz, bu sorunun arkasında, “Acaba meleklerin kâlemleri ne marka?”, “Mürekkepleri ne renk?”, “Amelleri daktiloyla mı yazıyorlar, yoksa bilgisayara mı kaydediyorlar?” gibi bir mânâ hissedersiniz Ve kendisine meleklerin ayrı bir canlı türü olduğunu, insanlara benzemediklerini, yazmalarının ve kaydetmelerinin de bizim tahminlerimizin çok ötesinde olduğunu anlatırsınız Ve kendisine biraz ışık tutmak niyetiyle, teyp bandından, fotoğraf makinesinden, kara kutudan söz edersiniz “Bunlar da kaydediyorlar, ama ne kâlemle, ne de daktiloyla” diye eklersiniz

Bir şey anlamış olmanın ümit ışıkları gözlerinde hafifçe belirmiş olarak yanınızdan ayrılır Ve siz kendi iç âleminizde meselenin muhasebesini yaparsınız: Bundan önceki asırlarda ne bant vardı, ne fotoğraf makinesi, ne televizyon, ne de kara kutu Ama o asırların insanları, amellerini meleklerin kaydettiğine bu asrın insanından çok daha fazla inanıyorlardı Bunun sebebi ne idi?

Sorunuza değişik cevaplar verir ve sonunda şu cevapta karar kılarsınız:
“Onlar, Nefsini bilen Rabbini bilir sırrına ermişlerdi Ve bu sorunun en güzel cevabını da yine kendi nefislerinde bulmuşlardı; hafızalarını dikkate alarak”

İnsan hafızası da sesleri, görüntüleri zapt ederken bizim sözünü ettiğimiz âletlerin hiçbirini kullanmıyordu Hafızanın rahatlıkla yaptığı bir işi, Allahın vazifeli bir meleği de yapabilirdi


Meleklerin bir anda birçok yerde bulunmaları mümkün mü? Meleklerin bir anda birçok yerde bulunmaları ve farklı işleri birlikte görmeleri de çokça sorulan sorulardan Bu sorunun kaynağında da yine insanın kendi kabiliyetini, tek ve şaşırmaz ölçü kabul etmesi yatıyor

Bediüzzaman'ın Nur Külliyatında ki On Altıncı Söz, bir yönüyle de bu sorunun en güzel cevabı Bu risalede, kesif ve maddî bir varlık olan insanın bir anda birçok aynalarda birlikte tecelli ettiği, ama kendisindeki sıfatların, özelliklerin o görüntülerde bulunmadığı dikkate sunulduktan sonra, maddî-nuranî olan güneşin aynalardaki görüntülerinde güneşin ziyasından, hararetinden, renklerinden bir cilvenin mevcut olduğu nazara verilir Nuranî varlıklar olan meleklerin ise bir anda, çok yerlerde bizzat bulunabileceklerine dikkat çekilir

Aynı anda çok yerde bizzat bulanmaya ise, aynı eserin Lemaât kısmında harika bir misâl verilir: Kelime

Ağızdan çıkan bir kelimenin nice kulaklarda aynı anda işitilmesi, güneşin aynalarda tecelliyle iş görmesinden çok daha ileri bir mazhariyet Burada kelime, kulaklara tecellisini göndermiş değil; her kulağa giren bizzat kendisi

Bu harika misâllerle melek hayatına uzaktan uzağa bakabiliriz Uzaktan diyorum, çünkü, kendi ruhumuzu ve gözümüz önündeki hayvanların ruhlarını bile yeterince bilemediğimiz halde, hiç görmediğimiz melekleri, o nuranî varlıkları tam mânâsıyla nasıl anlayabiliriz?!

Konuyu, yine Nurlardan bir cümle ile noktalayalım: “Akl-ı beşer anlamaz, melek olmayan bilemez”
Kur’ana göre melekler müslümanların yardımına gelmiş midir? Uhud Savaşı öncesinden bahseden şu ayetlerde meleklerin yardımına işaret edilir:
"Sizler zayıf bir durumda, iken Allah Bedir'de size yardım etti (zafer verdi) O vakit mü'minlere şöyle diyordun: "Rabbinizin üç bin melek indirmekle size yardımda bulunması size yetmez mi ? Evet (yeter) Eğer siz sabreder ve korunursanız, onlar da birden üzerinize gelecek olurlarsa, Rabbiniz size beş bin nişan sahibi melekle imdat edecektir" (Al-i İmran Sûresi, 123-125)

