 |
Ozanlarımız - Seyyid Nizamoğlu |
 |
06-23-2012
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ozanlarımız - Seyyid NizamoğluSeyyid Nizamoğlu Yandıklarım şam-ü seher Senden midir benden midir Başımdaki aşktan eser Senden midir benden midir Seyyid Nizam Oğlu'n sana al Benliksiz senden yana Sen ben sözü bilmem bana Senden midir benden midir Yaşamı ve kişiliği hakkında doyurucu bilgi bulunmayan ancak, çağının tanınmış ve büyük saygı görmüş ozanlarından biri olan Seyyid Seyfullah Kasım Efendi (Nizam Oğlu) XVI  yüzyılın başında İstanbul'da doğduBabası, İmam Zeynel Abidin soyundan ve büyük şeyhlerden Seyyid Nizamüddin hazretleridir ki İstanbul'da Silivrikapısı dışında bulunan ve kendi adıyla anılan camiin içinde gömülüdür Şiirlerinde Seyyid Seyfullah, Seyyid Seyfi, Seyyid Nizamoğlu, Seyfi adlarını tapşırmıştırSeyyid Seyfullah, Osmanlı hükümdarlarından III Murad Han devrinde (1574-1595) ününü duyurmaya başladı Bu dönem içinde Osmanlı Devleti'nin her yönden düzeni bozulmaya başlar Devamlı savaşlar yüzünden ekonomik durumun bozulduğu, rüşvet karşılığı memuriyetlerin satılmaya başlandığı, reaya'nın fazla vergiler yüzünden köylerini bıraktığı, bunun kötü sonuçlar doğurduğu, bilgisizlik ve taassub'un arttığı, Nizam Oğlu'nun şu beyitlerinden de anlaşılmaktadır:Zulm ile doldu dünya yokdur huzura imkan Ma'mur olan yerleri zalimler etti viran Alem harab'a vardı yıkıldı Mülk-i Osman Kan ağlasun reaya çak edüben giriban Nizam Oğlu iyi bir eğitim ve öğrenim görmüş, çağının gereği olan şeriat ve tarikat ilimlerini öğrenmiş, aydın bir zümre içinde yaşamış ve yazdığı didaktik şiirlerinde bütün mutasavvıflar gibi o da; nefsini bilmeyenlere, dünya malına tapanlara, riyakarlara, sofulara çatan ifadeleriyle, bir çok tekke şairlerini geçmiştir İlahi'leri bestelenerek tekkelerde, ayin-i cem'lerde sonraki yüzyıllarda okunmuşturBu aşk bir bahr-i umman'dır buna hadd ü kenar olmaz Delilim sırr-ı Kur'an'dır bunu bilende ar olmaz diye başlayan ünlü ilahisi de bazı şairler tarafından şerh edilmiştir İnsan yapısına, özüne sezgi ipleri uzatarak inciler toplamaya çalışırOnaltıncı yüzyıl tekke şiiri'nin en büyük temsilcilerinden biri olan şairin divan'ı şekil olarak divan ve saz şiirleri üslubunda yazılmış lirik-didaktik ilahilerle bezenmiştir Divan şiiri türündeki manzumelerinde özellikle Nesimi edası görülür:Saçm Ve'lleyli yüzün Ve'dduha'dır Cemalin pertev-i nur-i Huda'dır Yüzünde ayet-i Kur'an yazılmış Anı kim okumaz Hak'dan cüda'dır Senin Seyyid Nizam Oğlu yolunda Nesimi gibi can verse revadır Nazm'ı genellikle dile canlı, içten ve akıcı olan şairin en önemli ve değerli şiirleri arasında yer alır Önemli şiirleri, saz şiiri tarzında yazdıklarıdır Aruz vezninde başarılı görülmese de, hece'de yeni bir dil ve duygu getirdiği açıktır:Hey yol erkan kardaşları sizin olsun bu yol erkan Ben bir aceb derde düşdüm bulunmaya gibi derman Hicab oldu benlik bana gidemedim dostdan yana Ben benliğimden geçmeğe şeyh elin tutmaya geldim