Ekosistem Nedir |
06-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Ekosistem NedirEkosistem, canlıların birbirleriyle ve cansız öğelerle sürekli ve dengeli etkileşiminden kaynaklanan dinamizm ile kendi kendini besleyebilen ve yenileyebilen doğal bir sistemdir Tüm sistemlerde olduğu gibi, ekosistemler de ayrı ayrı görevini yerine getirerek bütünün (sistemin) çalışma*sını sağlayan unsurlardan oluşmuştur Sistemin sağlıklı çalışabilmesi için her unsurun aksatmadan üzerine düşeni yapması gerekir Bu da her un*surun sağlıklı olması ve sisteme enerji girişi ile mümkündür Bilgisayar ve televizyon gibi yapay sistemler, elektrikle çalışırlar ve herhangi bir parçada meydana gelen bozulma sistemi tamamen çalışamaz hale getirir Doğal sistemler olan ekosistemlerin enerji kaynağı güneştir ve bunlar biyotik ve abiyotik unsurlarının düzenli çalışması ve dengeli ilişkileriyle işlevlerini sürdürebilirler Ekosistemlerin yapay sistemlerden farkı, un*surlarında meydana gelebilecek belli dereceye kadar olan aksaklıkları, onarabilme ve kendilerini yenileyebilme özelliğine sahip olmalarıdır Örneğin, yangın ile hasar görmüş bir orman ekosistemi veya kirleticilere maruz kalmış bir göl ekosistemi, doğal haline bırakılırsa belli bir zaman sonra eski haline dönebilir Ekosistemler doğal denge durumlarını koruyabilme özelliğine sahip*tirler Bu özellikleri, geri itilim “feeding back” mekanizmasıyla sağlanır Böylece denge veya homeostasi denen seviyelerini korurlar Ekosistemdeki dengenin sürekliliği için geri itilimin negatif olması gerekir Negatif geri itilim (bildirim), ekosistemdeki olayları durdurarak veya yavaşlata*rak düzenler Termostatlardaki benzer mekanizmayı örnek olarak açık*layarak, ekosistemlerdeki bu mekanizmayı daha iyi anlayabiliriz Termostatlarda sıcaklık önceden ayarlanmış seviyeyi aştığında, sistem oto*matik olarak ısıtma ünitesini kapatır Fakat sıcaklık bu seviyenin altında olduğunda, sistem sıcaklık artışına izin verir Ekosistemlerdeki negatif geri irilime populasyonların dengelenmesini örnek verebiliriz Herhangi bir populasyonun büyüklüğü belli bir seviyeyi aşarsa, ekosistemin deği*şik etmenleri tarafından daha fazla üremeye izin verilmez Böylece populasyon dengelenir Ekosistem Doğal sistem olan organizma kendi kendine yetmediği gibi, hiçbir ekosistem de diğer ekosistemlerden tamamıyla bağımsız olamaz Örne*ğin diğer ekosistemlerden tamamıyla izole bir göl ekosistemi yoktur Kendisine komşu olan belki bir tarla, belki de bir dere ile bağlı olduğu başka bir göl tarafından besin elementi ve organik madde yönünden des*teklenir Ekosistemler çevre biliminin en temel yapısal ve fonksiyonel birimi*dirler Ekosistemin yapısı, çevresel şartların durumu ve buna göre belir*lenen canlı türü çeşitliliği ile ilgilidir Kompleks ekosistemler daha fazla tür içerirler Ekosistemin dinamizmi, yani sürekli olarak kendi kendini besleyebilmesi ve yenileyebilmesi, enerji akışı ve madde döngüsünün aksamadan devamı ile mümkündür Doğal olarak enerji akışı ve madde döngüsünün süregeldiği ekosistemler, yaşanılabilir çevre anlamına gel*mektedir |
|