Afife Jale- Afife Jale hayati, kimdir, biyografisi

[color= Afife Jae Kimdir-Afife Jale Hayaty-Afife Jale Biyografi-Afife Jale[/color]



Afife Jale (1902, Ystanbul - 24 Temmuz 1941, Ystanbul), ilk Türk kadyn tiyatro oyucusudur
Dr Sait Pa?a'nyn torunudur Tiyatro sevgisiyle 1918'de, Türk ve Müslüman?ehir Tiyatrolary) alynmak üzere açylan synava girer Prof Metin And, Türk Tiyatrosu Tarihi kitabynda o dönemi "1920 yylynda Dârülbedâyi, Hüseyin Suat'yn "Yamalar" adly oyununu Kadyköy'deki Apollon Tiyatrosu'nda (?imdiki Reks Sinemasy) sahneye koyuyordu Bu oyunda Emel adly kyzy oynayan Eliza Benemenciyan topluluktan ayrylyp yurt dy?yna gitti?i için bu rolü yüklenecek bir bayan aranyyordu bu rol için seçilen Afife, "Jale" takma ismiyle Kadyköy'de Apollon Tiyatrosu'nda sahneye çykar O tarihi geceyi, alty yyl sonra Refik Ahmet Sevengil'e anlatyrken "Hayatymda mesut oldu?um ilk gece" diyordu; "Sanatyn, ruhuma verdi?i güzel sarho?luk içinde idim Opiyekte güzel bir sen (scene:sahne) vardyr; a?lama sahnesi Orada ta?kyn bir saadetle a?ladym Sahiden a?ladyn Alky?,alky?, alky? Perde kapandy; açyldy, bana çiçekler getirdiler Muharrir Hüseyin Suat bey, kuliste bekliyormu?; ben çykarken durdurdu; alnymdan öptü: "Bizim sahnemize bir sanat fedaisi lazymdy; sen i?te o fedaisin" dedi kadynlarynyn sahneye çykmalary yasak olan bir dönemde Dârülbedâyi'ye (
Daha sonra "Tatly Syr" ve "Odalyk" oyunlarynda da polis baskyny ile kar?yla?yr Yçi?leri Bakanly?y'nyn gönderdi?i bir genelgeyle müslüman kadynlaryn sahneye çykmalary yasaklandy Ancak bu i?in bir de geçmi?i vardy 10 Kasym 1918'de, Behire, Memduha, Beyza, Refika ve Afife stajyer kadrosuna alynmy?lar, ötekiler i?i byrakmy?lardy Ykisi de sahneye çykarylmamy?lardy Refika suflör olarak çaly?yyordu Tüm baskylara kar?yn bundan sonra Burhanettin Toplulu?unda Seniye, Yeni Sahne’de ?aziye (Moral), Münir (Neyire Neyyir), Bedia (Muvahhit) Milli Sahne'de Huriye ve Hikmet, Ruhat gibi Müslüman Türk kadynlary Afife'yi izlediler" diye anlatyr
Nezihe Araz'yn kaleminden Afife ?öyle sesleniyor "Beni acyyarak de?il, dü?ünerek severek, kucaklayarak hatyrlayyn Tiyatro varsa ben varym" inancy ve a?kyyla ya?yyordu Afife, "Olmak ya da olmamak" i?te gerçek buydu onun için "Olmak"la sanatyny icra etmek e?anlamlyydy, bu e?anlam da tiyatroydu Toplum hayatynda ilk olmak; yani onun deyimle "ilk ate?i yakmak"," ilk türküyü söylemek"," ilk a?ky ya da direni?i ba?latmak" bir olaydy ve bunun her zaman bir bedeli vardy Ylkler yol boyu bu bedeli ödediler"
Bu zaptiye baskynyn ilkinde Afife arkada?larynca kaçyrylmy?sa da daha sonra sokakta polisce yakalanarak karakola götürülür "Dinini, milliyetini unutan sen misin?" diye hyrpalanyr Aile içinde babasy da onun tiyatrocu olmasyna kar?ydyr Babasynyn gözünde Afife artyk ******dir Evden de ayry ya?amak zorundadyr Bu arada Darülbedai'deki ücretli görevine de son verilir Güvencesiz ve parasyzdyr Önüne gecilmeyen ?iddetli ba?a?rylary ba?lar Hekimi morfinle tedavi yoluna giderek büyük bir yanly?lyk yapar Bunun sonucu Afife artyk bir morfinmandyr Bu nedenle ya?amynyn son yyllaryny Bakyrköy Akyl ve Sinir Hastanesi'nde geçirir ve 39 ya?yndayken burada ölür