Meleklerin yardıma geleceğini bildiren Cenab-ı Hak, müminlerin sebeplere takılıp kalmasını önlemek için(1) ardından şunu hatırlatır: "Allah bunu, "ancak size bir müjde olsun ve kalpleriniz yatışsın" diye yaptı Yoksa, yardım (zafer) ancak Allah'tandır" (Enfal Sûresi, 10; Al-i İmran Sûresi, 126)

Ayette ifade edildiği üzere, meleklerin imdada gelmesi, müminlere bir müjde olması ve kalplerinin sükunet bulması içindir Yoksa, yardım Allah'tandır, zafer O'ndandır Bir meleğe yeryüzünün altını üstüne getirmeye yetebilecek bir güç verilebildiğine göre, Bedir'de binlerce meleğin görülmesi, bu savaşın yücelik ve kutsiyetini müşahhas bir şekilde gösterme gayesine matuftur diyebiliriz(2)

Bedir'de görevli meleklerin, savaştaki fonksiyonları ile ilgili olarak şu bildirilir: "Rabbin meleklere şöyle vahyediyordu: Ben sizinleyim Artık, iman edenlere sebat verin İnkar edenlerin kalplerine korku bırakacağım Artık, onların boyunları üstüne vurun, parmaklarına vurun" (Enfal Sûresi, 12)

Bu ayetten öyle anlaşılıyor ki, melekler ehl-i imana sebat kazandırmakta, ehl-i küfre ise korku vermekte birer vasıtadırlar Bedir'den başka savaşlarda da meleklerin görevlendirildiğine dair rivayetler vardır İstiklal Savaşında, yakın tarihteki Kıbrıs Harekatında ve Afgan mücahitlerinin komünizmin yıkılmasına öncülük eden direnişlerinde ruhani varlıkların görüldüğü, müslümanlara yardımcı oldukları, hayli kişi tarafından anlatılmaktadır

Melekler, Hz Adem’e niçin secde etti ? "Kur'an-ı Kerim'de meleklerin Adem'e secde ettiklerini okuyoruz Bu durum Allah'a bir anlamda saygısızlık olmaz mı?"

Öncelikle bunun Allah'a bir saygısızlık olmadığını ifade edelim Çünkü meleklere Hz Adem'e secde etmelerini emreden bizzat Allah'tır Hem bu emrini, hem meleklerin secde edip, şeytanın secde etmeyerek rahmetinden kovulduğunu haber veren yine bizzat Yüce Allah'tır Dolayısıyla yapılmasını bizzat kendisinin emrettiğini, Hz Adem'e secde edenleri övüp secde etmeyen şeytanı rahmetinden uzaklaştırdığını bildirdiği bir meselede Allah'a bir saygısızlık olduğunu söylemek doğru olmaz

Bununla beraber, ancak Allah'a secde yapıldığı halde, meleklerin Adem'e secde etmelerinin hikmeti araştırılabilir Bunu ise şöyle izah edebiliriz:
Bütün Müslümanlar bu secdenin Hz Adem'e ibadet kastıyla yapılmadığına ittifak halindedir Çünkü başkasına ibadet kastıyla secde etmek küfürdür ve Yüce Allah küfrü emretmez Hz Adem'e secde edilmesinin hikmetleri üzerinde genel olarak üç görüş vardır Bunlar:
1 Bu secde Allah için olmuştur Hz Adem ise sanki bir kıble olmuştur
2 Bu secde selam mahiyetinde olabilir Bazı alimlere göre melekler, Hz Adem'e tazim ve selam için secde etmişlerdir Müslümanların birbirlerine selam vermeleri gibi, geçmiş ümmetler de birbirlerini secde ile selamlıyorlardı Katade, "Anne, babası ve kardeşleri Yusuf için secdeye kapandılar"(1) ayeti hakkında, "O zaman insanların birbirlerine selamı, secde etmek şeklindeydi" der
3 Üçüncü görüşte ise secdenin Arapça'da inkıyad ve boyun eğme manasına geldiği söylenir ve "Ot ve ağaçlar O'na secde ederler"(2) ayeti de bu manadadır
Fahreddin Razi, Tefsir-i Kebir'inde bu üç görüşün zayıf olduğunu söyler Buna sebep olarak da, "Çünkü bu kıssadan maksat, Hz Adem'in büyüklüğünün izahıdır Onun sadece kıble olması, şanının büyüklüğünü ifade etmez" der Üçüncü görüşün de zayıf olduğunu ifade eder Buna gerekçe olarak da, secdenin, şeriat örfünde alnı yere koymaktan ibaret olduğunu söyler Ve kendi görüşünü şöyle ifade eder:
"Meleklerin Hz Adem'in üstünlüğünü ve değerini ortaya koymak için Allah'a kullukta bulunmaları imkansız değildir"(3)

