Balkan Şehirleri

Borino

Güney Bulgaristan'da Smolyan bölgesinde Rodop dağlarınında bir köydür ORpheus dağında bulunur



Borino oro diye de goran bregovic'in bir bestesi olup shantel'in bucovina club albümünde de yer alan balkan şarkısı da mevcuttur (dostlar bizim halaya diye türkçesi de varmış)

Borino'daki Türk folklor ekibi





Borino belediyesi , Yagodina, Chala, Kozhari, ve Buinovo köyleri ile çevrilidir


Shkodra



İşkodra ( Arnavutça, Shkodër veya Shkodra;İtalyanca, Scutari; Latince, Scodra ) Arnavutluk Cumhuriyetinin kuzeyinde yer alan bir şehir

Arnavutluk cumhuriyetinin en eski yerleşim merkezlerinden biri olan İşkodra aynı zamanda ülkenin kuzey kesiminin en önemli sanayi ve kültür merkezidir İşkodra vilayetinin merkezi olan şehrin nüfusu 90000'dir

İşkodra 1479'da Fatih Sultan Mehmet zamanında Osmanlı topraklarına katıldı II Bayezid tarafından yaptırılan cami ile birlikte şehirdeki müslüman nüfus çoğaldı 19 asırda vilayet merkezi olan İşkodra Balkan Savaşı sırasında Osmanlıların elinden çıktı 1913 yılında şehir Arnavutluk devletine bırakıldı

2 Dünya Savaşından sonra Arnavutlukta komünist yönetim kuruldu 1967 yılında İşkodra'daki camilerin biri dışında hepsi yıkıldı Komünist yönetimin yıkılmasından sonra şehirdeki tek cami olan Kurşunlu Camii tekrar ibadete açıldı Günümüzde önemli bir eğitim ve sanayi merkezi olan şehirde bakır tel ve deri fabrikaları bulunmaktadır Burada üretilen bakır telin büyük bir kısmı ihraç edilmektedir

Vinica



Vinica, Makedonya'nın doğusunda bulunan bir şehirdir Şehirde tarihi bir Roma kalesi bulunmaktadır şehrin özelliği şudur ki; Şefo bu köydendir Evi de aşağıda resmi olan kaleye karşıdır






Şefonun Evi Kaleye Karşi
Şefom Atmış Çeyizini Duvar Aşiri

Yandım Yare Yar Bir Çare
Ben Bulamadım Derdime Çare

İndım Dereye Ufara Taşlar
Şimdi Bizim Şefo oroya Başlar

Yandım Yare Yar Bir Çare
Ben Bulamadım Derdime Çare

İndım Dereye Taş Bulamadım
Kara Kaş Çektım De Eş Bulamadım

Yandım Yare Yar Bir Çare
Ben Bulamadım Derdime Çare

İndım Dereye Dere Derindir
Şimdi Bizim Şefo Yeni Gelindir

Yandım Yare Yar Bir Çare
Ben Bulamadım Derdime Çare


BİTOLA (( "En Güzel Rum İli" Evliya Çelebi ))






Makedonya'mın Skopje'sinden sonra en büyük kentidir Bitola Pelagonya vadisinin güney bölümünde, Yunanistan sınırı yakınında yer alır Dragor nehri kıyısında kurulmuş güzide bir kültür şehridir Buram buram osmanlı kokar bu mekân Çoğu Balkan şehrinde olduğu gibi burada da başınızı sağa sola çevirdiğinizde kendinizi Türkiye'de bir yerde hissetmeniz muhtemeldir
Evliya Çelebi, Seyahatnâmesinde "en güzei rum ili" tanımlaması ile genişçe bahseder bu kentten Şehirde ticaret hayatı ve eğitim de çok gelişmiştir Ülkenin en büyük ikinci üniversitesi burada bulunur Atatürk'ün eğitim aldığı Manastır Askeri İdadisi de bu şehrin sınırlarındadır
Ayrıca şehir, "konsolosluklar kenti" olarak ünlüdür Tam yirmi ülkenin konslosoluğu buradadır

Saraybosna



Köprülerinin altından, cıvıl cıvıl, hep gülen, güzel insanların dolandığı, sokak taşlarına çarpa çarpa; leziz bir sevdalinka tadında miljacka nehrinin akıp gittiği bosna hersek'in başkenti, boşnakların sarajevo'sudur sniper'ların lanet hatırasını, katliamların zihne kazınan acılarını söküp çekmeye çalışır şehrin tozlu yollarından bu soğuk su ferhadija'da oluk oluk umut vardır


Direnişin, her şeye rağmen karşı koymanın başkentidir saraybosna
bir başkenttir bosna hersek'in, bağımsızlığın başkentidir
her şeye rağmen!