Bir Ylk Kadyn: Afife Jale

Ba?kaldyry, ba?ary, a?k, mutluluk, mutsuzluk Huysuz ve Tatly Kadyn ?arkysy onun için yapyldy 24 Temmuz 1941"de ya?ama veda eden Afife Jale , tarihe; "sahneye çykan ilk Müslüman Türk kadyny" olarak geçti Ama onun kysacyk ya?amy daha fazlasyny içeriyor
Afife Jale , orta halli bir ailenin kyzy olarak,1902 yylynda Ystanbul'un Kadyköy semtinde dünyaya geldi Dr Sait Pa?a'nyn torunudur Çocukluk dü?lerinde hep tiyatro vardy Ystanbul Kyz Sanayi Mektebi'nde okuyordu Ama onun akly tiyatrodaydyO yyllar Müslüman kadynlaryn sahneye çykmasynyn yasak oldu?u yyllardy Bu yasa?a ra?men 1918'de, Darülbedayi'ye (?ehir Tiyatrolary) alynmak üzere açylan synava bile girdi
10 Kasym 1918'de, Behire, Memduha, Beyza, Refika ve Afife stajyer kadrosuna alyndylar Afife ve Refika hariç öteki kyzlar daha fazla dayanamamy? ve "nasylsa sahneye çykamayacaklary" gerekçesiyle tiyatroyu byrakmy?lardy Ayny yylyn 18 Aralyk günü, Refika tiyatronun süflör, Afife de "mülazym artistlik" (stajyer oyuncu) kadrolaryna alynmy?lardy Afife ise bir yyly a?kyn bir süre boyunca bütün provalara katyldy, kendini sahneye hazyrlady Ama bir türlü sahneye çykamady Öte yandan Refika, sahne gerisinde görev alan ilk müslüman Türk kadyny oldu
Prof Metin And, Türk Tiyatrosu Tarihi kitabynda, 1920 yylynda Darülbedayi'de, Hüseyin Suat'yn "Yamalar" adly oyununu, Kadyköy'deki Apollon Tiyatrosu'nda (?imdiki Reks Sinemasy) sahneye koyuyordu Bu oyunda Emel adly kyzy oynayan Eliza Benemenciyan topluluktan ayrylyp Paris'e gitti?i için, bu rolü yüklenecek bir kadyn sanatçyya ihtiyaç vardy Ve Afife Jale, bu rol için seçildi Ylk kez Emel rolüyle ve takma bir isimle sahneye çykty O gece tiyatroya gelen zaptiyeler, yöneticilere bir uyaryda bulundularsa da, genç sanatçy bir hafta sonra da "Tatly Syr" oyununda yeniden sahneye çykty Sanatçy polis tarafyndan tutuklanmak istenince, Kynar Hanym tarafyndan arka bahçeye kaçyrylarak polislerin elinden zor kurtuldu
"Mesut oldu?um ilk gece" Afife Jale O tarihi geceyi, alty yyl sonra Refik Ahmet Sevengil'e anlatyrken; "Hayatymda mesut oldu?um ilk gece" diye tanymlyyordu: "Sanatyn, ruhuma verdi?i güzel sarho?luk içinde idim A?lama sahnesinde, ta?kyn bir saadetle a?ladym Sahiden a?ladym Alky?, alky?, alky? Perde kapandy; açyldy, bana çiçekler getirdiler Muharrir Hüseyin Suat bey, kuliste bekliyormu?; ben çykarken durdurdu; alnymdan öptü: "Bizim sahnemize bir sanat fedaisi lazymdy; sen i?te o fedaisin" dedi
Gerçekten de Afife Jale bir fedai gibi geçirir bundan sonraki ya?amyny Ve daha sonra Onu di?er kadynlar izledi Tüm baskylara kar?yn bundan sonra Burhanettin Toplulu?unda Seniye, Yeni Sahne'de ?aziye (Moral), Münir (Neyire Neyyir), Bedia (Muvahhit) Milli Sahne'de Huriye ve Hikmet, Ruhat gibi Müslüman Türk kadynlary Afife'yi izlediler" diye anlatylyr
