Franklin Roosevelt kimdir.Franklin Roosevelt hayatı,Franklin Roosevelt biyografisi

Franklin Delano Roosevelt, 1882 doğumlu amerika-birlesik-devletleri eski başkanı 1933 – 1945 arası görev yapan Roosevelt, ülkede 2 dönemden fazla süre başkanlık yapan tek isim olma özelliğini taşıyor Ülke çapında yapılan anketlerde ise gelmiş geçmiş en iyi 3 başkandan biri seçiliyor 1930lu yılların Büyük Bunalım’ının gölgesi altında sosyal güvenlik sistemini kurmayı ve ekonomiyi atağa kaldırmayı başarmış bir isim

Franklin Roosevelt, 30-ocak 1882’de Hyde Park, new-york’ta doğdu Hem annesi Sara Ann Delano hem de babası James Roosevelt, New York’un zengin ve soylu ailelerindendi, babası hollanda, annesi ise Fransız kökenliydi Franklin, ailenin tek çocuğuydu Roosevelt, ayrıcalıklı bir ortamda büyüdü Annesi, babasından daha dominant bir karakterdi avrupa’ya yaptıkları sık ziyaretlerin sonucu olarak Roosevelt iyi derecede Almanca ve Fransızca öğrenmişti Kürek, polo, tenis gibi spor dallarına merak sarmıştı
Roosevelt, Massachusetts’teki Groton School adlı yatılı okulda okudu Okul müdürü Endicott Peabody’den çok etkilenmişti çünkü müdür, öğrencilerini yardıma ihtiyacı olan insanlara yardım etmeye sevk ediyordu Lisans derecesini Harvard Üniversitesi’nden aldı, bu sırada Adams House adlı lüks bir evde kalıyordu ve Alpha Delta Phi derneğinin bir üyesiydi Lisans öğrenimi sırasında kuzeni Theodore Roosevelt’in Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı’na şahit oldu ve onun liderlik tarzından çok etkilendi, onu rol modeli olarak benimsedi
Roosevelt 1905’te Columbia Hukuk Okulu’na girdi ancak 1907’de New York State Bar sınavını geçtiği için okulu bıraktı 1908’de prestijli bir Wall Street şirketinde işe girdi, burada anonim şirket hukuku dalında çalıştı
1910’da Roosevelt, 1884’ten beri bir demokratı seçmeyen New York State Senatosu’na katıldı 1-ocak 1911’de gerçek anlamda siyasete atıldı, bir grup reformcunun başkanı oldu Bu grup, Demokratik Parti’ye uzun süredir hükmeden gruba karşı çıkıyordu Kısa bir süre içinde Roosevelt, New York demokratlarının arasında popüler bir isim oldu 5-kasim 1912’de ikinci kez seçildi ve 17-mart 1913’te New York State Senatosu’ndan istifa etti
1913’te Roosevelt, Woodrow Wilson tarafından donanmanın asistan sekreteri seçildi Sekreter Josephus Daniels’ın altında görev yapıyordu 1913 – 1917 yılları arasında donanmanın gelişimi için çalıştı ve Birleşik Devletler Donanma Rezervi’ni kurdu Wilson, bu sırada donanmaya Orta Amerika ve Karayip ülkelerine müdahale görevi verdi 1920’de başkan yardımcılığı seçilme kampanyası sırasında yaptığı konuşmalarda siyasetçi, latin-amerika siyasetinde çok önemli bir etkisi olduğunu, hatta Amerika’nın 1915’te Haiti’ye dayattığı anayasayı da kendisinin yazdığını söyledi
Donanmada görev yaptığı yıllar boyunca Roosevelt, bu kuruma karşı ömür boyu sürecek bir bağ oluşturdu Kısa bir süre içinde, yöneticilik yeteneği sayesinde devletin birçok kurumuyla bütçe onaylamaları hakkında pazarlığa girişiyor ve her zaman kazanan o oluyordu Denizaltılarının savunucusuydu ve alman denizaltılarıyla savaşmak için müttefik devletlerle işbirliği yapılmasını savunuyordu Hatta bu amaç için norvec – iskocya arasına denizden bir mayın hatı döşemeyi teklif etti 1918’de Amerikan donanma üslerini incelemek amacıyla ingiltere ve fransa gezilerine çıktı Bu sırada Winston Churchill ’le tanıştı Kasım 1918’de 1-dunya-savasi’nın bitişinin ardından seferberliğin sona erdirilmesinden sorumlu oldu ancak donanmanın dağıtılmasına tamamen karşıydı Haziran 1920’de, donanmadaki görevinden istifa etti 1920’de, Ulusal Demokrasi Kongresi’nde Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı adayı olarak seçildi