Hece ile yazdığı şiirlerinde genellikle Yunus Emre eda'sı açıkça görülür: Çünki ben yar ile yar'im Mansur oldum dikin dar'ım Nesimi'yem yüzün derim assı ziyan olmaz bana Görün Seyyid Seyfullah'ı kendinde bulmuş Allah'ı Ben dost'u buldum billahi şekk ü güman olmaz bana Çağında tartışma konularından biri olan sema'ın helalliğine de değiniyor: Ya Rabbi aşkın ver bana hü diyeyim döne döne Aşık olayım ben sana hü diyeyim döne döne Şiirlerinde, örneğin aşağıdaki beyitte olduğu gibi: Bende-i Al-i Aba'yım Ehi-i Beyt'in kemteri Sevmezem Al- i Yezid'i Ca'feri'yem Ca'feri diyerek, İmam Ca'fer-i Sadık (a s) mezhebinden olduğunu söylerŞiirlerinde Nizam Oğlu mahlasını kullanan şair, Halveti Tarikatı'nın Sinaniyye Şubesini kuran ünlü mutasavvıf İbrahim Ümmi Sinan hazretlerinin baş halifesi'dir Alim bir zat olan Ümmi Sinan (öl 1551), gördüğü bir rüya üzerine Ümmi lakabını almıştır Aslen Bursa'lı olduğu rivayet edilir İstanbul'da Eyyüb Sultan (ra) Camii yöresinde Oluklu Bayır denilen yerde, halifelerinden Nasuh Efendi tarafından yaptırılan Dergah'ında gömülüdürÜmmi Sinan'dan sonra yaşamış olan, yine Halvetiyye'den -Niyazi -i Mısri'nin mürşidi Elmalı'lı Şeyh Muhammed Sinan da (öl 1664), Sinan Ümmi lakabıyla bilinirNizam Oğlu'nun edebi kişiliğinin oluşmasında, hemen her şairimizde olduğu gibi, tasavvuf düşünce ve inançlarının büyük etkisi vardır Eşrefoğlu Rumi'den sonra Yunus'u en iyi temsil eden Nizam Oğlu'dur Hayatı hakkında geniş bilgimiz olmasa da, düşüncesini ve şiir gücünü kendisinden, kendi manzumelerinden öğrenebiliyoruz Mensur eserlerinden Tac-Name ve Miftah-ı Vahdet-i Vücüd da eski harflerle yayınlanmıştır İstanbul'da H 1010 (M 1601) yılında vefat eden Seyyid Seyfullah (Nizam Oğlu) hazretlerinin kabri, Silivrikapı yöresinde, Emirler MahallesindendirDivan'ı ile manzum eserleri H 1326 (M 1908) yılında bir arada yayınlanan şairin külliyatı, bu defa yeni harflerimizle aynen yayınlanarak, Ehl-i Beyt'i seven canlara ve edebiyatçılarımızla bütün okuyuculara sunulmuşturSeyyid Nizamoğlu Hayatı-Eserleri -Divanı Mehmet Yaman Can Yayınları Adil Atalay Eserlerinden bazıları: 1 Bir dertliyem derdim vardır Ya ben nice dönmiyeyim Herdem işim ah ü zardır Ya ben nice dönmiyeyim Aşk odu yürekde yanar Beni gören mecnun sanar Gökyüzünde ay gün döner Ya ben nice dönmiyeyim Gel şekki gönülden gider Müminlerde inkar nider Meleklerde arş devreder Ya ben nice dönmiyeyim Biziz ümmet-i naciler Din yolunda duacılar Kabe'de döner hacılar Ya ben nice dönmiyeyim Bu sırra münkirler ermez Dost yolunu körler görmez Çarh-ı felek döner durmaz Ya ben nice dönmiyeyim Yeller eser deniz coşar Irmaklar dağlardan aşar Döne döne sular taşar Ya ben nice dönmiyeyim Seyyid Nizamoğlu tekdir Münafığın işi şektir Evvel ahır dönmek haktır Ya ben nice dönmiyeyim 2 Dışın göndür için kandır N'ene mağrur olursun se Kılmadın emri sultan ne N'ene mağrur olursun sen Vücudun ma-i mühmelden Sonu Hak ile yeksandır Yaratdı haalık-ı alem N'ene mağrur olursun sen