Y?sizlik Üçüncü piyesi olan Odalyk'ta oynarken, polis yine tiyatroyu basty Afife bu kez de makine dairesinden kaçyryldy Bu zaptiye baskynynda, Afife arkada?larynca kaçyrylmy?sa da, daha sonra sokakta polisce yakalanarak karakola götürüldü "Dinini, milliyetini unutan sen misin?" diye hyrpalandy Aile içinde, Babasy Hidayet bey de, onun tiyatrocu olmasyna kar?yydy kyzyny bu sevdadan vazgeçirmek için çok u?ra?ty Ba?aramayynca sertle?ti Ona "******" dedi?i bir gün, "Benim Afife diye bir kyzym yok" diye gürledi Zaten Afife artyk sahnede, "Jale" adyny kullanyyordu Sanaty için baba evini terk etti 1921'de dahiliye nezaretinin bir buyru?u ile belediye, 27 ?ubat günü 204 sayyly bildiriyi Darülbedayi Yönetim Kurulu'na gönderdi Bildiride, Müslüman kadynlaryn kesinlikle sahneye çykamayacaklary yazyyordu Bu bildiri üzerine Afife'nin, Darülbedayi'deki ücretli görevine de son verildi Artyk hayat onun için çok zorla?my?ty Güvencesiz ve parasyzdy ama tiyatro onun için bir tutkuydu ve gözü ba?ka bir ?ey görmüyordu
Hastalyk Önüne gecilmeyen ?iddetli ba?a?rylary ba?lar Tiyatrosuz kalmasy Afife'nin zaten zayyf olan sinirlerini alt üst etmi?, kaçy?y haplarda ve uyu?turucularda bulmaya ba?lamy?ty Sonradan a?yk oldu?u Suriye'li bir eczacynyn , yapty?y i?neler de onda bir aly?kanlyk ba?latmy?ty Eczacy morfinle tedavi yoluna giderek büyük bir yanly?lyk yapar Bunun sonucu Afife artyk bir morfinmandyr
Ortalyk biraz durulunca, birkaç yyl sonra Burhanettin Tepsi Kumpanyasy ile Anadolu'da turneye çykmy?, yeni tiyatro toplulu?u ile Kadyköy'de oynamy?, daha sonra da Fikret ?adi'nin Milli Sahne'siyle çe?itli kentlerde temsiller vermi?ti Zaten 1923'ten sonra Türk Kadynlary Atatürk'ün emriyle sahneye çykmaya ba?lamy?ty
Gün geçtikçe bozulan sa?ly?y ve uyu?turucu aly?kanly?y, tiyatroyu ister istemez byrakmasyna neden oldu Bu onu büsbütün çileden çykardy
1928 yylynda bir arkada?yyla, Ku?dili çayyrynda Hafyz Burhan'yn bir konserine gitmi?, orada sanatçyya tamburuyla e?lik eden Selahattin Pynar'la tany?my?ty Kysa bir sürede Pynar, genç kadyna deliler gibi a?yk olur 1929 yylynda evlenirler ve Selahattin Pynar "Nereden Sevdim O Zalim Kadyny", " Huysuz ve Tatly Kadyn " gibi birçok ölümsüz ?arkysyny onun için besteler
Ykisi de, Gençliklerini acylar içinde harcamy?lardy Evlenince hayat boyu yskaladyklary her ?eyi, birlikte yapmaya çaly?tylar Evde saklambaç oynadylar Bahçede enginar yeti?tirip, yary?tylar "Bir çocuk resmi" kyvamynda ?iirler yazdylar Pynar çaldy; Afife dinledi Ancak güzel günler uzun sürmedi Afife, tiyatrosuz ya?ayamyyordu ve tiyatronun bo?lu?unu uyu?turucularla dolduruyordu Suriye'li Eczacy onu morfine aly?tyrmy?ty bir defa, kurtulamyyordu Selahattin