Çok genel bir tanımla psikoz..... |
06-25-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Çok genel bir tanımla psikoz.....Çok genel bir tanımla psikoz,gerçeklikten kopuş ve ızdıraplı iç yaşantıyı kapsayan davranış bozukluğudurEn önemlisi şizofreni olup dış dünyadan kopukluğun iç dünyada ise parçalanmanın bulunduğu bütün ağır ruhsal bozuklukları anlatan bir terimdirDiğer psikozlar arasında mani,melankoli,yaşlılık bunaması ve paranoya başlıcalarıdırKonu oldukça geniş kapsamlıdırBir belirti kesinlikle ruhsal hastalık olmayabilirVeya belirli bir ruhsal hastalık mutlaka aynı ve birbirine benzer özellikler göstermeyebilirOnun için bu tip konular genel çerçeveler içinde yorumlanmalıdır * Şizofreni genellikle ilk kez ergenlik çağında ortaya çıkarTutarsız düşünce,duygusal tepki yoksunluğu,hezeyanlar ve sanrılar en çok rastlanan belirtilerdirAyrıca kopuk,aralıklı düşünce ve uygun olmayan duygusal tepkiler de sayılabilirBirtakım masum davranışları, kötü amaçlı davranış belirtilerinin işaretleri gibi algılamadan dolayı hezeyan eğilimleri belirirŞizofrenide düşünce süreçleri karışıktır,konuşmalar tutarsız ve mantık dışı olurHasta heyecanlı haberleri herhangi bir duygusal tepki göstermeden karşılayabilirBazen kendisine trajik bir olay anlatıldığında veya üzücü bir olayla karşılaştığında gülümseyebilir veya ilgisiz kalabilirElbette yolda giderken kendi kendine gülümseyen birisi mutlaka şizofren değildirCep telefonlarının yaygınlaştığı ve teknolojinin gün be gün değişik şekillerde uygulandığı yakın zaman önce birisinin yolda yürürken kahkahalarla güldüğünü görmüştümKendi kendime bu kişinin mutlaka bir ruh hastası olduğuna karar vermiştimKısa bir süre sonra cep telefonlarındaki kulaklık durumunu öğrenince gerçeği anlamıştım * Hezeyanlar,normal bir insana çok garip gelen davranışlardırHastanın herhangibir konu karşısında varmış olduğu yargı akla uygun değildirÜstelik yanlış olan bu yargıların inanca dayalı temeli vardırÖrneğin lokantaya giden bir şizofrene garson tarafından siparişi alınırken içki içip içmeyeceği sorulunca,bunun öteki müşterilere kendisinin bir cani olduğunu açıklamak için verilen mesaj olduğunu sanabilirŞizofrenlerde, olmadığı halde birtakım sesler duyma şeklindeki sanrılara sıkça rastlanırBu gibi durumların nedeni oldukça tartışmalıdırZaman zaman ikizler üzerinde araştırmalar yapılmıştırAlınan sonuçlara göre kalıtımın önemli bir paya sahip olduğu gözlenmiştirAncak tek başına bir neden olmadığı da anlaşılmıştırAile içindeki pekçok sorunlardan kaynaklanan duygusal gerilimler,ağır sonuçlar veren ateşli hastalıklar veya şiddetli fiziksel acılar şizofreniye yatkın olan kişilerde tetikleyici unsurlardır * Paranoya,hezeyan geçiren kişinin herkese karşı güven duymadığı bir durumdurİlgisiz ve içe dönüktürGarip davranışlarda bulunan hastaların bir kısmı katatoni denilen belirtiler de gösterirlerKaslar katı hale gelirKendisine bakamayacak hatta beslenemeyecek durumda olabilirÇevresinde olan olayların farkına varamazUzun zaman öylece oturabilirBütün bunlar şizofrenin çeşitli davranış örnekleridirBu belirtiler tek tek olabileceği gibi bunların birden fazlasının karışımı şeklinde de belirebilir Paranoya,genel tarifi olarak bir kişinin sürekli ve sağlam olarak hezeyanlar geçirmesidirBazı ruhsal bozukluklarda biraz daha az olmakla beraber düşünce,davranış ve isteklerde belirli bir düzene rastlanabilir Ayrıca paranoya belirtileri ile başlayan,aradan bir müddet geçtikten sonra şizofrenin en belirgin özellikleri olan zihinsel ve duygusal kopukluk niteliklerini göstererek biten örnekler de vardırAma daha fazla rastlanan biçimiyle paranoyalar,kendilerinden kaynaklanan kuşkularını ve güvensizliklerini başka kişilere yönelten insanlardırYapacağımız basit bir araştırma ile onların yalnız ve aşırı utangaç kişiler olduğunu anlayabiliriz * Manik-çöküntü bir diğer psikoz çeşididirBu terim karma bir tanımı içerirAşırı heyecan,normallin bir hayli üzerinde olan canlı davranışlar,normal bir insanın hayal gücünü aşan geleceğe ait tasarılar,çok sık görülen fikir değişikliklerinin yanısıra depresyon denilen çöküntüBu belirtilerin herhangi biri tek başına ele alındığında mutlaka hastalık olduğu anlamına gelmezAma ciddi bir ipucudurBunların yanısıra uykusuzluk,iştahsızlıkla birlikte oluşan zayıflama ve güçten düşme ruh doktorlarının hemen ilgisini çekerHele suçluluk duygusu veya intihar eğilimi sezilmişse bu durum bir çöküntünün ifadesidir Hastalığa eğilimli kişilerde depresif dediğimiz,örneğin sevdikleri birisinin ölüm haberini aldığı zaman,veya sevgilisi kendisini terk edince oluşan durumlar tepkisel çöküntüye giden etkenlerdirAncak çok az sayılabilecek bir kışkırtma,hatta belirgin bir uyarı olmaksızın oluşan ruhsal bozukluklar da vardırİşte bu durumda kalıtım veya psikoza eğilim gibi özellikler söz konusudur ve bu olaya içsel çöküntü adı verilirHastalık aşırı şekilde gelişmiş ise kişinin davranışları belirgin şekilde ağırdırVeya son derecede heyecanlıdırBu durumda olan bir diğer kişi sürekli suçluluk duygusu içindedirKendisine neden böyle davrandığı sorulduğunda ,korkunç bir suç işlemiş olduğunu veya günahlarının cezasını çektiğini söylerSık sık duyduğumuz veya bizzat şahit olduğumuz olaylardan birisi de çöküntülü hastaların başkalarına yük oldukları inançlarıdırBu kişiler adeta kendi kendilerinden koptukları ve gene kendi kendilerine yabancı hale geldikleri gibi hem kendilerini hem de tanıdık ve yakınlarını rahatlatmak için intihar etmeye son derecede yatkındırlarDaha ileri vakalarda çöküntünün şiddeti de artarHasta hiç kimsesinin olmadığını,hatta kendisinin bile varolmadığını söyleyebilir * Bunama,beyin bozukluğudur ve birtakım ruhsal belirtileri ortaya çıkarırHerşeyden önce hem zihinsel hem de duygusal gerileme vardırBeyin fizyolojik olarak dumura uğramıştır,hücreleri artık normal işlevlerini yapamamaktadırBu durumda oluşan psikoz çeşitli şekillerdedirFaaliyetlerin bir amacı yokturDuygular körelmiştirMantıklı bir denetim olmadığı için çok geniş davranış bozukluğu listesi oluşurKendini çok büyük görme ve çok fazla konuşma sıkça rastlanan olaylardırAlınganlık,isterik belirtiler,hasta olma şüphesi gibi benzer unsurlar iç içe geçer |
|