Cihana sığmayıp doymaz İken bu mülk-i dünyaya Yerin bir kuru virandır N'ene mağrur olursun sen Tutalım padişah oldun Bu alem Şark ü Garbına Sonu hasretle efgandır N'ene mağrur olursun sen Meğer Seyyid Nizam Oğlu Sanırsın sen seni sensin Cihanın varı gufrandır N'ene mağrur olursun sen 3 Yandıklarım şam-ü seher Senden midir benden midir Başımdaki aşktan eser Senden midir benden midir Terk ettiğim can ü teni Yoğ ettiğim hem ben beni Her gördüğüm sanmak seni Senden midir benden midir Bağrımdaki başım benim Gözümdeki yaşım benim Ah oldu yoldaşım benim Senden midir benden midir Nalanım erdi göklere Düşmeli oldum dağlara Erişdiğim bu çağlara Senden midir benden midir Seyyid Nizam Oğlu'n sana al Benliksiz senden yana Sen ben sözü bilmem bana Senden midir benden midir 4 Cümle Dünya Sizin Olsun Bir Dost Bir Post Yeter Bana Atlas Diba Sizin Olsun Bir Dost Bir Post Yeter Bana Beyler Tahtından İnerler Ayaksız Ata Binerler Toprağa Gömüp Dönerler Bir Dost Bir Post Yeter Bana Sanır Mısın Kalsan Gerek Bilirmisin N'olsan Gerek Bin Yıl Yaşar Ölse Gerek Bir Dost Bir Post Yeter Bana Karün Malın Verirlerse Beni Sultan Kılurlarsa Alem Kulum Olurlarsa Bir Dost Bir Post Yeter Bana Sonu Yok Devletden Bolur Ecel Gelir Seni Bulur Seyit Seyfi İşin Bilir Bir Dost Bir Post Yeter Bana 5 Behey biçare miskin bu cihana Yiyip içmeğe mi geldim sanırsın Bir iki cifeye oldunsa kuzgun Sen seni kimse mi bildim sanırsın Donuzlan böceği gibi duruşdun Cihanın tersini yığdın çalışdın Tutalım cümle dünyaya erişdin Fenadır akıbet n'oldum sanırsın Gönül mülkünü tutmuş hubb-i dünya Ne yerin kaldı Hak ede tecella Gözün gafletden uyanmadı kat'a Hakikat alemin gördüm sanırsın Senin nefsin seni yoldan şaşırmış Bela mevcini başından aşırmış Cenabından Hakk'ı mahrum düşürmüş Temaşa bu ki sen erdim sanırsın Efendi bey dediklerine halkın İnandın hey zavallı gitdi aklın Çağırtdın sen sana namını Hakk'ın Hakk'ı Fir'avunken buldum sanırsın Çalış Seyyid Nizam Oğlu seni sen Ara yerden çıkar kalmaya sen ben İkilik gitmeden dahi aradan Hakkın birliğini bildim sanırsın 6 Bu aşk bir bahr-i ummandır Buna hadd ü kenar olmaz Delilim sırr-ı Kur’andır Bunu bilene de ar olmaz Süre geldik ezeliden Pirim Muhammed Ali’den Şerab-ı la-yezaliden İçenlerde humar olmaz Eğer aşık isen yare Sakın aldanma ağyare Düş İbrahim gibi nare Bu gülşende yanar olmaz Kıyamazsan başa ü cana Uzak dur girme meydana Bu meydanda nice başlar Kesilir hiç sorar olmaz Hakk ile hak olanlara Kendi özün bilenlere Dost yolunda ölenlere Kan bahası dinar olmaz Bak şu Mansur’un işine Halkı üşürmüş başına Enel Hakk’ın firaşına Düşenlere timar olmaz Seyfullah sözünde mesttir Şeyhinden aldığı desttir Divane-ra kalem nist'dir Ne söylese kanar olmaz |
|
 |
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.
Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.
IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.
«
Önceki Konu
|
Sonraki Konu
»
|
|
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.