Dürbün Dürbün nedir? Dürbün hakkında

Uzaktaki cisimleri yaklaştırıp büyülterek iyi görünmelerini sağlayan optik alet Adrian ****us (1571 - 1635) adlı Holândalı bir gözlükçü tarafından icat edilen ve bir yıl sonra (1609) ünlü italyan bilgini Galieo Galilei (1564 - 1642) tarafından geliştirilmiş olan dürbün, yakınsak merceklerin yaklaştırıp büyütmesinden faydalanılarak yapılmıştır Başlıca iki çeşidi vardır :


Gök dürbünü : Yıldızlar âlemini incelemekte kullanılan gök dürbünü, birbirine olan uzaklığı değişebilen iki yakınsak mercek sisteminden meydana gelmiştir (objektif, oküler) Objektif, odak uzaklığı büyük olan ve iyi görüntü veren yakınsak bir mercektir Sonsuz uzakta bir yıldızın görüntüsünü, odak düzleminde hakikî, küçük ve ters olarak verir Oküler ise, objektifin verdiği küçük, ters ve hakikî görüntüyü incelemeye yarayan bir büyüteçtir Bunun verdiği görüntü, zahirî, büyük ve terstir


Yer dürbünü : Gök dürbünü ters görüntü verdiği için yerdeki cisimleri incelemekte kullanılamaz Gök dürbünündeki bu kusur, yer dürbününe eklenen ve “doğrul taç” denilen yeni bir yakınsak mercekle giderilmiştir


Objektif, gök dürbününde olduğu gibi, çok uzak cisimlerin görüntülerini odak düzlemine düşürür Ters olan bu görüntü, eklenen “doğrul taç” yakınsak merceği ile doğru hale gelir ve bu görüntüyü bir büyüteç gibi inceleyen objektifte görüntü belirir


Düz görüntü elde etmek için kullanılan yer dürbününün boyu, her yerde kullanılmasına elverişli olmayacak kadar uzun olduğundan, bunun yerine Galileo dürbünü kullanılır Galileo dürbününde, görüntüyü düzeltmek için ıraksak bir mercek, aynı zamanda oküler olarak kullanılır


Gök dürbünürasathanelerde, “gözlem dürbünü” olarak kullanılır Yer dürbünü, sabit dürbün olarak, uzakta bulunan küçük cisimlere bakmak için çoklukla gemilerde kullanılır Galileo dürbünü ise, tiyatrolarda, spor müsabakalarında vb kullanılmaktadır Galileo dürbünü ile düzeltilmiş olan ve daha kullanışlı hale getirilen yer dürbününe, doğrul taç mercek yerine “iki prizmadan meydana gelmiş başka bir doğrultaç” koymakla Prizmalı dürbün de yapılmıştır 1850 yılında bir Fransız topçu subayı olan Porro tarafından bulunan prizmalı dürbün, bugün en çok kullanılan bir dürbündür


Hayatta kimse için ağlamaya değmez
Ağlamaya değenler zaten ağlatmaz
Birgün ağlaman gerekirse başını dik tut ki
Gözyaşların seni ağlatan kişi kadar alçalmasın