Son olarak konu hakkında Elmalılı Hamdi Yazır'ın görüşüne yer verelim Yazır, özetle şöyle diyor:
Meleklerin secde etmesi, Hz Adem'e bir tekrim olmakla beraber, bizzat Allah'a bir ibadettir Bu secde ile melekler Allah'ın hükümlerinin icrası noktasından Hz Adem'e onun yeryüzüne halife olması mertebesiyle uygun bir şekilde hizmet ve yardıma memur kılınmış ve bir ahde bağlanmıştır O halde melekler Adem'e bizzat hizmetkar değil, fakat onun halifelik yönü için hizmetkar olacaklardır Gerçek Mabud Yüce Allah'tır Hasılı bu secde Adem'e bir ibadet değildir(4)

Netice olarak: Melekler Hz Adem'e ibadet olsun diye değil, onun üstünlüğünü ve hilafetini kabul ettiklerini açıklamak üzere secde etmişlerdir Meleklere secde etmelerini emreden bizzat Allah'tır Dolayısıyla bu secdenin İslamiyet’e ters bir tarafı yoktur

Melek, cin ve şeytanların temessülü hakkında bilgi verir misiniz? Suyun buharlaşması, katı maddelerin gaz, sıvı ve buhar haline dönüşmesi, atomun parçalanıp enerji dalgaları ve kuantlar haline gelmesi, yıldızların kara delikler halinde ortaya çıkmaları gibi, şu görülen alemden görülmeyene doğru bir faaliyet, bir akış ve bir hamle mevcuttur Bu İlahi icraatı tersine düşündüğümüzde ise, görülmeyenden görülene ve bilinmezden de madde olarak müşahede edilir hale gelmeye doğru bir akışın varlığını gözlemek mümkündür

İşte, görünmeyen varlıklar olan melek, cin ve ruhaniler de, her ne kadar kendilerine has yapılarıyla bu alemde görülmeseler bile, bu aleme has vasıtaları kullanıp, kılıf ve elbise giyerek görünebilirler Meleklerin ve cinlerin bu şekilde görünmelerine “temessül” diyoruz Kur’an-ı Kerim, temessülü anlatırken (19:17), “Melek, (Hz Meryem’e) tastamam bir insan şeklinde temessül etti” der

Efendimiz (sav)’e vahiy getiren melek, bazen kendine has keyfiyetle, bazen bir muharip şeklinde, bazen de daha başka suretlerde geliyordu Beni Kureyza üzerine yürüneceği zaman Cebrail (as), tozu toprağı üstünde bir muharip suretinde gelmiş ve “Ya Rasülallah, siz zırhlarınızı çıkardınız, fakat biz melekler taifesi çıkarmadık” demişti Yine aynı melek, bazı zaman oluyordu ki, Dıhye (ra) suretinde geliyor, bazı zaman da, dini talim etmek maksadıyla üzerinde hiç de yolculuk emaresi taşımayan bir misafir kıyafetinde geliyor ve “İman, İhsan, İslam nedir?” şeklinde sualler sorup, verilen cevapları “Doğru” diye tasdik edip gidiyordu

İmam Şiblî, cinlerin ve şeytanların kendi kendilerine şekil değiştiremeyeceklerini, buna güç ve kuvvetlerinin olmadığını, fakat Allah’ın kendilerine öğrettiği kelime ve isimlerden adeta şifre vazifesi yapan birini söylediklerinde, Allah’ın onları bir şekilden diğer şekle, bir halden başka bir hale soktuğunu belirtir Cinler ve şeytanlar, kendi kabiliyet ve iradeleriyle bu tebdil-i kıyafeti (transformasyon) yapamazlar; yapmaya kalkıştıklarında, bünyeleri parça parça olur ve hayatiyetlerini kaybederler