1921 Ağustosu’nda, Campobello Adası’nda tatil yaptığı sırada Roosevelt bir rahatsızlık geçirdi Bunun sonucunda ise belden aşağısı felç oldu Felç kalıcıydı ancak siyasetçi, hayatı boyunca rahatsızlığının kalıcı olduğunu kabul etmek istemedi Birçok terapi denedi, 1926’da Georgia’da bir yer satın aldı, burayı felçlilerin tedavi olabileceği bir hidroterapi merkezine dönüştürdü ve kendisi de burada tedavi görmeye başladı
Gerçekte iyileşiyor olmadığı halde Roosevelt, etrafındakileri iyileştiğine inandırmayı başardı çünkü halkın karşısına çıkabilmesi için bunu başarması gerekiyordu Kalçalarına ve bacaklarına takılan demirler sayesinde kısa mesafeler de olsa yürümeye başladı Halkın karşısında değilken tekerlekli sandalye kullanıyordu ve onu kimsenin bu şekilde görmesine izin vermiyordu 2003’te yapılan bilimsel çalışmalar, siyasetçinin rahatsızlığının Guillain-Barre sendromu olduğunu ortaya çıkardı
1928’de Roosevelt, politik kariyerine geri dönmeye yetecek kadar iyileştiğini düşünüyordu Hastalığı sırasında Demokratik Parti’yle önceden kurduğu bağları koparmamaya çalışmış ve 1928 seçimleri Demoktarik Parti başkan adayı olan Alfred Smith’le de yakın dost olmuştu
Roosevelt, 1929’da vali seçildi Başkanlık yolunda 4 yıl sonra kendisinin yanında olacak Frances Perkins, Harry Hopkins gibi isimleri de bu sırada takımına katmaya başladı Demokratik Parti’deki dominant grup, siyasetçinin önüne bir engel olarak çıkıyordu çünkü 1930’daki seçimleri kazanabilmek için bu grubun iyi niyetini de arkasına alması gerekiyordu 1930’da, Charles Tuttle’ı 700000 oy farkıyla geçerek ikinci kez seçildi
1932 başkanlık seçimlerinden önce, Herbert Hoover’ın seçimleri kazanamayacağı açıkça belli olunca Roosevelt bu görev içi en güçlü aday gibi görünmeye başlamıştı Alfred Smith’i destekleyen bazı güçlü devlet adamları mevcuttu ancak Smith, New York Demokratik Partisi’ndeki kontrolünü kaybetmiş, Roosevelt’in kontrolü ele geçirmesine engel olamamıştı Teksas lideri John Nance Garner da Roosevelt’in arkasında durmaya karar verince siyasetçi, başkanlık adaylığını almayı başardı
Seçim kampanyaları, 1929’da başlayan Büyük Bunalım’ın gölgesinde sürdürüldü Roosevelt, seçim kampanyaları sırasında tüm kamu harcamalarının acilen kısılması gerektiğine dikkat çekti Seçim sonuçlarına göre oyların %57’sini topladı ve 6 eyalet dışında tüm eyaletlerin yönetimini almayı başardı 1933’te Giuseppe Zangara isimli biri, Roosevelt’e suikast girişiminde bulundu Sıktığı 5 kurşun siyasetçiye isabet etmedi ancak Chicago valisi Anton Cermak hayatını kaybetti
1933 yılında Roosevelt göreve başladığı sırada, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en ağır krizini yaşamaktaydı İş gücünün yarısı işsizdi, çiftçiler fiyatların %60 oranında düşmesiyle büyük bir zorluk altındaydılar ve endüstriyel üretim 1929’dan bu yana %50’den fazla oranda azalmıştı 2 milyon insan evsizdi Bankacılık sistemi tamamen çökmüştü
Tarihçiler Roosevelt’in programını bir "rahatlama, kendine gelme ve reform programı" olarak tanımlıyorlardı Onmilyonlarca işsizin rahatlamaya ihtiyacı vardı Kendine gelme, ekonomiyi normal seviyesine çekme anlamına geliyordu Reform ise, o güne kadar yanlış giden şeylerin uzun vadeli onarımı ve iyileştirilmesi demekti