Pynar, bir gün e?inin ö?le uykusu için çekildi?i odasynyn anahtar deli?inden içeri bakty?ynda, damaryna morfin ?yrynga etti?ini gördü ve çöktü Morfin için eczacyyla ili?kiye girmi?ti Afife Ama Pynar, e?ine öfkeden çok, merhamet duyuyordu Onu hayata döndürebilmek için çyrpynmaya ba?lady Sürekli melankolik besteler yapar olmu?tu Ama Bir süre sonra, Pynar karysynyn morfin ba?ymlyly?y ile ba?a çykamamaya ba?lady Tiyatrodan uzak kalmak, sahneye çykamamak, Afife'yi mutsuz kylyyor, kurtulu?u yalnyz "i?ne"de buluyordu
Çyrpyndylar, bu gidi?i geri çevirebilmek için Olmady ! Selahattin Pynar, kendisi de morfin tuza?yna dü?er gibi oldu Bunun üzerine Afife; "Terk et beni" diye yalvardy ona "Yoksa sen de mahvolacaksyn, byrak beni gideyim" dedi Ve 1935 yylynda bo?andylar ?imdi afife için en kötü yyllar ba?lyyordu Bundan sonra Afife içine dü?tü?ü girdaba büsbütün batarak, sefalet içinde sürünmeye ba?lady Afife, kimsesiz ve be? parasyz, tenha parklarda yatyp kalkar, a?evlerinde karynyn doyururken, ayryldy?y e?inin kendisinin ardyndan yazdy?y ?arkylary ta? plaktan dinleyip a?lardy Ayrylyk acysyny yeni bir evlilikte dindirmeyi deneyen Selahattin Pynar ise hiç birlikte yatmady?y bu kadyndan kysa sürede ayrylyr
Afife Jale, kimsesizli?inin, terk edilmi?li?inin, yoksullu?unun son dura?y olan, Bakyrköy Akyl ve Sinir Hastanesi'nde geçirir, ya?amynyn son yyllaryny 24 Temmuz 1941 günü henüz 39 ya?yndayken, bir deri bir kemik veda etti hayata Ölümü gazetelere haber bile olmady Cenazesine 4 ki?i katyldy Mezar yeri de, mektuplary ve foto?raflaryyla birlikte kaybolup gitti Unutuldu
Tiyatronun ve devrinin bu büyük fedaisi, böylece sessiz sedasyz yok olup gitti O istedi?i hayaty ya?ayabilmek için çok bedel ödedi Büyük mutluluklary ve mutsuzluklary bir arada ya?ady Ve elbette sanatta, kadynlaryn tarihine geçti
Uzun yyllar onun adyny bile anan olmady Lâkin son dönemlerde, önemli bir yere sahip oldu;yönetmenli?ini "?ahin Kaygun'un üstlendi?i, Müjde Ar ve Taryk Tarcan'yn ba? rollerini payla?ty?y, " AFYFE JALE " adly sinema filmi ile, Afife Jalenin hayaty, beyaz perdeye ta?ynmy?tyr Daha sonra, Haldun Dormen'in önerisi ile 1997 yylynyn mayys ayyndan bu yana, her yyl Afife Jale adyna, tiyatro ödülleri da?ytylmaktadyr
Neziha Araz'yn kaleminden Afife ?öyle sesleniyor; "Beni acyyarak de?il, dü?ünerek severek, kucaklayarak hatyrlayyn
Tiyatro varsa ben varym" inancy ve a?kyyla ya?yyordu Afife, "Olmak ya da olmamak" i?te gerçek buydu onun için "Olmak"la sanatyny icra etmek e?anlamlyydy, bu e?anlam da tiyatroydu Toplum hayatynda ilk olmak; yani onun deyimle "ilk ate?i yakmak"," ilk türküyü söylemek"," ilk a?ky ya da direni?i ba?latmak" bir olaydy ve bunun her zaman bir bedeli vardy Ylkler, yol boyu bu bedeli ödediler"