Şehrin bulunduğu bölgedeki yerleşim, Neolitik Çağ'a dek geri gider Bu bölgede 19 yüzyılın sonlarında Butmir kültürü'ne ait benzer desenli seramik eşya ve çanaklar bulunmuştur

Saraybosna bölgesi, Roma egemenliğinden önce İliryalıların egemenliğinde kalmış ve Romalılar, ancak MS 9 yılında uzun süren bir direnişin ardından ele geçmiştir Romalılar döneminde Dalmaçya eyâletine bağlanan bölgede bugünkü İliđža banliyösünün bulunduğu yerde Aquae Sulphurae (Türkçesi: Kükürtlü termal su) kentini kurmuşlardır

Roma İmparatorluğu, MS 395'te ikiye bölününce Batı Roma İmparatorluğu'nun parçası olan ve 420'lerde Avrupa Hunları'nın ele geçirdiği bölge, 455 yılında Ostrogotların eline geçti 6 yüzyılın ilk yarısının sonlarına doğru Doğu Roma İmparatorluğu'nun eline geçen bölgeye 7 yüzyılın başlarında Avrupa Avarlarının egemenliğindeki Slavlar gelmeye başladı ve bölge, Avarların eline geçti



Avarlar devletinin 805'te Franklar tarafından yıkılmasının ardından Frankların süzerenliğini tanıdı ve Doğu Romalı misyonerler tarafından bölge, tamamanen Hristiyanlaştırıldı Önce Sırp Raşka Krallığı'nın, 863'te Hırvat Düklüğü'nün (sonradan krallık) eline geçti 870'lerde Sırpların geri aldığı bölge, 9 yüzyılın sonlarına doğru 1 Bulgar İmparatorluğu'nun eline geçti 927'de Bulgarlardan bağımsızlığını îlân eden Sırp Kralı Časlav Klonimirovič'in eline geçti Çaslav'ın 950 yılında Macarlara karşı savaşırken ölmesi üzerine Bosna'daki derebeyler, Sırbistan'dan bağımsızlıklarını ilan ettiler ve Doğu Roma'nın hükümranlığını tanıdılar Ancak bölge 998'de 1 Bulgaristan İmparatorluğu Çarı 1 Samuel'in eline geçti Ancak Doğu Roma İmparatoru II Basileus, 1018'de bölgeyi geri aldı Bölgenin güneyi, 1060'larda Doğu Roma'ya bağlı hüküm süren Hırvat Kralı IV Petar'ın eline geçti Ancak bölge, 1082-1085 arasında Sırpların kurduğu Duklja Krallığı'nca fethedildi 1103 yılından itibaren Bosna Sırplardan koptu ve Macaristan Krallığı'nın egemenliğini tanıyan Banların eline geçti Ayrıca Macaristan Kralı II Bela, 1137'de Bosna Dükü oldu Bölge, 1163-1183 yılları arasında yeniden Doğu Roma İmparatorluğu'nun parçası oldu Daha sonra yeniden Macaristan Krallığı'na bağlı Banlar tarafından yönetildi 1230'lardan itibaren bölge halkının çoğu, Manicilik'ten etkilenen dualist Hristiyan tarikatı olan Bogomillik'e geçti Bosna, 1377'ye kadar Macaristan'a bağlı banlar tarafından yönetildi Bu târihte Bosna Banı Tvrtko Kotromanoviç (sonradan I Tvrtko), kendini Bosna, Sırbistan ve Dalmaçya kralı ilan etti Krallığı'nın sınırları bugünkü Karadağ'ın batısından bugünkü Hırvatistan'ın Graçaç kentinin batısına kadar uzanıyor ve bazı Dalmaçya adalarını da kapsıyordu