Rooseelt’in göreve geldiği günden sonraki ilk 100 günü, stratejisinin ilk kısmına, yani rahatlamaya eğiliyordu Bunun yanında yatırım yapmaya ve para harcamaya çekinen kesimi rahatlatmak için de birçok hareketliyle güven ortamı yaratmaya çalıştı Başkanın doğal bir güven ve iyimserlik yanının olması da ülkenin gidişatında çok etkili oldu Göreve geldiği gün banka paniği yaşanıyordu Ünlü sözlerini bu zaman söylemişti: "Korkmamız gereken tek şey korkunun kendisidir" Ertesi gün bankaların açılmasını sağlamıştı ve bu haraketi "kendine gelme" stratejisinin bir parçasıydı
Rahatlama stratejisi altında yapılan şeylerden birkaçı şuydu; yerel görevlerde çalışmak üzere yüzbinlerce gence iş bulunması, çiftçilerin ürünlerine daha yüksek fiyat verebilmesi için onlara para ödenmesi, milyonlarca insana ev sahibi olabilmeleri için yardım sağlanması Başkan aynı zamanda seçim öncesi kampanyasında verdiği sözü tuttu ve federal bütçede kesintiye gitti, buna askeri harcamaların ve asker maaşlarının kesintisi de dahildi Araştırma ve eğitim giderleri de kısıldı
Amerikan ekonomisi, Roosevelt’in başkanlığı sırasında hızla büyümeye başladı Ancak bu büyüme yüksek düzeyde işsizliği de beraberinde getirmişti Bu dönemde Başkan, vergi gelirlerinde de değişikliğe gitti, toplanan vergiler büyük ölçüde arttı Vergiler 2 Dünya Savaşı yıllarında daha da arttı
1919’da "Ülkeler Ligi"ne katılmayı reddeden Amerika, dış politikada izolasyona doğru gitmeye başlamıştı Roosevelt, bu izolasyonu körüklememeye çalıştı Latin Amerika’yla iyi komşuluk ilişkileri oluşturulmaya çalışıldı Haiti’deki Amerikan güçleri geri çekildi, kuba ve panama’yla yeni anlaşmalar imzalandı 1933’te imzaladığı anlaşmayla Başkan, Latin Amerika ülkelerinin içişlerine karışma hakkını elinde bulundurduğunu açıkladı
1936 yılındaki başkanlık seçimlerini yine Roosevelt kazandı Birinci dönemin aksine, ikinci dönemde çok az sayıda yeni ana kanun yürülüğe girdi Başkan, hızla gelişmekte olan işçi sendikaları tarafından destekleniyordu Bu sırada almanya’da Adolf Hitler’in hızlı yükselişiyle körüklenen yeni bir dünya savaşı korkusu mevcuttu 1935’te, italya’nın etiyopya’yı işgali sırasında Amerika’da, Amerikan güçlerinin yardım amaçlı ülke dışına çıkarılmasını yasaklayan yasa çıkmıştı Roosevelt, Etiyopya gibi yardıma muhtaç ülkelerin durumu yüzünden bu yasaya karşı çıkmıştı, kardeş ülkelerin yanında olma haklarını engellediğini savunuyordu 1939’da savaş patlayınca, bu tarafsızlık yasasını göz ardı eden Roosevelt, ingiltere ve fransa’ya yardım etmenin yollarını aramaya başladı Bu sırada da, 1940’ta İngiltere Başbakanı olan Winston Churchill ile yakın dost oldu Anti-emperyalist olan Başkan’ın amaçlarından biri dünya üzerindeki kolonileşmeyi sona erdirmekti
1940’ta danimarka, norvec, hollanda, belcika, Lüksemburg ve Fransa’nın işgal edilmesiyle işgale dayanamayacak hale gelen İngiltere’nin durumunu göz önüne alan Amerikan halkı ve politikacıları, Roosevelt’in arkasında durarak askeri harcamaların arttırılmasına, tarafsızlık politikasının feshedilmesine ve acilen İngiltere’ye yardım edilmesine karar verdiler