Afife Jale (1902, Ystanbul - 24 Temmuz 1941, Ystanbul), ilk Türk kadyn tiyatro oyucusudur


Dr Sait Pa?a'nyn torunudur Tiyatro sevgisiyle 1918'de, Türk ve Müslüman kadynlarynyn sahneye çykmalary yasak olan bir dönemde Dârülbedâyi'ye (?ehir Tiyatrolary) alynmak üzere açylan synava girer Prof Metin And, Türk Tiyatrosu Tarihi kitabynda o dönemi "1920 yylynda Dârülbedâyi, Hüseyin Suat'yn "Yamalar" adly oyununu Kadyköy'deki Apollon Tiyatrosu'nda (?imdiki Reks Sinemasy) sahneye koyuyordu Bu oyunda Emel adly kyzy oynayan Eliza Benemenciyan topluluktan ayrylyp yurt dy?yna gitti?i için bu rolü yüklenecek bir bayan aranyyordu bu rol için seçilen Afife, "Jale" takma ismiyle Kadyköy'de Apollon Tiyatrosu'nda sahneye çykar O tarihi geceyi, alty yyl sonra Refik Ahmet Sevengil'e anlatyrken "Hayatymda mesut oldu?um ilk gece" diyordu; "Sanatyn, ruhuma verdi?i güzel sarho?luk içinde idim Opiyekte güzel bir sen (scene:sahne) vardyr; a?lama sahnesi Orada ta?kyn bir saadetle a?ladym Sahiden a?ladyn Alky?,alky?, alky? Perde kapandy; açyldy, bana çiçekler getirdiler Muharrir Hüseyin Suat bey, kuliste bekliyormu?; ben çykarken durdurdu; alnymdan öptü: "Bizim sahnemize bir sanat fedaisi lazymdy; sen i?te o fedaisin" dedi


Daha sonra "Tatly Syr" ve "Odalyk" oyunlarynda da polis baskyny ile kar?yla?yr Yçi?leri Bakanly?y'nyn gönderdi?i bir genelgeyle müslüman kadynlaryn sahneye çykmalary yasaklandy Ancak bu i?in bir de geçmi?i vardy 10 Kasym 1918'de, Behire, Memduha, Beyza, Refika ve Afife stajyer kadrosuna alynmy?lar, ötekiler i?i byrakmy?lardy Ykisi de sahneye çykarylmamy?lardy Refika suflör olarak çaly?yyordu Tüm baskylara kar?yn bundan sonra Burhanettin Toplulu?unda Seniye, Yeni Sahne’de ?aziye (Moral), Münir (Neyire Neyyir), Bedia (Muvahhit) Milli Sahne'de Huriye ve Hikmet, Ruhat gibi Müslüman Türk kadynlary Afife'yi izlediler" diye anlatyr


Nezihe Araz'yn kaleminden Afife ?öyle sesleniyor "Beni acyyarak de?il, dü?ünerek severek, kucaklayarak hatyrlayyn Tiyatro varsa ben varym" inancy ve a?kyyla ya?yyordu Afife, "Olmak ya da olmamak" i?te gerçek buydu onun için "Olmak"la sanatyny icra etmek e?anlamlyydy, bu e?anlam da tiyatroydu Toplum hayatynda ilk olmak; yani onun deyimle "ilk ate?i yakmak"," ilk türküyü söylemek"," ilk a?ky ya da direni?i ba?latmak" bir olaydy ve bunun her zaman bir bedeli vardy Ylkler yol boyu bu bedeli ödediler"


Bu zaptiye baskynyn ilkinde Afife arkada?larynca kaçyrylmy?sa da daha sonra sokakta polisce yakalanarak karakola götürülür "Dinini, milliyetini unutan sen misin?" diye hyrpalanyr Aile içinde babasy da onun tiyatrocu olmasyna kar?ydyr Babasynyn gözünde Afife artyk fahi?edir Evden de ayry ya?amak zorundadyr Bu arada Darülbedai'deki ücretli görevine de son verilir Güvencesiz ve parasyzdyr Önüne gecilmeyen ?iddetli ba?a?rylary ba?lar Hekimi morfinle tedavi yoluna giderek büyük bir yanly?lyk yapar Bunun sonucu Afife artyk bir morfinmandyr Bu nedenle ya?amynyn son yyllaryny Bakyrköy Akyl ve Sinir Hastanesi'nde geçirir ve 39 ya?yndayken burada ölür



