06-24-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Moğolistan
Moğolistan, Orta Asya ile Doğu Asya arasında yer alır Coğrafya bakımından Türklerin ana yurdu olan bölge tarihimiz açısından da çok önemlidir Moğolistan, Rusya Federasyonu ve Çin arasında yer almaktadır Kuzeyinde Rusya Federasyonu'na bağlı özerk cumhuriyet ve bölgeler yer alır Bunlar Altay, Hakas ve Tuva Özerk Cumhuriyetleri ile Buryat Özerk Bölgesi'dir Güneyinde ve doğusunda ise Çin Halk Cumhuriyeti yer alır Çin yönetimindeki Doğu Türkistan, İç Moğolistan ve Mançurya ile sınırı vardır
Moğolistan, coğrafya olarak üç parçaya bölünmüştür Bunlar bağımsız Moğolistan Halk Cumhuriyeti, Çin'e bağlı İç Moğolistan ve Rusya'ya bağlı olan Buryat Özerk Bölgesi'dir
Moğolistan 21 tane aymaga (Moğolca:Аймаг) bölünmüş durumdadır Aymaglar ise sum denilen yönetim birimlerine ayrılmıştır Ülkede 315 tane sum vardır Ülkenin başkenti Ulan Batur hot denilen yönetim birimi ile yönetilmektedir
Başkent: Ulanbatur
Devlet: Cumhuriyet
Cumhurbaşkanı: Nambaryn Enkhbayar
Başbakan: Enkhbold
Yüzölçümü: 1 565 500 km²
Nüfus: 2 791 272 (7/ 2005)
Para: Tugrik
Vakit: UTC + 7, UTC + 8
Ulusal marşı: Bügd Nairamdakh Mongol
Moğolistan Halk Cumhûriyetinin arâzisinin büyük bölümü yayla görünümündedir Yalnız ülkenin güneydoğusunda Gobi Çölü yer alır Devletin doğudan batıya uzunluğu 2367 km, kuzeyden güneye ise 1258 kilometredir Ortalama yüksekliği 1580 m olan bu dağlık ülkenin kuzey batısı güneydoğuya nazaran daha yüksektir
Ülkenin içinde ve sınırlarında birçok dağ silsilesi yer alır Rusya ile kuzeybatı sınırı boyunca Tanno-Ola Sıradağları yükselir Kuzeydoğuda Kentei Dağları vardır Ülkenin batı iç kısmında Hangay Dağları yer alır Moğolistan ve Gobi Altayları batıdan güneydoğuya doğru Çin sınırı yakınlarına kadar uzanır Altayların en yüksek zirvesi olan 4653 m yüksekliğindeki Tabun Boğdo, kuzeybatıda ilk silsile üzerinde bulunur
Kuzeydeki nehir vâdileri, bilhassa Selenga ve Orkun verimlidir Kerulen Vâdisi, Doğu Moğolistan?a doğru geniş bir anayol meydana getirir Çok sayıda tuz gölleri ve denize çıkışı olmayan nehirleriyle ülke topraklarının üçte ikisi, İç Asya?da suyunu dışarı akıtmayan havzada yer alır Sâdece Kerulen ve Onon nehirleri Büyük Okyanus'a dökülür Ülkenin belli başlı gölleri: Ubas Nor, Hara Usu, Airik Nor, Kirgis Nor ve Hubsugul?dur
İklimi
Moğolistan?ın büyük bölümünde, az yağış ve büyük sıcaklık değişikliklerine sâhip, sert bir kara iklimi hüküm sürer Ekseriya yaz yağmurları şeklinde olan yağış, ülkenin değişik kısımlarında yılda 100 ilâ 300 mm arasında değişir Aşırı soğukla gelen hafif kar, ülkenin kuzey kısmında devamlı donmuş olarak kalan, önemli bir kuşağı meydana getirir Sıcaklık farkı oldukça büyüktür Ulan Bator?da ocak ayındaki sıcaklık ortalaması -28 °C, temmuz ayındaki ise 18 °C?dir En yüksek ve en düşük sıcaklıklar daha da büyüktür Kışın ırmaklar ve göller donar Kuvvetli toz ve kum fırtınaları görülür 
Doğal Kaynaklar
Gobi hâriç, Moğolistan?ın büyük bölümü hayvancılığa imkân veren çimenlik ve çayır hâlindedir Dağlar, kuzey batıdaki hâriç, genellikle çıplaktır (ağaçsızdır) Ülkenin çoğu bölgelerinde vahşî hayvanlar bulunur Bunlardan bol miktarda bulunan büyük memeli hayvanlar arasında koyun, geyik, ren geyiği (bilhassa Hubsugul Gölü çevresinde) bâzı vahşî deve ve atlar sayılabilir Her yerde bulunan dağ sıçanı (marmota) sistemli olarak kürkü için avlanır Moğol Paleontolojistlerinin yaptığı keşifler, ülkede bol miktarda dinozor fosilleri bulunduğunu göstermektedir Maden kömürü, tungsten, bakır, molibden, altın, kalay ülkenin yeraltı zenginliklerini teşkil eder Moğolistan bakır bakımından Asya?da birinci, dünyada ilk on sırada yer alır
tr wikipedia org
|
|
|