Roosevelt, 1940 Başkanlık seçimlerini kazanarak 3 dönem başkanlık görevini yürütmeye başladı ancak bu dönem 2 Dünya Savaşı’nın ağırlığı altında geçti 1941’de işsizlik ciddi derecede azaldı, hatta işçi ihtiyacı Güney ülkelerinden göçe neden oldu Yurtiçi politikaları artık Başkan’ın bir numaralı endişesi değildi 1941’de ise, İngiliz savaş uçakları artık Amerikan hava aracı taşıyıcılarıyla Akdeniz’deki savaş alanlarına taşınıyor, İngiliz donanması da Amerika’daki üslerden her türlü yardımı alıyordu
Roosevelt, savaş yılları boyunca japonya’yı savaşın dışında bırakmaya çalıştı Ancak 1940’ta Japonya cin’i işgal edince öncelikle Çin’e yardım etmeye başladı, daha sonra da Japonya’ya benzin satışını kesti Böylece Japonya’nın yakıt alımının %95’i aniden kesilmiş oldu 7-aralik 1941’de Japonlar Pearl Harbor’a saldırdı Roosevelt Japonya’ya karşılık vermeden önce Almanya’yla ilgilenmeye karar verdi Roosevelt, Winston Churchill, Joseph Stalin, Chiang Kai-shek ve Charles de Gaulle birlikte hareket etmeye karar verdiler Savaş ise Amerika’nın başını çektiği müttefik devletlerin zaferiyle sonuçlandı
Roosevelt’in sağlığı 1940 yılından beri kötüye gidiyordu Vücudu, stresli hayatının etkisinde, geçirdiği felci kaldıramamaya başlamıştı Yüksek kan basıncı ve uzun süreli bir kalp rahatsızlığı vardı 1944 seçimlerinde, Roosevelt’in başkanlığı sırasında öleceği açık olduğu halde, 4 kere başkan seçildi 12-nisan 1945’te beyin kanamasından öldü
Roosevelt, 1902’de, başkan olan kuzeni Theodor’un akrabası olan Anna Eleanor’la bir Beyaz Saray yemeği sırasında karşılaştı Henüz birer çocukken tanışan çift, birbirini uzun süredir görmüyordu Ikili, 17-mart 1905’te evlendi Eşinin aksine Eleanor Roosevelt utangaç ve asosyal biriydi Çocuklarını büyütmek için evde oturmak istiyordu İkilinin 6 çocuğu oldu: Anna Eleanor (1906 – 1975), James (1907 – 1991), Franklin Delano, Jr (3-mart 1909 – 7-kasim 1909), Elliott (1910 – 1990), Franklin Delano, Jr (1914 – 1988) ve John Aspinwall (1916 – 1981) Çiftin sağ kalan 5 çocuğu da babalarının ününün gölgesinde düzensiz hayatlar yaşadılar Toplamda 19 evlilik, 15 boşanma geçirdiler ve 29 çocuk sahibi oldular
Roosevelt, evli olduğu sırada başka beraberlikler de yaşadı Bunlardan bir tanesi Eleanor’un sekreteri Lucy Mercer idi Eleanor Roosevelt bu ilişkiyi öğrendiğinde boşanmak istedi ancak Başkan, eşini boşanmamaya ikna etti
Roosevelt, Afro-Amerikanlar, yahudiler gibi azınlıkların saygısını kazandı ve onları arkasına almayı büyük ölçüde başardı 1941’in başlarında, savaş zamanı ortaya çıkan yeni iş imkanlarından yararlanmaları için azınlıklara yönelik bir dizi kanun çıkarttı Afro-Amerikanların orduda daha üst kademelere getirtilmeleri için çalışmalar yaptı Ancak 1960larda, 2 Dünya Savaşı sırasında Yahudi soykırımını engellemek için yeterince çalışmadığından dolayı bazı kesimler tarafından kınandı

1999’da yapılan bir araştırmaya göre, tarihçiler Abraham lincoln George Washington ve Franklin Roosevelt’i gelmiş geçmiş en iyi üç başkan olarak görüyor Ayrıca Amerikan vatandaşları, Roosevelt’i 20 yüzyılın en hayran olunan 6 kişisi olarak seçmiş Başkan, Amerika’yı çok ağır bir ekonomik bunalımdan kurtardığı, Amerikan halkına herşeyden önce psikolojik anlamda destek verdiği, bunun yanında ülkeyi dünyadaki liderlik seviyesine taşımada büyük bir adım attığı ve politikalarıyla bugünü dahi etkilediği için tüm dünya ülkeleri açısından önemli bir politikacı olarak görülüyor Roosevelt’in Hyde Park’taki evi şu anda bir ulusal müze Ayrıca ülkede onlarca parka, sokağa, okula onun adı verilmiş