Bir Ylk Kadyn: Afife Jale


Ba?kaldyry, ba?ary, a?k, mutluluk, mutsuzluk Huysuz ve Tatly Kadyn ?arkysy onun için yapyldy 24 Temmuz 1941"de ya?ama veda eden Afife Jale , tarihe; "sahneye çykan ilk Müslüman Türk kadyny" olarak geçti Ama onun kysacyk ya?amy daha fazlasyny içeriyor


Afife Jale , orta halli bir ailenin kyzy olarak,1902 yylynda Ystanbul'un Kadyköy semtinde dünyaya geldi Dr Sait Pa?a'nyn torunudur Çocukluk dü?lerinde hep tiyatro vardy Ystanbul Kyz Sanayi Mektebi'nde okuyordu Ama onun akly tiyatrodaydyO yyllar Müslüman kadynlaryn sahneye çykmasynyn yasak oldu?u yyllardy Bu yasa?a ra?men 1918'de, Darülbedayi'ye (?ehir Tiyatrolary) alynmak üzere açylan synava bile girdi


10 Kasym 1918'de, Behire, Memduha, Beyza, Refika ve Afife stajyer kadrosuna alyndylar Afife ve Refika hariç öteki kyzlar daha fazla dayanamamy? ve "nasylsa sahneye çykamayacaklary" gerekçesiyle tiyatroyu byrakmy?lardy Ayny yylyn 18 Aralyk günü, Refika tiyatronun süflör, Afife de "mülazym artistlik" (stajyer oyuncu) kadrolaryna alynmy?lardy Afife ise bir yyly a?kyn bir süre boyunca bütün provalara katyldy, kendini sahneye hazyrlady Ama bir türlü sahneye çykamady Öte yandan Refika, sahne gerisinde görev alan ilk müslüman Türk kadyny oldu


Prof Metin And, Türk Tiyatrosu Tarihi kitabynda, 1920 yylynda Darülbedayi'de, Hüseyin Suat'yn "Yamalar" adly oyununu, Kadyköy'deki Apollon Tiyatrosu'nda (?imdiki Reks Sinemasy) sahneye koyuyordu Bu oyunda Emel adly kyzy oynayan Eliza Benemenciyan topluluktan ayrylyp Paris'e gitti?i için, bu rolü yüklenecek bir kadyn sanatçyya ihtiyaç vardy Ve Afife Jale, bu rol için seçildi Ylk kez Emel rolüyle ve takma bir isimle sahneye çykty O gece tiyatroya gelen zaptiyeler, yöneticilere bir uyaryda bulundularsa da, genç sanatçy bir hafta sonra da "Tatly Syr" oyununda yeniden sahneye çykty Sanatçy polis tarafyndan tutuklanmak istenince, Kynar Hanym tarafyndan arka bahçeye kaçyrylarak polislerin elinden zor kurtuldu


"Mesut oldu?um ilk gece" Afife Jale O tarihi geceyi, alty yyl sonra Refik Ahmet Sevengil'e anlatyrken; "Hayatymda mesut oldu?um ilk gece" diye tanymlyyordu: "Sanatyn, ruhuma verdi?i güzel sarho?luk içinde idim A?lama sahnesinde, ta?kyn bir saadetle a?ladym Sahiden a?ladym Alky?, alky?, alky? Perde kapandy; açyldy, bana çiçekler getirdiler Muharrir Hüseyin Suat bey, kuliste bekliyormu?; ben çykarken durdurdu; alnymdan öptü: "Bizim sahnemize bir sanat fedaisi lazymdy; sen i?te o fedaisin" dedi


