Bumerang - Bumerang Nedir - Bumerang Nasıl Geri Döner |
06-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Bumerang - Bumerang Nedir - Bumerang Nasıl Geri DönerÖzellikle Avustralya yerlileri (Aborjin), ayrıca eski Mısırlılar ve Avrupalılar, Hindistan'ın bazı yörelerindeki kabileler tarafından silah olarak kullanılan yassı bir kesite sahip eğri bir sopa Avustralya ve ABD'de hala spor aracı olarak kullanılmaktadır Genellikle akasya ve okaliptus gibi sert ağaçlardan yapılmakta ve boyu 40-90 cm kadar olmaktadır Eğriliği, kolları arasındaki açı 90°den büyük olacak şekildedir Bazıları düz olarak fırlatıldığı yönde ilerler, bazıları ise havada bir dairevi yörünge çizerek tekrar geri gelirler Her iki tipte de bumerang döndürülerek fırlatılır ve kendi ekseni etrafında bir daire çizerek döndüğünden dolayı bir jiroskop gibi kendisini havada dengeler Aynı zamanda sahip olduğu aerodinamik şeklinden dolayı havada ilerlerken kaldırma kuvvetine maruz kalır Böylece yere paralel olarak fırlatılan bumerangın çok uzak mesafelere gitmesi mümkün olur Geri dönen bumeranglar, kendi ekseni etrafında bir pervane gibi döndüğünde oluşan hayali daire düzlemi, dik düzlemden biraz sağa veya sola eğik olacak şekilde fırlatılır Bu eğiklik sağ elle fırlatılan bumeranglarda sağa doğrudur Dolayısıyla fırlatılan bumeranglar da sağa doğrudur Dolayısıyla fırlatana göre sağdan başlayıp sola doğru dairevi bir yörünge çizerek geri gelir Bumerang havada belli bir hızla hareket ederken aynı zamanda döndüğünden üst kısma gelen kolun havaya göre izafi hızı alttakinden daha fazladır Çünkü dönme hareketinde cismin teğetsel hızı daireye teğet olacak şekilde yön değiştirir Bu hız üst kısımda bumerangın hareketi yönünde, alt kısımda ise ters yöndedir Üst kısmın hızının fazla olması, üst kısma daha fazla kaldırma kuvvetinin tesir etmesine sebeb olur Bu da dönen bumerangın oluşturduğu hayali daireyi, sağa eğik atılmışsa sola doğru devirmeye çalışır Fakat kendi ekseni etrafında dönmesinden ileri gelen jiroskopik tesirle devrilmeyip, hayali dairenin dik ekseni etrafında dönme yapar Bu hareket neticesi hayali dairenin yönü daima değişir ve neticede dairevi bir yörünge takib ederek ilk başlangıç noktasına gelir Bumerang Nasıl geri döner? Helikopter ya da uçakta pervane, araç tümüyle çalışmaya başlamadan önce dönmeye başlar Bumerangda ise bunun aksine, fırlatıldığında, döner pervane hareketine ek olarak havada uçarak ivme kazanır ve ilerler Kanat havada daha hızlı hareket ettiğinde altından daha fazla hava geçer Bu daha fazla kaldırma demektir, çünkü kanat artan kütleyi aşağı doğru itmek için daha fazla kuvvet uygulamalıdır Dolayısıyla bu, bumerangın dönen pervanesinin dönüşün üst noktasında sanki sürekli olarak biri tarafından itiliyormuş gibi bir etki yaratır Bir tekerlek, uçak pervanesi ya da bumerang gibi dönen bir nesneyi tek bir noktadan iterseniz, alet beklediğiniz gibi tepki vermez Örneğin dönen bir tekerleği iterseniz, gerçekten ittiğiniz noktadan 90 derece farklı bir noktadan itilmişçesine tepki verir Burada bir çeşit gecikmiş tepkiden söz etmek mümkün, ve baskı, itme, vurma gibi uygulanan kuvvet, gerçekten uygulandığı noktadan 90 derece uzakta en güçlü şekilde hissedilir Bisiklet kullanırken ellerinizi bırakmayı denediyseniz, bu etkiyi yaşamışsınızdır Bisikletin üzerindeyken ağırlığınızla tekerleğe uygulamakta olduğunuz kuvvet, onun devrilmesine değil sağa ya da sola dönmesine neden olur Bumerang fırlatılınca neden geri döner? Fırlatanın göz açısı, yukarıya gelen kanat hangisi ise, onun daha fazla olan havadaki hızının, daha büyük kaldırma gücü sağladığını göstermektedir Bu, bumerangın yukarıya doğru kvrılmasına neden olursa da, cayroskop etkisi ağır bastığından sola doğru haraket ettirir Böylece bumerang, bir daire çizecek şekilde uçar İki kanatta birbirinin eşiyse, bumerang geri döner Ancak, uçuş süresini arttırmak amacıyla, kanadın birine gerekli şekil verilerek aşağıya yatması sağlanır Bu biçimin, bumerangın sola dönmesine neden olması gerekirsede, devinme (presesiyon) hareketi etkisiyle, daha yatay bir durum almış olur |
|