1463 yılında Osmanlı Sultanı II Mehmet, bütün Bosna'yı fethetti Ancak Macaristan Kralı I Matyas, Saraybosna'nın bulunduğu bölgeyi geri aldı Ancak Osmanlılar, 1492'de bölgeyi yeniden ele geçirdiler

Bugünkü Sarabosna'nın yerinde 14 yüzyılın başlarında Boşnak soylularının şatoları vardı 1492 yılında burayı alan Osmanlılar, şehrin ilk çekirdeğini kurmuşlardır Saraybosna, önemli ulaşım yolları kavşağı olması nedeniyle kısa sürede ticari ve idari merkez olmuştur

Bölge, Osmanlılarca öncelikle Saraybosna'nın merkez olduğu Bosna Sancağı olarak Rumeli Eyâleti'ne bağlanmış, 1585 yılında 1483'te fethedilen Hersek bölgesiyle birlikte Bosna Eyâleti'ne bağlanmıştır 1583-1686 arasında Banyaluka'nın, 1686-1851 arası Travnik'in merkez olduğu dönemler hariç hep eyaletin merkezi Saraybosna olmuştur 1697'deki kısa süreli Venedik işgalinden zarar gören şehir, derhal onarıldı

Saraybosna, Türklerin Avrupa'da kurduğu en büyük kent olarak kabul edilir

1878 yılına kadar Osmanlılar'a bağlı kalan şehir, bu yıl imzalanan Berlin Anlaşması'yla Avusturya-Macaristan yönetimine bırakıldı Ancak buranın yönetimi konusunda yönetim ortakları arasında anlaşmazlık çıkınca doğrudan doğruya Viyana'dan yönetilen Bosna-Hersek'in merkezi oldu 1918'de sonradan Yugoslavya Krallığı'na dönüşecek olan Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı'na geçti ve Sırbistan'a bağlandı 1929 yılında ülke, idari olarak banlıklara bölündüğünde, Drina Banlığı'nın merkezi oldu [[II Dünya Savaşı|II Dünyâ Savaşı]'nda 1941-1945 arasında Alman uydusu Bağımsız Hırvatistan Devleti'nin işgalinde kaldı

Üsküp




Makedonya'nın başkenti

Eski yugoslavya'nın önemli kültür, sanat, tarih merkezi
Yahya kemal, Memet akif ersoy, Hoca Tahsin, Arnavut Abdi Pasa ve Mustafa Kemal Atatürk'ün dedesi Hakkı Efendi gibi büyük sahsiyetlerin çıktığı topraklar
sljivovicalarla, rakılarla donatılmış masalarıyla sazlı sözlü düğünleri, meşhur arnavut kaldırımlı sokakları, vardar nehrine yansıyan gece ışıklarının dansı, geniş, modern caddeleri, kaymaçinasi, simit pogaçasi, paçası, böreği, arnavutu, makedonu, türkü, sırpı, boşnağı 500 yıl osmanlı kültürü ile harmanlanan bir medeniyet
evlad_i fatihan diyarı, türklerin kültürüne dokunmus o güzelim köy sarkilari, türküleri, bit pazari bölgesindeki lokantalari, bin bir gece masallari edasindaki görkemli geceleri, nehir kenarindaki hüzünlü sonbahari, köprülerikisaca "glaven grad" im yani yüregimin baskenti








Makedonya'nın tam ortasında, taze bir gelinin elindeki kına gibi güzel kokulu, şanlı geçmisinin hasretiyle dolu dolu akan, her taşı ve her eseri bir tarih şaheseri olan, bu diyarın, üsküp'ün, alnına yazılı bir bir nehir; 'vardar'

göç kervanlarının gürültüsü ile dalgalanıp gözyaşları ile ıslanmış, rakının yanına katığını arayan salaş bir balıkçının taşköprüden saldığı olta ile içi ürperen, gece kentin sıcak ışıkları ile yıkanan, imkansız aşkların heyecanını köpüklerine katıp, umarsız çocukların kahkahaları ile arada bir coşan yalnızlık nehri; vardar!

kuzey ve güney diye iki kutba ayırdığın üsküp'den, harmanlanmış iki medeniyetin ortasından süzülen bir inci yatağı Vardar !!!