Gerçekten de Afife Jale bir fedai gibi geçirir bundan sonraki ya?amyny Ve daha sonra Onu di?er kadynlar izledi Tüm baskylara kar?yn bundan sonra Burhanettin Toplulu?unda Seniye, Yeni Sahne'de ?aziye (Moral), Münir (Neyire Neyyir), Bedia (Muvahhit) Milli Sahne'de Huriye ve Hikmet, Ruhat gibi Müslüman Türk kadynlary Afife'yi izlediler" diye anlatylyr


Y?sizlik Üçüncü piyesi olan Odalyk'ta oynarken, polis yine tiyatroyu basty Afife bu kez de makine dairesinden kaçyryldy Bu zaptiye baskynynda, Afife arkada?larynca kaçyrylmy?sa da, daha sonra sokakta polisce yakalanarak karakola götürüldü "Dinini, milliyetini unutan sen misin?" diye hyrpalandy Aile içinde, Babasy Hidayet bey de, onun tiyatrocu olmasyna kar?yydy kyzyny bu sevdadan vazgeçirmek için çok u?ra?ty Ba?aramayynca sertle?ti Ona "Fahi?e" dedi?i bir gün, "Benim Afife diye bir kyzym yok" diye gürledi Zaten Afife artyk sahnede, "Jale" adyny kullanyyordu Sanaty için baba evini terk etti 1921'de dahiliye nezaretinin bir buyru?u ile belediye, 27 ?ubat günü 204 sayyly bildiriyi Darülbedayi Yönetim Kurulu'na gönderdi Bildiride, Müslüman kadynlaryn kesinlikle sahneye çykamayacaklary yazyyordu Bu bildiri üzerine Afife'nin, Darülbedayi'deki ücretli görevine de son verildi Artyk hayat onun için çok zorla?my?ty Güvencesiz ve parasyzdy ama tiyatro onun için bir tutkuydu ve gözü ba?ka bir ?ey görmüyordu


Hastalyk Önüne gecilmeyen ?iddetli ba?a?rylary ba?lar Tiyatrosuz kalmasy Afife'nin zaten zayyf olan sinirlerini alt üst etmi?, kaçy?y haplarda ve uyu?turucularda bulmaya ba?lamy?ty Sonradan a?yk oldu?u Suriye'li bir eczacynyn , yapty?y i?neler de onda bir aly?kanlyk ba?latmy?ty Eczacy morfinle tedavi yoluna giderek büyük bir yanly?lyk yapar Bunun sonucu Afife artyk bir morfinmandyr


Ortalyk biraz durulunca, birkaç yyl sonra Burhanettin Tepsi Kumpanyasy ile Anadolu'da turneye çykmy?, yeni tiyatro toplulu?u ile Kadyköy'de oynamy?, daha sonra da Fikret ?adi'nin Milli Sahne'siyle çe?itli kentlerde temsiller vermi?ti Zaten 1923'ten sonra Türk Kadynlary Atatürk'ün emriyle sahneye çykmaya ba?lamy?ty


Gün geçtikçe bozulan sa?ly?y ve uyu?turucu aly?kanly?y, tiyatroyu ister istemez byrakmasyna neden oldu Bu onu büsbütün çileden çykardy


1928 yylynda bir arkada?yyla, Ku?dili çayyrynda Hafyz Burhan'yn bir konserine gitmi?, orada sanatçyya tamburuyla e?lik eden Selahattin Pynar'la tany?my?ty Kysa bir sürede Pynar, genç kadyna deliler gibi a?yk olur 1929 yylynda evlenirler ve Selahattin Pynar "Nereden Sevdim O Zalim Kadyny", " Huysuz ve Tatly Kadyn " gibi birçok ölümsüz ?arkysyny onun için besteler


