Ozanlarımız - Dertli

**Prof. Dr. Sinsi** · 06-23-2012

Dertli

Telli sazdır bunun adı
Ne ayet dinler, ne kadı
Bunu çalan anlar kendi
Şeytan bunun neresinde?

Dertli gibi sarıksızdır
Ayağı da çarıksızdır
Boynuzu yok, kuyruksuzdur
Şeytan bunun neresinde?

Bolu ise Gerede arasında Yeniçağ bucağının Şahnalar köyünde 1772 yılında doğan Dertli, 1845 yılında Ankara'da ölmüştür

Mezarı Gerede yakınlarında Esentepe'de dir

Sonradan anayol üzerinde bir tür "Anıtmezar" yapılmıştır

Dertli'nin asıl adı İbrahim'dir

Babası Ali adlı bir çiftçidir

Dertli'nin babasının ölümünden sonra köyün Halil Ağası küçük yaşta babasız kalan Dertli'nin babadan kalma tarlasını, mallarını davarlarını elinden alır

Dertli de, yakın köylerden birindeki akrabalarının yanına gitmek zorunda kalır

Sonraki yaşamı özetle şöyle: Üç yıl İstanbul'da, Konya'da , on yıl Mısır'da kalmış

Sonra yine köyüne dönmüş evlenmiş

İki oğlu olmuş

Ama Dertli, birazda ozanlığının verdiği dürtülerle olsa gerek, alıştığı başı boş gezginciliğinin dürtüsüyle yine yollara düşmüş

Orta Anadolu'da dolaşmış

1826'da İstanbul'a gitmiş, kısa süreli birkaç memurluk yapmış, sonra da Ankara'ya gitmiş, orada ölmüş

Dertli'nin ilk takma adı "Lütfi"dir

Genellikle, kullandığı "Dertli" takma adının yaşamının güçlüklerinden geldiği söylenir, ama bir başka söylenti de bir sevi yüzünden kendisini usturayla öldürmeye kalkıştığı için "Dertli" adını aldığı yolundadır

Dertli hem aruz, hem hece ölçülerini kullanmıştır

Divanı vardır

Ancak, asıl ününü, ozanlık değerini hece ölçüleriyle yazdığı şiirlerinde göstermiştir

Bektaşi'dir

Tekke ve Divan edebiyatım çok iyi bildiği anlaşılıyor

Divan edebiyatım bilmesi, kent kültürüyle ilişki kurması Dertli'nin de dilinde, söyleyişinde bu kültürün izlerini bırakmıştır

Dertli'nin Gevheri, Aşık Ömer, Fuzuli gibi ozanlardan etkilendiğini gösteren belirtileri bulma olanağı vardır

Çağının ünlü yaygın, kişiliği etkin birkaç ozanından biri olduğu kuşku götürmez

Tek kitabı Dertli Divanı birkaç kez basıldı

Taşlama

Telli sazdır bunun adı

Ne ayet dinler , ne kadı

Bunu çalan anlar kendi

Şeytan bunun neresinde?

Abdest alsan aldın demez

Namaz kılsan kıldın demez

Kadı gibi haram yemez

Şeytan bunun neresinde?

Venedik'ten gelir teli

Ardıç ağacından kolu

Be Allahın şaşkın kulu

Şeytan bunun neresinde?

İçinde mi, dışında mı

Burgusunun başında mı

Göğsünün nakışında mı

Şeytan bunun neresinde?

Dut ağacından teknesi

Girişten bağlı perdesi

Behey insanın teres'i

Şeytan bunun neresinde?

Dertli gibi sarıksızdır

Ayağı da çarıksızdır

Boynuzu yok, kuyruksuzdur

Şeytan bunun neresinde?

06-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Ozanlarımız - Dertli Dertli Telli sazdır bunun adı Ne ayet dinler, ne kadı Bunu çalan anlar kendi Şeytan bunun neresinde? Dertli gibi sarıksızdır Ayağı da çarıksızdır Boynuzu yok, kuyruksuzdur Şeytan bunun neresinde? Bolu ise Gerede arasında Yeniçağ bucağının Şahnalar köyünde 1772 yılında doğan Dertli, 1845 yılında Ankara'da ölmüştür Mezarı Gerede yakınlarında Esentepe'de dir Sonradan anayol üzerinde bir tür "Anıtmezar" yapılmıştır Dertli'nin asıl adı İbrahim'dir Babası Ali adlı bir çiftçidir Dertli'nin babasının ölümünden sonra köyün Halil Ağası küçük yaşta babasız kalan Dertli'nin babadan kalma tarlasını, mallarını davarlarını elinden alır Dertli de, yakın köylerden birindeki akrabalarının yanına gitmek zorunda kalır Sonraki yaşamı özetle şöyle: Üç yıl İstanbul'da, Konya'da , on yıl Mısır'da kalmış Sonra yine köyüne dönmüş evlenmiş İki oğlu olmuş Ama Dertli, birazda ozanlığının verdiği dürtülerle olsa gerek, alıştığı başı boş gezginciliğinin dürtüsüyle yine yollara düşmüş Orta Anadolu'da dolaşmış 1826'da İstanbul'a gitmiş, kısa süreli birkaç memurluk yapmış, sonra da Ankara'ya gitmiş, orada ölmüş Dertli'nin ilk takma adı "Lütfi"dir Genellikle, kullandığı "Dertli" takma adının yaşamının güçlüklerinden geldiği söylenir, ama bir başka söylenti de bir sevi yüzünden kendisini usturayla öldürmeye kalkıştığı için "Dertli" adını aldığı yolundadır Dertli hem aruz, hem hece ölçülerini kullanmıştır Divanı vardır Ancak, asıl ününü, ozanlık değerini hece ölçüleriyle yazdığı şiirlerinde göstermiştir Bektaşi'dir Tekke ve Divan edebiyatım çok iyi bildiği anlaşılıyor Divan edebiyatım bilmesi, kent kültürüyle ilişki kurması Dertli'nin de dilinde, söyleyişinde bu kültürün izlerini bırakmıştır Dertli'nin Gevheri, Aşık Ömer, Fuzuli gibi ozanlardan etkilendiğini gösteren belirtileri bulma olanağı vardır Çağının ünlü yaygın, kişiliği etkin birkaç ozanından biri olduğu kuşku götürmez Tek kitabı Dertli Divanı birkaç kez basıldı Taşlama Telli sazdır bunun adı Ne ayet dinler , ne kadı Bunu çalan anlar kendi Şeytan bunun neresinde? Abdest alsan aldın demez Namaz kılsan kıldın demez Kadı gibi haram yemez Şeytan bunun neresinde? Venedik'ten gelir teli Ardıç ağacından kolu Be Allahın şaşkın kulu Şeytan bunun neresinde? İçinde mi, dışında mı Burgusunun başında mı Göğsünün nakışında mı Şeytan bunun neresinde? Dut ağacından teknesi Girişten bağlı perdesi Behey insanın teres'i Şeytan bunun neresinde? Dertli gibi sarıksızdır Ayağı da çarıksızdır Boynuzu yok, kuyruksuzdur Şeytan bunun neresinde?