KAYBOLAN ŞEHİR

Üsküp bizim değil? Bunu duydum, için için
Kalbimde bir hayâli kalıp kaybolan şehir!
Ayrılmanın bıraktığı hicran derindedir!
Çok sürse ayrılık, aradan geçse çok sene,
Biz sende olmasak bile, sen bizdesin gene

- Yahya Kemal Beyatlı-









Üsküp'ün içinde kumaş biçerler
Sevdadan gayrısı dar gelir bana
Ellerin zoruyla yardan geçerler
Ben yarim bırakmam, zor gelir bana

Kırk düğüm atmışlar sevda üstüne
Yoluna çıkarsa çöz getir bana
Zemheri ayında güller açtırdın
Gönlümün kışında yaz getir bana

- Üsküp Sevda Şarkısı - İncesaz

Kumanova

Makedonya'nın Sırbistan sınırında bulunan ve Üsküp ile Manastır şehirlerinden sonra 3 büyük şehridir
Kumanova Tekirdağ ili, Çorlu ilçesinin kardeş şehri olup, ilçede bir caddeye Kumanova ismi verilmiştir
Osmanlılarla Sırpları karşı karşıya getiren Kumanova muharebesi Kumanova şehrinin bulunduğu bölgede gerçekleşmiştir
Kumanova sıcak bir iklime sahiptir Şehrin Üsküp hava alanına yakınlığı turizmine katkı sağlamaktadır
Şehir ismini 12-13 yüzyıllarda bölgeye Karadeniz ötesinden gelen Türk kavmi Kumanlar'dan almaktadır
Şehir Osmanlılar tarafından 1519 yılında fethedilmiştir Kumanova hakkında dönemin bilgilerini 1660 yılında seyyah Evliya Çelebi Seyahatnamesinde vermektedir Evliya Çelebi; Üsküp Sancağına bağlı şehirde 600 ev, cami, tekke, medrese, kervansaray ve pek çok bağ ve bahçeler bulunduğunu yazmıştır
II Viyana Kuşatması sonrası 1689 yılında elden çıkmışsa da kısa sürede geri alındı Balkan Savaşları sonrasında Osmanlılar bölgede hakimiyetini yitirdi
Kumanova modern şehir görüntüsüne 2 Dünya Savaşından sonra hızla gelişerek kavuştu Bugün Üsküp ile şehir arasında 40 km otoyol bulunmaktadır
Şehrin 30 km kuzeydoğusunda bulunan yaklaşık 4000 yıllık antik şehir ve uluslararası folklor festivali ve komedi günleri festivali bölgeye turistleri çekmeye devam etmektedir

Şehirdeki Etnik Durum
2002 verilerine göre;

Makedonlar = 63,746
Arnavutlar = 27,290
Sırplar = 9,062
Rumenler = 4,256
Türkler = 292
Ulahlar = 147
Boşnaklar = 20
Diğerleri = 671

Şehrin Ünlü İsimleri

Arif Şentürk


Pirlepe



Makedonya Cumhuriyeti'nin orta bölgesinde yer alan önemli şehir merkezlerinden biridir Bugünkü resmî adı Prilep olan şehir, Osmanlı döneminde Pirlepe olarak adlandırılmıştır Orada yaşayan Türkler arasında da Pirlepe ismi kul*lanılmaktadır Şehrin tarihî geçmişi Antik dönemlere kadar dayanır Pirlepe kasa*bası 9 yüzyılda Vizigotların, 11 yüzyılda Bulgarların, 14 yüzyılda Sırpların idare*sine geçmiştir Şehrin Türk idaresine geçişi, I Sultan Murat Hüdâvendigâr döne*minde Timurtaş Bey'in H784/M1382-83 tarihindeki fethi ile olmuştur Şehir, asıl tarih sahnesine ismini 13 yüzyıldan sonra Kral Marko, Kral Vukaşin'in pây-ı tahtı ve Kral Samoil'in ikametgâhı olmasıyla duyurmuştur Romalılar döneminde sur*larla çevrili kale içinde kurulan şehir, tarihte birçok Roma ve Bizans savaşlarına sahne olmuşturPirlepe, Osmanlı şehirlerindendir Manastır'ın komşusudur Rumelide Türklerin yoğun yaşadığı yerlerden biriydi Vardar yenicesine yakındır Geçmişi antik dönemlere kadar uzanır