Ykisi de, Gençliklerini acylar içinde harcamy?lardy Evlenince hayat boyu yskaladyklary her ?eyi, birlikte yapmaya çaly?tylar Evde saklambaç oynadylar Bahçede enginar yeti?tirip, yary?tylar "Bir çocuk resmi" kyvamynda ?iirler yazdylar Pynar çaldy; Afife dinledi Ancak güzel günler uzun sürmedi Afife, tiyatrosuz ya?ayamyyordu ve tiyatronun bo?lu?unu uyu?turucularla dolduruyordu Suriye'li Eczacy onu morfine aly?tyrmy?ty bir defa, kurtulamyyordu Selahattin Pynar, bir gün e?inin ö?le uykusu için çekildi?i odasynyn anahtar deli?inden içeri bakty?ynda, damaryna morfin ?yrynga etti?ini gördü ve çöktü Morfin için eczacyyla ili?kiye girmi?ti Afife Ama Pynar, e?ine öfkeden çok, merhamet duyuyordu Onu hayata döndürebilmek için çyrpynmaya ba?lady Sürekli melankolik besteler yapar olmu?tu Ama Bir süre sonra, Pynar karysynyn morfin ba?ymlyly?y ile ba?a çykamamaya ba?lady Tiyatrodan uzak kalmak, sahneye çykamamak, Afife'yi mutsuz kylyyor, kurtulu?u yalnyz "i?ne"de buluyordu


Çyrpyndylar, bu gidi?i geri çevirebilmek için Olmady ! Selahattin Pynar, kendisi de morfin tuza?yna dü?er gibi oldu Bunun üzerine Afife; "Terk et beni" diye yalvardy ona "Yoksa sen de mahvolacaksyn, byrak beni gideyim" dedi Ve 1935 yylynda bo?andylar ?imdi afife için en kötü yyllar ba?lyyordu Bundan sonra Afife içine dü?tü?ü girdaba büsbütün batarak, sefalet içinde sürünmeye ba?lady Afife, kimsesiz ve be? parasyz, tenha parklarda yatyp kalkar, a?evlerinde karynyn doyururken, ayryldy?y e?inin kendisinin ardyndan yazdy?y ?arkylary ta? plaktan dinleyip a?lardy Ayrylyk acysyny yeni bir evlilikte dindirmeyi deneyen Selahattin Pynar ise hiç birlikte yatmady?y bu kadyndan kysa sürede ayrylyr


Afife Jale, kimsesizli?inin, terk edilmi?li?inin, yoksullu?unun son dura?y olan, Bakyrköy Akyl ve Sinir Hastanesi'nde geçirir, ya?amynyn son yyllaryny 24 Temmuz 1941 günü henüz 39 ya?yndayken, bir deri bir kemik veda etti hayata Ölümü gazetelere haber bile olmady Cenazesine 4 ki?i katyldy Mezar yeri de, mektuplary ve foto?raflaryyla birlikte kaybolup gitti Unutuldu


Tiyatronun ve devrinin bu büyük fedaisi, böylece sessiz sedasyz yok olup gitti O istedi?i hayaty ya?ayabilmek için çok bedel ödedi Büyük mutluluklary ve mutsuzluklary bir arada ya?ady Ve elbette sanatta, kadynlaryn tarihine geçti


Uzun yyllar onun adyny bile anan olmady Lâkin son dönemlerde, önemli bir yere sahip oldu;yönetmenli?ini "?ahin Kaygun'un üstlendi?i, Müjde Ar ve Taryk Tarcan'yn ba? rollerini payla?ty?y, " AFYFE JALE " adly sinema filmi ile, Afife Jalenin hayaty, beyaz perdeye ta?ynmy?tyr Daha sonra, Haldun Dormen'in önerisi ile 1997 yylynyn mayys ayyndan bu yana, her yyl Afife Jale adyna, tiyatro ödülleri da?ytylmaktadyr


Neziha Araz'yn kaleminden Afife ?öyle sesleniyor; "Beni acyyarak de?il, dü?ünerek severek, kucaklayarak hatyrlayyn


Tiyatro varsa ben varym" inancy ve a?kyyla ya?yyordu Afife, "Olmak ya da olmamak" i?te gerçek buydu onun için "Olmak"la sanatyny icra etmek e?anlamlyydy, bu e?anlam da tiyatroydu Toplum hayatynda ilk olmak; yani onun deyimle "ilk ate?i yakmak"," ilk türküyü söylemek"," ilk a?ky ya da direni?i ba?latmak" bir olaydy ve bunun her zaman bir bedeli vardy Ylkler, yol boyu bu bedeli ödediler"