Çayeli

Tanıtım
Rize'nin 18 km doğusunda yer alır Yüzölçümü 473 km2’dir Doğudan Pazar, güneyinden Çamlıhemşin ve İkizdere, batıdan Rize merkez ilçeleri, kuzeyden Karadeniz ile çevrilidir
Dar kıyı şeridi ve hemen arkasında yükselen, denize paralel sıradağlarıyla tipik bir Doğu Karadeniz kıyı ilçesidir Büyük bir bölümü, Doğu Karadeniz dağları'nın en yüksek kesimini oluşturan Rize Dağlarıy'la kaplıdır Güney ucunda yükselti 2,000 m’yi aşar
Çayeli ve köylerindeki halk çeşitli Türkmen boylarından (Çepniler,Karamanoğulları) oluşurBazı dağlık köylerde ise bölgenin yerli halkı olan Hemşinliler otururÇayeli'nden sonraki ilçelerde ise (Pazar,Ardeşen,Fındıklı) Lazca da konuşulur




Ekonomi
İlçe ekonomisinin temeli çay üretimine dayanır Yörede çay üretimi başlamadan önce ana ürün mısırdı
Çayeli’nde hem yerleşime, hem de bitkisel üretime elverişli tek alan dar kıyı şerididir Nüfusun büyük bir bölümü burada toplandığı gibi, çay ekimi de bu kesimde yoğunlaşmıştır Türkiye’deki çay ekim alanlarının üçte ikisi Rize ilinde, bunun da %18’lik kısmı Çayeli ilçesinin sınırları içindedir




Tarihçe
Eski çağlarda Kolhis kültür alanında ve eski Lazlar'ın yerleşim bölgesinde bulunan Mapaura, MS 1 yüzyılda Roma İmparatorluğu egemenliğine girdi 6 yüzyıldaki Laz Savaşları sonucunda, Roma/Bizans İmparatorluğunun Karadeniz sahilindeki en son yerleşim noktası olma özelliğini kazandı 1204 yılında Bizans imparatorluğunun geçici süreyle dağılması üzerine Trabzon'da kurulan Rum İmparatorluğu döneminde de Mapaura/Mapavri Rum egemenliğinin doğudaki son kalesi olarak kaldı 1461’de II Mehmed (Fatih)'in Trabzon devletini Osmanlı topraklarına katması üzerine Türk yönetimine girdi Bunu izleyen yaklaşık 50 yıl boyunca Mapavri Osmanlı Devleti'nin Karadeniz kıyısındaki sınır noktası idi
1622’de Abaza korsanlarının saldırısına uğrayarak yağmalandı Şemsettin Sami, Kamasü’l-Alam’da, Mapavri’den "Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının Rize kazasına bağlı bir nahiye" olarak söz eder




I Dünya Savaşı sırasında iki yıl süreyle Rus işgali altında kalan yöre 9 Mart 1918’de yeniden Türk idaresine girdi İlçeyi Rize'ye bağlayan sahil yolu Rus işgali döneminde inşa edildi
Mapavri 1878’de nahiye 1944’de Çaybaşı adıyla ilçe oldu Sonradan adı Çayeli olarak değiştirildi Çayeli halen Karadeniz kıyısında Türkçenin anadil olarak konuşulduğu son ilçedir Köy adlarının büyük çoğunluğu Rumcadır; ancak az sayıda Lazca ve Ermenice yer adları da vardır 20 yüzyıl başlarından önce Türkçe yer adı kaydedilmemiştir